Hiện nay đất nước ta đang tiến hành quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá. Với mục tiêu đến năm 2010 cơ bản đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp. Đóng vai trò quan trọng trong quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá là ngành công nghệ thông tin (CNTT). Trong vài năm trở lại đây sự phát triển của ngành CNTT đã tác động mạnh mẽ tới mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội. Việc ứng dụng CNTT vào các hoạt động sản xuất, quản lý, kinh doanh đã trở thành một xu thế tất yếu đảm bảo cho các công việc được thực hiện một cách có hiệu quả hơn. Có thể coi CNTT là một nguồn lực của tổ chức, là lợi thế cạnh tranh của tổ chức góp phần tăng hiệu quả hoạt động, tăng khả năng cạnh tranh cho tổ chức.
Là một sinh viên Tin học-Kinh tế em đã được trang bị những kiến thức cơ bản về kinh tế học và quản trị kinh doanh đồng thời được đào tạo những kiến thức chuyên sâu về tin học và công nghệ phần mềm, có khả năng ứng dụng các kiến thức này để xây dựng những chương trình ứng dụng vào cuộc sống.
Trong các thư viện hiện nay, hệ thống quản lý sách, quản lý việc mượn sách, việc sửa đổi, bổ sung sách cũng như việc quản lý hủy bỏ sách hiện nay vẫn đang được thực hiện bằng tay. Vì vậy con rất nhiều hạn chế trong việc ghi nhận trả sách và còn rất nhiều phiền phức khi độc giả muốn đọc sách. Mặt khác nó còn hạn chế về không gian lưu trữ và thời gian khi tra đọc sách. Thủ thư luôn bận rộn với bao nhiêu công việc nào là xếp sách theo đúng trật tự của nó, huỷ bỏ những sách đã mục nát, cập nhật thêm khi có sách mới với việc đánh số má sách hoàn toàn bằng tay, đó quả thực là một công việc vất vả cần nhiều thời gian và công sức. Như vậy vấn đê quản lý sách một cách thủ công tốn rất nhiều thời gian và công sức của Thủ thư, chính vì thế đòi hỏi phải có một chương trình quản lý sách bằng máy vi tính làm sao giảm thiểu được những khó khăn cho Thủ thư là một yêu cầu rất thiết thực trong nghiệp vụ quản lý thư viện. Việc quản lý bằng tin học giúp cho việc quản lý sách được nhanh chóng thuận tiện, dễ dàng hơn và với khối lượng sách lớn, mặt khác khi cần có thể cho ra được các báo cáo tổng hợp thống kê về quản lý sách trong thư viện. Xuất phát từ thực tế đó cùng với chuyên môn được đào tạo em nhận thấy việc làm ra một phần mềm hỗ trợ công tác quản lý sách trong thư viện là một đề tài phù hợp với chuyên môn và có nhiều ứng dụng trong thực tế. Do vậy trong đề án chuyên ngành em chọn đề tài:
“ XÂY DỰNG HỆ THỐNG THÔNG TIN HỖ TRỢ CÔNG TÁC QUẢN LÝ SÁCH TRONG THƯ VIỆN”
45 trang |
Chia sẻ: luyenbuizn | Lượt xem: 1017 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Xây dựng hệ thống thông tin hỗ trợ công tác quản lý sách trong thư viện, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi Nãi §Çu
HiÖn nay ®Êt níc ta ®ang tiÕn hµnh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. Víi môc tiªu ®Õn n¨m 2010 c¬ b¶n ®a níc ta trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp. §ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin (CNTT). Trong vµi n¨m trë l¹i ®©y sù ph¸t triÓn cña ngµnh CNTT ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi mäi mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi. ViÖc øng dông CNTT vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, qu¶n lý, kinh doanh…®· trë thµnh mét xu thÕ tÊt yÕu ®¶m b¶o cho c¸c c«ng viÖc ®îc thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n. Cã thÓ coi CNTT lµ mét nguån lùc cña tæ chøc, lµ lîi thÕ c¹nh tranh cña tæ chøc gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho tæ chøc.
Lµ mét sinh viªn Tin häc-Kinh tÕ em ®· ®îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ kinh tÕ häc vµ qu¶n trÞ kinh doanh ®ång thêi ®îc ®µo t¹o nh÷ng kiÕn thøc chuyªn s©u vÒ tin häc vµ c«ng nghÖ phÇn mÒm, cã kh¶ n¨ng øng dông c¸c kiÕn thøc nµy ®Ó x©y dùng nh÷ng ch¬ng tr×nh øng dông vµo cuéc sèng.
Trong c¸c th viÖn hiÖn nay, hÖ thèng qu¶n lý s¸ch, qu¶n lý viÖc mîn s¸ch, viÖc söa ®æi, bæ sung s¸ch còng nh viÖc qu¶n lý hñy bá s¸ch hiÖn nay vÉn ®ang ®îc thùc hiÖn b»ng tay. V× vËy con rÊt nhiÒu h¹n chÕ trong viÖc ghi nhËn tr¶ s¸ch vµ cßn rÊt nhiÒu phiÒn phøc khi ®éc gi¶ muèn ®äc s¸ch. MÆt kh¸c nã cßn h¹n chÕ vÒ kh«ng gian lu tr÷ vµ thêi gian khi tra ®äc s¸ch. Thñ th lu«n bËn rén víi bao nhiªu c«ng viÖc nµo lµ xÕp s¸ch theo ®óng trËt tù cña nã, huû bá nh÷ng s¸ch ®· môc n¸t, cËp nhËt thªm khi cã s¸ch míi víi viÖc ®¸nh sè m¸ s¸ch hoµn toµn b»ng tay, ®ã qu¶ thùc lµ mét c«ng viÖc vÊt v¶ cÇn nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc. Nh vËy vÊn ®ª qu¶n lý s¸ch mét c¸ch thñ c«ng tèn rÊt nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc cña Thñ th, chÝnh v× thÕ ®ßi hái ph¶i cã mét ch¬ng tr×nh qu¶n lý s¸ch b»ng m¸y vi tÝnh lµm sao gi¶m thiÓu ®îc nh÷ng khã kh¨n cho Thñ th lµ mét yªu cÇu rÊt thiÕt thùc trong nghiÖp vô qu¶n lý th viÖn. ViÖc qu¶n lý b»ng tin häc gióp cho viÖc qu¶n lý s¸ch ®îc nhanh chãng thuËn tiÖn, dÔ dµng h¬n vµ víi khèi lîng s¸ch lín, mÆt kh¸c khi cÇn cã thÓ cho ra ®îc c¸c b¸o c¸o tæng hîp thèng kª vÒ qu¶n lý s¸ch trong th viÖn. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã cïng víi chuyªn m«n ®îc ®µo t¹o em nhËn thÊy viÖc lµm ra mét phÇn mÒm hç trî c«ng t¸c qu¶n lý s¸ch trong th viÖn lµ mét ®Ò tµi phï hîp víi chuyªn m«n vµ cã nhiÒu øng dông trong thùc tÕ. Do vËy trong ®Ò ¸n chuyªn ngµnh em chän ®Ò tµi:
“ X¢Y DùNG HÖ THèNG TH¤NG TIN Hç TRî c¤NG T¸C QU¶N Lý s¸ch trong th viÖn”
Do qu¶n lý s¸ch trong th viÖn cßn liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng nh: ®éc gi¶, c¸n bé trong th viÖn...còng do cha cã kinh nghiÖm ®i thùc tÕ v× vËy trong ®Ò tµi nµy em chØ thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý riªng vÒ s¸ch. Ch¬ng tr×nh sÏ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau: cËp nhËt s¸ch míi, xãa s¸ch cò kh«ng lu hµnh, lu tr÷ c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn t¸c gi¶, nhµ xuÊt b¶n, ®a ra c¸c b¸o c¸o thèng kª.
