Quản trị học - Theo dõi và đánh giá

Theo dõi và đánh giáBS. Võ Hữu ThuậnViện Vệ sinh – Y tế công cộng*Mục tiêuTrình bày được khái niệm theo dõi và đánh giáPhân loại được các hình thức đánh giáXây dựng được các chỉ số đánh giá Phân tích được các bước của theo dõi và đánh giá hoạt động y tế*Chu kỳ quản lý*Theo dõiLà hoạt động thu thập số liệu liên tục và có hệ thống dựa trên một số chỉ số cụ thểCung cấp các thông tin về tiến độ và mức độ đạt được mục tiêu Đưa ra các biện pháp khắc phục *Đánh giáMột hoạt động định kỳ của chu trình quản lý nhằm:So sánh các chỉ số đạt được với mục tiêuHiệu quảKinh tếPhân tích và tìm ra những nguyên nhân của thành công hoặc thất bại Rút ra những bài học kinh nghiệm*Phân biệt các từTheo dõi (Monitoring) – đang đi nhanh cỡ nàoLượng/đánh giá (Evaluation) – chuyến du lịch đã giảm căng thẳng cho nhân viênKiểm tra (Inspection) – có đủ hơi trong vỏ xe Kiểm toán (Audit) – bao nhiêu tiền đã sử dụng*Phân loại các hình thức đánh giáTheo thời gian thực hiệnĐánh giá ban đầu: thu thập thông tin cần thiết để xây dựng mục tiêuĐánh giá tiến độ thực hiện (theo dõi)Đánh giá kết thúcTheo mô hình đánh giáĐánh giá với mục tiêuĐánh giá trước – sauĐánh giá trước – sau với nơi khác*Chỉ sốĐại lượng để đo lường và mô tả một vấn đềSo sánh với kết quả đạt đượcHai loại chỉ số:Chỉ số triển khai: để theo dõiThường là một con sốĐo lường đầu vào, quá trình, đầu raChỉ số thực hiện: để đo lường kết quả và tác độngThường là một tỷ lệVí dụ?*Yêu cầu của chỉ sốPhải rõ ràng và có thể đo lường đượcCụ thể ai, cái gì, ở đâu và khi nào đo lườngCụ thể cái gì để so sánh (số liệu ban đầu, tiêu chuẩn) Không sử dụng các cụm từ “trừu tượng”: thực hiện thành công, sử dụng thích hợp, đảm bảo hoạt động tốt *Cách chọn chỉ sốDựa trên mục tiêu của chương trình, xác định câu hỏi cho việc đánh giáLựa chọn cho các chỉ số để đánh giá Chọn thông tin/dữ liệu cho các chỉ số và các phương pháp và nguồn thu thập thông tin*Xác định chỉ số đánh giáMục tiêuCâu hỏi đánh giáCác chỉ số đánh giáPhương pháp và nguồn thu thập*Các câu hỏi trước khi đánh giáĐánh giá cái gì/hoạt động nào?Đánh giá với mục đích gì?Kết quả đánh giá để làm gì?Lưu ý:Mục tiêu đánh giá không để: Báo cáo lên cấp trên Khen thưởng hay xử phạtMục tiêu đánh giá: Tìm nguyên nhân của thành công hay thất bại Để quản lý hoạt động y tế được tốt hơn, hiệu quả hơn*Các bước đánh giáChuẩn bị đánh giáXác định mục tiêu, phạm vi và người thực hiệnChọn các chỉ số đánh giáHậu cần: 3 MTiến hành đánh giá Thu thập số liệuViết báo cáo và sử dụng kết quả đánh giáTổng hợp và phân tích dữ liệuViết báo cáoSử dụng kết quả đánh giá *Mô hình M&E – Tác độngThành phần: input–activity–output–outcome–impactSử dụng chỉ số để đo lường cái gì đưa vào chương trình, dự án và cái gì là kết quả đạt đượcChương trìnhInput – chỉ sốActivities – Cái gì chương trình đang làmOutput – sản phẩm đạt đượcOutcome – cái gì xảy ra khi có sản phẩm được hay áp dụng kết quả đạt được (hiệu quả/tác động ngắn hạn)Impact – những thay đổi (hiệu quả/tác động dài hạn)**Các câu hỏi để đánh giá tác độngRelevance: cái chúng ta đang làm có cải thiện tình hình? Có giải quyết được vấn đề ưu tiên? Tại sao?Effectiveness: có đạt được mục tiêu kế hoạch? Can thiệp có đúng? Tại sao? Cái chúng ta đang làm có phải là cách tốt nhất để có tác động tối ưu?Efficiency: nguồn lực có được sử dụng tiết kiệm nhất? Tại sao? Có cách nào tiết kiệm hơn?Impact: mức độ tác động? Tại sao? Hậu quả tốt và xấu? Tại sao có hậu quả này?Sustainability: tác động có còn ảnh hưởng khi dự án kết thúc? Tại sao? **Bài tập nhómXây dựng kế hoạch theo dõi và lượng giá theo mục tiêu các anh/chị đã xây dựng trong bài lập kế hoạchLiệt kê và mô tả: Indicators Inputs Activities Outputs OutcomesImpact*Xin cảm ơn*