Tầm nhìn xa của thời đại hội nhập trong giáo dục về phương pháp dạy học trực tuyến hiện nay

2183 [4] Tố Uyên (2018), Số liệu thống kê thực phẩm bẩn trên thị trường hiện nay, atvstp.org.vn. (tham khảo 10/04/2020). [5] Thu Hiền (2018), Thực phẩm bẩn tác động trực tiếp đến sự phát triển của kinh tế (K2), radiocand.antv.gov.vn. (tham khảo 10/04/2020). 2184 TẦM NHÌN XA CỦA THỜI ĐẠI HỘI NHẬP TRONG GIÁO DỤC VỀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRỰC TUYẾN HIỆN NAY Nguyễn Quang Tài Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh GVHD: TS. Hoàng Trung Kiên TÓM TẮT Từ khi mạng Internet trở nên phổ biến và được sử dụng rộng rãi thì việc áp dụng công nghệ thông tin vào đời sống đã trở thành một điều tất yếu phải có. Từ đó các hình thức học tập, giải trí mới theo ‚nhịp‛ của thời đại cũng ra đời. Các phương pháp dạy học truyền thống dần bước đi song song với các hình thức trực tuyến đầy mới mẻ. Vì thế việc lựa chọn, đưa ra những đánh giá trên tiêu chuẩn khách quan của những vấn đề đó mà tiêu biểu tôi muốn nói ở đây là việc học trực tuyến so với học tại trường cũng được xem là một vấn đề đáng để bàn luận. Vậy để đánh giá vấn đề này thì nên bắt đầu từ đâu? Phải chăng là từ những lợi ích mà nó đem lại, hay hướng đi tiềm năng của thời đại đang chờ để thấy nó? Để giải đáp cho những vấn đề đó, tôi đã chọn đề tài tham luận là "Tầm nhìn xa của thời đại hội nhập trong giáo dục về phương pháp dạy học trực tuyến hiện nay". Từ khóa: Hình thức học tập, học trực tuyến, lợi ích, học tập, phương pháp. 1 NHỮNG LỢI ÍCH TIÊU BIỂU CỦA VIỆC HỌC TRỰC TUYẾN ĐỐI VỚI NGƯỜI HỌC PHÙ HỢP VỚI MỌI LỨA TUỔI ‚Học, học nữa, học mãi‛ ” Đó chính là câu châm ngôn nổi tiếng của Lênin ” Nhà cách mạng kiệt xuất của nhân loại, người có tầm ảnh hưởng lớn đối với nhiều thế hệ con người Việt Nam. Hiện nay, với sự phát triển của thời đại mới không ngừng đổi mới tiến bộ, bất kì cá nhân hay tổ chức nào cũng có thể dễ dàng tiếp cận đến việc học tập mà không cần những thủ tục phức tạp hóa thường thấy so với việc đăng ký học tập tại các trường, các trung tâm giáo dục. Bất kì độ tuổi nào cũng có thể tham gia học tập và có quyền đạt được tri thức và những thành tựu học thuật mà bản thân mong muốn. Xu hướng thời đại mới đã dần loại bỏ đi khuôn mẫu cũ cho rằng phải học tuần tự theo từng cấp độ từ thấp đến cao thì mới nắm vững những kiến thức cơ bản cần được truyền tải. Đó quả thật là một khái niệm sai lầm vì hiện nay chủ nghĩa cá nhân đã không còn là điều gì mới mẻ cùng với việc dễ dàng tiếp cận tri thức qua môi trường mạng đã làm xuất hiện nhiều hiện tượng như ‚thần đồng nhí‛, học vượt cấp, đã đậu hoặc có cho mình một suất học bổng đáng mơ ước tại các Trường Đại học danh tiếng trên thế giới, bất kể độ tuổi của mình chưa ‚đủ‛ so với tiêu chuẩn. Không chỉ vậy, vì các thế hệ trước phải chịu những hậu quả của chiến tranh đem lại, nhu cầu cơm áo khiến họ lỡ dở việc học nên khi cuộc sống ấm no hơn, họ lại suy nghĩ đến việc bù lại những gì tuổi trẻ đã bỏ lỡ nên có những người đã lớn tuổi rồi nhưng vẫn quyết học lại với nghị lực học tập phi thường. Một số người cho rằng việc họ ra sức học tập, đậu các Trường Đại học 2185 danh có tiếng là để ‚không thua thiệt với tầng lớp trẻ‛, niềm đam mê với kho tàng kiến thức đắt giá của con người. Vì thế, sự tiện lợi của việc học trực tuyến càng góp phần thúc đẩy ham muốn, nhu cầu hoàn thiện bản thân của cá nhân nói riêng lẫn cộng đồng nói chung. Lại càng thiết thực hơn khi giờ đây số lượng những người tham gia các lớp học trực tuyến càng đông đảo theo xu hướng phát triển