Tài liệu thực hành Cấp cứu chấn thương - Siêu âm bụng trong chấn thương

SIEÂU AÂM BUÏNG TRONG CHAÁN THÖÔNG HÖÔÙNG DAÃN THÖÏC HAØNH THAÏC SÓ-BAÙC SÓ LEÂ THANH TOAØN MUÏC TIEÂU BAØI GIAÛNG z PHAÀN LYÙ THUYEÁT MÔØI CAÙC BS ÑOÏC BAØI CUÛA BS BUØI PHUÙ QUANG ÑOÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO z PHAÀN THÖÏC HAØNH MUÏC TIEÂU BAØI GIAÛNG z ÑOÁI TÖÔÏNG: CAÙC BS, CHÖA BIEÁT VEÀ SIEÂU AÂM z NOÄI DUNG: z PHAÀN 1-ÑAÏI CÖÔNG VEÀ SIEÂU AÂM z PHAÀN 2-SIEÂU AÂM BUÏNG TRONG CHAÁN THÖÔNG MUÏC TIEÂU BAØI GIAÛNG z SA buïng: öu ñieåm vaø haïn cheá. z Hình aûnh SA bình thöôøng z Moät soá hình aûnh Sieâu aâm trong chaán thöông Vai troø cuûa SA buïng trong caáp cöùuÆ Chæ ñònh vaø söû duïng keát quaû hôïp lyù. PHAÀN 1-ÑAÏI CÖÔNG VEÀ SIEÂU AÂM PHAÀN 1-ÑAÏI CÖÔNG VEÀ SIEÂU AÂM z MAÙY SIEÂU AÂM GOÀM: 1-ÑAÀU DOØ 2-THAÂN MAÙY 3-HIEÅN THÒ: MONITOR, MAÙY IN, … PHAÀN 1-ÑAÏI CÖÔNG VEÀ SIEÂU AÂM ÑAÀU DOØ SIEÂU AÂM 1-SECTOR 2-CONVEX 3-LINER 1 2 3 PHAÀN 1-ÑAÏI CÖÔNG VEÀ SIEÂU AÂM z MAÙY SIEÂU AÂM HOAÏT ÑOÄNG DÖÏA TREÂN SOÙNG AÂM THANH, COÙ TAÀN SOÁ CAO z ÑAÀU DOØ SIEÂU AÂM: PHAÙT SOÙNG SIEÂU AÂM VAØ THU NHAÄN SOÙNG PHAÛN HOÀI z KHAÙM BUÏNG: ÑAÀU DOØ COÙ TAÀN SOÁ: 2,5-7,5 MHz z TAÀN SOÁ CAO: KHAÙM ÑÖÔÏC VUØNG NOÂNG z TAÀN SOÁ THAÁP: KHAÙM ÑÖÔÏC VUØNG SAÂU PHAÀN 1-ÑAÏI CÖÔNG VEÀ SIEÂU AÂM PHAÀN THAÂN MAÙY: z COÙ BOÄ NGUOÀN CUNG CAÁP ÑIEÄN CHO ÑAÀU DOØ. z KHI ÑAÀU DOØ THU NHAÄN SOÙNG PHAÛN HOÀI SEÕ BIEÁN THAÙNH ÑIEÄN ÑÖA VEÀ THAÂN MAÙY z COÙ MOÄT MAÙY VI TÍNH TRONG THAÂN MAÙY XÖÛ LYÙ CHO TA HÌNH AÛNH GOÏI LAØ CAÙC MODE HÌNH AÛNH SIEÂU AÂM z -Mode A. z -Mode B ( 2D ) z -Mode TM z -Mode Doppler: D maøu, D naêng löôïng z D phoå, D lieân tuïc z -Mode 3D, 4D. MOD A MOD B (2D) SIEÂU AÂM BUÏNG TRONG CHAÁN THÖÔNG: DUØNG MODE B (2D) TM DOPPLER DOPPLER 3D-4D 3D-4D 3D-4D PHAÀN 1-ÑAÏI CÖÔNG ÖU ÑIEÅM z KHOÂNG XAÂM LAÁN-KHOÂNG CHAÛY MAÙU z THÔØI GIAN THÖÏC (REAL TIME) z KHOÂNG ÑOÄC HAÏI->SA CHO TREÛ EM-THAI z KHOÂNG CAÀN CHUAÅN BÒ BN z GIAÙ THAØNH THAÁP z TAÏI GIÖÔØNG ÑAÏI CÖÔNG NHÖÔÏC ÑIEÅM z HÔI -> KHOÂNG QUAN SAÙT ÑÖÔÏC z VEÁT THÖÔNG z MOÄT VAØI TAÏNG->KHOÂNG QUAN SAÙT HEÁT ÑÖÔÏC TAÏNG ( LAÙCH ) MOÄT VAØI KHAÙI NIEÄM-HÌNH AÛNH z HÔI - DÒCH z ECHO DAØY – TROÁNG z TAÊNG AÂM – GIAÛM AÂM z BOÙNG LÖNG MOÄT VAØI KHAÙI NIEÄM-HÌNH AÛNH 1-ECHO TROÁNG 2-ECHO KEÙM 3-ECHO DAØY 1 2 3 ASCITES-DÒCH OÅ BUÏNG-ECHO TROÁNG ASCITES ASCITES ASCITES PHAÀN 1-ÑAÏI CÖÔNG VEÀ SIEÂU AÂM z TYÛ LEÄ NÖÔÙC QUYEÁT ÑÒNH