Quản lý nhà nước - Bài 4: Chi công

CHI CÔNGBài 4“Cung cấp đầy đủ cho người nghèo là đánh giá đúng đắn nền văn minh”Samuel JohnsonChính phủ thu và chiChính phủ thu thuế để làm gì? (Chính phủ thu như thế nào?)Chính phủ chi cho cái gì? (lĩnh vực, phạm vi)Chính phủ chi để làm gì? (mục tiêu)Chính phủ chi như thế nào?Lưu ý: Hoạt động chi của chính phủ gồm hai hành vi: đầu tiên là thu và sau đó phân phối cho các khoản mục, chương trình. Vì thế, hoạt động chi của chính phủ gọi là phân phối lại thu nhập nhằm tối đa hóa phúc lợi công cộng.Mở đầuXem xét quốc gia có hai công dân A và B.Thu nhập tạo ra hàng năm được phân chia hết cho hai người.Hai công dân có Độ hữu dụng biên (MU) của thu nhập dốc xuống.Mở đầuHữu dụng biên AOO’I1I2ABCDI0I3Thu nhậpHữu dụng biên BETại sao I0 là phân phối hợp lý ?Chính phủ & hai mục tiêu cơ bảnHiệu suất (Efficiency)Công bằng (Equity)Chi của chính phủCác lý do Tạo hàng hóa côngCung cấp hàng hóa, dịch vụ cơ bản cho dân Cung cấp bảo hiểm xã hộiBảo vệ người dân trước rủi ro tài chính Thực hiện tái phân phối thu nhậpThuế đánh vào người thu nhập cao  Ngân sách  Trợ giúp người thuộc diện chính sách Bảo hiểm xã hội và trợ cấp từ chính phủ liên quan đến các khoản thanh toán chuyển giao (transfer payments) của chính phủ cho người dân. Chúng ngược với thuế.Bhxh, trợ cấp và thuếNội dung bài 4Đặc điểm chi ngân sáchChi đầu tưChi thường xuyênĐịnh mức phân bổI. Đặc điểm chi ngân sách 1. Khái niệmChi ngân sách nhà nước là quá trình sử dụng quỹ ngân sách nhằm thực thi nhiệm vụ của bộ máy nhà nước và các mục tiêu chính sách từng giai đoạn.Đây là phần thể hiện rõ nhất vai trò của ngân sách đối với hoạt động kinh tế-xã hội của đất nước.Quá trình chuyển từ chi tiêu cá nhân sang chi tiêu công cộng. Chi đầu tư phát triểnChi thường xuyênTrả nợ gốc và lãiCho vayBổ sung Quỹ dự trữ tài chínhBổ sung cho ngân sách cấp dướiChuyển nguồnI. Đặc điểm chi ngân sách 2. Nội dungPhần lớn mang tính không bồi hoàn (trừ các khoản chính phủ cho vay)Ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và đời sống xã hội. Không hướng đến lợi nhuận mà hướng đến lợi ích công.I. Đặc điểm chi ngân sách 3. Đặc điểmII. Chi đầu tư phát triển1. Nội dungXây dựng những công trình hạ tầng kinh tế-xã hội không có khả năng thu hồi vốn (Còn gọi là cấp phát vốn cho đầu tư xây dựng cơ bản các công trình thuộc kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội)Đầu tư, góp vốn vào các doanh nghiệpBổ sung dự trữ quốc giaChi cho các chương trình mục tiêu quốc gia CÁC CÔNG TRÌNH TRỌNG ĐIỂM QUỐC GIA 1. Dự án Khí- Điện- Đạm Cà Mau2. Dự án Khí- Điện- Đạm Bà Rịa- Vũng Tàu 3. Dự án nhà máy lọc dầu số 1 Dung Quất (2,7 tỉ USD)4. Dự án đường Hồ Chí Minh5. Dự án nhà máy thuỷ điện Sơn La6. Dự án đường dây 500 KV7. Dự án trồng mới 5 triệu ha rừngII. Chi đầu tư phát triển 2. Nguyên tắc cấp phát vốnChỉ cấp vốn cho những dự án tuân thủ trình tự đầu tư.Đúng mục đích, đúng kế hoạch.Theo mức độ thực tế hoàn thành kế hoạch.Kiểm tra, giám sát trước, trong và sau dự án.II. Chi đầu tư phát triển 3. Điều kiện cấp phátDự án đầu tư tuân thủ đúng pháp luậtDự án đầu tư phải ghi trong kế hoạch vốn đầu tư của ngân sáchPhải có ban quản lý dự ánQua đấu thầuIII. Chi thường xuyên 1. Khái niệmQuá trình sử dụng ngân sách cho các nhiệm vụ thường xuyên của bộ máy nhà nước.Còn gọi là chi tiêu dùng, mang tính ngắn hạn và định kỳ.Công cụ ổn định chính trị, xã hội.Được sử dụng bên cạnh công cụ thuế nhằm phân phối gánh nặng công chi cho công dân hợp lý hơn.Chiếm tỷ trọng lớn ở các quốc giaIII. Chi thường xuyên 2. Nội dung -- Lĩnh vực hoạt độngChi sự nghiệp văn-xãChi sự nghiệp kinh tếChi quản lý hành chínhChi quốc phòng, an ninh, cứu hộChi khác:Trợ giá theo chính sáchChi kỷ niệm ngày lễChênh lệch tỷ giáChi thanh toán cá nhân: lương, phụ cấp, học bổng, sinh hoạt phí, tiền thưởng, phúc lợi tập thể,Chi nghiệp vụ chuyên môn: mua hàng hóa, vật tư dùng cho chuyên môn của từng ngành, bảo hộ lao động, đồng phục,Chi mua sắm: đồ dùng, trang thiết bị và phương tiện làm việc, sửa chữa tài sản,Chi khác: hoàn thuế giá trị gia tăng, III. Chi thường xuyên 2. Nội dung -- Nghiệp vụTheo dự toánTiết kiệm, hiệu quảQua Kho bạc:Kiểm soát trước, trong và sau.III. Chi thường xuyên 3. Nguyên tắcPhần lớn các khoản chi thường xuyên đều có thời gian tác động ngắn, mang tính chất thường xuyên và mang tính chất chu kỳ.. Trong từng hoạt động cụ thể mà mỗi bộ phận cụ thể thuộc bộ máy của nhà nước phải thực hiện cũng đòi hỏi có tính liên tục và ổn định.Các khoản chi thường xuyên phần lớn nhằm mục đích tiêu dùng. Chi thường xuyên của NSNN có phạm vi và mức độ gắn chặt với cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước và thực hiện các chính sách kinh tế, chính trị, xã hội của nhà nước trong từng thời kỳIII. Chi thường xuyên 4. Đặc điểmTIÊU CHÍ PHÂN BỔ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC Về dân số:Dân số đô thịDân số miền núi - vùng đồng bào dân tộc ở đồng bằng, vùng sâuDân số vùng cao - hải đảo Dân số vùng đồng bằng TIÊU CHÍ PHÂN BỔ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC (tt)2. Xã, thôn thuộc Chương trình 135: được xác định theo số xã, thôn được Thủ tướng Chính phủ quyết định phê duyệt giai đoạn 2006 - 2010.3. Về số người nghèo