Xây dựng, quản trị E - Mail nội bộ với exchange server

Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Công Nghệ Thông Tin Đinh Thị Lực GVHD: TS. Hoàng Xuân Thảo MSV: 3LT-0117T 1 Lời nói đầu Trong công cuộc đổi mới không ngừng của khoa học kỹ thuật công nghệ, nhiều lĩnh vực đã và đang phát triển vượt bậc đặc biệt là lĩnh vực Công nghệ thông tin. Thành công lớn nhất có thể kể đến là sự ra đời của chiếc máy tính. Máy tính được coi là một phương tiện trợ giúp đắc lực cho con người trong nhiều công việc đặc biệt là công tác quản lý. Mạng máy tính được hình thành từ nhu cầu muốn chia sẻ tài nguyên và dùng chung nguồn dữ liệu. Máy tính cá nhân là công cụ tuyệt vời giúp tạo dữ liệu, bảng tính, hình ảnh, và nhiều dạng thông tin khác, nhưng không cho phép chia sẻ dữ liệu bạn đã tạo nên. Nếu không có hệ thống mạng, dữ liệu phải được in ra giấy thì người khác mới có thể hiệu chỉnh và sử dụng được hoặc chỉ có thể sao chép lên đĩa mềm do đó tốn nhiều thời gian và công sức. Khi người làm việc ở môi trường độc lập mà nối máy tính của mình với máy tính của nhiều người khác, thì ta có thể sử dụng trên các máy tính khác và cả máy in. Mạng máy tính được các tổ chức sử dụng chủ yếu để chia sẻ, dùng chung tài nguyên và cho phép giao tiếp trực tuyến bao gồm gửi và nhận thông điệp hay thư điện tử, giao dịch, buôn bán trên mạng, tìm kiếm thông tin trên mạng. Một số doanh nghiệp đầu tư vào mạng máy tính để chuẩn hoá các ứng dụng chẳng hạn như: chương trình xử lý văn bản, để bảo đảm rằng mọi người sử dụng cùng phiên bản của phần mềm ứng dụng dễ dàng hơn cho công việc. Các doanh nghiệp và tổ chức cũng nhận thấy sự thuận lợi của E- mail và các chương trình lập lịch biểu. Nhà quản lý có thể sử dụng các chương trình tiện ích để giao tiếp, truyền thông nhanh chóng và hiệu quả với rất nhiều người, cũng như để tổ chức sắp xếp toàn công ty dễ dàng. Chính vì những vai trò rất quan trọng của mạng máy tính với nhu cầu của cuộc sống con người, bằng những kiến thức đã được học ở trường em đã chọn đề tài: “Xây dựng, Quản trị E-mail nội bộ với Exchange Server. Với nội dung chính được đề cập và nghiên cứu trên mô hình mạng LAN (Local Area Network - mạng nội bộ) và quản trị thư điện tử nội bộ với phần mềm Microsoft Exchange Server. Cấu trúc của Luận văn gồm có 3 phần: Phần 1: Mạng máy tính và thiết kế mạng LAN Chương 1: Tổng quan về mạng máy tính Chương 2: Mô hình tham chiếu OSI và bộ giao thức TCP/IP Chương 3: Mạng LAN và thiết kế mạng LAN Phần 2: Quản trị E-mail nội bộ với Exchange Server Chương 1: Tổng quan về Exchange Server Chương 2: Hệ thống thư điện tử Chương 3: Giới thiệu và cài đặt các dịch vụ Chương 4: Cài đặt, sử dụng Microsoft Exchange 2000 và Quản trị Mail nội bộ với Exchange Server Phần 3: Thiết kế, xây dựng và Quản trị E-mail nội bộ với Exchange Server Chương 1: Khảo sát chung Chương 2: Các yêu cầu chung Chương 3: Cấu hình và các thông số kỹ thuật của các thiết bị Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Công Nghệ Thông Tin Đinh Thị Lực GVHD: TS. Hoàng Xuân Thảo MSV: 3LT-0117T 2 Chương 4: Giá thành các thiết bị Chương 5: Sơ đồ hệ thống mạng và đi dây chi tiết Chương 6: Cài đặt hệ thống Mục lục Lời nói đầu...........................................................................................................................1 Mục lục ................................................................................................................................2 Phần 1 : Mạng máy tính và thiết kế mạng LAN.................................................................6 Chương 1: Tổng quan về mạng máy tính ...........................................................................6 1.1Vài nét về sự hình thành và phát triển của mạng máy tính......................................6 1.2. Định nghĩa mạng máy tính và mục đích của việc kết nối mạng ............................6 1.2.1. Nhu cầu của việc kết nối mạng máy tính.............................................................6 1.2.2. Định nghĩa mạng máy tính...............................................................................7 1.3. Đặc trưng kỹ thuật của mạng máy tính ...................................................................7 1.3.1. Đường truyền....................................................................................................7 1.3.2. Kỹ thuật chuyển mạch......................................................................................7 1.3.3. Kiến trúc mạng .................................................................................................7 1.3.4. Hệ điều hành mạng...........................................................................................8 1.4. Phân loại mạng máy tính .........................................................................................8 1.4.1. Phân loại mạng theo khoảng cách địa lý .........................................................8 1.4.2. Phân loại theo kỹ thuật chuyển mạch ..............................................................9 1.4.3. Phân loại theo kiến trúc mạng sử dụng............................................................9 1.4.4. Phân loại theo hệ điều hành mạng ...................................................................9 Chương 2 Mô hình tham chiếu hệ OSI và bộ giao thức TCP/IP .................................. 