Tiểu luận Một số giải pháp tăng cường công tác quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy - Học trong trường THPT Hiền Đa tỉnh Phú Thọ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC -------------♣♥♣------------- TIỂU LUẬN HOÀN THÀNH LỚP BỒI DƯỠNG CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY-HỌC TRONG TRƯỜNG THPT HIỀN ĐA TỈNH PHÚ THỌ Người thực hiện:NGUYỄN HẢI LONG Đơn vị công tác: Trường THPT Hiền Đa-Cẩm Khê-Phú Thọ HÀ NỘI,THÁNG 08-2010 MỤC LỤC Trang Phần mở đầu………………………….………………………………………..1 1. Lý do chọn đề tài:……………………………………………………1 2. Mục đích nghiên cứu:……………………………………………….4 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu………………………………..5 4. Nhiệm vụ nghiên cứu:………………………………………………5 5. Phương pháp nghiên cứu:…………………………………………..5 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu:…………………………………..6 Phần nội dung………………………………………………………………….7 Chương 1:Cơ sở khoa học của một số giải pháp quản lý công tác chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy-học của thầy-trò trường THPT Hiền Đa, tỉnh Phú Thọ……………………………………………………………………7 Cơ sở lý luận:…………………………………………………………7 Cơ sở pháp lý:………………………………………………………...9 Cơ sở thực tiễn:………………………………………………………10 Chương 2: Thực trạng công tác quản lý chuyên môn ở trường THPT Hiền Đa, tỉnh Phú Thọ...……………………………………………………………...11 1.Đặc điểm, tình hình nhà trường:………….………………………….11 2. Một số kết quả đạt được trong việc quản lý………………………...13 3.Một số hạn chế trong quản lý ………………... ……………………..14 4. Một số vấn đề đặt ra trong công tác quản lý………………………..14 Chương 3:Một số giải pháp tăng cường công tác quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy-học …………………………………………………..16 A. Giải pháp hành chính:………………………………………………………16 1. Xây dựng kế hoạch chuyên môn :……………………………………16 2. Tổ chức tốt việc thực hiện các quy chế chuyên môn:……………….18 3. Nâng cao chất lượng các buổi sinh hoạt của các tổ chuyên môn…...23 B. Giải pháp kinh tế ……………………………………………………………30 C.Giải pháp tâm lý:…………………………………………………………….33 Phần kết luận:…………………………………………………………………. 34 Một số kết luận:……………………………………………………..34 Kiến nghị:……………………………………………………………36 Tài liệu tham khảo:………………………………………………….37 MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY-HỌC TRONG NHÀ TRƯỜNG THPT PHẦN MỞ ĐẦU 1-LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Trong giai đoạn hiện nay hòa trong xu thế phát triển kinh tế thế giới,nhu cầu hội nhập và phát triển là một nhu cầu tất yếu.Mỗi một con người ,muốn có thể sống và làm việc được trong xã hội hiện nay cần phải xác định học tập suốt đời .Theo quan điểm chỉ đạo giáo dục là sự nghiệp của Đảng,Nhà nước và của toàn dân phù hợp với những mục tiêu giáo dục do UNESCO đề ra khi nhân loại bước vào thế kỷ XXI và được xem như những trụ cột của giáo dục: + Học để biết. + Học để làm việc. + Học để chung sống. + Học để làm người. Tư tưởng chỉ đạo của chiến lược phát triển giáo dục trong giai đoạn 2001-2010 là khắc phục tình trạng bất cập trên nhiều lĩnh vực;tiếp tục đổi mới một cách có hệ thống và đồng bộ;tạo cơ sở để nâng cao rõ rệt chất lượng và hiệu quả giáo dục;phục vụ đắc lực cho sự nghiệp công nghiệp hóa,hiện đại hóa,chấn hưng đất nước,đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững,chóng sánh vai cùng các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới. Ngày nay tất cả các quốc gia trên thế giới đều nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục trong phát triển kinh tế đất nước.Thủ tướng Lý Quang Diệu -người có công rất lớn đưa đất nước Singapore trở thành một đất nước kinh tế phát triển một con rồng châu Á đã nói: “Ngày nay nước nào thắng trong giáo dục sẽ thắng trong kinh tế”. Ở đất nước ta cũng vậy nhiệm vụ phát triển giáo dục đã được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm .Điều đó có thể thấy qua một số văn kiện của Đảng ,chính sách của Nhà nước như: Điều 35 Hiến Pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khẳng định: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”.Trong chuyên đề bàn về phát triển GDĐT trong thời kỳ CNH,HĐH đất nước nhiệm kỳ VII của Đảng đã chỉ rõ : “Cùng với khoa học và công nghệ GD-ĐT là quốc sách hàng đầu”.Nghị quyết TW2-khóa VIII viết: “Mọi người đi học,học thường xuyên,học suốt đời”.Với tinh thần đặc biệt coi trọng giáo dục và đào tạo trong sự nghiệp CNH,HĐH đất nước đó của Đảng và Nhà nước hơn ai hết mỗi người cán bộ làm công tác giáo dục như chúng ta trước hết phải nhận thức được ý thức trách nhiệm của bản thân mình phải làm gì nhằm đóng góp một phần sức lực và công lao nhỏ bé của mình để góp phần làm cho sự nghiệp cách mạng của Đảng đi đến thành công.Chiến lược phát triển Giáo dục và Đào tạo đến năm 2010 mà Đại hội Đảng lần thứ IX đã khẳng định: “Nhà nước và xã hội phát triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí,đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”. . Do vậy, để phát triển xã hội, điều quan trọng hàng đầu là phải phát triển con người. Bác Hồ kính yêu của chúng ta cũng đã từng nói:"Muốn xây dựng CNXH phải có những con người xã hội chủ nghĩa. Đó là những con người được giáo dục, được đào tạo. Có kiến thức văn hoá, khoa học, có kỹ năng nghề nghiệp, lao động tự chủ, sáng tạo và có kỷ luật, giàu lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, sống lành mạnh, đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước”. Trong thực tế, ta thấy muốn có con người có khả năng sáng tạo thì phải có một nền giáo dục phát triển tương xứng với thời đại của nó. Và để có những con người biết sáng tạo thì đó chính là trách nhiệm của các thầy cô giáo trong nhà trường mà nhà trường THPT là một khâu ,một giai đoạn trong quá trình đào tạo ra những con người ,những sản phẩm mà quốc gia mong muốn. - Điều 27 Luật Giáo dục nêu rõ mục tiêu của giáo dục phổ thông 1. Mục tiêu của GD phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 4. GD trung học phổ thông nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của GD trung học cơ sở, hoàn thiện học vấn phổ thông và có những hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp, có điều kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hướng phát triển, tiếp tục học đại học, cao đẳng, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động. - Để đạt được mục tiêu giáo dục phổ thông phải coi trọng công tác xây dựng đội ngũ giáo viên " vừa hồng, vừa chuyên", đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, mạnh về chất lượng, có như vậy mới góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và đáp ứng được mục tiêu giáo dục mà Đảng ta đã đề ra trong giai đoạn hiện nay nhằm thực hiện mục tiêu làm cho :"Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.Để xây dựng được đội ngũ giáo viên : “vừa hồng, vừa chuyên” như đã nói trên công tác quản lý chuyên môn trong nhà trường là một khâu và là một trong những giải pháp góp phần đạt được mục tiêu nói trên. Trong thực tế giảng dạy trong các nhà trường THPT việc nâng cao chất lượng quản lý công tác chuyên môn được các nhà trường THPT hết sức quan tâm và các cấp quản lý giáo dục như phòng giáo dục ,Sở giáo dục đặc biệt coi trọng. Song vấn đề này còn nhiều bất cập,nhiều vấn đề cần phải tiếp tục sửa đổi điều chỉnh vì những lý do như: đội ngũ giáo viên ở các cấp cơ sở giáo dục phần nhiều chưa đáp ứng được yêu cầu đòi hỏi của sự nghiệp phát triển giáo dục trong tình hình