Tăng cường liên kết giữa trường đại học và doanh nghiệp hướng đến nền kinh tế tri thức

a học công nghệ chuyên ngành trong và ngoài nước hoặc chuyển có ít nhất 30% giảng viên cơ hữu của cơ sở giáo dục đại học tham gia các hoạt động phối hợp giữa nhà trường và thực tế sản xuất hoặc thực hiện các nhiệm vụ, đề tài khoa học công nghệ, có HỘI THẢO KHOA HỌC QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH – COMB 2016 166 tham gia nghiên cứu khoa học có bài báo, công trình công bố trên các tạp chí khoa học chuyên ngành trong và ngoài nước hằng năm; giao công nghệ, ứng dụng vào thực tế trên tổng số giảng viên, nghiên cứu viên cơ hữu của cơ sở giáo dục đại học không thấp hơn 70%; công trình được công bố; Mỗi chuyên ngành đào tạo trình độ tiến sĩ phải có ít nhất 1 Giáo sư hoặc 3 Phó Giáo sư là giảng viên cơ hữu; Có ít nhất 10% khối lượng của các chương trình đào tạo do các chuyên gia, doanh nhân, nghệ nhân, cán bộ kỹ thuật, nhà quản lý có kinh nghiệm từ cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất ở trong nước và nước ngoài tham gia giảng dạy, báo cáo chuyên đề. Trong tuyên bố viễn cảnh, sứ mệnh, mục tiêu phát triển của các trường đại học đã bắt đầu có sự xác lập rõ ràng nhà trường đi theo định hướng nghiên cứu, định hướng ứng dụng hay định hướng thực hành. Hoạt động kiểm định chất lượng trường đại học căn cứ trên tuyên bố viễn cảnh và sứ mệnh của trường để đánh giá. Đến hết tháng 8/2016 có 6 trường đại học Việt Nam đã được công bố đạt chuẩn của kiểm định chất lượng giáo dục. 3.3. Các doanh nghiệp Việt Nam hướng đến nền kinh tế tri thức Trong nền kinh tế tri thức, muốn xác lập được vị thế từng quốc gia, từng doanh nghiệp cần phải có những bước chuẩn bị, việc tạo ra kho tri thức có ý nghĩa quyết định đến sự thành công. Sáng tạo cái mới chính là hạt nhân, là công cụ tạo ra tri thức mới, chính vì vậy muốn có tri thức mới phải có sáng tạo. Ở Việt Nam nhiều tổ chức và doanh nghiệp đã xây dựng cho mình những nền tảng để trở thành tổ chức sáng tạo. Các doanh nghiệp đã bước đầu tạo ra môi trường tự do, khuyến khích học tập và rèn luyện, đảm bảo rằng mọi sáng kiến, sáng tạo đều có điều kiện và môi trường để phát huy. Nhiều công ty có những tuyên bố rõ ràng trong tuyên ngôn về sứ mạng và giá trị cột lõi mà họ theo đuổi Bảng 1. Tuyên bố theo đuổi sáng tạo của một số công ty CÔNG TY CÁC TUYÊN BỐ FPT Giá trị cốt lõi: Tôn – Đổi – Đồng ĐỔI MỚI - là Tinh thần đổi mới, bao gồm:Học hành, Sáng tạo và STCo (là sự hài hước, hóm hỉnh đặc trưng của người FPT). Tinh vân (Công ty CNTT) Tinh Vân định hướng thành một tập đoàn công nghệ hàng đầu, phát triển bền vững trên nền tảng của sức mạnh tri thức và tính nhân bản, vươn ra thị trường toàn cầu, nỗ lực đóng góp cộng đồng và phát huy tối đa tài năng, sức sáng tạo cho mỗi thành viên Viettel Viettel hiểu rằng, khách hàng luôn muốn được lắng nghe, quan tâm chăm sóc như những cá thể riêng biệt. Còn Viettel sẽ nỗ lực để sáng tạo phục vụ những nhu cầu riêng biệt ấy với một sự chia sẻ, thấu hiểu nhất. Vinggroup Với mong muốn đem đến cho thị trường những sản phẩm - dịch vụ theo tiêu chuẩn quốc tế và những