CÊu tróc cña ®Ò ¸n
Lêi nãi ®Çu
Ch¬ng I: Tæng quan vÒ nghiÖp vô trong th viÖn
Ch¬ng II: Ph¬ng ph¸p luËn ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin trong tæ chøc
Ch¬ng III: Ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng th«ng tin hç trî c«ng t¸c qu¶n lý s¸ch trong th viÖn
PhÇn kÕt luËn
Phô lôc
Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n c« BÝch H¹nh ®· tËn t×nh chØ b¶o híng dÉn em trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi nµy.
Ch¬ng I: Tæng quan vÒ nghiÖp vô trong th viÖn
I. S¬ ®å tæ chøc tæng quan cña th viÖn
Ban qu¶n lý th viÖn
Bé phËn cung øng s¸ch
Thñ th
Ban kÕ ho¹ch
II. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ c¸c nghiÖp vô
Ban qu¶n lý th viÖn
Qu¶n lý chung toµn bé c¸c ho¹t ®éng cña th viÖn, lµ ngêi ®Æt ra c¸c yªu cÇu cho c¸c bé phËn cÊp díi.
Ban kÕ ho¹ch
LËp kÕ ho¹ch mua s¸ch míi, thanh lý s¸ch cò, kÕ ho¹ch phôc vô c¸c nhu cÇu ®äc s¸ch cña c¸c ®éc gi¶.
Thñ th
TiÕp nhËn s¸ch, ®¸nh m· sè s¸ch, ph©n lo¹i s¸ch vµ kiÓm tra ®éc gi¶ cã thÎ ®äc, thèng kª vµ tra cøu s¸ch.
C¸c c«ng viÖc chÝnh cña Thñ th vµ c¸c yªu cÇu
C¸c th«ng tin ®Çu vµo:
- Thèng kª s¸ch theo ®Þnh kú:
Cã thÓ theo tõng th¸ng hoÆc theo tõng quÝ, n¨m ®Ó biÕt ®îc tæng qu¸t c¸c vÊn ®Ò vÒ s¸ch nh tæng céng cã bao nhiªu quyÓn s¸ch cã trong th viÖn , sè ®Çu s¸ch trong mçi chñ ®Ò lµ bao nhiªu, cã bao nhiªu t¸c gi¶ quan hÖ víi Th viÖn, chñ ®Ò s¸ch nµo hay ®îc nhËp nhÊt, Th viÖn hay quan hÖ víi t¸c gi¶ nµo nhÊt, sè lîng s¸ch theo c¸c chñ ®Ò lµ bao nhiªu.
- Tra cøu s¸ch, cËp nhËt s¸ch:
Trong phÇn nµy, thñ th ph¶i cã tr¸ch nhiÖm tra cøu vµ cËp nhËt s¸ch ®· cã trong th viÖn, ®ång thêi cã thÓ thªm bít hay huû bá nh÷ng s¸ch ®· cò, hay nh÷ng s¸ch mµ kh«ng cã trong th viÖn hay ®· bÞ háng. Trong khi thao t¸c thñ th cã thÓ xem lu«n danh s¸ch c¸c s¸ch ®Ó cã thÓ kiÓm tra xem ngay khi ®ã cã bao nhiªu s¸ch vµ cã thÓ xem tªn c¸c s¸ch còng nh m· s¸ch. §êng nhiªn trong môc nµy th× m· s¸ch lu«n lu«n ®îc mÆc ®Þnh lµ duy nhÊt.
- Tra cøu , cËp nhËt t¸c gi¶:
Trong phÇn nµy thñ th cã thÓ cËp nhËt chi tiÕt c¸c th«ng tin vÒ t¸c gi¶ vµ ngay khi ®ã cã thÓ xem tªn, ®Þa chØ hay m· t¸c gi¶ ®· quan hÖ víi Th viÖn. Tõ ®ã cã thÓ cËp nhËt thªm m·, tªn t¸c gi¶ nÕu cÇn thiÕt. HoÆc huû bá nh÷ng néi dung vÒ t¸c gi¶ ®· kh«ng cßn quan hÖ n÷a.
- LËp c¸c b¸o c¸o vÒ t¸c gi¶ s¸ch, vÒ chñ ®Ò s¸ch, vÒ c¸c néi dung cña s¸ch ®Ó cã thÓ kiÓm tra hay tr×nh cho c¸n bé qu¶n lý th viÖn biÕt t×nh h×nh vµ cã thÓ tra cøu chi tiÕt néi dung s¸ch. §Ó tõ ®ã cã thÓ biÕt ®îc hiÖn t¹i trong th viªn cã bao nhiªu chñ ®Ò s¸ch nµy, mçi chñ ®Ò cí tÊt c¶ bao nhiªu ®Çu s¸ch, nh÷ng néi dung cô thÓ vÒ tæng chñ ®Ò còng nh tæng cuèn s¸ch
- Thñ th còng cã thÓ thay ®æi th«ng tin cña riªng m×nh.
