Tự nhận thức

Tự nhận thức (Self-awareness) là cách mà chúng ta khám tính cách cá nhân,

niềm tin, hệ thống giá trị, khuynh hướng tự nhiên của mình

1

. Thông thường,

tự nhận thức là khởi điểm cho việc làm chủ bản thân và tạo ra những gì ta

muốn.

Tự nhận thức là một khả năng hiểu biết mạnh mặt, mặt yếu, giá trị, quan

điểm, tính khí, nhu cầu, ước vọng, cảm xúc, sợ hãi

2

. Những suy nghĩ về chính

mình (tôi thông minh, tôi tháo vát, tôi là người chậm chạp, tôi là trụ cột trong

gia đình, tôi là nhân viên công tác xã hội, tôi ân cần, tôi không kỳ thị và phân

biệt người có H ) nhằm vẽ nên một bức chân dung về chính họ. Bức tranh

này không chỉ mô tả hình dáng bên ngoài mà còn mô tả cảm xúc, năng lực, vai

trò, trách nhiệm của họ đối với người khác.

Tóm lại, tự nhận thức là một kỹ năng mà qua đó mỗi cá nhân hình dung,

khám phá chính mình là người như thế nào và thường soi theo đó để hành

động.

pdf30 trang | Chia sẻ: NamTDH | Lượt xem: 1280 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Tự nhận thức, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nhóm nào xấu, nhưng Jung nhận xét rằng: cùng một sự vật hiện tượng sẽ gây ra những suy nghĩ, cảm xúc, phản ứng khác nhau cho những người khác nhau. Ba tiêu chí cơ bản ảnh hưởng đến suy nghĩ, cảm xúc và phản ứng của một con người là: - Xu hướng tự nhiên của người đó  Hướng ngoại (Extroverted)/ Hướng nội (Introverted); - Cách thức mà người đó tìm hiểu và nhận thức thế giới bên ngoài  Giác quan (Sensation)/Trực giác (iNtuition); - Và cách thức mà người đó quyết định, đưa ra lựa chọn  Lý trí (Thinking)/ Tình cảm (Feeling). Sau này, Briggs/Myer bổ sung tiêu chí thứ 4: Nguyên tắc (Judging)/Linh hoạt (Perceiving). Từ 4 tiêu chí này, Briggs/Myer đưa ra 16 nhóm tính cách. Tên của mỗi nhóm đều có 4 chữ cái, đại diện cho 4 tiêu chuẩn phân loại. 16 Nhóm MBTI ENFP INFP ENFJ INFJ ESTJ ISTJ ESFJ ISFJ ENTP INTP ENTJ INTJ ESTP ISTP ESFP ISFP 4 Tiêu chí phân loại tính cách MBTI Tiêu chí 1 - Xu hướng tự nhiên: Extroverted (Hướng ngoại)/Introverted (Hướng [Type text] Dự án “Nâng cao năng lực cho NVXH cơ sở ở Tp.HCM” – tháng 6/2012 Trang 22 Tự nhận thức SDRC - CFSI nội) Mỗi người đều có 2 biểu hiện: Hướng ngoại - hướng về thế giới bên ngoài gồm các hoạt động, con người, đồ vật... Hướng nội - hướng vào nội tâm, bao gồm ý nghĩ, tư tưởng, trí tưởng tượng. Đây là 2 mặt đối lập nhưng bổ sung lẫn nhau. Tuy nhiên, một mặt sẽ chiếm ưu thế trong việc phát triển tính cách và ảnh hưởng đển cách ứng xử Các đặc điểm của nhóm Extraverted:  Hành động trước hết, suy nghĩ và cân nhắc sau  Cảm thấy khổ sở nếu bị cách ly với thế giới bên ngoài  Hứng thú với con người, sự việc xung quanh  Quảng giao, thích tiếp xúc với nhiều người Nếu đây là các đặc điểm của bạn thì chữ cái đầu tiên trong MBTI của bạn là E Các đặc điểm của nhóm Introverted:  Suy nghĩ và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi hành động  Cần có một khoảng thời gian riêng tư đáng kể để nạp năng lượng  Hứng thú với đời sống nội tâm, đôi khi tự cô lập với thế giới bên ngoài  Thích nói chuyện tay đôi Nếu đây là các đặc điểm của bạn thì chữ cái đầu tiên trong MBTI của bạn là I Tiêu chí 2 - Cách tìm hiểu và nhận thức thế giới: Sensation (Giác quan)/iNtuition (Trực giác): Trung tâm "Giác quan" trong não bộ chú ý đến các