Tìm hiểu về Sùi mào gà

SÙI MÀO GÀ ĐỊNHNGHĨA Sùi mào gà (condyloma acuminatum) là dạng thường thấy nhất của bướu condylom (condyloma), một sự tăng trưởng giống mụn cơm, giống mụn cóc nhiễm trùng, sùi như mào gà như hoa súp lơ. Sùi mào gà thường thấy ở âm hộ, dưới bao quy đầu dương vật, hoặc ở quanh hậu môn, ở lưỡi. Sùi mào gà truyền nhiễm, có thể truyền qua người khác qua giao hợp, qua làm tình bằng miệng, bằng hậu môn. Sùi mào gà do các týp phụ số : 6, 11, 30, 42, 43, 44, 45, 51, 52, 54 của virus HPV (human papillomavirus), lây nhiễm hàng tháng đến hàng năm, có thể dẫn đến ung thư dương vật, ung thư âm hộ, ung thư cổ tử cung, ung thư hậu môn trực tràng. Cần phân biệt với : nốt sùi giang mai; u hạt bẹn. PHÒNG NGỪA : -Sinh hoạt tình dục : không lang chạ, có bảo vệ như đi bao cao su. -Kiểm tra để phát hiện sớm, kịp thời điều trị, không gieo rắc HPV cho người khác. -Vaccin HPV có tên Gardasil có tác dụng phòng ngừa nhiễm HPV 6, 11, 16, 18. TỰ ĐIỀU TRỊ : -Podofilox : 2 lần/ngày liền trong 3 ngày, nghỉ 4-7 ngày; liền 4 liệu trình. -Crem bôi : 0,15%-0,5% podophyllotoxin, Condylox 0,5%, Wartec 0,15%, Warticon 0,15%. -Crem bôi Aldara 5%, thành phần Imiquimod 12,5mg/gói, hộp 12 gói, của hãng Laboratoires 3M santé giá 79,26 Euro. Bôi ngày 1 lần vào buổi tối, xoa lớp mỏng vào tổn thương, xoa đến hấp thụ hết thuốc; sau khi bôi nhớ rửa tay bằng sà phòng diệt khuẩn; sáng hôm sau rửa tổn thương bằng sà phòng nhẹ. Mỗi tuần 3 lần liền; liệu trình khoảng 16 tuần. Phản ứng không mong muốn : chán ăn, như bỏng, không cương cửng, mụn nước nhỏ, màng trên bề mặt; có người nêu : dễ gây nấm (11%), phản ứng phụ như triệu chứng cúm (<5%). -Crem bôi Condyline, thành phần Podopyllotoxine 0,5mg/100ml và cồn 96 độ, lọ 3,5ml của hãng Laboratoires Yamanouchi Pharma giá 20,99 Euro/lọ. Bôi ngày 2 lần, mỗi tuần bôi 3 ngày liền, liệu trình tối đa cho 5 tuần. Không dùng cho trẻ em dưới 15 tuổi; cấm dùng với phụ nữ có mang hoặc đang cho con bú. Phản ứng không mong muốn : đỏ và viêm trên mặt tổn thương bôi thuốc, nhất là vào ngày thứ 2, 3 sau bôi. -Sinecatechins (Veregren và Polyphenon E) là dịch bôi 55% epigallocatechin gallate chiết xuất từ chè xanh, … ĐIỀU TRỊ DO THẦY THUỐC : -Phẫu thuật lạnh bằng nitrogen lỏng (Liquid nitrogen cryosurgery) diệt 71-79%, hiệu quả điều trị 6 tháng là 38-73%. -Trichloroacetic acid (TCA) 50% , mỗi tuần bôi một lần vào tổn thương. Hiệu quả kém so với phẫu thuật lạnh bằng nitrogen lỏng; không thích hợp với sùi mào gà ở bướm, dương vật, đường tiết niệu. -Tiêm cục bộ tổn thương bằng 5FU, mỗi lần 250mg, cách ngày 1 lần cho đến khi tổn thương mất, hoặc dùng kem 1,25% 5FU bôi. Bôi kem 5% 5FU, có nhiều phản ứng phụ. -Phẫu thuật đối với sùi mào gà lớn. -Xạ trị Laser. -Dung dịch 20% podophyllin anti-mitotic; không thích hợp với sùi mào gà dương vật, bướm, đường tiểu, quanh hậu môn; có phản ứng phụ : lợm giọng, buồn nôn và nôn, sốt, suy thận (renal failure), chứng giảm bạch cầu (leucopenia). -Interferon. -Đốt điện (electrocautery). ĐIỀU TRỊ BẰNG