Thuyết thần quyền

Thuyết thần quyền - Tất cả vạn vật trên thế giới đều do Thượng đế sáng tạo ra. - Để duy trì trật tự thế giới Thượng đế sáng tạo ra Nhà nước Thượng đế trao Nhà nước quyền lực => - Quyền lực nhà nước siêu nhiên, bất biến, vô hạn, vĩnh cửu -Sự phục tùng là cần thiết Phái Quân quyền: thượng đế trao quyền cai trị trực tiếp cho nhà nước mà đại diện là Vua. Quyền lực của Vua là tuyệt đối. (Nho giáo) Phái Giáo Quyền: quyền lực được Thượng đế trao quyền trực tiếp cho Giáo hội. Giáo hội thống lĩnh con người về tinh thần. Vua thống trị về vật chất. Thuyết nhà nước Gia Trưởng: ra đời ở Trung Quốc thời kì cổ đại: sự ra đời của nhà nước chính là sự phát triển gia đình. Nhà nước chính là một đại gia đình. Quyền lực của người đứng đầu quốc gia cũng như quyền lực của người đứng đầu gia đình. Các quan hệ trong nhà nước cũng giống như quan hệ gia đình. (Không còn duy tâm) Thuyết khế ước xã hội: con người không thể sống trong tình trạng vô chính phủ, vì vậy họ cần tự giác ký kết với nhau một khế ước để giao cho tố chức làm trung gian, trọng tài nhằm bảo đảm quyền tư hữu và các quyền cá nhân khác. Quan điểm của Marx về Nguồn gốc Nhà nước 1) XHCSNT chưa có Nhà nước CSKT: sở hữu chung về tư liệu sản xuất và sph LĐ. Phân công lao động hoàn toàn tự nhiên. T/c XH: + Tế bào cơ sở của XH là thị tộc. Mỗi thị tộc có từ vài chục đến vài trăm gia đình liên kết theo huyết thống __Thị tộc mẫu quyền. + Để quản lý các công việc chung của thị tộc thì các thành viên thị tộc bầu ra cơ quan quyền lực thị tộc __ Hội đồng thị tộc __Lãnh đạo các công việc lao động trong thị tộc và chủ trì các nghi lễ tôn giáo. + Do sự phát triển chế độ ngoại tộc hôn __ các thị tộc liên kết với nhau thành bào tộc. Nhiều bào tộc liên kết thành bộ lạc. 2) Quyền lực XH và quy phạm XH trong XHCSNT • Quyền lực XH trong XHCSNT: Chủ thể: tất cả thành viên -Mục đích: bảo vệ lợi ích cho cả cộng đồng. • Quy phạm XH: quy tắc, thước đo, khuôn mẫu hành vi xử sự của con người XHCSNT tồn tại trong các quy phạm sau đây: - QP đạo đức: điều chỉnh hành vi. - QP tập quán: được hình thành từ thói quen phong tục tập quán 1 địa phương __định hướng hành vi. - QP tín ngưỡng tôn giáo: 3) Nguyên nhân kinh tế xã hội làm tan rã chế độ cộng sản nguyên thủy làm xuất hiện nhà nước: • Nguyên nhân kinh tế: do sự phát triển không ngừng của lực lượng sản xuất và công cụ lđ được cải tiến. Con người ngày càng tích lũy kinh nghiệm trong sx đòi hỏi phải thay thế phân công lđ tự nhiện bằng phân công lđ xã hội. Lịch sử loài người đã trải qua 3 lần phân công lđ XH lớn: - Chăn nuôi tách khỏi trồng trọt. - Thủ công tách khỏi nông nghiệp. - Nghề buôn bán thương nghiệp xuất hiện __ do kết quả của phân công lđ XH __ nảy sinh chế độ tư hữu về tư liệu sx chủ yếu trong XH và sự phân chia XH thành giai cấp __từ đó nhà nước ra đời. • Nguyên nhân XH: - Đó là sự biến chất và tan rã của quyền lực thị tộc. - Mâu thuẫn giai cấp trong XH ngày càng tăng và diễn ra trong tình hình quyền lực của các giai cấp ngày càng khác biệt và đối lập với nhau __XH nảy sinh đấu tranh giai cấp 1 cách quyết liệt. Giai cấp nào giành thắng lợi trong đấu tranh đứng ra