TàI liệu tham khảo Hệ điều hành Linux

UNIX (và Linux) là hệ điều hành đa ng-ời dùng (multi-users). Hệ điều hành đa

ng-ời dùng thuộc vào loại hệ điều hành đa ch-ơng trình định h-ớng "thân thiện với

ng-ời dùng". Tại cùng một thời điểm, có nhiều ng-ời dùng cùng sử dụng máy tính và

đối với mỗi ng-ời dùng nh-vậy đều có cảm giác nh-đ-ợc sử dụng máy tính một cách

"độc quyền" vì họ đ-ợc trực tiếp liên kết với ch-ơng trình của mình đang thực hiện

trong máy tính. Điều này t-ơng ứng với một chức năng của hệ điều hành là "hệ điều

hành nh-một máy tính ảo" theo góc độ của ng-ời sử dụng.

Nh-vậy, trong máy tính đồng thời xuất hiện nhiều ch-ơng trình ng-ời dùng, các

ch-ơng trình này chia nhau sử dụng các tài nguyên của hệ thống, trong đó có các tài

nguyên quan trọng nhất là CPU, bộ nhớ trong và hệ thống tập tin (hệ thống File).

Mỗi ng-ời dùng h-ớng đến tài nguyên chung qua trạm cuối (terminal) của mình

(các trạm cuối này đ-ợc đặt tên và đ-ợc hệ thống quản lý). Trong tr-ờng hợp đơn

giản, trạm cuối chỉ bao gồm hai thiết bị là màn hình (để hiện thông tin cho ng-ời

dùng) và bàn phím (để ng-ời dùng đ-a yêu cầu đối với hệ điều hành). Trong nhiều

tr-ờng hợp khác, có thể sử dụng một máy tính cá nhân đóng vai trò của một trạm cuối

và nh-vậy mỗi ng-ời dùng vừa đ-ợc phép sử dụng tài nguyên riêng vừa đ-ợc phép sử

dụng tài nguyên chung.

Điển hình nhất trong công việc phân chiatài nguyên của hệ thống máy tính trong

hệ điều hành đa ng-ời dùng là việc phân chia CPU theo một chu kỳ thời gian mà mỗi

ng-ời dùng đ-ợc sử dụng CPU trong một khoảng thời gian nhất định (đ-ợc gọi là

l-ợng tử thời gian) và sau khi mỗi ng-ời đã đ-ợc phân chia CPU thì lại chuyển đến

l-ợt phân chia tiếp theo. Nh-vậy, phân chia thời gian (Time shared system) là cách

thức của hệ đa ng-ời dùng khi điều phối CPU.

Là một hệ điều hành đa ng-ời dùng, UNIX đã khá phổ biến trong các lĩnh vực

hoạt động CNTT, có thể đ-ợc sử dụng từ máy vi tính cho tới máy tính mainframe. Nó

đặc biệt thích hợp đối với các hệ Client-Server và mạng máy tính diện rộng.