Quản trị kinh doanh quốc tế - Chương 4: Quyết định quản trị

CHƯƠNG 4 QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ KHÁI NIỆM QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊPHÂN LOẠI QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊCHỨC NĂNG VÀ YÊU CẦU ĐỐI VỚI QĐQTQUÁ TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNHTHỰC THI QUYẾT ĐỊNHVI. NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA QĐQTI. KHÁI NIỆM QĐQTQuyết định quản trị là hành vi sáng tạo cuả nhà quản trị nhằm định ra những đường lối và tính chất hoạt động cuả một đối tượng (tổ chức) nhằm giải quyết những vấn đề nảy sinh và đã chín muồi, trên cơ sở phân tích các qui luật khách quan đang vận động, chi phối đối tượng và trên khả năng thực hiện cuả đối tượng (tổ chức)Chỉ có nhà quản trị mới được đề ra QĐQTQĐQT được đề ra khi vấn đề đã chínRa QĐQT liên quan đến vấn đề thu thập và xử lý thông tin Quá trình ra QĐQT mang tính khoa học và tính nghệ thuậtVấn đề nào khó giải quyết hơn ?( cho điểm 10 : 1- rất dễ ; 10- rất khó)Cho nhân viên nào của mình nghỉ việc khi cấp trên yêu cầu giảm biên chế?Chuyển sang vị trí cao hơn ở bộ phận khác hay ở lại nơi cũ vì mối quan hệ tốt đẹp với nhân viên ở đâyLập kế hoạch để triển khai áp dụng qui trình mới cho bộ phận mình phụ trách , phải xong trong thời hạn 3 tháng.II . PHÂN LOẠI QĐQT1. Theo tính chất của vấn đề ra quyết địnhQuyết định chiến lược Quyết định chiến thuậtQuyết định tác nghiệp 2. Theo thời gian thực hiệnQuyết định dài hạnQuyết định trung hạn Quyết định ngắn hạn3 Theo phạm vi thực hiệnQuyết định toàn cụcQuyết định bộ phận4 Theo chức năng quản trịQuyết định kế hoạchQuyết định về tổ chứcQuyết định điều hành Quyết định về kiểm tra 5 Theo phương thức soạn thảoCác quyết định được lập trình trước Các quyết định không lập trình III. CHỨC NĂNG VÀ YÊU CẦU CUẢ QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ1. Các chức năng cuả quyết định quản trịChức năng Định hướng Chức năng Bảo đảm Chức năng Phối hợp Chức năng Cưỡng bức (bắt buộc)2. Các yêu cầu đối với quyết định quản trị Căn cứ khoa học Tính thống nhất Tính thẩm quyền Phải có đối tượng cụ thể Tính thời gian Tính hình thứcIV. QUÁ TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH1. Môi trường làm quyết địnhMôi trường chắc chắn (Oån định) TƯ DUY SO SÁNHMôi trường không chắc chắn TƯ DUY XÁC SUẤT + KINH NGHIỆM Môi trường rất mơ hồ (Môi trường rủi ro) TƯ DUY MẠO HIỂM + LINH CẢM2. Các bước ra quyết định quản trị Nhận ra và xác định tình huốngXây dựng tiêu chuẩn đánh giáTìm kiếm các phương ánĐánh giá các phương ánChọn phương án tối ưuRa quyết địnhCó cách nào là tốt nhất để ra quyết định?Tự quyết định , không tham khảo ý kiến bất kỳ aiYêu cầu biểu quyết để chọn lựa quyết địnhTham khảo ý kiến của một số người nhưng vẫn giữ quyền quyết định3. Các mô hình ra quyết địnhQuyết định cá nhânQuyết định có tham vấnQuyết định tập thể.CÁC PHONG CÁCH RA QUYẾT ĐỊNHCác phong cách ra quyết địnhNội dungNhà quản trị độc lập ra quyết định.Mô hình 1 Mô hình 2 Mô hình 3Mô hình 4Nhà quản trị đề nghị cấp dưới cung cấp các thông tin, sau đó độc lập đưa ra quyết định.Nhà quản trị trao đổi riêng lẻ với cấp dưới có liên quan để lắng nghe ý kiến & đề nghị của họ, sau đó ra quyết định Nhà quản trị trao đổi với cấp dưới có liên quan để lấy ý kiến & đề nghị chung của họ, sau đó ra quyết địnhMô hình 5Nhà quản trị bàn bạc với tập thể, lấy ý kiến vàquyết định dựa trên ý kiến đa sốLỰA CHỌN PHONG CÁCH RA QUYẾT ĐỊNH Cần phải trả lời các câu hỏi sauVấn đề ra quyết định có cấp bách hay không ?Chúng ta có đủ thông tin ?Có thể tự giải quyết vấn đề hay chưa ?Vấn đề đã được hiểu thấu đáo chưa ?Sự chấp thuận của tập thể có thuận lợi cho sự thành công của quyết định hay không ?4. Các công cụ hỗ trợ việc ra quyết địnhCông cụ định lượng : sử dụng các phương pháp lượng hoá và mô hình toán học.Công cụ định tính : dựa vào phân tích logic và suy luậnPhân tích 5 Why’s Phương pháp động nãoSơ đồ xương cáBảng mô tả vấn đềPhân tích SWOT (của DN và của ĐTCT)BẢNG MÔ TẢ VẤN ĐỀ 1. Mô tả ngắn gọn vấn đề:2. Nó đã gây ra ảnh hưởng gì ? 