10 2.1. Mô hình OSI (Open System Inter Connection) ................................................... 10 2.1.1. Khái quát về mô hình OSI............................................................................. 10 2.2.2. Các giao thức trong mô hình OSI ................................................................. 12 2.2.3. Các chức năng chủ yếu của các tầng trong mô hình OSI ............................ 13 2.2. Bộ giao thức TCP/IP............................................................................................. 14 2.2.1. Giao thức IP ................................................................................................... 14 2.2.1.1. Họ giao thức TCP/IP.............................................................................. 14 2.2.1.2. Chức năng chính của giao thức liên mạng IPv4 ................................... 17 2.2.2. Địa chỉ IP ....................................................................................................... 17 2.2.3. Cấu trúc gói dữ liệu IP .................................................................................. 19 2.2.4. Phân mảnh và hợp nhất các gói IP................................................................ 21 2.2.6. Một số giao thức điều khiển.......................................................................... 23 2.2.6.1. Giao thức ICMP ..................................................................................... 23 2.2.6.2. Giao thức ARP và giao thức RARP ...................................................... 24 2.2.7. Giao thức lớp chuyển tải (TransPort Layer)................................................. 26 2.2.7.1. Giao thức TCP........................................................................................ 26 2.2.7.2. Cấu trúc gói dữ liệu TCP ....................................................................... 27 2.2.7.3. Thiết lập và kết thúc kết nối TCP.......................................................... 28 Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Công Nghệ Thông Tin Đinh Thị Lực GVHD: TS. Hoàng Xuân Thảo MSV: 3LT-0117T 3 Chương 3: Mạng Lan và thiết kế mạng LAN ............................................................... 30 3.1. Kiến thức cơ bản về mạng LAN........................................................................... 30 3.1.1 Cấu trúc tôpô của mạng cục bộ ...................................................................... 30 3.1.1.1 Mạng dạng sao (Star Topology) ............................................................. 30 3.1.1.2 Mạng dạng tuyến (Bus Topology).......................................................... 31 3.1.1.3 Mạng dạng vòng (Ring Topology) ......................................................... 31 3.1.1.4 Mạng dạng kết hợp.................................................................................. 32 3.1.2. Các phương thức truy cập đường truyền ...................................................... 32 3.1.3. Hệ thống cáp mạng dùng cho mạng LAN .................................................... 32 3.1.3.1. Cáp xoắn................................................................................................. 32 3.1.3.2. Cáp đồng trục ......................................................................................... 33 3.1.4. Các thiết bị dùng để nối mạng LAN............................................................. 34 3.1.4.1. Hub - Bộ tập trung ................................................................................. 34 3.1.4.2. Bridge - Cầu .......................................................................................... 35 3.1.4.3. Switch - Bộ chuyển mạch ...................................................................... 36 3.1.4.4. Router - Bộ định tuyến........................................................................... 36 3.1.4.5. Repeater - Bộ lặp tín hiệu ...................................................................... 37 3.1.4.6. Layer 3 Switch - Bộ chuyển mạch có định tuyến ................................. 37 3.1.4.7. Card mạng - NIC................................................................................... 37 3.2. Công nghệ Ethernet ............................................................................................. 38 3.2.1. Giới thiệu chung về Ethernet ........................................................................ 38 3.2.2. Các đặc tính chung của Ethernet................................................................... 38 3.2.2.1. Cấu trúc khung tin Ethernet ................................................................... 