trải nghiệm hoàn toàn mới về phong cách sống hiện đại, TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG 167 ở bất cứ lĩnh vực nào Vingroup cũng chứng tỏ vai trò tiên phong, dẫn dắt sự thay đổi xu hướng tiêu dùng. Vingroup đã làm nên những điều kỳ diệu để tôn vinh thương hiệu Việt và tự hào là một trong những Tập đoàn kinh tế tư nhân hàng đầu Việt Nam. Co.opmart Chúng tôi không ngừng cải tiến các sản phẩm và dịch vụ của mình để mang lại những trải nghiệm mới mẻ cho khách hàng. Chúng tôi khát khao vươn lên hướng đến sự hoàn hảo nhằm đem lại những lợi ích thiết thực nhất cho khách hàng. (Nguồn website của các Công ty) Các doanh nghiệp đã đầu tư nhiều công sức để xây dựng được môi trường làm việc chuyên nghiệp, lành mạnh; môi trường làm việc - học tập, hướng mọi thành viên tới việc học tập và rèn luyện suốt đời một cách tự giác, làm cho mỗi thành viên nhận thức rõ, đồng thời biết tôn trọng giá trị, ý nghĩa của sáng tạo, biết khao khát phấn đấu vươn lên, biết tôn trọng kỷ luật và trung thực. Các doanh nghiệp cũng đã có cơ chế khuyến khích và môi trường thuận lợi để tạo điều kiện cho mọi sáng kiến, sáng tạo được phát hiện, ươm mầm và áp dụng. Các doanh nghiệp hiện nay cần xây dựng hệ thống đo đếm, đánh giá về sáng tạo để có thể đo lường chính xác về doanh số sáng tạo, về những đóng góp của sáng tạo trong phát triển công ty. Tìm kiếm nhân tài, mở rộng hợp tác chiến lược với các trường đại học không chỉ trong nước mà còn ở một số nước có nền khoa học phát triển, để rút ngắn được khoảng cách về công nghệ so với khu vực và quốc tế. Đồng thời, từng bước xây dựng một chiến lược R&D rõ ràng để bắt kịp những xu thế công nghệ mới trên thế giới và từ đó làm chủ các công nghệ để vươn mình ra thế giới. 4. Liên kết giữa trường đại học và doanh nghiệp tạo nên sức mạnh đưa kinh tế Việt nam hướng đến nền Kinh tế tri thức Với sự phân tầng của đại học và sự phát triển khác nhau của các doanh nghiệp Việt Nam, có thể thấy mối liên kết giữa trường đại học và doanh nghiệp sẽ dần đi vào chiều sâu, phục vụ thiết thực cho sự phát triển của các trường đại học và của doanh nghiệp, đưa cả hai cùng tiến tới tham gia tích cực vào nền kinh tế tri thức. Cùng với sự phát triển của xã hội Việt Nam, sự quan tâm của Chính phủ đã tạo dựng nền tảng CNTT phát triển vượt trội, Năm 2015 Việt Nam đứng trong top 5 nước tăng trưởng CNTT nhanh nhất thế giới. Trong lĩnh vực dịch vụ phần mềm “thuê ngoài”, Việt Nam còn đứng đầu thế giới. Trương Gia Bình (2015) cho rằng “lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, các quốc gia đi sau có cơ hội nắm bắt CNTT để tăng tốc phát triển với tốc độ không hạn chế. Đây là cơ hội tuyệt vời để Việt Nam tăng tốc phát triển”. Nắm bắt cơ hội này, các trường đại học – nơi nghiên cứu, tích lũy và phát triển tri thức và doanh nghiệp – nơi sử dụng, đưa tri thức vào trong từng sản phẩm cung ứng ra xã hội cần có sự liên kết chặt chẽ và bền vững. Mối liên kết này sẽ tạo ra xã hội học tập và những tổ chức học tập, tri thức nhân loại sẽ được chuyển hóa thành sức lao động của lực lượng lao động được các trường đào tạo ra và doanh nghiệp sử