chi tiết liên quan đến hình ảnh, âm thanh, mùi vị... của hiện tại được đưa đến từ các giác quan của cơ thể. Nó phân loại, sắp xếp và ghi nhận những chi tiết của các sự kiện thực tế đang diễn ra. Nó cũng cung cấp các thông tin chi tiết của các sự kiện đã xảy ra trong quá khứ. Trung tâm "Trực giác" của não bộ chịu trách nhiệm tìm hiểu, diễn dịch, và hình thành các mô hình từ thông tin thu thập được; sắp xếp các mô hình và liên hệ chúng với nhau. Nó giúp cho não bộ suy đoán các khả năng và tiên đoán tương lai. Mặc dù cả hai cách nhận thức đều cần thiết và được mọi người sử dụng, nhưng mỗi người chúng ta có xu hướng thích cách này hơn cách kia Các đặc điểm của nhóm Sensation:  Sống với hiện tại  Thích các giải pháp đơn giản và thực Các đặc điểm của nhóm iNtuition:  Hay nghĩ đến tương lai  Sử dụng trí tưởng tượng, hay sáng tạo [Type text] Dự án “Nâng cao năng lực cho NVXH cơ sở ở Tp.HCM” – tháng 6/2012 Trang 23 Tự nhận thức SDRC - CFSI tế  Có trí nhớ tốt về các chi tiết của những sự kiện trong quá khứ  Giỏi áp dụng kinh nghiệm  Thích các thông tin rõ ràng, chắc chắn; không thích phỏng đoán hoặc những sự việc không rõ ràng Nếu đây là các đặc điểm của bạn thì chữ cái thứ 2 trong MBTI của bạn là S ra những khả năng mới  Thường chỉ nhớ đến ý chính và các mối liên hệ  Giỏi vận dụng lý thuyết  Thoải mái với sự nhập nhằng, hay thông tin không rõ ràng Nếu đây là các đặc điểm của bạn thì chữ cái thứ 2 trong MBTI của bạn là N Tiêu chí 3 - Cách quyết định và lựa chọn: Thinking (Lý trí)/Feeling (Tình cảm): Phía "Lý trí" trong não bộ con người phân tích thông tin một cách khách quan, làm việc dựa trên đúng/sai, suy luận và đưa ra kết luận một cách có hệ thống. Nó là bản chất logic của con người. Phía cảm giác của não bộ đưa ra quyết định dựa trên xem xét tổng thể; yêu/ghét; tác động qua lại lẫn nhau; và các giá trị nhân đạo hay thẩm mỹ. Đó là bản chất chủ quan của con người. Mọi người đều dùng cả 2 cách để đưa ra các quyết định, nhưng một cách tự nhiên mỗi người đều thiên về hoặc là lý trí, hoặc là tình cảm khi đưa ra quyết định của mình Các đặc điểm của nhóm Thinking:  Luôn tìm kiếm sự kiện và logic để đưa ra kết luận  Chú ý đến các nhiệm vụ, công việc cần phải hoàn thành một cách tự nhiên  Đưa ra các phân tích phê phán và có mục đích một cách dễ dàng  Chấp nhận xung đột là một phần tự nhiên trong mối quan hệ giữa người với người. Nếu đây là các đặc điểm của bạn thì chữ cái thứ 3 trong MBTI của bạn là T Các đặc điểm của nhóm Feeling:  Xem xét cảm giác cá nhân và ảnh hưởng đến người khác trước khi đưa ra quyết định  Một cách tự nhiên, dễ xúc động trước nhu cầu hay phản ứng của người khác.  Tìm kiếm sự nhất trí hay ý kiến của đa số  Khó xử khi có xung đột Nếu đây là các đặc điểm của bạn thì chữ cái thứ 3 trong MBTI của bạn là F Tiêu chí 4 - Cách thức hành động: Judging (Nguyên tắc)/Perceiving (Linh hoạt): [Type text] Dự án “Nâng cao năng lực cho NVXH cơ sở ở Tp.HCM” – tháng 6/2012 Trang 24 Tự nhận thức SDRC - CFSI Tiêu chuẩn 4 liên quan đến cách thức mà mỗi người lựa chọn để tác động tới thế giới bên ngoài. Phong cách Judging tiếp cận thế giới một cách có kế hoạch, có tổ chức, có chuẩn bị, quyết định và đạt đến một kết cục rõ ràng. Phong cách Perceiving tiếp cận thế giới một cách tự nhiên, tìm cách thích nghi với hoàn cảnh, thích một kết cục bỏ ngỏ, chấp nhận những cơ hội mới, và chấp nhận thay đổi kế hoạch Các đặc điểm của nhóm Judging:  Có kế hoạch chu đóa trước khi hành động  Tập trung vào các hoạt động có tinh nhiệm vụ; hoàn tất các công đoạn quan trọng trước khi tiếp tục  Làm việc tốt nhất và không bị stress khi vượt trước thời hạn  Tự đặt ra mục tiêu, thời hạn, và các thủ tục để quản lý cuộc sống Nếu đây là các đặc điểm của bạn thì chữ cái thứ 4 trong MBTI của bạn là J Các đặc điểm của nhóm Perceiving:  Có thể hành động mà không cần lập kế hoạch; lập kế hoạch tùy theo tình hình  Thích làm nhiều việc cùng lúc, không phân biệt giữa công việc và trò chơi  Chịu sức ép tốt, vẫn làm việc tốt khi sắp hết thời hạn  Tìm cách tránh né cam kết nếu nó ảnh hưởng đến sự linh động, tự do và phong phú. Nếu đây là các đặc điểm của bạn thì chữ cái thứ 4 trong MBTI của bạn là P NỘI DUNG 72 CÂU TRẮC NGHIỆM STT Câu hỏi Đúng Sai 1) Không bao giờ trễ hẹn 2) Thích làm những việc linh động và nhanh nhẹn 3) Thích mở rộng mối quan hệ 4) Thấy hình ảnh đời sống mình trong những buổi diễn hay phim ảnh. 5) Có phản ứng nhanh trước những việc như: chuông điện thoại reo hay những câu hỏi bất ngờ 6) Thích bao hàm tổng thể hơn là chi tiết. 7) Có chiều hướng không hành động theo cảm tính mặc dù [Type text] Dự án “Nâng cao năng lực cho NVXH cơ sở ở Tp.HCM” – tháng 6/2012 Trang 25 Tự nhận thức SDRC - CFSI STT Câu hỏi Đúng Sai điều đó có thể nguy hiểm cho những người có mối quan hệ thân thiết 8) Nghiêm khắc tuân theo những luật lệ định sẵn đôi khi ngăn chặn một kết quả tốt hơn 9) Khó có thể làm bạn kích động 10) Luôn nhận trách nhiệm 11) Luôn nghĩ về nhân loại và định mệnh con người 12) Bạn tin là những quyết định tốt nhất là những quyết định có thể được thay đổi, điều chỉnh dễ dàng 13) Nhận định khách quan luôn tốt trong mọi trường hợp. 14) Hành động ngay lập tức chứ không suy xét kỹ càng về những lựa chọn 15) Tin tưởng vào lý trí hơn là cảm xúc. 16) Có xu hướngvừa làm vừa cải thiện hơn là lên kế hoạch kỹ càng. 17) Thích làm những hoạt động xã hội khi rảnh rỗi (dự tiệc, mua sắm, giao lưu) 18) Thường lên kế hoạch chi tiết cụ thể. 19) Những hành động luôn bị chi phối bởi cảm xúc. 20) Là người kín đáo, dè dặt trong những mối quan hệ. 21) Luôn biết cách sử dụng thời gian vào mục đích tốt. 22) Giúp đỡ mọi người mà không cần đền đáp 23) Luôn suy ngẫm về sự phức tạp của cuộc đời. 24) Sau khi trả qua những lúc bận rộn, nháo nhiệt thì thường thích ở một mình 25) Luôn làm việc một cách vội vã 26) Luôn nhìn thấy được những nguyên lý tổng quát đằng sau những vấn đề cụ thể 27) Thường xuyên dễ dàng bày tỏ cảm xúc. 28) Không muốn to tiếng với mọi người [Type text] Dự án “Nâng cao năng lực cho NVXH cơ sở ở Tp.HCM” – tháng 6/2012 Trang 26 Tự nhận thức SDRC - CFSI STT Câu hỏi Đúng Sai 29) Thấy nhàm chán khi chỉ đọc sách lý thuyết. 30) Có xu hướng đồng cảm với người khác. 31) Đánh giá cao sự công bằng hơn lòng nhân từ. 32) Nhanh chóng hòa nhập với môi trường mới. 33) Nói chuyện, chia sẻ với càng nhiều người, bạn càng thấy thoải mái 34) Làm việc dựa vào kinh nghiệm bản thân hơn là lý thuyết 35) Thích kiểm soát xem mọi công việc đang hoạt động 36) Dễ dàng thấu hiểu nỗi lo của người khác 37) Thích đọc sách hơn là đi dự tiệc. 38) Thích là tâm điểm của buổi tiệc (sự kiện). 