công nghệ tân tiến hiện nay. 2 SỰ TIỆN NGHI VỀ THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM 2.1 Thời gian Đây quả thực là một ưu điểm mà không phải bất kì một lớp học truyền thống nào có được. Sự thuận tiện về thời gian khiến cho người học có thể chủ động hơn trong việc chọn các khung giờ phù hợp với nhu cầu để học, bất kể thời gian ngày hay đêm mang lại rất nhiều hiệu quả trong việc tiếp cận việc học. Nhóm đối tượng những người đã đi làm chính là nhóm đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất từ tiện ích của việc học trực tuyến này. Họ hoàn toàn có thể chủ động chọn thời gian các khóa học phù hợp với lịch trình cá nhân hoặc của các tổ chức, công ty mà họ đang làm việc. Điều này cũng mang đến sự tiện nghi hơn trong nhu cầu tự hoàn thiện bản thân của họ. 2.2 Địa Điểm Người theo học có thể bắt đầu học ở bất cứ nơi nào mà họ muốn: trên giường, trên xe bus, ngoài quán cà phê, khi đang đi du lịch xa, Đây cũng chính là một ưu điểm lớn đáng được ghi nhận của các lớp học trực tuyến mang lại. Việc tham gia các lớp học trực tuyến cũng đồng nghĩa với việc bạn không cần phải trực tiếp tham gia các lớp học truyền thống ở những địa điểm cố định. Điều này đồng nghĩa với việc người học sẽ tiết kiệm được một khoản thời gian dành cho việc khác thay vì phải mất thêm thời gian vào những sự cố ngoài ý muốn như kẹt xe, các nhân tố tự nhiên khách quan như mưa, lũ lụt, bão, Thay vào đó vừa tiết kiệm thời gian lại còn giảm được một phần chi phí đáng kể. Và ngoài ra còn vô số những tiện ích khác mà sự thuận tiện về địa điểm mang lại. 2.3 H c phí rẻ Học online ngày nay không còn là điều gì quá xa lạ với mọi đối tượng ở mọi độ tuổi, nhất là trong thời đại tiến tới Cách mạng Công nghiệp 4.0 ở nước ta hiện nay. Bên cạnh những yếu tố có lợi mà phương pháp học này mang lại như việc chủ động thời gian, linh hoạt trong chọn lựa môn học, cấp độ học phù hợp với năng lực từng người thì việc cắt giảm được chi phí so với phương pháp học truyền thống là một ưu điểm lớn. Việc hạn chế về số lượng học viên cho một lớp học truyền thống để đảm bảo chất lượng giảng dạy khiến việc đầu tư cơ sở vật chất phải phân bổ nhiều từ bàn ghế, đèn, điện, máy chiếu, các thiết bị hỗ trợ cần thiết rất tốn kém nhưng chỉ phục vụ được cho một số lượng học sinh nhất định. Vì thế, học phí ở phương pháp dạy truyền thống thường cao hơn để đủ kinh phí duy trì, tổ chức giảng dạy, đáp ứng được nhu cầu cho người học. Nhưng việc đặt nặng về kinh phí khiến những bất cập về 2186 việc chi trả đúng hạn giữa sinh viên và nhà trường, trong việc tranh cãi mức học phí phù hợp với khả năng kinh tế của mỗi cá nhân luôn là vấn đề được bàn tán sôi nổi trên các diễn đàn. Trong khi đó việc học trực tuyến có thể giảm thiểu được phần lớn những vấn đề này. Nhà trường không phải quá áp lực về các chi phí như mặt bằng, cơ sở vật chất, máy móc thiết bị hỗ trợ thực hành để giảng dạy, truyền đạt kiến thức. Tất cả có thể thông qua camera ghi hình để truyền đạt trực tiếp tới người học, số lượng học sinh cũng không bị giới hạn bởi không gian gò bó cùng khả năng cung ứng tiện ích đi kèm nên từ đó nhiều người có thể cùng tham gia một lớp học, tiết kiệm được nhiều chi phí. Các trường học vì thế giảm học phí cho phù hợp cũng là đáp ứng được mong mỏi cho học viên, tránh khỏi những tranh cãi không đáng có. 2.4 Khuyến khích việc tự h c Học online ngày nay có thể đáp ứng gần như đầy đủ các yêu cầu cần thiết của một lớp học truyền thống từ truyền tải âm thanh, hình ảnh, trao đổi tài liệu, làm các bài kiểm tra trực tuyến hay giao lưu và đặt