Triết học - Chương VII: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và cách mạng xã hội chủ nghĩa

PHẦN THỨ BALÝ LUẬN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC- LÊNIN VỀ CHỦ NGHĨA Xà HỘICHƯƠNG VIISỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ CÁCH MẠNG Xà HỘI CHỦ NGHĨACHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌC. KHÁI NIỆM GIAI CẤP CÔNG NHÂN- Cơ sở phương pháp luận:+ Giai cấp công nhân là con đẻ của nền đại công nghiệp.+ Hai tiêu chí để nhận biết giai cấp công nhân:Về phương thức lao động, phương thức sản xuấtVề địa vị trong quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCVề phương thức lao động, phương thức sản xuất Giai cấp công nhân là những người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hoá cao.CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCVề địa vị trong quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa Giai cấp công nhân là những người lao động không có tư liệu sản xuất, phải bán sức lao động cho nhà tư bản và bị nhà tư bản bóc lột giá trị thặng dưCHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCGIAI CẤP CÔNG NHÂN ? Giai cấp cụng nhõn là một tập đoàn xó hội ổn định được hỡnh thành và phỏt triển cựng với nền sản xuất cụng nghiệp ngày càng hiện đại và xó hội hoỏ cao; là lực lượng sản xuất cơ bản, tiên tiến, trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ CNTB lên CNXH. CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌC Sứ mệnh lịch sử của giai cấp cụng nhõn là xoỏ bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xoỏ bỏ chế độ người búc lột người; giải phúng giai cấp cụng nhõn, nhõn dõn lao động và toàn thể nhõn loại khỏi mọi sự ỏp bức, búc lột, nghốo nàn lạc hậu; xõy dựng xó hội cộng sản chủ nghĩa văn minh. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCSứ mệnh lịch sử củaGCCNBước 1: GCCN tước lấy chính quyền Nhà nước biến TLSX trở thành sở hữu nhà nước.Bước 2: Xây dựng XH mới văn minh, tốt đẹp, tiến dần tới xoá bỏ đối kháng giai cấp và giai cấp.CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCTại sao giai cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử đó ?Có phải là tất yếu không ??CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌC2. Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.a. Địa vị kinh tế- xã hội của giai cấp CN trong xhTBCN.- Trong nền sx đại công nghiệp, GCCN vừa là chủ thể trực tiếp, vừa là sản phẩm căn bản nhất của nền sx đó. Khi nền đại công nghiệp mở rộng, tất cả các giai cấp đều suy tàn và tiêu vong riêng GCCN phát triển và được tuyển mộ trong tất cả các giai cấp.- Trong nền sx TBCN GCCN chỉ có thể sống với điều kiện kiếm được việc làm, và để đáp ứng nhu cầu của nền đại công nghiệp nên trình độ không ngừng được nâng cao.- Trong xã hội TBCN GCCN hoàn toàn không có hoặc có rất ít TLSX họ chỉ là lao động làm thuê; họ có lợi ích đối lập trực tiếp với lợi ích của giai cấp tư sản. Giai cấp công nhân làm thuê trong xí nghiệp- Trong nền sx công nghiệp hiện đại, giai cấp CN ngày càng phụ thuộc lẫn nhau nên họ có thể đoàn kết với nhau chống lại CNTB khả năng này giai cấp nông dân, thợ thủ công không có được.