Tiểu luận Một số giải pháp nâng cao hiệu quả Xuất khẩu Cà phê của Công ty Intimex

A- Lời Nói Đầu Ngành Cà phê Việt Nam là một ngành sản xuất có truyền thống lâu đời, trảI qua hơn 100 năm hình thành và phát triển, ngành Cà phê đã đạt được nhiều thành tựu to lớn và đang trở thành mặt hàng xuất khẩu mũi nhọn mang tính chiến lược trong cơ cấu hàng Xuất khẩu Việt Nam. Ngày nay, sản xuất Cà phê Thế giới đang tập chung chủ yếu ở các nước đang phát triển nằm ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Nên Việt Nam có rất nhiều đIều kiện thuận lợi phù hợp với việc canh tác Cà phê.Đây là một trong những ưu thế lớn để có thể đẩy mạnh hoạt động Xuất khẩu Cà phê của Việt Nam trong thời gian tới. Cho nên việc nghiên cứu và tìm ra giảI pháp mới thúc đẩy hoạt động Xuất khẩu Cà phê đối với các Doanh nghiệp có ý nghĩa hết sức quan trọng đặc biệt là đối với các công ty kinh doanh Xuất Nhập Khẩu có tỷ trọng kim ngạch Xuất khẩu hàng nông sản lớn như Công ty Xuất Nhập khẩu Thương Mại Intimex. Mục đích em chọn đề tàI này nhằm tìm hiểu ý nghĩa của mặt hàng Cà phê với hoạt động kinh doanh Xuất Nhập khẩu của Công ty, qua đó đề xuất : “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả Xuất khẩu Cà phê của Công ty Intimex”. Nội dung của Tiểu luận chia làm 2 phần: Chương I: KháI quát chung và tình hình Xuất khẩu Cà phê của Công ty Intimex. Chương II: Một số giảI pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Xuất khẩu Cà phê của Công ty Intimex B- Nội dung Chương I: KháI quát chung và tình hình Xuất khảu Cà phê của Công ty Intimex. I> KháI quát chung về mặt hàng Cà phê 1. Quá trình hình thành phát triển và phân bố cây Cà phê ở Việt Nam. 1.1 Sự ra đời và phát triển ngành Cà phê a> Sự ra đời: Cây Cà phê lần đầu tiên được người Pháp đưa vào trồng tại Quảng Bình, Quảng Trị vào năm 1887, sau đó được trồng thử nghiệm ở nhiều nơI tại nước ta.Cây Cà phê nhanh chóng thích nghi với đIều kiện tự nhiên ở một số vùng: Tây Nguyên, Trung Du và miền núi phía Bắc….cho thấy khả năng phát triển ngành Cà phê Việt Nam sau này. b> Quá trình phát triển Tính tới năm 1945 Diện tích Cà phê cả nước đạt 10.700 ha (năng suất TB đạt 4-5 tạ/ ha. Lượng Cà phê sản xuất ra trong thời kỳ này chủ yếu được thu mua và Xuất khẩu sang Pháp. Chất lượng Cà phê của Việt Nam được đánh giá tương đương với loại Cà phê của Colombia. Sau 1945- 1954 do ảnh hưởng của chiến tranh nên sản lượng Cà phê giảm sút Sau 1975 ngành Cà phê Việt Nam mới thực sự bước sang giai đoạn phát triển với sự gia tăng liên tục về diện tích cũng như sản lượng. Chất lượng Cà phê Việt Nam đã được đánh giá cao trên thị trường Quốc tế. Vào đầu thập kỷ 80 nước ta đã Xuất khẩu một số lượng Cà phê lớn sang Singapore, Hồng Kông.