câu hỏi, tranh luận các vấn đề qua lại một cách sôi nổi giữa người học và giảng viên, giữa những học viên với nhau đều có thể dễ dàng đáp ứng. Chính vì những tối ưu mà phương pháp học này mang lại đã thu hút một lượng lớn người học không chỉ đối tượng đang ở độ tuổi đến trường mà cả những đối tượng đã đi làm, người lớn tuổi, những ngươi lỡ dở trong việc học từ trước đều có thể cùng tham gia. Việc được toàn quyền chủ động trong lựa chọn thời gian, người giảng dạy, lớp học với kiến thức phù hợp làm tăng sự hứng thú trong việc tiếp thu kiến thức, vui vẻ khi học những nội dung mà người học muốn tìm hiểu sâu từ đó khuyến khích rất lớn đến việc tự chủ học tập, nâng cao ý thức tự giác ở người học. Kiến thức được truyền đạt nhanh chóng đúng với nội dung yêu cầu trong khi không gò bó về mặt thời gian, người học có thể dễ dàng truy cập mọi lúc mọi nơi, trong thời gian rảnh, ở nhà, ở trường nơi làm việc mà chỉ cần sắp xếp và phân bổ mọi thứ cho phù hợp, vừa nâng cao năng suất công việc, vừa cải thiện kiến thức, tầm nhìn thông qua kiến thức đã học và trải nghiệm thực tế. Ngoài ra, nguồn tư liệu dồi dào liên tục được cập nhật trên thư viện trực tuyến làm kích thích khả năng muốn tìm tòi, nâng cao kiến thức. Mong muốn được thể hiện khả năng hiểu biết, giúp người học mở rộng thêm các kỹ năng mềm như làm việc nhóm hiệu quả hay khả năng thuyết trình giữa đám đông. Bên cạnh đó, theo dõi được tiến trình tiếp thu cũng như kết quả học tập tiến bộ theo từng ngày cũng là động lực để người học chủ động hơn nữa trong việc học vì kiến thức không còn bó gọn trong một cuốn giáo trình nào nữa. Chi phí rẻ, phù hợp với khả năng của phần đông người có nhu cầu lại giảm thiểu được chi phí đi lại, việc học lại thoải mái không áp lực bởi các yếu tố mà phương pháp truyền thống không làm được khiến việc tự chủ học tập sáng tạo được lan truyền rộng rãi. Góp phần rất lớn trong việc tự chủ hơn nữa ở các mặt khác trong đời sống thông qua tiện ích mà phương pháp học này mang lại. 2187 3 NHỮNG LỢI ÍCH TIÊU BIỂU CỦA VIỆC HỌC TRỰC TUYẾN ĐỐI VỚI NHÀ TRƯỜNG, CÁC BÊN TRUNG TÂM GIÁO DỤC 3.1 Sự xác thực và chấp thuận rộng rãi từ các Trường Đại h c, nơi làm việc Việc học từ lâu không còn là vấn đề trở ngại với nhiều người muốn học mở rộng thêm cũng như trao đổi kiến thức qua lại giữa các quốc gia khác nhau. Bên cạnh việc học tập theo phương pháp truyền thống để lấy được các văn bằng, đáp ứng đủ tín chỉ, hoàn thành các bài luận văn xuất sắc hay đồ án tốt nghiệp thì ngày nay hoàn toàn có thể làm những công việc đó qua việc học trực tuyến. Phương pháp này đã nhận được sự xác thực và chấp nhận rộng rãi từ các Trường Đại học, nơi làm việc. Kiến thức có thể bị bó hẹp trong một phạm vi nhất định bởi giáo trình được soạn sẵn nhưng với việc học trực tuyến này người học có thể cùng lúc học một chuyên ngành nhưng tiếp thu cùng lúc hai phương pháp giảng dạy khác nhau, tức là học song song cùng lúc nhưng vẫn chủ động được trong việc trau dồi, tổng hợp kiến thức hợp lý, đa dạng. Phương pháp này cũng được áp dụng rất nhiều, nhất là những đối tượng có tinh thần ham học hỏi, tự giác chủ động tìm đến những nguồn học phi lợi nhuận từ đó xuất hiện một số trường hợp đơn cử như là thần đồng cũng học online. Bên cạnh đó, các Trường Đại học cũng có nhiều phương pháp khuyến khích người học như trong thời gian vừa qua, đại học Harvard, Trường Đại học hàng đầu thế giới đang cung cấp các lớp học miễn phí qua mạng thông qua nền tảng mở. Dù chỉ là học trực tuyến, học từ xa nhưng vẫn được cấp bằng chứng thực là đã hoàn thành học phần đó tại