4. Quan hÖ ®èi ngo¹i
Th viÖn cã nhiÒu mèi quan hÖ víi c¸c nhµ cung cÊp s¸ch, thêng lµ c¸c t¸c gi¶ viÕt s¸ch ®ã, ®ång thêi th viÖn còng quan hÖ víi c¸c nhµ xuÊt b¶n s¸ch.
5. M« t¶ nghiÖp vô
- NghiÖp vô cËp nhËt s¸ch:
HÖ thèng cã nhu cÇu nhËp s¸ch vÒ khi ®ã lµ nh÷ng s¸ch mµ c¸c ®éc gi¶ hay ®äc nhiÒu nhÊt; s¸ch kh«ng cßn hîp víi thêi kú nµy n÷a th× ®îc huû ®I, hoÆc khi nhµ xuÊt b¶n cã s¸ch míi giíi thiÖu vµ göi b¶n th¶o vÒ cho th viÖn, thñ th cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra vµ hái ý kiÕn ban qu¶n lý ®Ó cã quyÕt ®Þnh nhËp s¸ch hay kh«ng
VÊn ®Ò huû s¸ch khi ®· lçi thêi, néi dung kh«ng cßn phï hîp víi hiÖn t¹i, kh«ng ®¸p øng nhu cÇu hiÖn nay cña c¸c ®éc gi¶, th× sÏ ®îc lÊy ra khái hÖ thèng vµ chØnh söa l¹i sè lîng.
VÊn ®Ò c¬ héi vµ kÕt qu¶:
VÊn ®Ò c¬ héi
Nh©n qu¶
Môc tiªu
1.ViÖc lu tr÷ khã kh¨n vµ kh«ng kÞp thêi
Do lu tr÷ b»ng tay nªn rÊt khã kh¨n trong kh©u b¶o qu¶n vµ kh©u lu tr÷ , c¸c th«ng tin cËp nhËt kh«ng kÞp thêi
CÇn tæ chøc 1 hÖ c¬ së d÷ liÖu ®Ó dÔ dµng cho viÖc lu tr÷ vµ gióp cËp nhËt th«ng tin nhanh chãng chÝnh x¸c.
2.ViÖc xö lý sè liÖu chËm. Vµ kh«ng chÝnh x¸c
1.Do c¸c th«ng tin ®îc lu tr÷ trªn giÊy bao gåm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nªn viÖc lu, t×m kiÕm, thèng kª sÏ rÊt chËm.
2.ViÖc tÝnh to¸n vµ xö lý c¸c sè liÖu b»ng tay chËm.
Vµ xö lý kh«ng chÝnh x¸c
1.CÇn lut tr÷ c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn s¸ch lªn mét ng©n hµng c¬ së d÷ liÖu. ViÖc nµy cã thÓ qu¶n lý b»ng access,visual foxpro..
2.Gióp cho viÖc tÝnh to¸n vµ xö lý d÷ liÖu nhanh chãng chÝnh x¸c h¬n
3.ViÖc thèng kª theo ®Þnh ký vµ theo c¸c yªu cÇu ®ét xuÊt kh«ng kÞp thêi vµ kh«ng chÝnh x¸c
1.ViÖc thèng kª theo mçi k× nhÊt ®ÞnhmÊt nhiÒu thêi gian,v nÕu thèng kª b»ng tay rÊt chËm. Vµ kh«ng chÝnh x¸c
2.Do lµm b»ng tay sÏ kh«ng ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu ®ét xuÊt vÒ th«ng tin
1.Gióp viÖc thèng kª nhanh dÔ dµng h¬n vµ chÝnh x¸c h¬n
2.Hç trî kÞp thêi c¸c nhu cÇu ®ét xuÊt vÒ c«ng t¸c thèng kª s¸ch
4.ViÖc theo dâi c¸c th«ng tin theo tong ph©n hÖ kh«ng kÞp thêi dÔ sai sãt vµ kh«ng cã hÖ thèng
C¸c th«ng tin tong ph©n hÖ ®îc lu tr÷ rÊt nhiÒu do ®ã viÖc theo dâi c¸c th«ng tin khi lµm b»ng tay sÏ mÊt rÊt nhiÒu thêi gian
Gióp dÔ dµng theo dâi c¸c th«ng tin trong tæng ph©n hÖ
CH¦¥NG II: PH¦¥NG PH¸P LUËN PH¸T TRIÓN HÖ THèNG TH¤NG TIN TRONG Tæ CHøC
I – Tæ chøc vµ th«ng tin trong tæ chøc
1. HÖ thèng th«ng tin
C¨n cø vµo môc ®Ých phôc vô cña th«ng tin ®Çu ra mµ ngêi ta chia thµnh c¸c lo¹i hÖ thèng th«ng tin kh¸c nhau: HÖ thèng th«ng tin xö lý giao dÞch, hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý, hÖ thèng th«ng tin trî gióp ra quyÕt ®Þnh, hÖ chuyªn gia vµ hÖ t¨ng cêng kh¶ n¨ng. Chóng ta chØ tËp trung xem xÐt tíi hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý trong khu«n khæ ®Ò ¸n m«n häc lÇn nµy.
C¸c hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý trî gióp cho c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý cña tæ chøc. Chóng dùa chñ yÕu vµo c¸c c¬ së d÷ liÖu ®îc t¹o bëi c¸c hÖ xö lý giao dÞch còng nh nguån d÷ liÖu ngoµi tæ chøc. Nãi chung, chóng t¹o ra c¸c b¸o c¸o cho nh÷ng nhµ qu¶n lý, c¸c b¸o c¸o nµy tãm lîc t×nh h×nh vÒ mét mÆt ®Æc biÖt nµo ®ã. V× c¸c hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý phÇn lín dùa vµo c¸c d÷ liÖu s¶n sinh tõ c¸c hÖ xö lý giao dÞch do ®ã chÊt lîng th«ng tin mµ chóng s¶n sinh ra phô thuéc rÊt nhiÒu vµo viÖc vËn hµnh cña hÖ xö lý giao dÞch.
