Tìm hiểu cây Lộc Ngộc

Lộc Ngộc Công dụng: Lộc ngộc thường được dùng làm cột nhà, cột điện tạm thời; Đồng bào dân tộc vùng cao dùng thân làm máng dẫn nước; làm cầu qua suối nhỏ, cột vó bè và làm nguyên liệu cho công nghiệp giấy sợi. Măng lộc ngộc to, ăn ngon. Lộc ngộc là loài có thân to, vách dày và chắc nhất trong số các loài tre có đường kính thân lớn ở Việt Nam. Đây là nguyên liệu tốt nhất để làm cột nhà, đặc biệt các nhà làm bằng tre. Trọng lượng thân cây tươi: - Phổ biến: đường kính 10-12cm; trọng lượng 40-50kg/cây. - Trung bình lớn: đường kính 14-16cm; trọng lượng 55- 70kg/cây. - Cá biệt: đường kính 16-18cm; trọng lượng 80-120kg/cây. Trong thân tre tươi chứa cellulose (44,87%); lignin (25,17%); pentosan (16,30%). Độ dài của sợi 2,73mm; tỷ trọng 0,43. Hình thái: Thân ngầm dạng củ, thân khí sinh mọc cụm thành bụi lớn, dày đặc tới 30 trong một bụi, cao 15-25m, đường kính lớn, ngọn cong, nhưng thường bị cụt ngọn. Lóng dài 15-25cm, đường kính trung bình 14-16cm, cá biệt 16- 18cm, khi non màu xanh đen, có lông nâu, ép sát, khi già màu xanh nhạt nhẵn bóng; mắt cành lớn, rộng 2-3cm; các lóng gốc thường ngắn, phần giữa lóng phình to, hai đầu thót lại; vách dày 3-4cm; đốt có vòng mo nổi rõ, cao 2mm, có 2 vòng lông màu trắng ở trên và dưới vòng mo, mỗi vòng rộng 10- 14mm; mắt to rộng 3-4cm, cao 2-3cm. Phân cành sớm, trên mặt đất khoảng 0,5m, có 3 cành chính,các cành thấp có dạng gai, mang nhiều gai cong, rất cứng, dài 5-10cm tạo thành bụi dày đặc; các cành trên mang lá, mọc ngang hay chếch, có gai hay không; trong 3 cành, cành giữa lớn và dài hơn cành trên, đường kính gốc cành chính đến 3cm. Mo thân chất da, tồn tại lâu trên thân; bẹ mo hình thang cân, đáy rộng 30-50cm, cao 20-22cm, đỉnh rộng 8- 12cm, tạo thành 2 tai giả cong hình lưỡi hái, cao 2cm, rộng 2cm, gốc bẹ mo mặt ngoài phủ lông cứng màu nâu đen, mặt trong nhẵn, khi non nửa dưới màu xanh xám, nửa trên màu vàng da cam - đỏ nâu; tai mo nối liền với phiến mo, dài 2-3cm, cao 4-8mm, có nhiều lông mi cứng màu xám dài 1cm; lưỡi mo xẻ nông, cao 8-10mm, có lông xám dài 3-5mm, sớm rụng; phiến mo hình trứng - tam giác, đỉnh nhọn, dài 5- 8cm, mặt ngoài nhẵn, mặt trong có lông cứng màu nâu đen, nhất là phía gốc. Lá 7-9, mặt trên xanh thẫm, dưới xanh nhạt, dài 25 x 2,5- 3cm, lá rộng nhất dài 45cm, rộng 4cm, gân chính 6-8 đôi; tai nhỏ 1mm, có 4-6 lông mi xám trắng sớm rụng; lưỡi mo rất nhỏ, cao 1 mm; bẹ lá màu xanh vàng, khi non có lông vàng, mịn, sau nhẵn. Cụm hoa mọc trên các cành có lá hay không, gồm các cụm bông nhỏ đường kính 2-5cm, mỗi cụm gồm 2-6 bông nhỏ ở mỗi đốt, hình mác dài 3-5cm, rộng 0,5-0,6cm; bị ép ở 2 bên; mỗi bông nhỏ mang 5 hoa, dưới cùng là hoa cái, 3 hoa giữa lưỡng tính, trên cùng là hoa cái hoặc bất thụ; mày lớn và mày nhỏ màu vàng rơm, có mép hồng, không có mày cực nhỏ; nhị 6, bao phấn màu vàng; bầu cao 2mm, nhẵn, vòi ngắn. Quả chưa gặp. Phân bố: Đây là loài tre đặc hữu hẹp của Việt Nam. Qua điều tra bước đầu, không gặp loài tre này mọc ở đâu ngoài các tỉnh vùng Đông Bắc Bắc Bộ. Hầu như tỉnh nào ở vùng này cũng có lộc ngộc phân bố, nhưng thường gặp ở các tỉnh: Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh. Nhiều tỉnh Đồng bằng Bắc Bộ như: Hà Tây, Hà Nội, Bắc Ninh cũng trồng lộc ngộc. Đồng bằng Bắc Bộ có thể coi là ranh giới phía nam của loài tre này. Đặc điểm sinh học: Cây ưa khí hậu nhiệt đới mưa mùa với lượng mưa cao. Địa hình đồi núi thấp, bằng phẳng; thường gặp lộc ngộc ở chân đồi, ven khe suối thoát nước tốt. Cây thường mọc tự nhiên hoặc được trồng rải rác một vài khóm hoặc thành hàng ở trong vườn nhà hoặc ven chân đồi. Có khi trồng xen kẽ với tre gai, tre là ngà. Mới quan sát và thu thập được hoa của loài này. Sức sống của lộc ngộc rất mạnh, các đoạn thân tre cắm làm cọc vẫn có khả năng phát triển thành cây tre mới. Mùa măng vào tháng 6, 10. Tập trung vào tháng 7, 9. Chưa gặp lộc ngộc ra hoa hàng loạt. Thường hoa chỉ xuất hiện ở từng bụi, kéo dài 2-3 năm, sau đó cả bụi bị chết. Nếu lấy cây trong bụi lộc ngộc đang khuy làm giống trồng, các cây tre mới sẽ tiếp tục ra hoa.