trường và bằng hoàn toàn có hiệu lực trong thực tế, không bị coi nhẹ dù cho không phải lấy được thông qua việc học truyền thống. Việc lấy được các văn bằng chứng nhận từ việc học trực tuyến này tạo cơ hội rất lớn trong việc tìm kiếm việc làm của người lao động. Nhiều nơi làm việc tuyển nhân viên đều yêu cầu phải có bằng cấp nhất định như chứng chỉ Anh văn, tin học văn phòng. Các Trường Đại học cũng có yêu cầu chính yếu cho sinh viên về hoàn thành các chứng chỉ cần thiết để được tốt nghiệp. Mà những việc này hoàn toàn có thể hoàn thành chỉ thông qua việc học trực tuyến, vừa tiết kiệm thời gian, mà hiệu quả lại cao. Từ đó có thể thấy, phương pháp học này đã trở nên rất thiết yếu và cần thiết, tối ưu hoá được rất nhiều so với các phương pháp cũ. 3.2 Chất lượng bài giảng Để việc giảng dạy và tương tác qua lại có hiệu quả thì việc thiết kế nội dung hợp lý và liên tục đổi mới để phù hợp với từng đối tượng học là rất quan trọng, nói lên chất lượng giảng dạy, trình độ chuyên môn, đánh giá đúng tiềm năng từ các bài giảng trên cơ sở hiệu quả mà phương pháp học trực tuyến này mang lại. Đó là điều mà rất nhiều những đối tác giảng dạy, những trung tâm giáo dục hay các hệ thống dạy học luôn hướng tới. Bên cạnh đó, nội dung được phân bổ đúng với khả năng người học, phân chia theo mức độ khó dễ để người học nâng cao kiến thức từ thấp đến cao tùy vào năng lực bản thân. Từ đó yêu cầu đến sự nhất quán, chất lượng bài giảng tốt cho phép người dạy truyền tải thông tin trên cùng một loại hình đào tạo nhưng chất lượng và đầu ra đảm bảo, người học được cấp cùng một loại văn bằng như nhau. Người học được phép chọn những bài giảng chất lượng và lưu trữ lại, có những web học trực 2188 tuyến không giới hạn số lần học có thể coi đi coi lại, phù hợp với đối tượng phải nhồi nhét kiến thức nhiều dẫn đến quên một số nội dung kiến thức, có cơ hội được xem lại những bài học trước để ôn lại kiến thức cũ. 3.3 Nhu cầu riêng của người h c Thông qua các phần mềm hỗ trợ học trực tuyến để tương tác giữa lớp học với giảng viên thì các phần mềm này cũng có thể được áp dụng cho việc học gia sư online, tăng tính tương tác phù hợp với nhu cầu riêng của người học. Việc lựa chọn người giảng dạy rất quan trọng góp phần lớn cho sự tiến bộ của người tiếp thu kiến thức. Việc học bằng phương pháp này cũng giảm thiểu được những bất lợi về mặt chi phí cũng như khoảng cách, từ xa vẫn có thể theo học người mà bản thân thấy là phù hợp. Bên cạnh đó, có thể chủ động thời gian cho phù hợp với nhịp sinh hoạt, lựa chọn cố định một giảng viên khiến việc hiểu rõ năng lực tốt, chuẩn bị bài giảng phù hợp. Đối với những người hướng nội hoặc ngại phát biểu ở phương pháp học truyền thống thì cách học này cũng là một cách để những đối tượng như vậy mạnh dạn nêu quan điểm, được giải đáp thắc mắc. Nguồn lợi từ phương pháp học này mang lại là khả năng giảng viên sẽ vượt qua khỏi nơi họ công tác và làm việc, có nhiều cơ hội tiếp xúc hơn với các đối tượng học sinh khác. 4 SỰ KHÁC BIỆT KHÁCH QUAN CỦA CHI PHÍ HỌC TRỰC TUYẾN VÀ TRUYỀN THỐNG Dưới đây là một số so sánh để cụ thể hơn về mặt số liệu, cũng là tiêu chí để xem xét về vấn đề thực hư của việc học trực tuyến tiết kiệm hơn thế nào so với phương pháp học truyền thống: – Thời gian qua, thế giới đang trải qua đại dịch Covid-19, chính phủ đều khuyến khích người dân ở nhà. Học sinh không thể đến trường nên việc học trực tuyến vì thế mà trở nên năng động và sôi nổi hơn bao giờ hết. Vì tiết kiệm được phần lớn chi phí tại các cơ sở học mà nhà trường chỉ cần đầu tư giáo án và thiết bị giúp cho