mới, có biểu hiện tụt hậu về năng lực chuyên môn, phẩm chất đúng như Nghị quyết Đại hội Đảng IX đánh giá:"Đội ngũ giáo viên, giảng viên thiếu về số lượng, cơ cấu không đồng bộ, chất lượng thấp. Một bộ phận giáo viên trình độ chuyên môn yếu, phẩm chất nhân cách kém. Đa số giáo viên sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục lạc hậu, nặng về truyền thụ kiến thức, ít coi trọng rèn luyện cho học sinh phương pháp tư duy độc lập, sáng tạo và thái độ đúng đắn trong học tập và cuộc sống" .Cở sở vật chất một số nơi còn nghèo nàn lạc hậu chưa đáp ứng được yêu cầu dạy và học trong điều kiện như hiện nay ý thức chấp hành các qui định của các cấp cơ quan có thẩm quyền,chấp hành nội qui,qui chế của một bộ phận giáo viên chưa cao. Trong những điều kiện thực tại của nền giáo dục đất nước ta hiện nay để đạt được những mục tiêu nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước đã giao phó cho ngành giáo dục quả thật còn rất nhiều điều phải làm mà trong đó vấn đề làm thế nào để nâng cao chất lượng dạy và học , trong nhà trường hiện nay là một trong những nhiệm vụ ,giải pháp bức thiết. Là một trường THPT ở miền núi mặc dù được thành lập trên 20 năm nhưng vì luôn có nhiều biến động trong đội ngũ giáo viên, nên chất lượng đội ngũ chưa đồng đều.Giáo viên còn trẻ và thiếu kinh nghiệm ngày càng đông do thường xuyên có giáo viên chuyển trường và bổ sung đội ngũ đầu năm học. Bên cạnh những giáo viên có năng lực chuyên môn và có trách nhiệm còn có một bộ phận giáo viên có năng lực chuyên môn nhưng lại thiếu tinh thần trách nhiệm, ít nhiệt tình, và đặc biệt là rất hạn chế trong công tác đổi mới phương pháp dạy học cũng như yếu về kỹ năng thực hành thí nghiệm và một bộ phận không nhỏ giáo viên trẻ chưa có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy giáo dục học sinh. Do đó, Ban Giám Hiệu nhà trường rất băn khoăn và đã xác định được vai trò quan trọng trong việc phát huy sức mạnh của đội ngũ giáo viên đối với việc nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục toàn diện mà công tác quản lý chuyên môn là một trong những giải pháp hữu hiệu nhằm phát huy sức mạnh của đội ngũ hiện có. Bản thân tôi là một là học sinh cũ nay lại là giáo viên của trường THPT Hiền Đa tỉnh Phú Thọ tôi thấy trách nhiệm của mình là phải đóng góp cũng như mạnh dạn nêu lên một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lý công tác chuyên môn trong nhà trường để nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường THPT hiện nay nói chung và trường THPT Hiền Đa của tôi nói riêng. Đó chính là lý do tôi lựa chọn đề tài này. II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Tổng kết thực tiễn công tác giảng dạy trong 9 năm qua và kết hợp với các lý luận khoa học về quản lý được tiếp thu tại Học Viện Cán Bộ Quản Lý Giáo Dục nhằm đúc kết,tìm tòi và đề ra một số biện pháp quản lý nhằm tăng cường hơn nữa công tác quản lý chuyên môn trong nhà trường THPT để nâng cao chất lượng dạy và học của thầy và trò trường THPT Hiền Đa tỉnh Phú Thọ. III.KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Đội ngũ giáo viên ,học sinh trường THPT Hiền Đa và sự tác động của công tác quản lý chuyên môn của nhà trường đối với chất lượng dạy và học trong nhà trường. IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 1.Xác định đúng cơ sở khoa học của việc quản lý công tác chuyên môn trong nhà truờng nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường THPT hiện nay . 2. Thực trạng của công tác quản lý chuyên môn trong những năm qua ở trường THPT Hiền Đa, Phú Thọ. 3. Đưa ra một số giải pháp quản lý công tác chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học của thầy trò trường THPT Hiền Đa, Phú Thọ. V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU V.