39) Có xu hướng thích trải nghiệm điều mới hơn là giải quyết theo hướng cũ. 40) Tránh sự ràng buộc của luật lệ 41) Dễ xúc động trước những câu chuyện khốn khó của mọi người 42) Thời hạn quan trọng hơn là chất lượng của công việc (bài – kế hoạch) 43) Thích ở một mình, tách biệt với sự ồn ào. 44) Luôn muốn tự làm mọi việc. 45) Tất cả mọi thứ đều có thể được phân tích. 46) Luôn cố gắng hết mình để hoàn thành kịp thời hạn. 47) Thích thú khi sắp xếp mọi thứ theo trình tự. 48) Cảm thấy thoải mái giữa đám đông. 49) Điều khiển và kiểm soát tốt trước những thèm muốn và cám dỗ. 50) Dễ dàng hiểu được những lý thuyết, nguyên lý. 51) Quá trình tìm kiếm giải pháp quan trọng hơn chính giải pháp đó. 52) Thích đứng bên ngoài hơn trung tâm. [Type text] Dự án “Nâng cao năng lực cho NVXH cơ sở ở Tp.HCM” – tháng 6/2012 Trang 27 Tự nhận thức SDRC - CFSI STT Câu hỏi Đúng Sai 53) Khi giải quyết vấn đề nào đó, thường tập trung vào những cách tiếp cận tương đồng hơn là tìm hướng giải quyết mới. 54) Hành động kiên định theo những nguyên tắc cá nhân. 55) Yêu thích sự mạo hiểm. 56) Thích họp trong nhóm nhỏ hơn . 57) Khi cân nhắc vấn đề gì đó thì thường quan tâm tới vấn đề đó hơn là những hệ quả kéo theo. 58) Luôn cân nhắc một cách khoa học để làm mọi thứ tốt nhất 59) Cảm thấy khó diễn tả cảm xúc (ít biểu lộ cảm xúc) 60) Luôn suy nghĩ về những cách để cải thiện vấn đề. 61) Những quyết định thường dựa trên cảm xúc nhất thời hơn là lên kế hoạch rõ ràng. 62) Thích yên tĩnh một mình hay ở nhà khi rảnh rỗi. 63) Thoải mái khi làm việc theo những phương pháp cũ. 64) Dễ bị tác động bởi những cảm xúc mạnh. 65) Luôn tìm kiếm cơ hội (thử thách). 66) Bàn làm việc luôn gọn gàng ngăn nắp. 67) Theo nguyên tắc định sẵn, bạn luôn quan tâm đến những việc phải làm trước hơn là kế hoạch tương lai. 68) Thấy thoải mái khi đi dạo một mình. 69) Dễ dàng trao đổi những vấn đề xã hội 70) Hiếm khi thay đổi thói quen. 71) Sẵn lòng và có khả năng thấu hiểu đồng cảm với người khác. 72) Luôn thấu hiểu được vấn đề và sự kiện xảy ra bằng cách nào. [Type text] Dự án “Nâng cao năng lực cho NVXH cơ sở ở Tp.HCM” – tháng 6/2012 Trang 28 Tự nhận thức SDRC - CFSI TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Nguyễn Thị Oanh. 2007. Làm việc theo nhóm. NXB Trẻ [2] Nguyễn Thị Oanh. 2010. Kỹ năng sống cho trẻ vị thành niên. NXB Trẻ [3] Nguyễn Thị Oanh. 2008. Hạnh phúc - Phải lựa chọn, NXB Trẻ [4] Nguyễn Thị Oanh. 1998. Công tác Xã hội đại cương. NXB Giáo Dục [5] Th.s Đoàn Tâm Đan và Th.s Nguyễn Thị Ngọc Bích (2005). Công tác xã hội cá nhân. Tài liệu Tập huấn SDRC, lưu hành nội bộ. [6] Th.s Chu Dũng và Th.s Nguyễn Thị Ngọc Bích (2009). Công tác xã hội cá nhân. Tài liệu Tập huấn của SDRC, lưu hành nội bộ. [7] GS.TS Phạm Huy Dũng (chủ biên). 2006. Bài giảng Công tác xã hội – Lý thuyết và thực hành công tác xã hội trực tiếp. NXB Đại học Sư Phạm [8] Social Work Education Project (SWEP) – Vietnam. Certificate Course on Social Work Administration. Module 1.2 – Human Behaviour and Social Environment [9] Johari Window - Kiwipedia [10] Choices: Developing Your Self-Awareness. [11] Toitaigioi.com [12] nut.35CB0332.html [13] [Type text] Dự án “Nâng cao năng lực cho NVXH cơ sở ở Tp.HCM” – tháng 6/2012 Trang 29 Tự nhận thức SDRC - CFSI

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdftu_nhan_thuc_253.pdf