Khả năng điều tiết cảm xúc là yếu tố quan trọng trong khái niệm về trí tuệ
cảm xúc (EI) giúp các cá nhân có thể phản ứng và thích nghi với cuộc sống
một cách hiệu quả. Các kết quả nghiên cứu cho thấy khả năng này có thể
được phát triển qua hoạt động học tập và luyện tập. Học tập cảm xúc và xã
hội (social and emotional learning – SEL) là chương trình giáo dục tác động
đến quá trình phát triển năng lực cảm xúc và xã hội của trẻ em thông qua
năm năng lực cốt lõi gồm có: tự nhận thức bản thân, tự quản lý bản thân,
nhận thức xã hội, các kỹ năng xã hội và ra quyết định có trách nhiệm. Đã
có nhiều nghiên cứu chứng minh việc áp dụng SEL giúp trẻ em thành công
trong học đường và cuộc sống. Trong phạm vi bài viết, tác giả cung cấp tổng
quan về chương trình học tập SEL, vai trò của khả năng điều tiết cảm xúc
đối với trẻ em trong học đường. Bên cạnh đó, bài viết còn chứng minh sự tác
động tích cực của chương trình SEL đến khả năng điều tiết cảm xúc của trẻ
em qua kết quả tổng hợp từ các nghiên cứu thực nghiệm, từ đó đưa ra đề
xuất về định hướng nghiên cứu sâu hơn tại Việt Nam.
23 trang |
Chia sẻ: Thục Anh | Ngày: 18/05/2022 | Lượt xem: 386 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Tác động của các chương trình học tập cảm xúc và xã hội (SEL) đến khả năng điều tiết cảm xúc của trẻ em trong học đường, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
đa dạng về độ tuổi. Do đó, kết luận thu được chỉ
có thể được ghi nhận về tính hiệu quả của SEL đối với khả năng điều tiết
cảm xúc của trẻ em trong giai đoạn 8 đến 12 tuổi. Ngoài ra, bài viết vẫn
chưa ghi nhận được các nghiên cứu tương tự tại Việt Nam.
Dù vậy, vai trò của SEL với trẻ em trong học đường đã được trình bày
ở một số nghiên cứu và dự án tại Việt Nam. Tác giả Huỳnh Văn Sơn và
Nguyễn Thị Tứ (2019) đã thực hiện nghiên cứu về “Thực trạng ứng dụng
mô hình giáo dục năng lực cảm xúc xã hội SEL của giáo viên vào hoạt động
giáo dục ở bậc trung học cơ sở địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” thông
qua hoạt động giáo dục kỹ năng sống. Kết quả cho thấy thực trạng ứng
dụng chỉ đạt ở mức độ trung bình, và có ghi nhận sự ảnh hưởng tích cực
của chương trình đến năng lực cảm xúc và kỹ năng xã hội của học sinh.
Từ tháng 04/2018, dự án “trường học hạnh phúc ở Việt Nam” chính thức
được triển khai tại sáu trường công lập, trong đó có các trường tiểu học,
tại TP Huế. Đây là chương trình dựa trên mô hình “Happy school” của
UNESCO và SEL do GS Hà Vĩnh Thọ thiết kế, cũng là dự án hiếm hoi về
SEL đang được triển khai tại Việt Nam.
Từ những cơ sở trên, bài viết có thể được xem là một trong những
nghiên cứu mở đầu cho việc nghiên cứu thực nghiệm hoặc bán thực nghiệm
về tác động của SEL đến năng lực cảm xúc nói chung, khả năng điều tiết
cảm xúc nói riêng của trẻ em, ứng dụng trong hoạt động phòng ngừa học
đường. Kết quả nghiên cứu trong bài viết này cũng có thể được làm tài liệu
tham khảo cho các nghiên cứu khác tại Việt Nam, liên quan đến việc ứng
516
dụng các chương trình SEL như SEE Learning (Social, Emotional, Ethical
learning – học tập cảm xúc, xã hội và đạo đức).
V. KẾT LUẬN
Chương trình SEL đã được thực hiện như một hoạt động “phòng
ngừa ban đầu”, sau đó được tiếp cận dưới dạng “phòng ngừa phổ cập” với
nội dung giảng dạy và thực hành được thiết kế nhằm thúc đẩy sự phát triển
tích cực của trẻ, thông qua việc học tập các kỹ năng xã hội và cảm xúc. Qua
đó có thể nâng cao cảm xúc hạnh phúc (well-being) của học sinh, cải thiện
kết quả học tập và ngăn ngừa những khó khăn về sức khoẻ tâm thần sau
này (Kelly, 2021). Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch Covid-19, từ việc nhận
thức được sự ảnh hưởng tích cực của SEL đối với hoạt động giáo dục dự
phòng, SEL được xem là chương trình giáo dục hàng đầu tại Mỹ được thực
hiện linh hoạt theo hình thức trực tuyến (Roslyn & cộng sự, 2021).
