Ung thư cổ tử cung, nỗi lo bị đẩy lùi

Ung thư cổ tử cung, nỗi lo bị đẩy lùi Thống kê của Liên minh ung thư cổ tử cung Hoa Kỳ (NCCC) cho thấy mỗi năm trên thế giới có 473.000 phụ nữ mắc ung thư cổ tử cung (UTCTC) và 253.000 trường hợp tử vong vì bệnh này. Đáng nói là 85% trường hợp bệnh cũng như tử vong đều xảy ra cho phụ nữ ở các nước đang phát triển. Điều đó cho thấy tầm quan trọng của việc phòng, chống UTCTC quan trọng như thế nào Từ lâu y học đã biết UTCTC gây ra bởi sự nhiễm trùng dai dẳng một loại virus là HPV (human papillomavirus) sinh ung thư. Virus rất dễ lây truyền Theo cơ quan Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (CDC), tất cả phụ nữ đang sinh hoạt tình dục đều có thể nhiễm HPV type sinh ung thư và nguy cơ này có từ lần quan hệ đầu tiên cho đến suốt cuộc đời. Có hơn 100 nhóm HPV, trong đó hơn 30 type gây nhiễm trùng sinh dục và 15 type có khả năng sinh ung thư (type 16 và 18 nguy hiểm nhất). Đáng lo là hầu hết các trường hợp nhiễm HPV đều không có triệu chứng và nếu nhiễm phải các type nguy hiểm, chúng sẽ tồn tại lâu, gây bệnh mạn tính, dẫn đến các loại ung thư cổ tử cung và nhiều loại ung thư âm hộ, âm đạo, hậu môn. Người ta ước tính khoảng 50 – 80% phụ nữ có một lần nhiễm HPV trong đời họ và một nửa số đó là type sinh ung thư. Đơn giản vì HPV lây truyền rất dễ dàng, có thể tiếp xúc tình dục da qua da (không cần đến quan hệ thật sự) hoặc không qua quan hệ tình dục mà do lây nhiễm từ người chung quanh, đồ vật! Phát hiện sớm và phòng ngừa được Vào những năm 1940, phết tế bào cổ tử cung (thử nghiệm Pap) đã được y học áp dụng, bằng cách phát hiện sớm tế bào bất thường, đã cứu sống hàng triệu người bị ung thư cổ tử cung. Tại Mỹ, thử nghiệm Pap đã làm giảm tỷ lệ UTCTC đến hơn 70%. Nếu phát hiện sớm ở giai đoạn tiền ung thư, tỷ lệ chữa khỏi bệnh đạt đến trên 95%. Phương pháp này thực hiện rất đơn giản, rẻ tiền, có thể thực hiện ở bất kỳ cơ sở y tế sản phụ khoa nào. Tuy nhiên, thử nghiệm Pap không thể phát hiện hết tất cả các tổn thương tiền ung thư cũng như ung thư. Ngoài ra, phương pháp này chỉ hiệu quả nếu tầm soát đều đặn, định kỳ. Người ta thấy nguy cơ phát triển UTCTC cao gần gấp năm lần ở những phụ nữ không tầm soát đều đặn. May mắn là mới đây người ta đã tìm được vaccine ngừa HPV gây ung thư cổ tử cung. Vaccine này sẽ giúp hệ miễn dịch của cơ thể nhận dạng và tiêu huỷ HPV ngay khi chúng xâm nhập vào cơ thể, trước khi có tình trạng nhiễm trùng. Tuy nhiên, ngay cả khi đã tiêm ngừa, phụ nữ vẫn cần phải thực hiện thử nghiệp Pap đều đặn vì vaccine chỉ bảo vệ được 70 – 80% trường hợp UTCTC . Điều trị sớm, tỷ lệ thành công cao Theo các chuyên gia ung bướu, UTCTC có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm, đặc biệt nếu được phát hiện ngay từ giai đoạn tiền ung thư. Ở giai đoạn này, việc điều trị rất nhẹ nhàng, chỉ cần cắt bỏ hoặc phá huỷ phần cổ tử cung bị bệnh là khỏi, nhờ vậy người bệnh vẫn giữ được tử cung để duy trì khả năng sinh sản. Nhưng cũng phải lưu ý, ở giai đoạn sớm bệnh nhân thường không có triệu chứng gì đặc biệt, có thể ra một ít khí hư khiến họ chủ quan nghĩ mình chỉ bị viêm âm đạo. Cách duy nhất để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm này là những phụ nữ đã có quan hệ tình dục phải đi khám phụ khoa định kỳ ít nhất một lần/năm. UTCTC có bốn giai đoạn. Giai đoạn sớm (0): tiền ung thư, hoặc ung thư tại chỗ, chỉ khu trú ở cổ tử cung. Giai đoạn từ 1B – 2A: ung thư xâm lấn thân tử cung, âm đạo, hoặc toàn bộ vùng quanh tử cung. Giai đoạn 2B – 4A, ung thư ăn đến các cơ quan gần: bàng quang, trực tràng. Cuối cùng, giai đoạn 4B, đã di căn xa như phổi, não, gan, xương. Chữa càng sớm, tỷ lệ thành công càng cao. Đáng tiếc, giai đoạn tiền ung thư, số bệnh nhân tìm đến được bệnh viện kịp thời quá hiếm hoi. Vì thế ở nước ta UTCTC là bệnh ung thư gây tử vong đứng thứ nhì ở phụ nữ. Ước tính mỗi ngày có 17 phụ nữ Việt Nam được chẩn đoán UTCTC và chín phụ nữ tử vong vì bệnh này.