ĐÔNG Y : -Sùi mào gà trong phạm trù : Tao hậu, Táo vưu, Táo hậu trong Đông Y. -Chẩn đoán : Thấp nhiệt dịch độc xâm phạm. -Phép chữa : Thanh nhiệt lợi thấp, kháng siêu vi, giải độc tán kết. -Phương, dược 1 : Tỳ giải, Thương truật, Hoàng bá, Tử thảo, Mã xỉ hiện (Rau sam) đều 15g, Đại thanh diệp 20g, Thổ phục linh 30g, Đơn bì 12g, Thông thảo 10. Ngày 1 thang sắc chia nhiều lần uống. Gia giảm : +Sưng nóng đỏ đau tại chỗ, đại tiện táo bón, thêm : Đại hoàng, Tri mẫu đều 9g, sinh Thạch cao, Kim ngân hoa đều 15g. +Tái phát, thêm : Hoàng kỳ 20g, Bạch truật 15g. -Phương, dược 2 : Dã Cúc hoa, Thổ phục linh đều 30g, Kim ngân hoa, Cam thảo, Bản lam căn, Sơn đậu căn, Xạ can, Liên kiều, Hoàng cầm, Chi tử, Hoàng bá, Thương truật đều 10g, Sơn từ cô 5g. Ngày 1 thang sắc chia nhiều lần uống. -Phương, dược 3 dùng ngoài : Bản lam căn, Dã Cúc hoa đều 30g, Mộc tặc, Khô phàn, Địa phu tử đều 20g, Nga truật 15g. Sắc ngâm rửa. -Phương, dược 4 dùng ngoài : Mã xỉ hiện 60g, Đại thanh diệp 30g, Phèn chua 21g. Sắc ngâm rửa. -Phương, dược 5 dùng ngoài : Hoàng kỳ, Hoàng bá, Khổ sâm Ý dĩ, lượng đều nhau, tán mịn, mỗi lần dùng 1g rắc lên tổn thương, 10 lần là 1 liệu trình, liên tục 2 liệu trình. -Phương dược 6 dùng ngoài : Mã xỉ hiện 45g, Bản lam căn, Sơn đậu căn, Khổ sâm đều 30g, Hoàng bá 20g, Mộc tặc 15g, Bạch chỉ, Đào nhân, Phòng phong, Cam thảo, Tế tân đều 10g. Sắc đặc, thấm vào gạc, đắp mỗi ngày 1 lần 15 phút; 5 lần là một liệu trình. -Phương, dược 7 dùng ngoài : Mã xỉ hiện 30g, Bạch tiên bì, 20g, Tế tân 15g, Mật quạ 10g. Sắc ngâm rửa 2 lần/ngày, mỗi lần 30 phút. -Phương, dược 8 dùng ngoài : Khổ sâm 50g, Sơn đậu căn, Mộc tặc đều 20g, Đào nhân 15g, Đơn bì 12g Tam lăng, Nga truật đều 30g. Sắc, ngâm rửa 2 lần/ngày, mỗi lần 8 phút. 14 ngày là một liệu trình. ĐIỀU TRỊ THEO ĐỨC THỌ ĐƯỜNG : -Chống sao chép nhân virus papilloma ở người (HPV) bằng uống Viên nang Tinh nghệ vàng ĐTĐ 500mg, ngày 4 lần x 2 viên. Thời gian 6-12 tháng. -Phương 9 : Trị sùi mào gà ĐTĐ. -Dược 9 : Hoàng bá, Thương truật đều 15g; Dã Cúc hoa, Thổ phục linh đều 20g, Kim ngân hoa, Tử thảo, Tỳ giải, Rau sam, Bản lam căn, Đại thanh diệp, Sơn đậu căn, Đơn bì, Bạch tiên bì, Liên kiều, Hoàng cầm, Chi tử, Cam thảo đều 12g. Ngày 1 thang sắc chia nhiều lần uống. -Phương 10 : Ngoại trị sùi mào gà ĐTĐ. -Dược 10 : Đại thanh diệp hoặc Bản lam căn, Khổ sâm, Mã xỉ hiện, Dã Cúc hoa, Sơn đậu căn, Bạch tiên bì, Mộc tặc, Tam lăng, Nga truật đều 20g. Sắc, cô đặc, thấm gạc đắp ngày 2 lần, mỗi lần 15 phút. 1 tuần đắp, một tuần nghỉ. -Có thể dùng Bột ngoại trị sùi mào gà ĐTĐ túi 5g, chiết xuất từ phương 10, hoà nước đắp hoặc rửa. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.Đào Hy Hiền chủ biên. A comprehensive canon of diagnosis and treatment (western medicine). Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật Hà Bắc Trung Quốc. 1996. 2.Lưu bệnh án điều trị của LY. TTƯT. Lê Trần Đức 1965-1998. 3.Lưu bệnh án điều trị của LY. Lê Đắc Quý 1990-2009. 4.Lưu bệnh án điều trị của ThS. BS. Lê Anh Tuấn 1995-2003.