Đây là một cột mốc đánh nhớ đối với ngành Cà phê Việt Nam. 1.2 Phân bố cây Cà phê ở Việt Nam a> Phân bố theo vùng: Hiện nay ở Việt Nam cây Cà phê được trồng ở 4 khu vực chủ yếu: Trung Du và miền núi phía Bắc, Trung Bộ, Tây Nguyên và khu vực Đông Nam Bộ. Trong đó khu vực Tây Nguyên và Đông Nam Bộ đóng vai trò quan trọng nhất. b> Phân bố theo thành phần kinh tế: Ngành trồng trọt Cà phê ở Việt Nam bao gồm 2 thành phần kinh tế chủ yếu: Tư nhân và tập thể. Từ khoảng giữa thập niên 80 trở về trước sản lượng Cà phê tập trung chủ yếu vào thành phần kinh tế tập thể với 1 hệ thống các nông trường quốc doanh quy mô lớn.Nhưng tương lai, thành phần kinh tế tư nhân sẽ chiếm vai trò chủ đạo trong ngành Cà phê nhưng không thể phủ nhận vai trò của các Doanh nghiệp Quốc doanh 2. Tình hình Xuất khẩu Cà phê ở Việt Nam: Do sản xuất Cà phê trong nước tăng liên tục trong nhiều năm mà khối lượng Cà phê Xuất khẩu cũng có sự gia tăng mạnh mẽ. Từ năm 1994 kim ngạch Xuất khẩu Cà phê ở Việt Nam đã vượt 400 triệu USD đưa Việt Nam trở thành một trong ba nước Xuất khẩu nhiều Cà phê nhất khu vực Châu á - TháI Bình Dương. Cuối năm 1998 Cà phê Việt Nam đã có mặt ở hơn 50 nứơc và khu vực lãnh thổ. Dù mới tham gia Xuất khẩu Cà phê sang thị trường Mỹ trong vòng 5 năm nhưng TB Mỹ nhập khoảng 25% Tổng sản lượng Cà phê Xuất khẩu của Việt Nam. Các nứơc EU cũng nhập 1 khối lượng lớn chiếm hơn 50%.NgoàI ra còn có Nhật,…. Trong thời gian tới Xuất khẩu Cà phê ở Việt Nam sẽ tập trung chủ yếu vào một số thị trường lớn Bắc Mỹ và EU. 3. Thị trường Xuất khẩu Cà phê của Công ty Intimex Giống thực trạng chung của hoạt động Xuất khẩu ở Việt Nam những năm trước đây, hoạt động Xuất khẩu của Công ty Intimex nói chung và Xuất khẩu Cà phê nói riêng đều tập trung vào thị trường Đông Âu và Liên Xô cũ. Hàng năm thị trường này chiếm 90% tổng khối lượng cũng như kim ngạch Xuất khẩu cuả Công ty. Các thị trường chủ yếu về Cà phê của Công ty hiện nay: Singapore, HôngKông, Mỹ, Hàn Quốc, EU, còn các thị trường truyền thống thuộc hệ thống các nước XHCN cũ nay còn chiếm 1 lượng nhỏ, nhưng trong vàI năm lại đây Công ty đã tích cực khai thác thị trường mới: Mỹ, EU, Hàn Quốc. Cuối năm 2000 tỷ trọng kim ngạch Xuất khẩu Cà phê tới các thị trường chiếm hơn 40% tổng kim ngạch Cà phê Xuất khẩu của Công ty. II> Hoạt động Xuất khẩu của Công ty Intimex 1. Giới thiệu chung về Công ty: Công ty Xuất Nhập khẩu dịch vụ Thương Mại Intimex là một Doanh nghiệp Nhà Nước trực thuộc Bộ Thương Mại.Công ty bao gồm 15 phòng ban và nhiều chi nhánh trên khắp cả nước.Đứng đầu Công ty là Giám đốc. 2. Hoạt động Xuất khẩu a> Các hình thức Xuất khẩu chủ yếu: Hiện nay Công ty Intimex đang thực hiện Xuất khẩu mặt hàng Cà phê theo 3 phương thức chủ yếu: Xuất khẩu trực tiếp, Xuất khẩu uỷ thác, Xuất khẩu theo phương thức hàng đổi hàng.Trong 3 phương thức này, Xuất khẩu trực tiếp đóng vai trò quan trọng nhất, tỷ trọng kim ngạch Cà phê Xuất khẩu trực tiếp chiếm 60-70% tổng kim ngạch Xuất khẩu Cà phê của Công ty. Tuy nhiên phương thức Xuất khẩu trực tiếp lại kém hiệu quả đối với khách hàng nước ngoàI không có nguồn ngoại tệ dồi dào nên Công ty sử dụng phương thức Xuất khẩu hàng đổi hàng để mở rộng thị trường Cà phê. NgoàI ra Công ty còn sử dụng phương thức Xuất khẩu uỷ thác với mặt hàng chủ yếu. b> Khối lượng, giá cả, kim