Kết quả nghiên cứu cho thấy khả năng điều tiết cảm xúc có vai trò
quan trọng với trẻ em trong bối cảnh học đường. Về hiệu quả học đường,
khả năng điều tiết cảm xúc có mối quan hệ theo chiều thuận với động lực
học tập, sự tham gia và thành tích học tập. Những kết quả nghiên cứu
trong bài viết đã chứng minh tác động tích cực của các chương trình SEL
đến khả năng điều tiết cảm xúc cho học sinh trong nhà trường. Dựa trên
cơ sở này, việc áp dụng chương trình SEL cho trẻ em là hoạt động cần
được triển khai trong môi trường học đường. Với cách tiếp cận thông qua
năm nhóm năng lực nhận thức, tình cảm và hành vi có tác động qua lại với
nhau, chương trình tác động đến sự phát triển các năng lực cảm xúc và xã
hội của trẻ, trong đó có khả năng về điều tiết cảm xúc.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014). Thông tư ban hành quy định đánh giá học sinh tiểu
học. https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Thong-tu-30-2014-
TT-BGDDT-danh-gia-hoc-sinh-tieu-hoc-247873.aspx
Huỳnh Văn Sơn, Nguyễn Thị Tứ (2019). Thực trạng ứng dụng mô hình giáo dục
năng lực cảm xúc xã hội SEL của giáo viên vào hoạt động giáo dục ở bậc
trung học cơ sở địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Đồng Nai.
517
Lê Mỹ Dung, Nguyễn Thị Diệu Anh, Trần Thị Tiên (2018). Biện pháp rèn luyện
kỹ năng kiểm soát cảm xúc cho học sinh trung học cơ sở. Tạp chí Khoa học
xã hội, nhân văn và giáo dục, Tập 8, số 2(2018), 96-102.
Nguyễn Công Khanh (2005). Sự phát triển xúc cảm, tình cảm và các kỹ năng xã
hội của học sinh phổ thông. Tạp chí khoa học giáo dục, số 7, 33-38.
ODI và UNICEF Việt Nam (2018). Sức khoẻ tâm thần và tâm lý xã hội của trẻ em
và thanh niên tại một số tỉnh và thành phố ở Việt Nam. Hà Nội.
Quốc hội (2014). Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_
id=1&mode=detail&document_id=29435
Richard J. Gerrig, Philip G. Zimbardo (2013). Tâm lý học và đời sống. NXB Lao
động.
UNICEF (2020). Tóm tắt đánh giá nhanh tác động kinh tế và xã hội của đại dịch
COVID-19 đối với trẻ và gia đình tại Việt Nam. Hà Nội.
Yến Hoa (2018). Trường học hạnh phúc không còn xa https://www.giaoduc.edu.
vn/truong-hoc-hanh-phuc-khong-con-xa.htm
Tài liệu tiếng Anh
Burt, K. B., Obradović, J., Long, J. D., & Masten, A. S. (2008). The Interplay of Social
Competence and Psychopathology Over 20 Years: Testing Transactional
and Cascade Models. Child Development, 79(2), 359-374. https://doi.org/1
0.1111/j.1467-8624.2007.01130
Calkins, S. D. (1994). Origins and Outcomes of Individual Differences in Emotion
Regulation. Monographs of the Society for Research in Child Development,
59(2/3), 53. https://doi.org/10.2307/1166138
CASEL. (2013). CASEL guide: effective social and emotional learning programs:
preschool and elementary school edition. https://www.eccnetwork.net/sites/
default/files/media/file/2013-casel-guide-1_0.pdf
CASEL. (2020). SEL-framework. www.casel.org/what-is-SEL.
Cook, T. D., Habib, F. N., Phillips, M., Settersten, R. A., Shagle, S. C., &
Degirmencioglu, S. M. (1999). Comer’s School Development Program
in Prince George’s County, Maryland: A Theory-Based Evaluation.
American Educational Research Journal, 36(3), 543-597. https://doi.
org/10.3102/00028312036003543
Damon E. Jones, Mark Greenberg, Max Crowley, America (2015). Early social
– emotional functioning and public health: The relationship between
kindergarten social competence and future wellness. https://ajph.
aphapublications.org/doi/10.2105/AJPH.2015.302630.