2. M« h×nh biÓu diÔn hÖ thèng th«ng tin
Cïng mét hÖ thèng th«ng tin cã thÓ ®îc m« t¶ kh¸c nhau tuú theo quan ®iÓm cña ngêi m« t¶. Mçi ngêi trong tæ chøc m« t¶ hÖ thèng th«ng tin theo mét m« h×nh kh¸c nhau. Kh¸i niÖm m« h×nh nµy rÊt quan träng, nã t¹o ra mét trong nh÷ng nÒn t¶ng cña ph¬ng ph¸p ph©n tÝch thiÕt kÕ vµ cµi ®Æt hÖ thèng th«ng tin. Cã ba m« h×nh ®îc ®Ò cËp tíi ®Ó m« t¶ cïng mét hÖ thèng th«ng tin: m« h×nh logic, m« h×nh vËt lý ngoµi vµ m« h×nh vËt lý trong.
M« h×nh logic m« t¶ hÖ thèng lµm g×: d÷ liÖu mµ nã thu thËp, xö lý mµ nã thu thËp, xö lý mµ nã ph¶i thùc hiÖn, c¸c kho ®Ó chøa kÕt qu¶ hoÆc d÷ liÖu ®Ó lÊy cho c¸c xö lý vµ nh÷ng th«ng tin mµ hÖ thèng s¶n sinh ra. M« h×nh nµy tr¶ lêi c©u hái “C¸i g×?” vµ “§Ó lµm g×”. Trong ®Ò ¸n nµy th× m« h×nh logic chÝnh lµ c¸c yªu cÇu vÒ viÖc x©y dùng hÖ thèng th«ng tin hç trî c«ng t¸c qu¶n trÞ.
M« h×nh vËt lý ngoµi ph¶n ¸nh hÖ thèng th«ng tin díi gãc ®é cña ngßi sö dông trùc tiÕp hÖ thèng. Nã thÓ hiÖn vÒ c¸i nh×n thÊy ®îc bªn ngoµi cña hÖ thèng nh: Ph¬ng tiÖn nhËp d÷ liÖu vµ thao t¸c víi ch¬ng tr×nh, c¸c vËt mang th«ng tin ®Çu ra, c¸c ho¹t ®éng xö lý vµ nh÷ng ®èi tîng tham gia vµo ho¹t ®éng. M« h×nh vËt lý ngoµi cã ®é æn ®Þnh trung b×nh, nã Ýt æn ®Þnh h¬n so víi m« h×nh logic nhng l¹i æn ®Þnh h¬n so víi m« h×nh vËt lý trong. Trong ®Ò ¸n nµy m« h×nh vËt lý ngoµi lµ c¸c mÉu form ®Ó nhËp liÖu vµ c¸c mÉu b¸o c¸o theo yªu cÇu ngêi sö dông.
M« h×nh vËt lý trong ph¶n ¸nh hÖ thèng th«ng tin díi gãc ®é cña nh©n viªn kü thuËt. Nã thÓ hiÖn nh÷ng yÕu tè cÊu h×nh vÒ phÇn cøng, c¸c thiÕt bÞ ®Ó thùc hiÖn hÖ thèng, tèc ®é xö lý cña c¸c thiÕt bÞ. M« h×nh nµy cã ®é æn ®Þnh thÊp nhÊt trong 3 m« h×nh. Trong ®Ò ¸n nµy m« h×nh vËt lý trong chÝnh lµ m¸y tÝnh cña ngêi dïng vµ m¸y in ®Ó in b¸o c¸o.
3) C¬ së d÷ liÖu
Nh÷ng nhµ qu¶n lý lu«n ph¶i lu tr÷ d÷ liÖu vµ xö lý d÷ liÖu phôc vô cho c«ng viÖc qu¶n lý kinh doanh cña m×nh. Trong tæ chøc, d÷ liÖu ®îc lu tr÷ trong nh÷ng c¬ së d÷ liÖu cã dung lîng lín thiÕu nã th× tæ chøc sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong ho¹t ®éng. Nãi r»ng: “D÷ liÖu cña mét tæ chøc cã vai trß sèng cßn” lµ ®iÒu kh¼ng ®Þnh kh«ng hÒ qu¸ mét chót nµo.
Ngµy nay ngêi ta sö dông m¸y tÝnh vµ c¸c hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu ®Ó giao t¸c víi c¸c d÷ liÖu trong c¬ së d÷ liÖu.
3.1 Mét sè kh¸i niÖm c¬ së
Thùc thÓ lµ mét ®èi tîng nµo ®ã mµ nhµ qu¶n lý muèn lu tr÷ th«ng tin vÒ nã
Trêng d÷ liÖu dïng ®Ó lu tr÷ th«ng tin vÒ tõng thùc thÓ ngêi ta thiÕt lËp cho nã mét bé thuéc tÝnh ®Ó ghi gi¸ trÞ cho c¸c thuéc tÝnh ®ã. Mçi thuéc tÝnh lµ mét trêng. Nã chøa mét mÈu tin vÒ thùc thÓ cô thÓ. Nhµ qu¶n lý kÕt hîp víi c¸c chuyªn viªn hÖ thèng th«ng tin ®Ó x©y dùng nªn nh÷ng bé thuéc tÝnh nh vËy cho c¸c thùc thÓ.
B¶n ghi lµ tËp hîp bé gi¸ trÞ cña c¸c trêng cña mét thùc thÓ cô thÓ lµm thµnh mét b¶n ghi.
B¶ng lµ toµn bé c¸c b¶n ghi lu tr÷ th«ng tin cho mét thùc thÓ t¹o ra mét b¶ng mµ mçi dßng lµ mét b¶n ghi vµ mçi cét lµ mét trêng.
C¬ së d÷ liÖu ®îc hiÓu lµ tËp hîp c¸c b¶ng cã liªn quan víi nhau ®îc tæ chøc vµ lu tr÷ trªn c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cña tin häc, chÞu sù qu¶n lý cña hÖ thèng ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh, nh»m cung cÊp th«ng tin cho nhiÒu ngêi sö dông kh¸c nhau, víi c¸c môc ®Ých kh¸c nhau.
Nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh cña c¬ së d÷ liÖu
CËp nhËt d÷ liÖu: D÷ liÖu cã thÓ ®Õn tõ cuéc gäi ®iÖn tho¹i, tõ phiÕu in s½n cã ®iÒn c¸c môc, tõ nh÷ng b¶n ghi lÞch sö, tõ c¸c tÖp tin m¸y tÝnh hoÆc tõ nh÷ng thiÕt bÞ mang tin kh¸c. Ngµy nay, phÇn lín nh÷ng phÇn mÒm øng dông cho phÐp chóng ta sö dông giao diÖn ®å ho¹ GUI b»ng h×nh thøc c¸c form ®Ó biÓu diÔn b¶n ghi cña c¬ së d÷ liÖu víi nh÷ng « tr¾ng ®Ó ngßi sö dông nhËp th«ng tin hay ®¸nh dÊu c¸c môc ®îc chän.
Truy vÊn c¬ së d÷ liÖu lµ lµm thÕ nµo ®Ó lÊy ®îc d÷ liÖu tõ c¬ së d÷ liÖu. §Ó thùc hiÖn nhiÖm vô nµy ta ph¶i cã mét c¸ch thøc nµo ®ã ®Ó giao t¸c víi c¬ së d÷ liÖu. Th«ng thêng lµ th«ng qua mét d¹ng ng«n ng÷ truy vÊn. Ng«n ng÷ truy vÊn cã cÊu tróc SQL lµ ng«n ng÷ phæ dông nhÊt ®îc dïng ®Ó truy vÊn c¸c c¬ së d÷ liÖu hiÖn nay.
LËp b¸o c¸o tõ c¬ së d÷ liÖu: b¸o c¸o lµ nhòng d÷ liÖu kÕt xuÊt ra tõ c¬ së d÷ liÖu theo yªu cÇu cña ngêi dïng, ®îc tæ chøc s¾p xÕp vµ ®a ra díi d¹ng in Ên. Tuy nhiªn b¸o c¸o còng vÉn ®îc thÓ hiÖn trªn mµn h×nh. LËp b¸o c¸o lµ mét bé phËn ®Æc biÖt cña hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu ®îc dïng ®Ó xö lý vµ ®a cho ngêi sö dông theo mét thÓ thøc x¸c ®Þnh ®îc.
CÊu tróc tÖp vµ m« h×nh d÷ liÖu: D÷ liÖu cÇn ®îc tæ chøc theo mét c¸ch nµo ®ã ®Ó kh«ng d thõa vµ dÔ dµng t×m kiÕm, ph©n tÝch vµ t×m hiÓu ®îc chóng. V× vËy c¬ së d÷ liÖu cÇn ®îc cÊu tróc l¹i. §èi víi thùc thÓ viÖc x¸c ®Þnh tªn gäi, x¸c ®Þnh trêng, ®é réng c¸c trêng, lo¹i cña tõng trêng. Toµn bé cÊu tróc ®ã ®îc gäi lµ cÊu tróc cña tÖp. §Ó lu tr÷ d÷ liÖu chóng ta cÇn cã c¬ chÕ ®Ó g¾n kÕt c¸c thùc thÓ mµ gi÷a chóng cã mèi quan hÖ víi nhau. HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu thêng sö dông 3 m« h×nh sau ®Ó chÕ ngù c¸c mèi quan hÖ ®ã: m« h×nh ph©n cÊp, m« h×nh m¹ng líi, m« h×nh quan hÖ. Trong ®ã m« h×nh quan hÖ lµ m« h×nh ®îc sö dông réng r·i rÊt hiÖn nay. Trong m« h×nh nµy th× hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu xem xÐt vµ thÓ hiÖn c¸c thùc thÓ nh mét b¶ng hai chiÒu víi b¶n ghi lµ hµng cßn c¸c trêng lµ cét. Cã mét cét ®ãng vai trß lµ trêng ®Þnh danh. Mçi gi¸ trÞ cña nã x¸c ®Þnh mét b¶n ghi duy nhÊt. CÊu tróc nh vËy cã rÊt nhiÒu thuËn lîi cho viÖc thao t¸c víi d÷ liÖu trªn b¶ng.
II- Ph©n tÝch, thiÕt kÕ vµ cµi ®Æt mét hÖ thèng th«ng tin
Ph¬ng ph¸p ph¸t triÓn mét hÖ thèng th«ng tin
Nguyªn nh©n dÉn tíi viÖc ph¸t triÓn mét hÖ thèng th«ng tin
Nh÷ng yªu cÇu míi cña qu¶n lý dÉn ®Õn sù cÇn thiÕt cña mét dù ¸n ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin míi. C¸c hµnh ®éng cña doanh nghiÖp c¹nh tranh còng cã t¸c ®éng m¹nh buéc doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng hµnh ®éng ®¸p øng. ViÖc xuÊt hiÖn c¸c c«ng nghÖ míi còng dÉn tíi viÖc tæ chøc ph¶i xem l¹i trang thiÕt bÞ hiÖn cã trong hÖ thèng th«ng tin cña m×nh. Cuèi cïng vai trß cña nh÷ng th¸ch thøc chÝnh trÞ còng kh«ng nªn bá qua. Nãi tãm l¹i c¸c nguyªn nh©n dÉn tíi sù ph¸t triÓn mét hÖ thèng th«ng tin lµ:
- Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý
- Nh÷ng yªu cÇu míi cña nhµ qu¶n lý
- Sù thay ®æi cña c«ng nghÖ
- Thay ®æi s¸ch lîc chÝnh trÞ
1.2 Ph¬ng ph¸p ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin
Môc ®Ých cña dù ¸n ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin lµ cã ®îc mét s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi sö dông, mµ nã ®îc hoµ hîp vµo trong c¸c ho¹t ®éng cña tæ chøc, chÝnh x¸c vÒ mÆt kü thuËt, tu©n thñ c¸c giíi h¹n vÒ mÆt tµi chÝnh vµ thêi gian ®Þnh tríc. Kh«ng cÇn thiÕt chØ thùc hiÖn mét ph¬ng ph¸p nµo ®Ó ph¸t triÓn mét hÖ thèng th«ng tin, tuy nhiªn kh«ng cã ph¬ng ph¸p th× ta cã nguy c¬ kh«ng ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu ®Þnh tríc. Mét ph¬ng ph¸p ®îc ®Þnh nghÜa lµ tËp hîp c¸c bíc vµ c¸c c«ng cô cho phÐp tiÕn hµnh mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn hÖ thèng chÆt chÏ nhng dÔ qu¶n lý h¬n. Ph¬ng ph¸p ®îc ®Ò nghÞ ë ®©y dùa vµo ba nguyªn t¾c c¬ së chung cña nhiÒu ph¬ng ph¸p hiÖn ®¹i cã cÊu tróc ®Ó ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin. Ba nguyªn t¾c ®ã lµ:
Nguyªn t¾c 1 Sö dông c¸c m« h×nh
Nguyªn t¾c 2 ChuyÓn tõ c¸i chung sang c¸i riªng
Nguyªn t¾c 3 ChuyÓn tõ m« h×nh vËt lý sang m« h×nh logic
1.3 C¸c c«ng ®o¹n cña ph¸t triÓn hÖ thèng
Tuú theo kÕt qu¶ cña mçi giai ®o¹n cã thÓ ®«i khi lµ cÇn thiÕt, ph¶i quay vÒ giai ®o¹n tríc ®Ó t×m c¸ch kh¾c phôc nh÷ng sai sãt. Sau ®©y lµ m« t¶ s¬ lîc c¸c giai ®o¹n cña viÖc ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin.