ngạch Xuất khẩu: Hoà vào sự tăng trưởng của Cà phê Việt Nam 10 năm qua khối lượng và kim ngạch Xuất khẩu mặt hàng Cà phê của Công ty Intimex gia tăng liên tục. 1990- 2000 khối lượng Xuất khẩu tăng 3,6% lần, kim ngạch Xuất khẩu tăng 6,5 lần. Năm 1996 kim ngạch Xuất khẩu của Công ty giảm 26% do giá Cà phê giảm.Nhưng năm 1993- 1994 nhờ giá tăng mạnh mà kim ngạch tăng tới 3 lần. Nhìn chung mặt bằng giá Xuất khẩu Cà phê của Công ty luôn nhỉnh hơn giá Xuất khẩu của Doanh nghiệp trong nước. Nhưng so với giá Cà phê Thế giới thì giá Cà phê của Công ty giảm hơn mức trung bình 50USD/T do cạnh tranh thiếu lành mạnh giữa các Doanh nghiệp tham gia Xuất khẩu. 3. Đánh giá chung: a> Kết quả đạt được: Trong những năm qua, hoạt động Xuất khẩu của Công ty Intimex đã mang lại: Tạo nguồn ngoại tệ cho Công ty. Tạo việc làm cho cán bộ, công nhân viên trong Công ty. Tăng cường hợp tác kinh doanh với các bạn hàng trong nước, mở rộng thị trường Xuất khẩu ,tăng cường mối quan hệ với các đối tác nước ngoàI. Nâng cao uy tín của Công ty ở thị trường trong nứơc và thị trường Thế giới. Đa dạng hoá ngành nghề kinh doanh, tạo sự ổn định tương đối trong cơ cấu hàng Xuất khẩu của Công ty. Nâng cao nghiệp vụ Xuất Nhập Khẩu của đội ngũ nhân viên, hoàn thiện công tác quản lý. b> Vấn đề còn tồn tại: Bên cạnh những kết quả đạt được, Công ty vẫn còn 1 số hạn chế: Hoạt động thu mua nội còn gặp nhiều khó khăn, thiếu nhân viên, thiếu phương tiện vận chuyển. Chất lượng Cà phê thu mua không đồng đều do tập trung từ nhiều nguồn khác nhau. Có sự cạnh tranh gay gắt đôI khi thiếu lành mạnh giữa các Doanh nghiệp trong nước dẫn đến tình trạng Xuất khẩu Cà phê của Công ty bị ép giá. Thị trường Cà phê Thế giới luôn biến động bất thường nên trong nước thiếu thông tin kịp thời nên hoạt động Xuất khẩu Cà phê còn gặp nhiều rủi ro. Cơ chế quản lý Xuất Nhập khẩu còn chưa có hệ thống ổn định, đôI khi chồng chéo gây nhiều khó khăn cho hoạt động của Công ty. Đội ngũ nhân viên chưa đồng đều, thiếu am hiểu về thị trường Cà phê TG. Chương II: Một số giảI pháp nâng cao hiệu quả hoạt động xuất khẩu cà phê của công ty intimex. I> Phương hướng phát triển của Công ty 1. Mục tiêu đặt ra: Công ty quyết tâm đẩy mạnh hơn nữa hoạt động Xuất khẩu, phấn đấu đạt nhiều chỉ tiêu đề ra. NgoàI ra trong thời gian tới, Công ty chủ trương triệt để khai thác các thị trường vốn có,tìm kiếm nhiều thị trường mới, xúc tiến các quan hệ bạn hàng mới trên phạm vi toàn Thế giới.Đối với mặt hàng Cà phê Công ty dự kiến sẽ Xuất khẩu Cà phê sang Nhật, 1 thị trường lớn đầy tiềm năng trong Tương lai đối với Xuất khẩu Cà phê. 2. Phương hướng thực hiện: Để thực hiện mục tiêu đề ra của Công ty cần phảI có những phương hướng cụ thể: Khai thác hiệu quả thị trường hiện có và mở rộng thị trường Xuất khẩu mới. Nâng cao chất lượng mặt hàng Cà phê Xuất khẩu để nâng giá Cà phê Xuất khẩu của Công ty ngang bằng với mức trung bình trên Thế giới. Đẩy mạnh và hoàn thiện công tác thu mua, chuyên chở và bảo quản Cà phê. Tích cực tìm kiếm các