MÖÙC ÑOÄ ECHO z DÒCH OÅ BUÏNG, DÒCH MAÄT, NÖÔÙC TIEÅU, MAÙU: TYÛ LEÄ NÖÔÙC CAO->ECHO TROÁNG z SOÛI, VAÙCH TUÙI MAÄT, BAO GAN..:TYÛ LEÄ NÖÔÙC ÍT ->ECHO DAØY TDMP PHAÛI TDMP HÔI TÖÏ DO TRONG OÅ BUÏNG HÔI TÖÏ DO TRONG OÅ BUÏNG HÔI TÖÏ DO TRONG OÅ BUÏNG *HÔI: ECHO DAØY-BOÙNG LÖNG “DÔ” LAØ “BOÙNG LÖNG COÙ ECHO DAØY” *SOÛI: ECHO DAØY- BOÙNG LÖNG “SAÏCH” LAØ BOÙNG LÖNG COÙ ECHO ”GAÀN NHÖ TROÁNG” BOÙNG LÖNG SAÏCH SOÙI TUÙI MAÄT: BOÙNG LÖNG SAÏCH CHAÁN THÖÔNG BUÏNG KÍN z CAÙC TAÏNG TRONG OÅ BUÏNG: z CAÙC TAÏNG ÑAËC (GAN, LAÙCH, THAÄN..) z CAÙC TAÏNG ROÃNG (DAÏ DAØY, TAÙ TRAØNG, RUOÄT,..) CHAÁN THÖÔNG BUÏNG KÍN z CHUNG CHO CAÛ TOÅN THÖÔNG TAÏNG ÑAËC VAØ TAÏNG ROÃNG LAØ XUAÁT HUYEÁT NOÄI. z TREÂN SIEÂU AÂM: PHAÙT HIEÄN DÒCH TÖÏ DO TRONG OÅ BUÏNG. CHAÁN THÖÔNG TAÏNG ÑAËC z XUAÁT HUYEÁT NOÄI->ASCITES z TOÅN THÖÔÏNG TAÏI TAÏNG VÒ TRÍ TÌM DÒCH OÅ BUÏNG PHAÛI KHAÙM ÍT NHAÁT 5 VÒ TRÍ z 1/LIEÂN SÖÔØN PHAÛI: GIÖÕA GAN-THAÄN PHAÛI z 2/LIEÂN SÖÔØN TRAÙI: GIÖÕA LAÙCH-THAÄN TRAÙI z 3/HAÏ VÒ z 4/HOÁ CHAÄU PHAÛI z 5/HOÁ CHAÄU TRAÙI VÒ TRÍ TÌM DÒCH OÅ BUÏNG HÌNH AÛNH TOÅN THÖÔNG TAÏNG ÑAËC 1-MAÙU TUÏ QUANH TAÏNG 2-MAÙU TUÏ DÖÔÙI BAO 3-NÖÙT BAO 4-MAÙU TUÏ TRONG NHU MOÂ 5-ÑÖÙT CUOÁNG NÖÙT BAO LAÙCH MAÙU TUÏ QUANH LAÙCH ASCITES-MAÙU TUÏ TRONG LAÙCH MAÙU TUÏ TRONG LAÙCH ASCITES-MAÙU TUÏ TRONG LAÙCH ASCITES-MAÙU TUÏ TRONG LAÙCH ASCITES-MAÙU TUÏ TRONG LAÙCH MAÙU TUÏ DÖÔÙI BAO LAÙCH TUÏ DÒCH QUANH THAÄN SAU CT CT THAÄN-MAÙU TUÏ QUANH THAÄN MAÙU TUÏ QUANH THAÄN THAÄN PHAÛI: VEÁT NÖÙT MAÙU TUÏ TRONG GAN CT TAÏNG ROÃNG z XUAÁT HUYEÁT NOÄI->ASCITES z HÔI TÖ DO TRONG OÅ BUÏNG z VEÁT RAÙCH THAØNH TAÏNG ROÃNG: HAÀU NHÖ KHOÂNG THAÁY TREÂN SIEÂU AÂM. CT TAÏNG ROÃNG z XUAÁT HUYEÁT NOÄI->DÒCH TRONG OÅ BUÏNG. KHAÙM NHÖ TRONG PHAÀN CHAÁN THÖÔNG TAÏNG ROÃNG. z HÔI TÖÏ DO TRONG OÅ BUÏNG: KHAÙM ÔÛ VUØNG DÖÔÙI HOAØNH PHAÛI, COØN GOÏI LAØ DAÁU HIEÄU “MAØNH CÖÛA” ASCITES TAØI LIEÄU THAM KHAÛO z HÖÔÙNG DAÃN THÖÏC HAØNH SIEÂU AÂM BUÏNG TOÅNG QUAÙT-BV CHÔÏ RAÃY z VÕ TẤN ĐỨC, NGUYỄN QUANG THÁI DƯƠNG, (2004), Siêu âm chẩn đoán, Nhà xuất bản Y học z NGUYỄN PHƯỚC BẢO QUÂN (2008), Siêu âm bụng tổng quát, Nhà xuất bản Thuận hóa. z Carolyn T.C, Kerry W (2004), Sonography Examination Guidelines. Society of Diagnostic medical Sonography. z Jane A.B (2004), Abdominal Utrasound, Churchill Livingstone. z Vikram D (2004), Emergency ultrasound, Radiologic Clinics of North America, Elsevies Saundres CAÙM ÔN SÖÏ THEO DOÕI CUÛA CAÙC BS