Giai ®o¹n 1: §¸nh gi¸ yªu cÇu
§¸nh gi¸ yªu cÇu cã môc ®Ých cung cÊp cho l·nh ®¹o tæ chøc hoÆc héi ®ång gi¸m ®èc nh÷ng t liÖu ®Ých thùc ®Ó ra quyÕt ®Þnh vÒ thêi c¬, tÝnh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ cña mét dù ¸n ph¸t triÓn hÖ thèng. Giai ®o¹n nµy thùc hiÖn t¬ng ®èi nhanh vµ kh«ng ®ßi hái chi phÝ lín. Nã bao gåm c¸c c«ng ®o¹n sau:
- LËp kÕ ho¹ch ®¸nh gi¸ yªu cÇu.
- Lµm râ yªu cÇu.
- §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thùc thi.
- ChuÈn bÞ vµ tr×nh bµy b¸o c¸o ®¸nh gi¸ yªu cÇu.
Giai ®o¹n 2: Ph©n tÝch chi tiÕt
Ph©n tÝch chi tiÕt ®îc tiÕn hµnh sau khi cã sù ®¸nh gi¸ thuËn lîi vÒ yªu cÇu. Nh÷ng môc ®Ých chÝnh cña ph©n tÝch chi tiÕt lµ hiÓu râ vÊn ®Ò hÖ thèng ®ang nghiªn cøu, x¸c ®Þnh nh÷ng nguyªn nh©n ®Ých thùc cña vÊn ®Ò ®ã, x¸c ®Þnh nh÷ng ®ßi hái vµ nh÷ng rµng buéc ¸p ®Æt ®èi víi hÖ thèng vµ x¸c ®Þnh môc tiªu mµ hÖ thèng th«ng tin ph¶i ®¹t ®îc. Trªn c¬ së néi dung b¸o c¸o ph©n tÝch chi tiÕt sÏ quyÕt ®Þnh tiÕn hµnh hay th«i ph¸t triÓn mét hÖ thèng míi. Giai ®o¹n ph©n tÝch chi tiÕt bao gåm c¸c c«ng ®o¹n sau:
- LËp kÕ ho¹ch ph©n tÝch chi tiÕt.
- Nghiªn cøu m«i trêng hÖ thèng ®ang tån t¹i.
- Nghiªn cøu hÖ thèng thùc t¹i.
- §a ra chÈn ®o¸n vµ x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè gi¶i ph¸p.
- §¸nh gi¸ l¹i tÝnh kh¶ thi.
- Thay ®æi ®Ò xuÊt cña dù ¸n.
- ChuÈn bÞ vµ tr×nh bµy b¸o c¸o ph©n tÝch chi tiÕt.
Giai ®o¹n 3: ThiÕt kÕ logic
Giai ®o¹n nµy nh»m x¸c ®Þnh tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn logic cña mét hÖ thèng th«ng tin, cho phÐp lo¹i bá c¸c vÊn ®Ò cña hÖ thèng thùc tÕ vµ ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu ®· ®îc thiÔt lËp ë giai ®o¹n tríc.M« h×nh logic cña hÖ thèng míi sÏ bao gåm néi dung cña ®Çu ra (Output), néi dung cña c¬ së d÷ liÖu (c¸c tÖp, c¸c quan hÖ gi÷a c¸c tÖp), c¸c xö lý vµ c¸c d÷ liÖu sÏ ®îc nhËp vµo (Input). M« h×nh logic sÏ ph¶i ®îc nh÷ng ngêi sö dông xem xÐt vµ chuÈn y. ThiÕt kÕ logic bao gåm c¸c c«ng ®o¹n sau:
- ThiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu.
- ThiÕt kÕ xö lý.
- ThiÕt kÕ c¸c luång d÷ liÖu vµo.
- ChØnh söa tµi liÖu cho møc logic.
- Hîp thøc ho¸ m« h×nh logic.
Giai ®o¹n 4: §Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n cña gi¶i ph¸p
Khi m« h×nh logic ®îc x¸c ®Þnh vµ chuÈn y, th× ph©n tÝch viªn hoÆc nhãm ph©n tÝch viªn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c ph¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn hÖ thèng nµy. §ã lµ x©y dùng c¸c ph¬ng ¸n kh¸c nhau ®Ó cô thÓ ho¸ m« h×nh logic. §Ó gióp ngêi sö dông lùa chän gi¶i ph¸p vËt lý tho¶ m·n tèt h¬n c¸c môc tiªu ®· ®Þnh ra tríc ®©y, nhãm ph©n tÝch sÏ ®¸nh gi¸ c¸c chi phÝ vµ lîi Ých (c¶ h÷u h×nh vµ v« h×nh) mçi ph¬ng ¸n ph¶i cã nh÷ng khuyÕn nghÞ cô thÓ. Mét b¸o c¸o sÏ ®îc tr×nh lªn ngêi sö dông vµ mét buæi tr×nh bµy ®îc thùc hiÖn. Ngêi sö dông sÏ chän lÊy mét mét ph¬ng ¸n ®¸p øng tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña hä mµ vÉn t«n träng c¸c rµng buéc cña tæ chøc. §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p bao gåm c¸c c«ng ®o¹n sau:
- X¸c ®Þnh c¸c rµng buéc tin häc vµ c¸c rµng buéc tæ chøc.