3. Vấn đề xảy ra ở đâu ?4. Lần đầu tiên nó được phát hiện ra là khi nào ?5. Có gì đặc biệt trong vấn đề này không ?Bài tập : Hãy nêu một vấn đề anh ( chị ) hoặc đơn vị mình đang găp phải và sử dụng bảng mô tả vấn đề để hình dung toàn bộ sự việc Ví dụ : Khách hàng khiếu nại về sản phẩm của công tyLãng phí thời gian làm việc ( không sử dụng hiệu quả thời gian làm việc ) khá phổ biến trong đơn vị PHƯƠNG PHÁP 5 WHYsVấn đề: Doanh số giảmNhân viên bán hàng thiếu kỹ năng bán hàng hiệu quảThiếu sự đa dạng về chủng loại, kiểu dáng sản phẩmĐối thủ cạnh tranh giảm giá bán, khuyến mãi đặc biệtThiếu chương trình quảng cáo và khuyến mãiChất lượng sản phẩm không tốtTẠI SAO?TẠI SAO?TẠI SAO ?TẠI SAO?TẠI SAO?PHƯƠNG PHÁP ĐỘNG NÃO( Brainstorming )Động não là một công cụ hữu ích giúp giải quyết vấn đề tốt hơn trên cơ sở tập trung tư duy và tham gia ý kiến để tìm kiếm ý tưởng sáng tạo Có 2 giai đoạn :Giai đoạn đầu ở phạm vi rộng, chỉ nêu ý kiến , không phê phán , hãy sáng tạo.Giai đoạn sau phân tích có phê phán và tập trung cao hơn. Có thể thực hiện Brainstorming cá nhân Chuẩn bị những vật dụng cần thiết cho buổi brainstormingPhòng họp rộng , thoáng , có khung cảnh đẹp để kích thích tưởng tượng và sáng tạoGiấy , viết để các thành viên tham dự ghi lại diễn biến suy nghĩ của mình và người khácBảng viết lớn để ghi lại những ý tưởng bất chợtSƠ ĐỒ XƯƠNG CÁ Môi trường làm việc(bầu không khí tâm lý)Công việc Mối quan hệvới nhà quản trịCơ hội phát triểnThu nhậpĐiều kiện làm việcTỉ lệ nhân viêngiỏi thôi việc caoIV. NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA QUÁ TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH1. Nâng cao trình độ của nhà quản trịKinh nghiệmKhả năng xét đoánTính sáng tạoKhả năng định lượng2. Các trợ giúp khi ra quyết địnhTạo cơ chế phản biệnTham vấn đa nguyênChất vấn biện chứngIV. NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA QUÁ TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH3 . Tổ chức tốt quá trình thực hiện QĐTriển khai tốtBảo đảm thông tinBảo đảm nguồn lựcTổ chức tổng kết rút kinh nghiệmTHỰC THI QUYẾT ĐỊNHLên kế hoạch thực thiLàm gì ?Khi nào và theo trình tự nào ?Làm trong bao lâu ?Ai làm và làm như thế nào ?Lường trước các rủi ro và khó khănThông báo quyết định Nói cho ai, khi nào, và như thế nào ?Tổ chức thực thi QĐKiểm tra việc thực thi QĐĐánh giá kết quả thực thiNếu làm lại, liệu mình có đưa ra quyết định như vậy nữa không ?Câu hỏi ôn tập chươngPhân tích tính khoa học và tính nghệ thuật thể hiện trong quá trình ra quyết định quản trịVì sao quá trình ra QĐ phải đáp ứng các yêu cầu đối với QĐQT? Các chức năng của QĐQT?Ví dụ minh họa các bước của quá trình ra QĐQT.Việc nghiên cứu các mô hình ra quyết định giúp ích gì cho các nhà quản trị?Những khó khăn thường gặp trong quá trình ra quyết định là gì?Bài tập tình huốngBài tập tình huống thảo luận nhómXe vừa đỗ trước cổng công ty, giám đốc Lê Minh Trung hối hả vào phòng làm việc, anh dự định kiểm tra email rồi về. Sau chuyến đi khảo sát thị trường miền Tây cho sản phẩm cồn khô, anh rất háo hức. Thế nhưng mọi niềm vui dường như tan biến mất. Trên bàn làm việc của anh có thư xin nghỉ việc và nghỉ phép 1 tuần của Quốc Hải – cậu nhân viên giỏi của công ty đã cùng anh nghiên cứu ra sản phẩm mới này.Anh đã cùng Hải dày công nghiên cứu, tìm tòi bổ xung thêm một số hoá chất giúp cồn khô tạo ra nhiều nhiệt lượng hơn mà giá thành rẻ hơn. Nếu thành công, sản phẩm của anh không những sẽ có mặt ở khắp các nhà hàng sang trọng mà còn được dùng ở khắp các quán bình dân khác. Và thế là anh đã dốc hết vốn và thế chấp nhà, đầu tư cho sản phẩm mới nàyHơn ai hết anh hiểu Hải. Câu ta là người hiền lành dễ dao động. Bố mẹ mất sớm nên Hải phải nuôi 3 đứa em. Đó có thể là lý do mà đối thủ dụ anh ta về với mức lương cao hơn?! Mấy ngày trước thái độ của Hải khang khác. Hải ghi chép gì đó rất cẩn thận. Có lần anh đã bắt gặp Hải thì thầm trên điện thoại, hẹn gặp ai đâu đó Trung gọi điện thoại cho Hải. ò í e như vậy là đã rõ, cậu ta muốn tránh mặt.Câu hỏi1. Hãy hình dung những rủi ro mà giám đốc có thể gặp phải trong tình huống này?2. Giám đốc Trung nên làm gì? 3. Để giữ Hải ở lại công ty, nên thuyết phục anh bằng cách nào?