nguồn cung cấp Cà phê chất lượng cao, tăng cường quan hệ với các bạn hàng vốn có trong nước. Nâng cao năng lực nghiệp vụ của đội ngũ nhân viên trong các lĩnh vực kinh doanh Xuất khẩu của Công ty. II> Các giảI pháp cụ thể: 1. Các giảI pháp từ phía Công ty: a> Giải pháp về nguồn nhân lực. Nhân sự luôn có vai trò quan trọng đối với hiệu quả hoạt động của DN. Nên việc đào tạo, củng cố, sắp xếp đội ngũ lao động hợp lý luôn mang lại hiệu quả cao. Đối với một Công ty kinh doanh Xuất khẩu, nguồn nhân lực có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh. Mà trên phạm vi quốc tế chịu ảnh hưởng lớn của các yếu tố văn hoá, xã hội và con người, vậy nếu có đội ngũ cán bộ giỏi thì Công ty có thể tận dụng được nhiều cơ hội, hạn chế được các rủi ro trong kinh doanh. Đội ngũ nhân viên của Công ty Intimex hiện nay có số lượng lớn nhưng hiệu quả lao động chưa cao, cơ cấu lao động còn chưa phù hợp. Mà chất lượng lao động lại là yếu tố quan trọng nên Công ty cần lựa chọn lao động có năng lực để đáp ứng được yêu cầu kinh doanh. Trong nghiệp vụ kinh doanh Xuất khẩu đòi hỏi phải có một đội ngũ cán bộ công nhân viên có trình độ cao, có năng lực làm việc và kinh nghiệm trong kinh doanh. Do đó Công ty nên đào tạo mới hoặc đào tạo lại đội ngũ chuyên viên của mình để đáp ứng các điều kiện kinh doanh. Công ty có thể đào tạo tại chỗ, đào tạo chính quy, đào tạo trong nước, ngoài nước; xem xét, cân nhắc và lựa chọn hình thức đào tạo phù hợp với từng lĩnh vực kinh doanh để đem lại hiệu quả mà vẫn tiết kiệm được chi phí. Có nguồn nhân lực mạnh không có nghĩa là sẽ có hiệu quả hoạt động kinh doanh cao vì nó còn phụ thuộc vào yếu tố khác nhau như quản lý và phân công lao động.Do đó,việc sắp xếp lại lao động và phân công lao động có ý nghĩa rất quan trọng.Bên cạnh đó cần tạo ra một không khí làm việc hăng hái, tích cực và xây dựng tác phong làm việc khoa học, khuyến khích lòng nhiệt tình và trách nhiệm của nhân viên. b> Mở rộng hiểu biết về môi trường kinh doanh quốc tế. Trước khi có kế hoạch thâm nhập một thị trường nào đó, Công ty cần phải tìm hiểu kỹ nắm vững các nhân tố về kinh tế, chính trị, luật pháp, văn hoá.. Do có sự khác biệt về môi trường kinh doanh giữa các quốc gia, Công ty cần phải có những kiến thức và hiểu biết về thị trường kinh doanh. Những hiểu biết này do kinh nghiệm kinh doanh có sẵn, hoặc là do học hỏi, tìm hiểu. Công ty có thể cử cán bộ của mình sang các thị trường đó để khảo sát, nghiên cứu trước khi ra quyết định kinh doanh.Đây là một biện pháp có thể thu được hiểu quả cao mà chi phí lại thấp. c> Các giải pháp về Marketing xuất khẩu. Trong điều kiện cạnh tranh hiện nay, đối với Công ty Intimex, việc tìm kiếm và ký kết được các hợp đồng Xuất khẩu là một công việc hết sức khó khăn. Ngay cả khi đã có được hạn ngạch Xuất khẩu mà không tìm được bạn hàng thì vẫn không Xuất khẩu được. Vì vậy muốn phát triển hơn nữa hoạt động Xuất khẩu thì Công ty cần phải chú trọng đến hoạt động Marketing. Cụ thể, Công ty có thể áp dụng các biện pháp sau: Quảng cáo: Thông qua các kênh quảng cáo như tạp chí, hội chợ thương mại,vv...Công ty có thể tạo cho mình một hình ảnh hấp dẫn, đáng tin cậy trong kinh doanh trong nước và Quốc tế để dễ dàng hơn trong việc thu mua và Xuất khẩu Cà phê. Ngoài ra Công ty còn có thể áp dụng các biện pháp tuyên truyền khác như: in ấn tờ rơi, làm các sản phẩm lưu niệm có in hình biểu tượng của Công ty tặng cho bạn hàng. Khuyến mại xuất khẩu: để khuyến khích các đối tác nước ngoài tiếp tục làm ăn với Công ty, Công ty cần phải thực hiện giảm giá theo tỷ lệ nhất định đối với các khách hàng thường xuyên ký kết những hợp đồng lớn. Với các bạn hàng trong nước Công ty cần có biện pháp khuyến khích để tăng cường mối quan hệ làm ăn lâu dài. Tuy nhiên có thể thu được lợi nhuận trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu thì chi phí cho các hoạt động Marketing cần phải hợp lý, thường thì chi phí được trích ra theo một tỷ lệ nhất định theo lợi nhuận kinh doanh của Công ty, từ 10-15%. d> Tiến hành đa dạng hoá hoạt động kinh doanh xuất khẩu cà phê. Đa dạng hoá thị trường xuất khẩu; thực chất đây là việc mở rộng thị trường Xuất khẩu cho Công ty. Để đảm bảo hoạt động 1 cách vững chắc lâu dài Công ty cần tiếp tục tìm kiếm các thị trường mới mà không chỉ dừng ở các thị trường truyền thống. Đa dạng hoá phương thức xuất khẩu: để tránh rủi ro trong kinh doanh Công ty cần kết hợp nhiều phương thức xuất khẩu.Vậy, Công ty cần tiến hành các biện pháp nhằm cân đối cơ cấu xuất khẩu của mình một cách hợp lý giữa các phương thức này. Đa dạng hoá mặt hàng: Không chỉ dừng lại ở việc xuất khẩu cà phê hạt chưa qua chế biến, Công ty cần tìm kiếm các bạn hàng trong nước có thể cung cấp các chủng loại sản phẩm cà phê đã qua tinh chế, đồng thời tìm kiếm những đối tác nước ngoài nhằm đa dạng hoá mặt hàng Cà phê Xuất khẩu. e> Các giải pháp về thu mua. Hoạt động kinh doanh Xuất khẩu không chỉ dừng lại ở các hợp đồng xuất khẩu đơn thuần mà còn có sự gắn kết chặt chẽ với hoạt động thu mua trong nước. Vì vậy để có thể thúc đẩy hoạt động xuất khẩu cà phê trong nước. 2. Các giải pháp kiến nghị với các cơ quan Nhà nước: Tạo môi trường kinh doanh xuất khẩu lành mạnh hơn đối với các doanh nghiệp Xuất khẩu Cà phê.Nhà nước cần có chính sách quản lý phù hợp đối với các doanh nghiệp. Phân bố các đầu mối Xuất khẩu Cà phê trên cơ sở thực tế của mỗi Công ty, tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh và bị ép giá trên thị trường Cà phê TG. Trợ giá sản xuất thông qua các chính sách bảo hộ giá, quỹ bình ổn giá của chính phủ. Những nhà sản xuất cà phê của Việt Nam thường phải chấp nhận mức giá trên thị trường, trong thời gian qua quỹ bình ổn giá của chính phủ có những tác động nhất định nhưng đối tượng thụ hưởng tập trung vào doanh nghiệp Nhà Nước. Tạo hành lang pháp lý cho các công ty Xuất khẩu hoạt động, xây dựng biểu Thuế Xuất khẩu phù hợp với tình hình sản xuất và kinh doanh của các mặt hàng, tạo lập quỹ hỗ trợ Xuất khẩu, cải cách thủ tục hành chính trong các khâu kiểm định và