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận Đọc kỹ, nghiên cứu và phân tích các tài liệu liên quan dưới đây: - Các văn kiện của Đảng về lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo. - Luật Giáo dục năm 2005. - Hiến pháp nước Cộng Hòa Xã Chủ Nghĩa Việt Nam bản sửa đổi năm 1992. - Điều lệ trường THPT năm 2007. - Chiến lược phát triển Giáo dục - Đào tạo đến năm 2010. - Thông tư của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ năm học 2009-2010. - Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2009-2010 của Sở Giáo dục và Đào tạo Phú Thọ. - Dựa trên cơ sở lý luận, những kiến thức tiếp thu được từ những bài giảng của các thầy cô giáo giảng dạy tại Học viện Quản lý Giáo dục. -Một số tài liệu tham khảo khác về lĩnh vực chuyên môn giáo dục và quản lý giáo dục. V.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Tổng kết kinh nghiệm của bản thân trong quá trình làm công tác giảng dạy tại trường THPT Hiền Đa, Phú Thọ. - Qua trao đổi kinh nghiệm,thảo luận với đồng nghiệp ở các trường THPT trong địa bàn tỉnh nhà và các trường THPT của các tỉnh bạn. - Qua học hỏi kinh nghiệm quản lý khi đi thực tế tại trường THPT Quảng Xương1 tỉnh Thanh Hoá. VI. GIỚI HẠN VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU Đề tài này chỉ nghiên cứu sâu về các giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý chuyên môn trong nhà trường phổ thông mà cụ thể là trường THPT Hiền Đa tỉnh Phú Thọ.Vấn đề thuộc lĩnh vực chuyên môn trong trường THPT gồm 3 lĩnh vực: + Dạy và học. + Bồi dưỡng giáo viên. + Quản lý hồ sơ văn bằng của giáo viên và học sinh. Tuy nhiên để nâng cao chất lượng dạy-học trong nhà trường đề tài chỉ đề cập 2 vấn đề là: + Dạy và học. + Bồi dưỡng giáo viên. PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG I CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY-HỌC CỦA THẦY-TRÒ TRƯỜNG THPT HIỀN ĐA, TỈNH PHÚ THỌ. 1. Một số cơ sở lý luận của việc quản lý công tác chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy-học của thầy-trò trường THPT . 1.1. Chất lượng dạy-học phụ thuộc vào quá trình dạy học. “Quá trình dạy học là một quá trình tương tác giữa giáo viên và học sinh trong đó dưới tác động chủ đạo như tổ chức,điều khiển của giáo viên,học sinh tự giác,tích cực tự tổ chức,tự điều khiển hoạt động nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ dạy học đã đặt ra”. 1.2.Căn cứ khái niệm dạy học ở trên có thể thấy đội ngũ giáo viên là lực lượng chủ yếu, quan trọng nhất trong mỗi nhà trường và là lực lượng quyết định cho sự thành công của quá trình dạy-học.. Năng lực chuyên môn –phương pháp sư phạm-uy tín cá nhân của mỗi giáo viên có ảnh hưởng rất to lớn đến chất lượng đào tạo của nhà trường cũng như thương hiệu của nhà trường đó.Uy tín của nhà trường luôn gắn liền với uy tín của các thầy cô giáo tài năng và tâm huyết với nghề. Nghị quyết Trung ương 2 khoá VIII của Đảng đã khẳng định:" Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng của giáo dục và được xã hội tôn vinh.Giáo viên phải có đủ đức,đủ tài”. 1.3. Quản lý công tác chuyên môn trong nhà trường bao gồm: - Quản lý thực hiện nội dung chương trình. - Tổ chức và quản lý nền nếp dạy học. - Tổ chức chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học. - Phát động phong trào thi đua dạy tốt,học tốt. - Kiểm tra đánh giá các hoạt động trên. - Quản lý việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Các nhà quản lý giáo dục ở các trường THPT thông qua công tác quản lý chuyên môn có trách nhiệm phát huy hết tiềm năng của từng giáo viên.Lãnh đạo nhà trường cần làm cho mỗi thầy cô giáo phải ý thức được:thầy cô giáo chỉ thực sự được học sinh kính trọng khi họ có tâm và có tài, thể hiện rõ của cái tâm,cái tài đó là tấm gương sáng về phẩm chất đạo đức,trình độ chuyên môn vững vàng và phương pháp sư phạm tốt.Từ đây người lãnh đạo gắn kết họ lại nhằm tạo ra sức mạnh tổng hợp để thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị và mục tiêu giáo dục của nhà trường. 1.4. Quản lý các hoạt động chuyên môn chính là điều khiển,chỉ đạo các hoạt động dạy-học trong nhà trường làm cho nó đi theo một quĩ đạo,vận hành nó một cách có khoa học,có kế hoạch ,có tổ chức và luôn phải kiểm tra,giám sát,uốn nắn,sửa chữa kịp thời các sai sót và phát huy cái tốt nhằm đạt mục tiêu đặt ra ban đầu. Tóm lại để đưa đất nước ta tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước , đến năm 2020 cơ bản trở thành một nước công nghiệp. Đảng ta đã nêu ra phương châm cho sự phát triển giáo dục: “ Giáo dục là quốc sách hàng đầu” nhằm đào tạo ra những con người giàu tri thức,giàu tiềm năng,nhiệt huyết có đủ khả năng gánh vác trọng trách quốc gia đưa nước ta có thể sánh vai với các cường quốc năm châu theo như mong ước của Bác Hồ kính yêu.Để góp phần đào tạo ra những con người như thế mỗi nhà trường phải coi trách nhiệm :nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ giáo viên là một nhiệm vụ trọng yếu ,mà việc nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên phụ thuộc khá nhiều vào công tác quản lý chuyên môn của lãnh đạo nhà trường. 2. Một số cơ sở pháp lý của việc quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học của thầy-trò trong nhà trường THPT. - Luật Giáo dục 2005,nhà xuất bản chính trị Quốc gia,Hà Nội + Điều 15,16 luật Giáo dục 2005 nêu rõ :   Vai trò và trách nhiệm của nhà giáo : Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng GD. Nhà giáo phải không ngừng học tập, rèn luyện nêu gương tốt cho người học. Nhà nước tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo; có chính sách sử dụng, đãi ngộ, bảo đảm các điều kiện cần thiết về vật chất và tinh thần để nhà giáo thực hiện vai trò và trách nhiệm của mình; giữ gìn và phát huy truyền thống quý trọng nhà giáo, tôn vinh nghề dạy học. Vai trò và trách nhiệm của cán bộ quản lý GD Cán bộ quản lý GD giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức, quản lý, điều hành các hoạt động GD. Cán bộ quản lý GD phải không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, năng lực quản lý và trách nhiệm cá nhân. Nhà nước có kế hoạch xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý GD nhằm phát huy vai trò và trách nhiệm của cán bộ quản lý GD, bảo đảm phát triển sự nghiệp GD. - Điều lệ trường trung học phổ thông ban hành theo quyết định số :07/2007/QĐBGD-ĐT,ngày 02/04/2007 của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo. - Chương trình giáo dục Phổ thông.Ban hành theo quyết định số:16/2006/QĐ-BGD-ĐT ngày 5/5/2006 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT. - Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2009-2010 của Bộ GD & ĐT. - Phân phối chương trình kế hoạch giáo dục của Bộ GD & ĐT. - Sách giáo khoa và hướng dẫn giảng dạy của môn học. - Tài liệu chuẩn kiến thức các môn học. - Hướng dẫn đánh giá và xếp loại giờ dạy ở bậc trung học số:10227/THPT ngày 14/09/2001. - Quyết định số:40/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05 tháng 10 năm 2006 của Bộ Giáo Dục và Đào tạo. - Quyết định số:51/2008/QĐ-BGDĐT ngày 05 tháng 09 năm 2008 của Bộ Giáo Dục và Đào tạo. 3. Một số cơ sở thực tiễn của việc quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường THPT. Đội ngũ giáo viên THPT hiện nay, hầu hết được đào tạo chính quy bậc Đại học. Trong số đó