38 3.2.2.2. Cấu trúc địa chỉ Ethernet ....................................................................... 40 3.2.2.3. Các loại khung Ethernet......................................................................... 40 3.2.3. Các loại mạng Ethernet ................................................................................. 41 3.3. Các kỹ thuật chuyển mạch trong LAN................................................................. 41 3.3.1. Phân đoạn mạng trong LAN ......................................................................... 41 3.3.1.1 Mục đích của phân đoạn mạng ............................................................... 41 3.3.1.2. Phân đoạn mạng bằng Repeater............................................................. 42 3.3.1.3. Phân đoạn mạng bằng cầu nối ............................................................... 42 3.3.1.4. Phân đoạn mạng bằng Router ................................................................ 43 3.3.1.5. Phân đoạn mạng bằng bộ chuyển mạch ................................................ 43 3.3.2. Các chế độ chuyển mạch trong LAN............................................................ 44 3.3.2.1. Chuyển mạch lưu và chuyển (Store and Forward Switching).............. 44 3.3.2.2. Chuyển mạch ngay (Cut - Through Switching) .................................... 45 Phần 2: Quản trị Mail nội bộ Với Exchange Server ..................................................... 45 Chương 1: Tổng quan về Exchange Server.................................................................... 45 Chương 2: Hệ thống thư điện tử ..................................................................................... 47 2.1. Giới thiệu chung về hệ thống thư điện tử ............................................................ 47 2.1.1. Thư điện tử (E-mail) là gì?............................................................................ 47 2.1.2. Lợi ích của thư điện tử .................................................................................. 47 2.2. Kiến trúc và hoạt động của hệ thống thư điện tử................................................. 48 2.2.1. Những nhân tố cơ bản của hệ thống thư điện tử .......................................... 48 Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Công Nghệ Thông Tin Đinh Thị Lực GVHD: TS. Hoàng Xuân Thảo MSV: 3LT-0117T 4 2.2.1.1. MTA (Mail transfer Agent) ................................................................... 48 2.2.1.2. MDA (Mail Delivery Agent) ................................................................. 48 2.2.2.3. MUA (Mail User Agent)........................................................................ 49 2.2.2. Giao thức POP và IMAP............................................................................... 49 2.2.2.1. POP (Post Office Protocol).................................................................... 49 2.2.2.2. IMAP (Internet Mail Access Protocol) ................................................. 49 2.2.3. Giao thức SMTP............................................................................................ 50 2.2.4. Đường đi của thư ........................................................................................... 52 2.3. Cấu trúc của E-mail .............................................................................................. 54 Chương 3: Giới thiệu và cài đặt các dịch vụ .................................................................. 55 3.1. Hệ thống tên miền DNS........................................................................................ 55 3.1.1. Giới thiệu về hệ thống DNS.......................................................................... 55 3.1.2. Hoạt động của DNS....................................................................................... 56 3.1.3. Các bản ghi của DNS và liên quan giữa DNS và hệ thống E-mail ............. 56 3.1.4. Cài đặt DNS Server ....................................................................................... 57 3.1.4.1. Mở cửa sổ quản lý DNS......................................................................... 57 3.1.4.2. Thêm trường (Zone)............................................................................... 58 3.1.4.3. Thêm tên miền (Domain Name)............................................................ 60 3.1.4.4. Thêm một Host mới ............................................................................... 60 3.1.4.5. Tạo một bản ghi Web (Tạo bí danh) ..................................................... 61 3.1.4.6. Tạo một bản ghi thư điện tử (MX) ........................................................ 63 3.1.4.7. Chuyển quyền quản lý tên miền (Delegate) .......................................... 64 3.2. Dịch vụ DHCP ...................................................................................................... 64 3.2.1. Giới thiệu về DHCP ...................................................................................... 