- X©y dùng c¸c ph¬ng ¸n cña gi¶i ph¸p.
- §¸nh gi¸ c¸c ph¬ng ¸n cña gi¶i ph¸p.
- ChuÈn bÞ vµ tr×nh bµy b¸o c¸o cña giai ®o¹n ®Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n gi¶i ph¸p.
Giai ®o¹n 5: ThiÕt kÕ vËt lý ngoµi
Giai ®o¹n nµy ®îc tiÕn hµnh sau khi mét ph¬ng ¸n gi¶i ph¸p ®îc lùa chän. ThiÕt kÕ vËt lý ngoµi gåm hai tµi liÖu kÕt qu¶ cÇn cã: Tríc hÕt lµ mét tµi liÖu bao chøa tÊt c¶ néi dung cña hÖ thèng míi sÏ cÇn cho viÖc thùc hiÖn kü thuËt vµ tiÕp ®ã lµ tµi liÖu dµnh cho ngêi sö dông nã m« t¶ c¶ phÇn thñ c«ng vµ c¶ nh÷ng giao diÖn víi phÇn tin häc ho¸. ThiÕt kÕ vËt lý bao gåm c¸c c«ng ®o¹n sau:
- LËp kÕ ho¹ch thiÕt kÕ vËt lý ngoµi.
- ThiÕt kÕ chi tiÕt c¸c giao diÖn (vµo/ra).
- ThiÕt kÕ c¸ch thøc t¬ng t¸c víi phÇn tin häc ho¸.
- ThiÕt kÕ c¸c thñ tôc thñ c«ng.
- ChuÈn bÞ vµ tr×nh bµy b¸o c¸o vÒ thiÕt kÕ vËt lý ngoµi.
Giai ®o¹n 6: TriÓn khai kü thuËt hÖ thèng
KÕt qu¶ quan träng cña giai ®o¹n thùc hiÖn kü thuËt lµ phÇn tin häc ho¸ cña hÖ thèng th«ng tin, cã nghÜa lµ phÇn mÒm. Nh÷ng ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ giai ®o¹n nµy ph¶i cung cÊp c¸c tµi liÖu c¸c b¶n híng dÉn sö dông c¸c thao t¸c vµ c¸c tµi liÖu m« t¶ hÖ thèng. TriÓn khai kü thuËt hÖ thèng gåm c¸c c«ng ®o¹n sau:
- LËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn kü thuËt.
- ThiÕt kÕ vËt lý trong.
- LËp tr×nh.
- Thö nghiÖm hÖ thèng.
- ChuÈn bÞ tµi liÖu.
Giai ®o¹n 7: Cµi ®Æt vµ khai th¸c
§©y lµ viÖc chuyÓn tõ hÖ thèng cò sang hÖ thèng míi ®îc thùc hiÖn. §Ó viÖc chuyÓn ®æi nµy ®îc thùc hiÖn víi nh÷ng va ch¹m Ýt nhÊt, cÇn ph¶i lËp kÕ ho¹ch mét c¸ch cÈn thËn. Cµi ®Æt vµ khai th¸c bao gåm c¸c c«ng ®o¹n sau:
- LËp kÕ ho¹ch cµi ®Æt .
- ChuyÓn ®æi.
- Khai th¸c vµ b¶o tr×.
- §¸nh gi¸.
2) TriÓn khai dù ¸n ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin
2.1 §¸nh gi¸ yªu cÇu ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin
§©y lµ bíc quan träng cho viÖc thµnh c«ng cña mét dù ¸n. Mét sai lÇm ph¹m ph¶i trong giai ®o¹n nµy cã thÓ lµm lïi toµn bé dù ¸n, kÐo theo nh÷ng chi phÝ lín cña tæ chøc. §¸nh gi¸ yªu cÇu bao gåm viÖc nªu vÊn ®Ò, íc lîng ®é lín cña dù ¸n vµ nh÷ng thay ®æi cã thÓ, ®¸nh gi¸ nh÷ng t¸c ®éng cña sù thay ®æi ®ã, ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n vµ ®a ra nh÷ng gîi ý cho nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm ra quyÕt ®Þnh. Giai ®o¹n nµy ph¶i tiÕn hµnh trong thêi gian t¬ng ®èi ng¾n ®Ó kh«ng kÌm theo chi phÝ vµ th× giê. §©y lµ nhiÖm vô phøc t¹p v× ®ßi hái nhµ ph©n tÝch ph¶i nh×n nhËn nhanh vµ víi sù nh¹y bÐn cao, tõ ®ã x¸c ®Þnh nguyªn nh©n cã thÓ nhÊt vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p míi, ®¸nh gi¸ tÇm quan träng cña c¸c biÕn ®æi, dù b¸o c¸c ¶nh hëng cña chóng. §¸nh gi¸ yªu cÇu gåm 4 c«ng ®o¹n
LËp kÕ ko¹ch: Mçi giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn hÖ thèng cÇn ph¶i ®îc lËp kÕ ho¹ch mét c¸ch cÈn thËn. Møc ®é h×nh thøc ho¸ cña kÕ ho¹ch sÏ thay ®æi theo quy m« cña dù ¸n vµ theo giai ®o¹n ph©n tÝch. Sè lîng vµ sù ®a d¹ng cña nguån th«ng tin phô thuéc vµo kÝch thíc vµ ®é phøc t¹p cña hÖ thèng nghiªn cøu. Trong mét sè dù ¸n cã quy m« lín vµ cã nhiÒu ngêi tham gia vµo thÈm ®Þnh yªu cÇu th× cÇn x¸c ®Þnh nhiÖm vô cho tõng thµnh viªn vµ x¸c ®Þnh ph¬ng tiÖn kÕt hîp c¸c nhiÖm vô.