- GCCN có lợi ích thống nhất với các giai cấp khác trong xã hội nên khả năng tập hợp các giai tầng khác đấu tranh giải phóng mình và toàn xã hội.Thứ nhất:GCCN là gc tiên phong cách mạng và có tinh thần cách mạng triệt đểThứ 2:Là giai cấp có ý thức tổ chức kỷ luật caoThứ 3: Giai cấp công nhân có bản chất quốc tếb. Nhữngđặc điểm chính trị-xã hội của giai cấp công nhânChính vì vậy, Mác đã khẳng định:TRONG TẤT CÁC GIAI CẤP HIỆN ĐANG ĐỐI LẬP VỚI GIAI CẤP TƯ SẢN THÌ CHỈ CÓ GIAI CẤP VÔ SẢNLÀ THỰC SỰ CÁCH MẠNG. CÁC GIAI CẤP KHÁC ĐỀU SUY TÀN VÀ TIÊU VONG CÙNG VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA ĐẠI CÔNG NGHIỆP;GIAI CẤP VÔ SẢN, TRÁI LẠI, LÀ SẢN PHẨM CỦA BẢN THÂN NỀN ĐẠI CÔNG NGHIỆP. (MÁC- ĂNGGHEN:TUYỂN TẬP, TẬP 1, NXH SỰ THÂT, HÀ NỘI, 1980,TR554)CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌC ChØ duy nhÊt giai cÊp c«ng nh©n lµ cã sø mÖnh lÞch sö xo¸ bá chñ nghÜa t­ b¶n, tõng b­íc x©y dùng chñ nghÜa x· héi, chñ nghÜa céng s¶n trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi.NHƯ VẬYCHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌC §¶ng céng s¶n - §¶ng céng s¶n lµ tæ chøc cao nhÊt cña giai cÊp c«ng nh©n, ®¶m b¶o vai trß l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n - §¶ng céng s¶n mang b¶n chÊt cña giai cÊp c«ng nh©n 3. VAI TRÒ CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCa. Tính tất yếu, quy luật hình thành và phát triển chÝnh Đảng của giai cấp công nhân ĐCS = CN MÁC + PTCNĐ.tranh tự phátĐ.tranh tự giácĐưa vào PTCNBộ phậntiên tiếnChủ nghĩaCông liên ĐCS Lãnh đạoQUY LUẬT HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCb. Mối quan hệ giữa Đảng với giai cấp công nhânGiai cấp công nhân là cơ sở xã hội – giai cấp của đảng.Đảng Cộng sản là đội tiên phong, là lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân và nhân dân lao động.Giữa Đảng với giai cấp công nhân có mối liên hệ hữu cơ, không thể tách rời.CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌC Mác đã chỉ rõ: chỉ khi nào giai cấp vô sản tự mình tổ chức được thành một chính đảng của mình thì mới có thể hành động với tư cách là một giai cấp được.CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCCHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCSỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM . Đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân Việt Nam + Có địa vị kinh tế - xã hội và những đặc điểm của giai cấp công nhân quốc tế. + Đặc điểm riêng: Ra đời muộn hơn giai cấp công nhân quốc tế nhưng lại tiếp thu được truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc. Trưởng thành trong điều kiện quốc tế và trong nước thuận lợi Mới tách khỏi nông dân nên có mối liên hệ tự nhiên, gắn bó với đông đảo nhân dân lao động. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp là một quá trình cách mạng phải trải qua hai giai đoạn:- Giành chính quyền- Sử dụng chính quyền của mình để cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩaCHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCNội dung sø mÖnh lÞch sö cña GCCN ở nước ta ? Đảng Cộng sản là yếu tố quyết định nhất đảm bảo cho giai cấp công nhân có thể hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.Đảng Cộng sản Đề ra đường lốiĐƯA ĐƯỜNG LỐI VÀO THỰC TIỄN CUỘC SỐNGTổ chức thực hiện đường lốiGương mẫu thực hịên đường lối. Đảng cộng sản Việt Nam với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam :CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNINPHONG TRÀO CÔNG NHÂNPHONG TRÀO YÊU NƯỚC=++CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCVai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam trong quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam ? Ra đời ngày 3 tháng 2 năm 1930 tạo ra bước ngoặt trong phong trào cách mạng Việt Nam. Lãnh đạo nhân dân Việt Nam giành thắng lợi cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân.Lãnh đạo công cuộc cải tạo xã hội cũ và xây dựng chủ nghĩa xã hộiĐảng Cộng sản Việt Nam đề