64 3.2.2. Cài đặt ............................................................................................................ 64 3.2.3. Cấu hình DHCP............................................................................................. 67 3.3. Dịch vụ Active Directory ..................................................................................... 72 3.3.1. Giới thiệu về dịch vụ Active Directory ........................................................ 72 3.3.2. Các thành phần của Active Directory ........................................................... 72 3.3.3. Cấu trúc vật lý của AD.................................................................................. 73 3.3.4. Cài đặt điều khiển vùng (Domain Controller).............................................. 73 Chương 4 Cài đặt, sử dụng Microsoft Exchange và Quản trị E-Mail nội bộ với Exchange Server............................................................................................................... 80 4.1. Yêu cầu về cấu hình khi cài đặt Microsoft Exchange ......................................... 80 4.2. Cài dặt Microsoft Exchange ................................................................................. 80 4.2.1. Cài đặt NNTP ................................................................................................ 80 4.2.2. Cài đặt Microsoft Exchange 2000 Server..................................................... 83 4.3. Cấu hình DNS cho Mail Server............................................................................ 88 4.3. Cách tạo Mail Account ......................................................................................... 92 4.4. Hướng dẫn sử dụng E-mail của Exchange server với Web Mail........................ 95 Phần 3: Thiết kế và quản trị E-mail nội bộ với Exchange Server tại Trung E-Learning ........................................................................................................................................... 98 Chương 1: Khảo sát chung............................................................................................... 98 1. Cơ sở hạ tầng............................................................................................................ 98 Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Công Nghệ Thông Tin Đinh Thị Lực GVHD: TS. Hoàng Xuân Thảo MSV: 3LT-0117T 5 1.1. Diện tích............................................................................................................ 99 1.2. Các thiết bị đã có .............................................................................................. 99 1.3. Cơ sở vật chất khác........................................................................................... 99 2. Hệ thống đang được sử dụng................................................................................... 99 Chương 2: Các yêu cầu chung ......................................................................................... 99 2.1. Yêu cầu về cơ sở vật chất ..................................................................................... 99 2.1.1. Cơ sở hạ tầng ................................................................................................. 99 2.1.2. Thiết bị, máy tính(mang tính xây dựng) ....................................................... 99 2.3. Yêu cầu phần mềm ............................................................................................... 99 Chương 3: Cấu hình và các thông số kỹ thuật của các thiết bị..................................... 100 Chương 4: Giá thành các thiết bị ................................................................................... 101 4.1. Giá thành các thiết bị .......................................................................................... 101 4.2. Tổng giá thành các thiết bị ................................................................................. 102 4.2.1. Máy chủ phục vụ: ........................................................................................ 103 4.2.2. Máy trạm ứng dụng ..................................................................................... 103 4.2.3. Các thiết bị khác .......................................................................................... 104 Chương 5: Sơ đồ hệ thống mạng và đi dây chi tiết ...................................................... 104 5.1. Sơ đồ tổng quan Trung tâm đào tạo E-Learning(mô hình mở rộng) ................ 104 5.2. Mô hình tổng quan cách thức đi dây .................................................................. 106 5.3. Sơ đồ chi tiết của các phòng ban ........................................................................ 107 5.3.1. Phòng Giám Đốc ......................................................................................... 107 5.3.2. Phòng đào tạo .............................................................................................. 