518
Davis, E. L., & Levine, L. J. (2012). Emotion Regulation Strategies That Promote
Learning: Reappraisal Enhances Children’s Memory for Educational
Information. Child Development, 84(1), 361-374. https://doi.org/10.1111/
j.1467-8624.2012.01836.x
de Carvalho, J. S., Pinto, A. M., & Marôco, J. (2016). Results of a Mindfulness-
Based Social-Emotional Learning Program on Portuguese Elementary
Students and Teachers: a Quasi-Experimental Study. Mindfulness, 8(2),
337-350. https://doi.org/10.1007/s12671-016-0603-z
Diamond Lisa, Aspinwall L.G. (2003). Emotion regulation across the lifespan: An
integrative perspective self-regulation, positive affect, and dyadic processes,
Motivation and Emotion 27(2). http//doi.org/10.1023/A:1024521920068
Diamond, Adele (2013). Executive functions. Annual Review of Psychology, 64,
135-168, doi: 10.1146/annurev-psych-113011-143750
Durlak, J.A., Weissberg, R.P., Dymnicki, A.B., Taylor, R.D., & Schellinger, K.B.
(2011). The impact of enhancing student’s social and emotional learn-ing: A
meta-analysis of school-based universal interventions. Child development,
82(1), 405-432.doi: 10.1111/j.1467-8624.2010.01564.x
Ekman, P., Sorenson, E. R., & Friesen, W. V. (1969). Pan-Cultural Elements
in Facial Displays of Emotion. Science, 164(3875), 86-88. https://doi.
org/10.1126/science.164.3875.86
Ersan, Ceyhun (2020). The study of the aggression levels of preschool children in
terms of emotion expression and emotion regulation. Education & science/
Egitim ve Bilim, 45(201), 359-391, 33p.
Erin E. Brannon(2009). The development of emotion regulation in children:
the role of temperament and parent socialization. Ohio, https://www.
proquest.com/openview/6174c2cef4038f2ad7edc646176b44e2/1?pq-
origsite=gscholar&cbl=18750
Jones, S. M., & Doolittle, E. J. (2017). Social and Emotional Learning: Introducing
the Issue. The Future of Children, 27(1), 3-11. https://doi.org/10.1353/
foc.2017.0000
Mayer, J. D., & Salovey, P. (1993). The intelligence of emotional intelligence.
Intelligence, 17(4), 433-442. https://doi.org/10.1016/0160-2896(93)90010-3
Mize, J., & Ladd, G. W. (1990). A cognitive-social learning approach to social skill
training with low-status preschool children. Developmental Psychology,
26(3), 388-397. https://doi.org/10.1037/0012-1649.26.3.388
519
Garber, J., & Dodge, K. A. (Eds.). (1991). The development of emotion regulation
and dysregulation. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/
CBO9780511663963
Gumora, G., & Arsenio, W. F. (2002). Emotionality, Emotion Regulation, and
School Performance in Middle School Children. Journal of School Psychology,
40(5), 395-413. https://doi.org/10.1016/s0022-4405(02)00108-5
Graziano, P., Reavis, R., Keane, S., & Calkins, S. (2007). The role of emotion
regulation in children’s early academic success. Journal of School Psychology,
45(1), 3-19.
Green, A. L., Ferrante, S., Boaz, T. L., Kutash, K., & Wheeldon‐Reece, B. (2021).
Social and emotional learning during early adolescence: Effectiveness of a
classroom‐based SEL program for middle school students. Psychology in
the Schools, 58(6), 1056-1069. https://doi.org/10.1002/pits.22487
Greenberg, M. T., Weissberg, R. P., O’Brien, M. U., Zins, J. E., Fredericks, L.,
Resnik, H., & Elias, M. J. (2003). Enhancing school-based prevention
and youth development through coordinated social, emotional, and
academic learning. American Psychologist, 58(6-7), 466-474. https://doi.
org/10.1037/0003-066x.58.6-7.466
Haynes, Monique (2014). Emotional Intelligence & Conflict Resolution In
Middle School Aged Children: The Early Effects Of An Emotional
Literacy Intervention (ruler) (2014). Public Health Theses, 1122.
https://elischolar.library.yale.edu/ysphtdl/1122
Hawkins, J. D., Smith, B. H., & Catalano, R. F. (2004). Social development and
social and emotional learning. In J. E. Zins, R. P. Weissberg, M. C. Wang,
& H. J. Walberg (Edss), Building academic success on social and emotional
learning: What does the research say?, 135-150. Teachers College Press.
Kwon, K., Hanrahan, A.R., & Kupzyk, K.A (2017). Emotional expressivity and
emotion regulation: Relation to academic functioning among elementary
school children. School psychology quarterly, 32(1), 75-88. doi: 10.1037/
spq0000166
Karen L. Bierman and Mojdeh Motamedi (2015). Social-emotional learning
programs for preschool children.
uploads/sites/29653/2015/08/bierman-preschool-in-press.pdf
Kelly L Simonton, Victoria N. Shiver (2021). Examination of elementary
students’ emotions and personal and social responsibility in physical
education. European Physical Education Review, march 2021. https://doi.
org/10.1177/1356336X211001398
520
Keltner, D., & Haidt, J. (2001). Social functions of emotions. In T. Mayne & G.