xướng và lãnh đạo công cuộc đổi mới.CHỦ NGHĨA Xà HỘI KHOA HỌCII. CÁCH MẠNG Xà HỘI CHỦ NGHĨA1. CÁCH MẠNG Xà HỘI CHỦ NGHĨA VÀ NGUYÊN NHÂN CỦA NÓ. a. Khái niệm cách mạng XHCN:Theo nghĩa hẹp: cm XHCN là một cuộc cách mạng chính trị, được kết thúc bằng việc GCCN cùng với nhân dân lao động giành được chính quyền, thiết lập nhà nước chuyên chính vô sản- nhà nước của GCCN và nhân dân lao động.Theo nghĩa rộng: cm XHCN bao gồm cả hai thời kì: cách mạng về chính trị với nội dung chính là thiết lập nhà nước chuyên chính vô sản và tiếp theo là thời kì GCCN và nhân dân lao động sử dụng nhà nước của mình để cải tạo xã hội cũ về mọi mặt và xây dựng xã hội mới nhằm thực hiện thắng lợi CNXH và CNCS.CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA (1917)VÀ CÁCH MẠNG THÁNG TÁM (1945)Người Việt Nam đấu tranh đòi quyền độc lập b. Nguyên nhân của cm XHCN:* Mâu thuẫn giữa sự phát triển của llsx với qhsx lỗi thời: trong xh TBCN, llsx ngày càng phát triển, ngày càng có tính xã hội hoá cao, mâu thuẫn gay gắt với QHSX mang tính chất tư nhân TBCN về tlsx.* Sự phù hợp thực sự của LLSX với tính chất xã hội hoá ngày càng cao chỉ có thể là sự thay thế QHSX TBCN bằng QHSX mới thông qua CMXH. Chừng nào QHSX TBCN còn tồn tại thì cmXHCN còn là tất yếu khách quan.Mục tiêu của cách mạng XHCN là giải phóng xã hội,giải phóng con người.Mục tiêu giai đoạn thứ nhất: GCCN phải đoàn kết với những người lao động khác thực hiện lật đổ chính quyền của giai cấp thống trị, áp bức, bóc lột. Mục tiêu giai đoạn thứ hai: GCCN phải tập hợp quần chúng nhân dân lao động vào công cuộc tổ chức một xã hội mới về mọi mặt, thực hiện xoá bỏ tình trạng người bóc lột người, dân tộc này áp bức dân tộc khác.Động lực của cách mạngGiai cấp công nhân vừa là giai cấp lãnh đạo, vừa là động lực chủ yếu trong cách mạng XHCN. Đây là lực lượng đi đầu trong việc xoá bỏ CNTB và xây dựng xã hội mới.Giai cấp nông dân có nhiều lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của GCCN, giai cấp này trở thành động lực to lớn trong cách mạng XHCN.Nội dung cáchmạng XHCNLĩnh vực chính trị Lĩnh vực tư tưởng-văn hoáLĩnh vực kinh tếSỰ BÓC LỘT CỦA TƯ BẢN ĐỐI VỚI LAO ĐỘNG LÀM THUÊCUỘC ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂNTại sao liên minh CN, ND và các tầng lớp lđ khác là một tất yếu?Thực tiễn lịch sử, và CN Mác-Lênin đã chứng minh sự cần thiết phải thực hiện liên minh giai cấpMục tiêu xoá bỏ giai cấp, nhà nước ở giai đoạn sau của cm XHCN chỉ có thể thực hiện được trên cơ sở xây dựng khối liên minh vững chắc.Nếu không thực hiện liên minh sẽ không giữ vững được chính quyềnCơ sở khách quan của xây dựng khối liên minh giữa GCCN với gc nông dân và các tầng lớp lđ khác trong cm XHCN Thứ nhất, Trong xã hội TBCN đó đều là những giai cấp bị áp bức, bóc lộtThứ hai,Trong quá trình xây dựng CNXH nền kt là 1 thể thống nhất nhiều ngành nghề, nông nghiệp và công nghiệp là chính,nếu không liên minh công nhân và nông dân thì 2 ngành này và các ngành khác không thể phát triển được.Thứ ba,Về chính trị-XH, các gc này là lực lượng to lớn trong xây dựng chính quyền bảo vệ nhà nước do đó gc nông dân và các tầng lớp khác trở thành người bạn tự nhiên của gc công nhânNội dung liên minh giữa giai cấp trong cách mạng xã hội chủ nghĩaLIÊN MINH VỀ CHÍNH TRỊLIÊN MINH VỀ VĂN HOÁ-Xà HỘILIÊN MINH VỀ KINH TẾLiên minh về chính trị?Trong quá trình xây dựng CNXH, liên minh về giai cấp cùng nhau tham gia vào chính quyền nhà nước từ cơ sở đến trung ương, cùng nhau bảo vệ chế độ XHCNvà mọi thành quả cách mạng, làm cho nhà nước XHCN ngày càng vững mạnh.Là cơ sở vững chắc cho nhà nước XHCN, tạo thành nòng cốt trong mặt trận dân tộc thống nhất, thực hiện khối liên minh rộng rãi với các tầng lớp lao động khác.Liên minh về kinh tế ? Phải biết kết hợp đúng đắn lợi ích giữa hai giaicấp công nhân và nông dân, nó trở thành một động lực to lớn thúc đẩy xã hội phát triển.Liên minh về văn hoá- xã hộiHai là, CNXH xây dựng một xã hội nhân văn, nhân đạo, quan hệ giữacon người, giữa các dân tộc là quan hệ hữu nghị, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau. Điều đó phải dựa trên một nền văn hoá phát triển của nhân dân. Một là, CNXH được xây dựng trên một nền sản xuất hiện đại.Vì vậy công nhân, nông dân và những người lao động khác phải thường xuyên học tập và nâng cao trình độ văn hoá.Ba là, CNXH tạo điều kiện cho quần chúng nhân dân lao động tham gia quản lý kinh tế, quản lý xã hội, quản lý nhànước. Muốn làm đượcđiều đó nhân dân phải có trình độ văn hoá, phải hiểu biết chính sách, pháp luật.Hình thái kinh tế – xã hội cộng sản chủ nghĩa1.Khái niệm hình thái kinh tế – xã hội cộng sản chủ nghĩaHTKH-XH CSNTHTKT - XH CSCNHTKT-XH TBCNHTKT- XH CHNLHTKT- XH PK?HTKT - XH CSCN Là chế độ xã hội có quan hệ sản xuất dựa trên sở hữu công cộng về tư liệu sản xuất, thích ứng với lực lượng sản xuất ngày càng phát triển, tạo thành cơ sở hạ tầng có trình độ cao hơn so với cơ sở hạ tầng của chủ nghĩa tư bản; trên cơ sở đó có kiến trúc thượng tầng tương ứng thực sự là của nhân dân.HTKT - XH CSCN* Các điều kiện cơ bản của sự ra đời hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩaLLSX phát triển với trình độ xã hội hoá cao mâu thuẫn với QHSX TBCNGCCN mâu thuẫn với GCTS Cách mạng xã hội chủ nghĩa nổ ra thắng lợiCác giai đoạn phát triển của HTKT CSCNThời kì quá độ từ CNTB lên CNXHXã hội xã hội chủ nghĩaGiai đoạn cao của hình thái kinh tế CSCNCNTB và CNXH là hai hình thái khác nhau về chất muốn thay đổi HTKT- XH, muốn đạt được những ưu việt trong CNXH phải trải qua một quá trình phát triển lâu dài.Cần phải có sự sắp xếp, tổ chức lại hệ thống cơ sở vật chất mà CNTB để lại để phục vụ CNXH.Các quan hệ của CNXH không tự nảy sinh trong lòng CNTB mà là kết quả của quá trình xây dựng và cải tạo CNXH, vì vậy phải có thời gian để phát triển các quan hệ đóCông cuộc xây dựng CNXH đầy khó khăn, mới mẻ,phức tạp nên cần có thời gian để giai cấp CN làm quen với công việc đó.Tính tất yếu của thời kì quá độ lên CNXHThứ nhấtThứ haiThứ baThứ tư ĐẶC ĐIỂM THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA Xà HỘIĐẶC ĐIỂM NỔI BẬTNhững nhân tố của xã hội mớivà những tàn tíchcủa xã hội cũ tồntại đan xen và đấutranh với nhautrên tất cả cáclĩnh vực của đờisống xã hộiChính trị: tồn tại nhà nước CCVSKinh tế: tồn tại nền kinh tế nhiều thành phầnXã hội: tồn tại nhiều giai cấp, tầng lớp xã hộiVăn hóa tinh thần: tồn tại nhiều loại văn hóa tư tưởng khác nhauCỤTHỂVề chế độ sở hữu: Không còn chế độ chủ nghĩa tư hữu đối với tư liệu sản xuấtCác hình thức, phương pháp tổ chức và kỷ luật lao động mang tính chất xã hội hoá ngày càng cao Thực hiện nguyên tắc "phân phối theo lao động" làm cơ sở cho mọi quan hệ phân phối của toàn xã hội Nhà nước xã hội chủ nghĩa "của dân, do dân, vì dân" và hệ thống chính trị mang bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc Cơ sở vật chất - kỹ thuật: là nền sản xuất công nghiệp với trình độ công nghệ hiện đạiCon người được giải phóng khỏi chế độ tư hữu, áp bức, bóc lột, bình đẳng trước pháp luật và có những điều kiện phát triển toàn diệnNHỮNG ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA Xà HỘI Xà HỘI CHỦ NGHĨA