làm thủ tục cho hàng hoá Xuất khẩu... Tạo điều kiện hỗ trợ phát triển công nghệ chế biến cà phê, mở rộng thị trường Cà phê, tăng cường hợp tác quốc tế, hỗ trợ các doanh nghiệp kinh doanh Xuất khẩu có được các thông tin nhanh chóng, chính xác về đối tác và thị trường nước ngoài. Hướng dẫn các doanh nghiệp tìm hiểu và thâm nhập các thị trường mới. Có những biện pháp kịp thời nhằm điều tiết tỷ giá hối đoái, tạo điều kiện đẩy mạnh hoạt động Xuất khẩu. Nhà nước cần dành những khoản tín dụng ưu đãi cho một số doanh nghiệp thuộc ngành sản xuất cà phê nhằm hiện đại hoá công nghệ chế biến cà phê sau thu hoạch, nâng cao hơn nữa chất lượng Cà phê Xuất khẩu của Việt Nam. Các cơ quan nông nghiệp cần đẩy mạnh hơn nữa việc hướng dẫn kỹ thuật trồng và canh tác cà phê cho các hộ nông dân, các nông trường quốc doanh cũng như tăng cường đào tạo cán bộ cho ngành Cà phê. Tăng cường vai trò của Nhà nước đói với sản xuất và Xuất khẩu Cà phê.Vai trò đó cần hướng vào các vấn đề trọng tâm: chiến lược, quy hoạch, kế hoạch sản xuất và xuất khẩu dài hạn của các cơ chế chính sách và đầu tư vốn khoa học công nghệ và ổn định thị trường. C- Kết luận Việc đẩy mạnh xuất khẩu là một mục tiêu quan trọng mà đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định. Điều này được thể hiện rõ trong Nghị quyết Trung ương 5 như là một điều kiện để thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế, tăng thu nhập quốc dân, là tiền đề để công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Đặc biệt đối với mặt hàng cà phê thì hoạt động xuất khẩu càng có vai trò quan trọng bởi mặt hàng cà phê chủ yếu được tiêu thụ ở thị trường nước ngoài. Bởi vậy, việc đẩy mạnh xuất khẩu cà phê là một trong những sách lược quan trọng nhằm góp phần đẩy nhanh sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Với mục đích góp phần vào sự phát triển của Xuất khẩu Cà phê Việt Nam đề án này đã tập trung giải quyết những vấn đề sau: Làm sáng tỏ một số vấn đề về mặt hàng cà phê cũng như hoạt động Xuất khẩu Cà phê và sự phát triển của ngành cà phê. Phân tích thực trạng sản xuất và xuất khẩu cà phê trên thế giới và ở Việt Nam để vạch ra cơ hội tham gia xuất khẩu cà phê cho công ty Intimex . Đánh giá những điểm mạnh yếu trong hoạt động kinh doanh Xuất khẩu Cà phê của Công ty để từ đó đề xuất một số ý kiến giúp Công ty tham khảo nhằm phát triển hoạt động Xuất khẩu Cà phê của Công ty trong thời gian tới. tàI liệu tham khảo Cây Cà phê Việt Nam – Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật_Hà Nội năm 1995 Diễn biến thị trường Cà phê Thế giới – Nhà xuất bản Nông nghiệp 1994 Thực trạng và giảI pháp Xuất khẩu Cà phê ở Nước ta 1992 Tổng quan phát triển Cà phê Việt Nam – Viện quy hoạch và thiết kế Nông nghiệp 1994 Dự án phát triển Cà phê toàn quốc 1990 – 2000 Thời báo Kinh tế, Tạp chí Thương mại, thông tin Kinh tế thị trường 1996, 1997, 1998 Niên giám thống kê Việt Nam 1990 – 2000 Báo cáo tổng kết hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty Intimex giai đoạn 1990 – 2000