thành lập nhà nước. Bản chất nhà nước I. Khái niệm nhà nước: Trong tác phẩm Nhà nước và Cách mạng của Lenin - Nhà nước là bộ máy dùng để duy trì sự thống trị của giai cấp này đối với giai cấp khác. Thống trị được hiểu là nắm giữ sử dụng bộ máy chính quyền để quản lý, chi phối các lĩnh vực đời sống XH. - Nhà nước là bộ máy trấn áp đặc biệt của giai cấp này đối với giai cấp khác __ dẹp sự chống đối bằng bạo lực uy quyền. - Nhà nước là một tổ chức đặc biệt của quyền lực chính trị có 1 bộ máy chuyên làm nhiệm vụ cưỡng chế và thực hiện những chức năng đặc biệt nhằm bảo vệ những lợi ích của giai cấp thống trị trong XH có giai cấp đối kháng. - Các loại quyền lực tồn tại trong XH có giai cấp: • Quyền lực chính trị: là quyền lực bạo lực có tổ chức của giai cấp này trấn áp giai cấp khác. Là khả năng của 1 giai cấp thực hiện những lợi ích cơ bản của giai cấp mình. Các đảng chính trị, tổ chức chính trị XH, các đoàn thể quần chúng ra đời để thực hiện quyền lực chính trị. Các cơ quan trong bộ máy nhà nước là chủ thể chủ yếu thực hiện quyền lực chính trị. • Quyền lực Nhà nước: là quyền quyết định những công việc quan trọng của đất nước dưới hình thức pháp luật, quyền tổ chức ra những lực lượng những cơ quan bảo đảm cho pháp luật được thực hiện. Nội dung của quyền lực nhà nước: + Quyền lập pháp: quyền thể chế hóa những quyết định quan trọng dưới hình thức ban hành Hiến pháp và luật. + Quyền hành pháp: là quyền tổ chức thực hiện luật và quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế chính trị và XH __chính phủ thực hiện. + Quyền tư pháp: quyền xét xử các vụ án hình sự, giải quyết các tranh chấp vể dân sự, kinh tế hôn nhân, gia đình __tòa án thực hiện. • Quyền lực nhân dân: là một phạm trù chính trị chỉ ưu thế tuyệt đối và vai tròn quyết định trong quản lý Nhà nước và XH. Các dấu hiệu của quyền lực nhân dân: Mọi thiết chế chính trị quan trọng trong đời sống XH phải do nhân dân trực tiếp hoặc gián tiếp sáng lập ra. Hoạt động của các thiết chế chính trị quan trọng phải nhằm mục đích hướng tới lợi ích của nhân dân. Mọi việc quan trọng liên quan đến vận mệnh QG dân tộc phải do nhân dân quyết định. Kiểm soát quyền lực nhà nước: Khái niệm: Là hoạt động có chủ đích của NN và XH với tổng thể những phương tiện tổ chức và pháp lý thông qua các hình thức hoạt động như giám sát, kiểm tra, thanh tra, kiểm soát, kiểm toán, tài phán nhằm hạn chế nguy cơ sai phạm cũng như những hành vi lộng quyền, chuyên quyền, độc quyền của cơ quan QLNN và công chức NN. Đảm bảo cho quyền lực nhà nước được thực hiện đúng mục đích khoa học , hiệu lực và hiệu quả Cách thức: dù kiểu nhà nước nào, ba quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp phải rạch ròi, rõ ràng. Nhà nước phương Tây Anh, Mỹ: tam quyền phân lập. Tùy theo quốc gia sự phân quyền có mức độ khác nhau. Như Mỹ được cho là phân quyền triệt để hơn Anh. Nhà nước XHCN: quyền lực nhà nước tập trung vào quốc hội nhưng có sự phân công quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Thực tế, nhà nước VN đang xây dựng bộ máy nhà nước ngày càng có sự phân công rõ ràng giữa 3 quyền không chồng chéo nhưng kiểm soát lẫn nhau.