Lµm râ yªu cÇu: Cã môc ®Ých lµ lµm cho ph©n tÝch viªn hiÓu ®îc ®óng yªu cÇu cña ngêi sö dông. X¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®èi tuîng yªu cÇu, thu thËp c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña m«i trêng hÖ thèng. Lµm s¸ng tá ®îc yªu cÇu thùc hiÖn chñ yÕu qua nh÷ng cuéc gÆp gì víi nh÷ng ngêi yªu cÇu sau ®ã lµ víi nh÷ng nhµ qu¶n lý. Khung c¶nh cña hÖ thèng cã thÓ xem lµ nguån vµ ®Ých cña th«ng tin, còng nh c¸c bé phËn, c¸c chøc n¨ng vµ c¸c c¸ nh©n tham gia vµo xö lý d÷ liÖu.
Nãi tãm l¹i ph©n tÝch viªn hÖ thèng ph¶i tæng hîp th«ng tin díi ¸nh s¸ng cña nh÷ng vÊn ®Ò ®· ®îc x¸c ®Þnh vµ nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ nhÊt, chuÈn bÞ mét bøc tranh kh¸i qu¸t vÒ gi¶i ph¸p ®Ó tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thùc thi cña dù ¸n.
§¸nh gi¸ yªu cÇu: viÖc ®¸nh gi¸ kh¶ thi cña mét dù ¸n lµ t×m xem cã yÕu tè nµo ng¨n c¶n nhµ ph©n tÝch thùc hiÖn, cµi ®Æt mét c¸ch thµnh c«ng gi¶i ph¸p ®· ®Ò xuÊt hay kh«ng. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh vÒ kh¶ n¨ng thùc thi lµ kh¶ thi vÒ mÆt tæ chøc, kh¶ thi vÒ mÆt tµi chÝnh, kh¶ thi vÒ mÆt thêi h¹n, kh¶ thi vÒ mÆt kÜ thuËt. §¸nh gi¸ kh¶ thi vÒ mÆt tæ chøc ®ßi hái ph¶i cã sù hoµ hîp gi÷a gi¶i ph¸p dù kiÕn víi m«i trêng tæ chøc, xem xÐt nã cã t¸c ®éng nh thÕ nµo ®èi víi chÝnh s¸ch nh©n sù, quan hÖ kh¸ch hµng. TÝnh kh¶ thi vÒ mÆt kÜ thuËt ®îc ®¸nh gi¸ b»ng c¸ch so s¸nh c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cã hoÆc cã thÓ mua s¾m ®îc víi yªu cÇu cña hÖ thèng ®Ò xuÊt. Kh¶ thi vÒ mÆt tµi chÝnh lµ ®em so s¸nh xem lîi Ých h÷u h×nh chê ®îi cã lín h¬n tæng chi phÝ bá ra hay kh«ng.
2.2 Giai ®o¹n ph©n tÝch chi tiÕt
Môc ®Ých cña giai ®o¹n ph©n tÝch chi tiÕt
Môc ®Ých cña giai ®o¹n ph©n tÝch chi tiÕt lµ ®a ra c¸c chÈn ®o¸n vÒ hÖ thèng ®ang tån t¹i, nghÜa lµ x¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò chÝnh vµ ®a ra c¸c nguyªn nh©n chÝnh cña chóng, x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cña hÖ thèng cÇn ®¹t ®îc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu ®ã.
C«ng cô m« h×nh ho¸
§ã lµ c¸c c«ng cô chuÈn cho viÖc m« h×nh ho¸ vµ x©y dùng tµi liÖu cho hÖ thèng. §ã lµ s¬ ®å luång th«ng tin, s¬ ®å luång d÷ liÖu vµ tõ ®iÓn hÖ thèng
S¬ ®å luång th«ng tin (IFD) dïng ®Ó m« t¶ th«ng tin theo c¸ch thøc ®éng. Tøc lµ m« t¶ sù di chuyÓn cña d÷ liÖu, viÖc xö lý, viÖc lu tr÷ trong thÕ giíi vËt lý b»ng c¸c s¬ ®å.
C¸c ký ph¸p sö dông :
- Xö lý
Thñ c«ng hoµn toµn Giao t¸c ngêi – m¸y Tin häc ho¸
- Kho lu tr÷ d÷ liÖu
Thñ c«ng Tin häc ho¸
- Dßng th«ng tin - §iÒu khiÓn
S¬ ®å luång d÷ liÖu dïng ®Ó m« t¶ chÝnh hÖ thèng th«ng tin nh s¬ ®å luång th«ng tin nhng trªn gãc ®é trõu tîng. S¬ ®å luång d÷ liÖu chØ m« t¶ hÖ thèng th«ng tin lµm g×. C¸c ký ph¸p dïng cho s¬ ®å luång th«ng tin:
Nguån hoÆc ®Ých
Dßng d÷ liÖu
TiÕn tr×nh xö lý
Kho d÷ liÖu
S¬ ®å DFD cã thÓ cã nhiÒu møc. S¬ ®å ng÷ c¶nh thÓ hiÖn kh¸i qu¸t néi dung chÝnh cña hÖ thèng th«ng tin. S¬ ®å nµy kh«ng ®i vµo chi tiÕt mµ m« t¶ sao cho chØ nh×n vµo lµ thÊy ngay néi dung chÝnh cña hÖ thèng. §Ó m« t¶ hÖ thèng chi tiÕt h¬n, ngêi ta cã thÓ dïng kü thuËt ph©n r· s¬ ®å. S¬ ®å luång th«ng tin vµ s¬ ®å luång d÷ liÖu lµ 2 c«ng cô thêng dïng nhÊt ®Ó ph©n r· hÖ thèng th«ng tin. Chóng thÓ hiÖn hai møc ®é m« h×nh vµ hai gãc nh×n ®éng vµ tÜnh cña hÖ thèng. C¸c c«ng ®o¹n cña giai ®o¹n ph©n tÝch chi tiÕt: LËp kÕ ho¹ch, nghiªn cøu m«i trêng, ®a ra chÈn ®o¸n vµ x¸c ®Þnh c¸c yÕ
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 77874.DOC