108 5.3.3. Phòng tuyển sinh ......................................................................................... 109 5.3.4. Phòng kỹ thuật ............................................................................................. 110 5.3.5. Phòng lý thuyết ............................................................................................ 111 5.3.6. Phòng thực hành .......................................................................................... 112 Chương 6: Cài đặt hệ thống mạng ................................................................................. 113 6.1. Cài đặt máy chủ phục vụ .................................................................................... 113 6.2. Cài đặt máy trạm ứng dụng ................................................................................ 113 6.3. Cài đặt hệ thống mạng ........................................................................................ 113 Kết luận........................................................................................................................... 114 Hướng phát triển của đề tài ............................................................................................ 115 Tài liệu tham khảo.......................................................................................................... 115 Danh mục các từ viết tắt................................................................................................. 116 Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Công Nghệ Thông Tin Đinh Thị Lực GVHD: TS. Hoàng Xuân Thảo MSV: 3LT-0117T 6 Phần 1 Mạng máy tính và thiết kế mạng LAN Chương 1: Tổng quan về mạng máy tính Trong chương này giới thiệu về sự hình thành và phát triển của mạng máy tính. Qua đó trình bày về các kiến thức cơ bản về mạng máy tính, các đặc trưng kỹ thuật của mạng máy tính, phân loại mạng máy tính và các loại mạng máy tính thông dụng nhất hiện nay. 1.1. Vài nét về sự hình thành và phát triển của mạng máy tính Mạng máy tính được hình thành do nhu cầu của con người muốn chia sẻ và dùng chung dữ liệu. Máy tính là một công cụ tuyệt vời giúp tạo dữ liệu, bảng tính,hình ảnh và nhiều dạng thông tin khác nhau, nhưng không cho phép bạn nhanh chóng chia sẻ dữ liệu mà bạn đã tạo nên. Nếu không có hệ thống mạng thì dữ liệu chỉ có thể sao chép ra đĩa mềm làm mất nhiều thời gian và công sức.` Từ năm 1960 đã xuất hiện các mạng xử lý trong đó các trạm cuối (Terminal) thụ động được nối vào một máy xử lý trung tâm. Máy xử lý trung tâm làm tất cả mọi việc, từ quản lý các thủ tục nhập xuất dữ liệu, quản lý sự đồng bộ của các trạm cuối... cho đến việc xử lý các ngắt từ các trạm cuối... Từ đầu những năm 1970 máy tính đã được nối với nhau trực tiếp để tạo thành một mạng máy tính nhằm chia sẻ tài nguyên và tăng độ tin cậy. Cũng trong những năm 1970 bắt đầu xuất hiện khái niệm mạng truyền thông, trong đó các thành phần chính của nó là các nút mạng, được gọi là các bộ chuyển mạch dùng để hướng thông tin đến các đích của nó. Các nút mạng được nối với nhau bằng đường truyền còn các máy tính xử lý thông tin của người sử dụng hoặc các trạm cuối được nối trực tiếp vào các nút mạng để khi cần thì trao đổi thông tin qua mạng. Bản thân các nút mạng thường cũng là các máy tính nên có thể đồng thời đóng cả vai trò máy của người sử dụng. 1.2. Định nghĩa mạng máy tính và mục đích của việc kết nối mạng 1.2.1. Nhu cầu của việc kết nối mạng máy tính Việc kết nối máy tính thành mạng từ lâu đã trở thành một nhu cầu khách quan vì: - Có rất nhiều công việc về bản chất là phân tán hoặc về thông tin, hoặc về xử lý hoặc cả hai đòi hỏi có sự kết hợp truyền thông với xử lý hoặc sử dụng phương tiện từ xa. - Chia sẻ các tài nguyên trên mạng cho nhiều người sử dụng tại một thời điểm (ổ cứng, Máy in, ổ CD Rom). - Nhu cầu liên lạc, trao đổi thông tin nhờ phương tiện máy tính. - Các ứng dụng phần mềm đòi hỏi tại một thời điểm cần có nhiều người sử dụng, truy cập vào cùng một cơ sở dữ liệu. Luận Văn Tốt Nghiệp Khoa Công Nghệ Thông Tin Đinh Thị Lực GVHD: TS. Hoàng Xuân Thảo MSV: 3LT-0117T 7 1.2.2. Định nghĩa mạng máy tính Nói một cách ngắn gọn thì mạng máy tính là tập hợp các máy tính độc lập (Autonomous) được kết nối với nhau thông qua các đường truyền vật lý và tuân theo các quy ước truyền thông nào đó. Khái niệm máy tính độc lập được hiểu là các máy tính không có máy nào có khả năng khởi động hoặc đình chỉ một máy khác. Các đường truyền vật lý được hiểu là các môi trường truyền tín hiệu vật lý(có thể là hữu tuyến hoặc vô tuyến). Các quy ước truyền thông chính là cơ sở để các máy tính có thể (nói chuyện) được với nhau và nó là một yếu tố quan trọng hàng đầu khi nói về công nghệ mạng máy tính. 1.3. Đặc trưng kỹ thuật của mạng máy tính Một mạng máy tính có các đặc trưng kỹ thuật cơ bản như sau: 1.3.1. Đường truyền Là thành tố quan trọng của một mạng máy tính, là phương tiện dùng để truyền các tín hiệu điện tử giữa các máy tính. Các tín hiệu điệu