dụng; Tri thức sẽ được chuyển giao từ các trường đại học nghiên cứu lan tỏa đến các trường đại học định hướng ứng dụng và định hướng thực hành để chuyển hóa thành ý tưởng kinh doanh của các nhà quản trị cấp cao đến các kế hoạch đầy tính sáng tạo để thực thi ý tưởng của nhà quản trị cấp trung và khả năng sáng tạo trong sản xuất và thực hiện công việc của đội ngũ lao động trực tiếp và nhân viên. Tính thực tiễn của nghiên cứu và nguồn tài trợ từ doanh nghiệp sẽ là nguồn động lực cho hoạt động HỘI THẢO KHOA HỌC QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH – COMB 2016 168 nghiên cứu và phát triển tri thức trong các trường đại học. Hàm lượng tri thức được chuyển vào sản phẩm sẽ đem lại lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp. (Hình 1) Hình 1. Liên kết để phát triển tri thức giữa Trường đại hcoj và doanh nghiệp 5. Kết luận Sự phát triển của nền kinh tế tri thức là một tất yếu lịch sử. Việt Nam đang đạt được những lợi thế nhất định về công nghệ thông tin và viễn thông để nhanh chóng tiếp cận với nền kinh tế tri thức. Các trường đại học và doanh nghiệp Việt Nam cũng đã có những cải tổ vượt bậc để phát triển và vươn tầm thế giới. Cần có mối liên kết chặt chẽ và hiệu quả giữa trường đại học và các doanh nghiệp trong nghiên cứu, tích lũy và chuyển giao tri thức vào trong từng sản phẩm của doanh nghiệp Việt Nam. Chỉ có như vậy nền kinh tế của chúng ta mới có sự phát triển vượt trội để nhanh chóng bắt kịp với tốc độ phát triển của thế giới. Nhà nước sẽ đóng vai trò tạo dựng môi trường, nhưng quan hệ liên kết có bền vững và hiệu quả hay không thuộc về sự chủ động của mỗi trường đại học và doanh nghiệp. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Bộ Giáo dụ và Đào tạo, Dự án phát triển giáo dục đại học theo định hướng nghề nghiệp ứng dụng, Báo cáo số 9: Quan điểm của doanh nghiệp về hợp tác với các trường đại học ở Việt Nam, Nhóm nghiên cứu T&C Consulting, 2013. [2] Bùi Loan Thùy, Bước đi của giáo dục đại học Việt Nam trước ngưỡng cửa kinh tế tri thức, Giáo dục và Đào tạo, số 4 (14), 2012. [3] Đảng Cộng sản Việt Nam, văn kiện Đại hội XI, Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2011 – 2020, LUOC-PHAT-TRIEN-KINH-TEXA-HOI-20112020.aspx. [4] Đặng Hữu, Kinh tế tri thức: Thời cơ và thách thức đối với sự phát triển của Việt Nam, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia, 2005. [5] Đoàn Văn Tình, Liên kết giữa trường đại học và doanh nghiệp: kinh nghiệm quốc tế và liên hệ với Việt Nam, Kinh tế và dự báo, số 13, 7/2015, tr. 46-48. [6] Work Bank, knowledge economy index, 2012. [7] Organization for Economy Cooperation and Development (OECD), “The new economy: Beyond the hype”, Final report on the OECD Growth Project, 2001. [8] Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC), “Towards knowledge-based economies in APEC”, APEC Economic Committee Report, 11.2000. [9] Trung tâm Thông tin tư liệu KH&CN Quốc gia, Kỷ yếu Hội thảo Kinh tế tri thức, 2001 TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG 169 [10] World Bank, “Knowledge for development”, World Development Report, 1999. [11] gioi.html