một số thầy cô giáo đã được đào tạo và học lên ở mức sau đại học và một số đã bảo vệ luận văn Thạc Sĩ.Từ khi đất nước bước vào công cuộc đổi mới, sự nghiệp giáo dục được toàn Đảng, toàn dân quan tâm đúng mức. Người thầy đã được quan tâm hơn về vật chất và tinh thần, vị trí vai trò của của người thầy càng ngày càng được khẳng định trong sự phát triển của xã hội. Các trường Đại học Sư phạm đã và đang thu hút những sinh viên giỏi và yêu nghề. Trong công tác đào tạo đội ngũ giáo viên THPT đã có sự đổi mới phù hợp với yêu cầu của thời đại, song chất lượng của đội ngũ giáo viên còn nhiều bất cập:chất lượng chuyên môn, năng lực sư phạm ... còn chưa đáp ứng được yêu cầu. Nhiều giáo viên năng lực chuyên môn còn yếu, phương pháp giảng dạy còn nhiều hạn chế, ý thức tu dưỡng phẩm chất đạo đức, ý thức tự học tự học tập tự bồi dưỡng còn thấp. Đội ngũ giáo viên THPT, đặc biệt là ở vùng núi, vùng biên giới, hải đảo, vừa thừa, vừa thiếu, vừa yếu, thường hay biến động,cơ cấu không đồng bộ. Cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu và lạc hậu. Điều này ảnh hưởng nhiều đến việc nâng cao chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo viên và tất nhiên ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng dạy và học trong nhà trường THPT. Với những vấn đề bất cập về đội ngũ giáo viên như đã trình bày ở trên đòi hỏi người cán bộ quản lý phải đặc biệt quan tâm nhiều hơn nữa đến các giải pháp quản lý công tác chuyên môn của đội ngũ giáo viên ở trường THPT nhằm nâng cao chất lượng dạy-học trong trường THPT. CHƯƠNG II THỰC TRẠNG CỦA VIỆC QUẢN LÝ CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY-HỌC CỦA THẦY-TRÒ TRƯỜNG THPT HIỀN ĐA, TỈNH PHÚ THỌ 1.Đặc điểm, tình hình nhà trường: Trường THPT Hiền Đa được thành lập vào ngày 25/10/1984. Vị trí của ngôi trường nằm ở cuối gần cuối huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ. Huyện Cẩm Khê nằm dọc theo quốc lộ 32C và dải ven của sông Hồng, là một huyện mà có rất nhiều xã miền núi và có một xã đăc biệt khó khăn, do đó trình độ dân trí không đồng đều Năm học 2009-2010 trường có 1326 học sinh với 28 lớp. Tổng số cán bộ, viên chức là 60 Trong đó: Ban Giám hiệu: 3 Giáo viên: 52 Nhân viên : 05 - Cơ cấu tổ chức của trường THPT Hiền Đa như sau: * Ban Giám hiệu: 3 người, gồm: + Hiệu trưởng: phụ trách chỉ đạo chung mọi hoạt động của nhà trường. + 1 Phó hiệu trưởng: phụ trách công tác chuyên môn. + 1 Phó trưởng: phụ trách cơ sở vật chất, lao động, hướng nghiệp, dạy nghề,công tác thi đua, văn thể mỹ. *Tổ chuyên môn được chia làm 3 tổ gồm: Toán -Lý; Tự nhiên; Xã hội. * 1 tổ văn phòng. * Chi bộ Đảng gồm 18 đảng viên, trong đó có 4 nữ. * Tổ chức Công đoàn: Ban chấp hành công đoàn gồm 3 người. - Cơ sở vật chất của nhà trường: khuôn viên rộng 1,6 hecta.Trường có 3 dãy phòng học với 26 phòng; một dãy nhà làm việc của Ban Giám Hiệu, các tổ chuyên môn,các bộ phận khác trong nhà trường. - Cơ cấu giáo viên về chuyên môn, trình độ và xếp loại giáo viên năm học 2009-2010 như sau: Môn Số lượng Trình độ Xếp loại chuyên môn cấp trường năm 2009-2010 GV giỏi cấp tỉnh Cao đẳng Đại học Thạc sĩ Giỏi Khá Trung bình Toán 07 0 07 0 04 03 0 03 Tin 02 02 0 0 0 02 0 0 Lý 06 0 05 01 04 4 0 02 Hoá 05 0 05 0 02 2 0 02 Sinh 04 0 04 0 02 2 0 01 Công nghệ 04 0 04 0 0 3 0 0 Văn 08 0 07 01 05 2 0 02 Sử 03 0 03 0 02 3 0 0 Địa 04 0 04 0 02 1 0 01 GDCD 02 0 02 0 01 1 0 0 Ngoại ngữ 05 0 05 0 03 4 0 0 TD-GDQP 04 02 02 0 02 2 0 0 Tổng 52 04 46 02 27 25 0 11 2. Một số kết quả đạt được trong việc quản lý công tác chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy-học của thấy-trò trường THPT Hiền Đa. - Nhà trường đã xây dựng được một nề nếp chuyên môn tương