việc học trực tuyến diễn ra thuận lợi, nên rất nhiều Trường Đại học đều đồng loạt giảm từ 8-25% đối với những học phần online dành cho sinh viên. Mà chất lượng giảng dạy và đào tạo ở đây không hề thua kém so với phương pháp học truyền thống thông thường. – Các nền tảng học online lớn như Hocmai, Moon... đều có một mức giá chung từ 600.000 đến 1.200.000 cho một môn học đến hết khoá, số lần xem lại không giới hạn với tài liệu được cập nhật liên tục mà nếu so với mặt bằng chung về tiền bạc mà người học phải bỏ ra ở các lớp học truyền thống khác chỉ có thời hạn 1 vài tháng ngắn ngủi, mà khả năng tiếp thu kiến thức còn nhiều bất cập. 5 KẾT LUẬN Để làm rõ hơn nữa về những lợi ích của việc học trực tuyến, tôi đã mở cuộc khảo sát 30 người trong ngày 29/04/2020 về đề tài tham luận của mình "Tầm nhìn xa của thời đại hội nhập trong giáo dục về phương pháp dạy học trực tuyến ngày nay‛ và nhận được những phản hồi rất tích cực. Số người từng tham gia học trực tuyến lên tới 78,1%. Đánh giá trên thang 5 sao về độ phù hợp với mọi lứa tuổi thì có tới 52,9% cho 4 sao, hoàn toàn không có phần trăm đánh giá thấp nào. Bên cạnh đó có 2189 tới 57,1% người đánh giá 4 sao cho việc cách học này giúp họ chủ động được rất nhiều trong việc học tập. 71,4% cho rằng thuận tiện về địa điểm học và chi phí rẻ. 67,8% đáp ứng được nhu cầu riêng của họ và chất lượng bài giảng được đánh giá rất tốt. Và quan trọng nhất là có tới 65,4% người tham gia khảo sát khẳng định rằng văn bằng được cấp từ hình thức học trực tuyến này hoàn toàn được các cơ quan, tổ chức, các nhà tuyển dụng chấp nhận. Cũng trong cuộc khảo sát này, thông qua chia sẻ của các bạn về thời điểm khi mà dịch Covid đang hoành hành, tôi đã đưa ra một câu hỏi về việc ưu điểm lớn nhất của hình thức học này là gì thì đã nhận được rất nhiều ý kiến đóng góp từ các bạn. Có người nói, cách học này khiến họ tương tác được nhiều hơn với giảng viên, còn nói đ a rằng họ bị giảng viên gọi trả lời còn nhiều hơn khi ở trên lớp học. Vừa có thể xem lại bài học, tài liệu lại có liên tục, không sợ tình trạng bị bỏ học lúc dịch lại hỗ trợ đầy đủ kiến thức dù cho nghỉ dịch trong thời gian dài. Với những lợi ích của việc học trực tuyến đem lại, hẳn bạn đã có câu trả lời thoả đáng cho việc đặt lên bàn cân so sánh giữa học trực tuyến với phương pháp học truyền thống tại trường mà tôi đã trình bày và phân tích ở trên cũng là điều kiện để bạn cân nhắc trong việc đón đầu xu thế về định hướng tầm nhìn về việc học trực tuyến ngày nay. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Eric bettinger and Susanna Loeb (2017) Promises and pitfalls of online education Website: https://www.brookings.edu/wp- content/uploads/2017/06/ccf_20170609_loeb_evidence_speaks1.pdf [Ngày truy cập: 29/04/2020]. [2] Free online courses on Hardvard University Website: https://online- learning.harvard.edu/catalog/free [Ngày truy cập 29/04/2020]. [3] Melissa A. Venable Ph.D. Online Education Trends Report Website: https://www.bestcolleges.com/research/annual-trends-in-online-education/ [Ngày truy cập 29/04/2020]. [4] Tania Heap (2017) 5 Benefits of studying online (VS. Face-to-face classroom) Website: online-(vs.-face-to-face-classroom) [Ngày truy cập: 29/04/2020]. [5] Trọng Nhân. Học online và học phí: ‚Đúng và đủ‛ Website: https://tuoitre.vn/hoc-online-va- hoc-phi-dung-va-du-20200511103358589.htm [Ngày truy cập 29/04/2020]. [6] Võ Hải. Ưu điểm của việc học online Website: https://www.google.com/amp/s/tis.edu.vn/uu-diem-va-nhuoc-diem-cua-viec-hoc- online/amp/ [ Ngày truy cập 29/04/2020].