Sinh lý tiết sữa

Hà Nội: ngay...thang...nam * Chủ đề SINH LÝ TIẾT SỮA Nhóm: WE ARE ONE Cùng nhau bứt phá Thành viên: 1. Nguyễn Thị Thu 2. Nguyễn thị Thương 3. Nguyễn thị Trang 4. Lê Thị Thu Trang 5. Đào Phương Thúy 6. Bùi Thị Yến 7. Nguyễn Văn Thuyết Trường Đại Học Thành Tây Khoa Sinh Học Nông Thực Phẩm Hà Nội: ngay...thang...nam * Nội dung bài Mở đầu Cấu tạo và sự sinh trưởng phát dục của tuyến vú Sữa và sự sinh sữa Sự thải sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * I. Mở đầu: Ngay sau khi đẻ, cơ thể của động vật có vú bước vào một thời kỳ hoạt động sinh lý đặc biệt là tiết sữa nuôi con. Chức năng này do tuyến vú đảm nhận, nó bao gồm hai quá trình cơ bản là sinh sữa và thải sữa. Tuyến vú có nguồn gốc từ tuyến mồ hôi, tất cả các động vật có vú, không kể đực, cái đều có tuyến vú. Song chỉ ở con cái cùng với sự sinh trưởng và phát triển của cơ thể, dưới ảnh hưởng điều hòa của các hoocmon sinh sản mới phát dục và hoàn thiện trước khi đẻ lần đầu tiên Hà Nội: ngay...thang...nam * II. Cấu tạo và sự sinh trưởng, phát dục của tuyến vú Hà Nội: ngay...thang...nam * 2.1. Cấu tạo của tuyến vú: Ở mỗi loài khác nhau thì hình dạng, số lượng và vị trí của vú là khác nhau. Bảng 2.1. số vú và vị trí của vú ở vài loài Hà Nội: ngay...thang...nam * Cấu tạo : Da và cơ đầu vú Cơ vòng sphineter Lỗ tiết đầu vú Mô mỡ Tuyến vú: ▪ bao tuyến (nang) ▪ tiểu thuỳ tuyến ▪ thuỳ tuyến ▪ ống dẫn sữa ▪ bể sữa Bao tuyến Thuỳ tuyến Tiểu thuỳ tuyến Hình 2.1: cấu tạo tuyến sữa ống dẫn sữa Bể sữa Da và cơ đầu vú Cơ vòng Sphineter Lỗ tiết đầu vú Hà Nội: ngay...thang...nam * Cấu tạo tuyến vú ở một số loài Ở người: Hình 2.2 : Cấu tạo của vú người * Hà Nội: ngay...thang...nam Hình 2.3: Cấu tạo tuyến vú của bò * Ở bò: Hà Nội: ngay...thang...nam * Ở lợn : cấu tạo tuyến vú không có bể sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * Sinh trưởng và phát dục của tuyến vú theo giai đoạn , có liên quan tới sự phát triển và trạng thái, chức năng của nó trong hoạt động tiết sữa. 2.2. Sự sinh trưởng và phát dục của tuyến vú Hà Nội: ngay...thang...nam * Giai đoạn còn non Giai đoạn bắt đầu sinh trưởng, Phát dục tới khi thành thục về tính Các giai đoạn phát triển của tuyến vú : Giai đoạn thành thục Hà Nội: ngay...thang...nam * Hình 2.4. các giai đoạn phát triển của vú Hà Nội: ngay...thang...nam * Hình 2.5: Sự phát triển của tuyến vú từ thành thục đến sản xuất sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * 2.3. Nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát dục của tuyến vú ● Nhân tố bên trong: - Yếu tố thần kinh : khi kích thích xoa bóp vào bầu vú làm hưng phấn thụ quan cảm giác ở da bầu vú, xung động thần kinh được truyền tới vùng dưới đồi và trung khu điều hoà sinh dục ở vỏ não. Thông qua hệ nội tiết sinh sản tiết các hormone thúc đẩy sự phát dục của tuyến vú. - Yếu tố thể dịch: các hormone ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát dục của tuyến vú là: oestrogen, progesteron, STH, TSH, FSH, LH. Cuối thời kỳ chửa và thời kỳ tiết sữa nuôi con thì tuyến yên tiết prolactin, hormone này có vai trò kích thích bao tuyến phát triển và tiết sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * Kích thích Tủy sống Vùng dưới đồi Tuyến yên (thùy trước) FSH; LH Buồng trứng Estrogen progesterone Nhau thai Prolactin Bao tuyến Tiết sữa Phát triển hệ thống ống dẫn sữa và bao tuyến Hà Nội: ngay...thang...nam * ● Nhân tố bên ngoài - Chế độ dinh dưỡng, chăm sóc - Điều kiện khí hậu - Sự hưng phấn khi gặp đực giống…. Hà Nội: ngay...thang...nam * III.sữa và sự sinh sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * 3.1.Sữa: Là sản phẩm tiết ra từ tuyến vú, có giá trị dinh dưỡng cao. 3.1.1. Thành phần của sữa: - Nước - Vật chất khô: ∙ Protein ∙Đường sữa ∙ Mỡ sữa ∙ Enzyme ∙ Kháng thể Hà Nội: ngay...thang...nam * Xét về giá trị dinh dưỡng thì phân ra làm hai loại là sữa đầu và sữa thường. Hà Nội: ngay...thang...nam * 3.1.2. sữa đầu và sữa thường Bảng 3.1: thành phần sữa đầu và sữa thường Hà Nội: ngay...thang...nam * 3.2. Sự sinh sữa Sự hình thành sữa là một quá trình sinh lý phức tạp xảy ra trong tế bào bao tuyến. Các tế bào này thu nhận các chất nhất định trong máu để tổng hợp thành sữa và thải vào xoang bao tuyến. Tuy nhiên, không phải thành phần vật chất nào của sữa cũng được thẩm thấu trực tiếp từ maú mà phải qua quá trình biến đổi mới có thể tạo ra sữa 3.2.1Sự sinh tổng hợp các thành phần trong sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * Hình 3.1 . Sơ đồ sự hình thành sữa ở bò Hà Nội: ngay...thang...nam * 3.2.2. Điều tiết sinh sữa Nhân tố thần kinh Nhân tố thể dịch Sinh sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * ● Nhân tố thần kinh: Kích thích: hoạt động bú hoặc vắt sữa làm hưng phấn các thụ quan cảm giác ở bầu vu, xung động thần kinh được truyền vào tuỷ sống đến vùng dưới dồi và theo thần kinh dao cảm tới tuyến vú làm tăng lượng máu tới tuyến vú để cung cấp nguyên liệu cho quá trình sinh sữa Hạn chế: Nếu ta ngưng hoạt động bú hoặc vắt sữa thì sau một thời gian sữa không tiết ra nữa. Hinh:3.2: hệ thống mạch máu và phản xạ tiết sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * Hình 2.6các hormone điều hòa sự tiết sữa ● Nhân tố thể dịch: * Hà Nội: ngay...thang...nam 3.2.3: Nhân tố ảnh hưởng đến sản lượng và chất lượng sữa. Hà Nội: ngay...thang...nam * Giống và di truyền: Các loài khác nhau thì sản lượng và chất lượng sữa khác nhau. Hình 3.5: Thành phần sữa giữa các loài Hà Nội: ngay...thang...nam * Điều kiện nuôi dưỡng: khẩu phần ăn theo từng chu kỳ Thời tiết : nhiệt dộ, độ ẩm, khí hậu… Chu kì tiết sữa Nhu cầu của con Bệnh về vú: viêm vú, tác ống dẫn sữa, dãn ống dẫn sữa… Hà Nội: ngay...thang...nam * IV. Sự thải sữa Hà Nội: ngay...thang...nam * 4.1. Sự thải sữa: Sữa sinh ra ở bao tuyến và được tích vào xoang bao tuyến. Khi bú hoặc vắt sữa làm thay đổi áp lực ở trong xoang và sức căng của bầu vú → sữa từ xoang bao tuyến chảy vào ống dẫn rồi vào bể sữa. Khi áp lực trong bể sữa lớn hơn sức căng của cơ vòng đầu vú thì cơ vòng giãn ra và sữa được thải ra ngoài. Hà Nội: ngay...thang...nam * 4.2. Điều tiết thải sữa:  Thải sữa là một động t¸c phản xạ xảy theo 2 pha: -Pha thÇn kinh -Pha thÇn kinh – thÓ dÞch Hà Nội: ngay...thang...nam * Kích thích Tủy sống Vùng dưới đồi Vỏ não Tủy sống Cơ vòng đầu vú Tuyến yên (thùy sau) oxytoxin Thải sữa Cơ trơn ống dẫn sữa Cơ bểu mô Hà Nội: ngay...thang...nam * Hinh 4.1:S¬ ®å cung ph¶n x¹ tiÕt s­a Hà Nội: ngay...thang...nam * Sữa là một thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, dễ tiêu hóa hấp thu, rất cần thiết cho gia súc non đang bú và là loại thực phẩm có giá trị đối với con người. Do nhu cầu về sữa của con người ngày càng cao. Dựa vào sự hiểu biết về các hoạt động sinh lý tiết sữa đã có chế độ chăm sóc thích hợp, làm tăng sản lượng và chất lượng sữa. Hà Nội: ngay...thang...nam *