đối có qui cũ,tập thể sư phạm của nhà trường hầu hết có tinh thần tự giác chấp hành tốt các qui định chuyên môn của trường,ngành đề ra. - Về chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo viên, do có những biện pháp quản lý tương đối phù hợp nên đã có những kết quả nhất định: có phẩm chất đạo đức tốt, đa số có tinh thần trách nhiệm trong dạy học và giáo dục. - Chất lượng dạy học và giáo dục ngày càng được nâng lên: Đội ngũ giáo viên của nhà trường tích cực tham gia vào việc đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh theo chủ đề năm học được xây dựng “năm học đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục”. - Công tác sinh hoạt chuyên môn của các tổ chuyên môn được duy trì đều đặn theo định kỳ nhằm triển khai kịp thời các nhiệm vụ chuyên môn của cấp trên và nhà trường chỉ đạo cũng như trao đổi ,đánh giá bài giảng,rút kinh nghiệm những thiếu sót trong nghiệp vụ của đồng nghiệp triển khai sinh hoạt các chuyên đề chuyên biệt của các bộ môn,tổ chức phổ biến các sáng kiến kinh nghiệm đã đạt các giải cấp tỉnh của các thầy cô giáo trong nhà trường viết ,dự thi và đạt giải trong các kì thi hằng năm do Sở Giáo Dục và Đào tạo tổ chức. Kết quả cụ thể của trường như sau:tỷ lệ học sinh giỏi Tỉnh đạt 35-45% số học sinh tham gia dự thi; tỷ lệ học sinh thi đỗ vào các trường Đại học thuộc tốp trên khoảng 5%(mặc dầu tỷ lệ học sinh đỗ vào các trường ĐH - CĐ hằng năm của trung bình đạt khoảng 25-30%). Tỷ lệ học sinh thi đỗ tốt nghiệp THPT tính từ thời điểm áp dụng : “Hai không” trong ngành giáo dục của nhà trường đạt khoảng 88%.Tỷ lệ học sinh lên lớp hằng năm khoảng 96%. 3.Một số hạn chế trong quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học của thầy-trò trường THPT Hiền Đa. - Căn cứ các kết quả mà nhà trường đạt được khá khiêm tốn trong những năm gần đây có thể nhận thấy những biện pháp mà Ban Giám hiệu đưa ra chưa có tính thiết thực cao chưa thúc đẩy được việc nâng chất lượng dạy-học của đội ngũ thầy-trò trong nhà trường. - Nhà trường chưa có biện pháp khắc phục tính hình thức xuê xoa,quân bình chủ nghĩa trong đánh giá các giờ dạy,giờ thao giảng chuyên môn định kỳ bắt buộc và công tác đánh giá các mặt chuyên môn khác của giáo viên. Các tiêu chí đưa ra để đánh giá xếp loại giáo viên chưa có tác dụng thực sự khuyến khích giáo viên phải nâng cao năng lực và chú trọng hơn về công tác chuyên môn. - Chưa có biện pháp tốt nhằm đẩy mạnh chất lượng các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn.Các buổi sinh hoạt chuyên môn của các tổ chuyên môn phần lớn chỉ dừng ở mức thông báo các chủ trương ,các kế hoạch của nhà trường cũng như của Sở Giáo dục và Đào tạo.Việc góp ý các giờ dạy của các giáo viên trong trường trong các đợt thao giảng chỉ mang tính chất chiếu lệ chưa mạnh dạn chỉ ra những khuyết điểm của đồng nghiệp để khắc phục do tâm lý e ngại,sợ mất lòng. 4. Một số vấn đề đặt ra trong công tác quản lý công tác chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy-học của thầy -trò trường THPT Hiền Đa. Trên cơ sở phân tích những thực trạng của nhà trường, chúng tôi nhận thấy rằng muốn nâng cao tính hiệu quả của công tác quản lý chuyên môn trong nhà trường nhằm nâng cao chất lượng dạy-học của thầy-trò thì cần phải tập trung vào các vấn đề then chốt sau: 1. Kế hoạch chuyên môn của Ban Giám Hiệu phải xây dựng chặt chẽ,cụ thể và công khai ngay từ đầu năm học và có tính khả thi cao phụ thuộc điều kiện cụ thể của nhà trường. 2. Rèn luyện,nâng cao ý thức việc thực hiện các quy chế chuyên môn cũng như tăng cường hơn nữa các công tác kiểm tra, đánh giá, thi đua khen thưởng. 3. Đề ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng các buổi sinh