Bonanno (Eds.). Emotions: Current issues and future directions, 192-213.
New York, NY: Guilford Press.
Kessler, R. C., Berglund, P., Demler, O., Jin, R., Merikangas, K. R., & Walters, E.
E. (2005). Lifetime Prevalence and Age-of-Onset Distributions of DSM-
IV Disorders in the National Comorbidity Survey Replication. Archives of
General Psychiatry, 62(6), 593. https://doi.org/10.1001/archpsyc.62.6.593
Miriam Romero-López, Maria Carmen Pichardo, Ana Justicia-Arráez and Judit
Bembibre-Serrano (2021). Reducing aggression by developing emotion
and inhibitory control. Int J Environ Res Public Health, 18(10): 5263. doi:
10.3390/ijerph18105263
Margaret L. Kern, Michael L. Wehmeyer (2021). The palgrave handbook of positive
education. Switzerland: Palgrave Macmillan. 27-29.
Monopoli, W. J., & Kingston, S. (2012). The relationships among language ability,
emotion regulation and social competence in second-grade students.
International Journal of Behavioral Development, 36(5), 398-405. https://
doi.org/10.1177/0165025412446394
Ran (2018). Emotion Regulation Checklist (ERC). https://www.rand.org/
education-and-labor/projects/assessments/tool/1995/emotion-regulation-
checklist-erc.html
Romero-López, M., Pichardo, M. C., Justicia-Arráez, A., & Bembibre-Serrano,
J. (2021). Reducing Aggression by Developing Emotional and Inhibitory
Control. International Journal of Environmental Research and Public
Health, 18(10), 5263. https://doi.org/10.3390/ijerph18105263
Rydell, A. M., Berlin, L., & Bohlin, G. (2003). Emotionality, emotion regulation,
and adaptation among 5 – to 8-year-old children. Emotion, 3(1), 30-47.
https://doi.org/10.1037/1528-3542.3.1.30
Pauen, S., the EDOS group. (2016). Understanding early development of self-
regulation and co-regulaion:EDOS and PROSECO. Journal of Self-regulation
and Regulation, 02, 3-4.
Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional Intelligence. Imagination, Cognition
and Personality, 9(3), 185-211. https://doi.org/10.2190/dugg-p24e-52wk-
6cdg
Simonton, K. L., & Garn, A. C. (2020). Emotion and Motivation Consequences
of Attributional Training During a Novel Physical Task. Research
Quarterly for Exercise and Sport, 1-11. https://doi.org/10.1080/0270136
7.2020.1817836
521
Taylor, R., Oberle, E. Durlak, J.A., & Weissberg, R. P. (2017). Promoting positive
youth development through school-based social and emotional learning
intervention: A meta-analysis of follow-up effects. Child development,
88(4), 1156-1171.
Taylor, R. D., Oberle, E., Durlak, J. A., & Weissberg, R. P. (2017b). Promoting
Positive Youth Development Through School-Based Social and Emotional
Learning Interventions: A Meta-Analysis of Follow-Up Effects. Child
Development, 88(4), 1156-1171. https://doi.org/10.1111/cdev.12864
Thompson, R. A. (1994). Emotion Regulation: A Theme in Search of Definition.
Monographs of the Society for Research in Child Development, 59(2/3), 25.
https://doi.org/10.2307/1166137
Trentacosta, C. J., & Shaw, D. S. (2009). Emotional self-regulation, peer rejection,
and antisocial behavior: Developmental associations from early childhood
to early adolescence. Journal of Applied Developmental Psychology, 30(3),
356-365. doi:10.1016/j.appdev.2008.12.016
Underwood, M.K (1997). Top ten pressing questions about the development of
emotion regulation. Motivation and emotion, 21(1), 127-146. https://doi.
org/10.1023/A:1024482516226
Walden, T.A, & Smith, M.C (1997). Emotion regulation. Motivation and Emotion,
21(1), 7-25.
WHO. Child and adolescent mental health. https://www.euro.who.int/en/health-
topics/noncommunicable-diseases/mental-health/areas-of-work/child-
and-adolescent-mental-health
Yulia Elfrida Yanty Siregar, Zulela M S, Prayuningtyas A W, Reza Rachmadtullah
(2018). Self regulation, emotional intelligence with character building in
elementary school. Proceedings of the Annual Civic Education Conference
(ACEC 2018). Indonesia.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- tac_dong_cua_cac_chuong_trinh_hoc_tap_cam_xuc_va_xa_hoi_sel.pdf