Quản lí phát triển đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề quân đội ở khu vực Duyên hải miền Trung

* Phẩm chất: Thực tiễn hình thành và phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề quân đội gắn liền với phát triển các trường cao đẳng nghề quân đội ở khu vực Duyên hải miền Trung trong điều kiện kinh tế xã hội vùng còn nhiều khó khăn, các trường đã có nhiều nỗ lực củng cố, xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên, có nhiều tác động để ổn định đội ngũ trong giai đoạn xây dựng và nâng cấp nhà trường. Qua khảo sát ý kiến của 140 giảng viên ở 2 trường cao đẳng dạy nghề quân đội: Ý kiến của thầy/cô về thái độ đối với nghề dạy học: 140/355 (82,2%) khẳng định yêu nghề, 50/355 (14,8%) chấp nhận nghề. Theo chúng tôi, phẩm chất đạo đức nhà giáo, lòng yêu nghề là một mặt mạnh cơ bản của đội ngũ giảng viên các trường cao đẳng nghề quân đội ở khu vực Duyên hải miền Trung. Tuy nhiên, trong điều kiện hội nhập quốc tế hiện nay, vấn đề quan tâm là còn một bộ phận giảng viên dạy nghề thiếu hiểu biết về phát triển nghề nghiệp, khoa học kĩ thuật liên quan đến nghề, vấn đề hội nhập, vấn đề toàn cầu hóa, những quan điểm, thông tin về giáo dục nghề nghiệp, còn mang tư tưởng trông chờ, thiếu năng động, chưa xây dựng tác phong công nghiệp (phẩm chất của nhà chuyên môn kĩ thuật) nên phần nào hạn chế tác động giáo dục nghề nghiệp cho học sinh, sinh viên. * Nhận xét chung Mặt mạnh: - Cùng với sự phát triển mạng lưới cơ sở dạy nghề, quy mô và cơ cấu nghề đào tạo thì đội ngũ giảng viên dạy nghề trường cao đẳng nghề quân đội ở khu vực Duyên hải miền Trung đã được chú trọng phát triển cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu, góp phần vào việc đào tạo nguồn nhân lực của vùng. - Đa số giảng viên, giáo viên dạy nghề đã được chuẩn hóa về trình độ nghiệp vụ sư phạm và chuyên môn. - Thông qua các dự án của trung ương, địa phương một số giảng viên dạy nghề đã được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ. Kĩ năng nghề trở thành lực lượng nồng cốt ở các trường nghề quân đội. - Một số giảng viên dạy nghề biết khai thác tài liệu đa phương tiện, ứng dụng công nghệ nghệ thông tin vào thiết kế giáo án, giáo trình điện tử. - Cùng với sự phát triển mạng lưới cơ sở dạy nghề, quy mô và cơ cấu nghề đào tạo thì đội ngũ giảng viên dạy nghề trường cao đẳng nghề vùng Đồng bằng Sông Cửu Long đã được chú trọng phát triển cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu, góp phần vào việc đào tạo nguồn nhân lực của vùng. - Cơ cấu ngành nghề đào tạo của đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề cơ bản đáp ứng yêu cầu đào tạo nhân lực kĩ thuật, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động và kinh tế của địa phương. Thông qua thực tiễn kết hợp với các chuyên gia, cán bộ kĩ thuật ở các cơ sở sản xuất - kinh doanh - dịch vụ trong xây dựng và triển khai chương trình đào tạo nghề nhân tố thị trường đã được khẳng định, năng lực chuyên môn của đội ngũ giảng viên được nâng lên. Mặt hạn chế: - Số lượng giảng viên dạy nghề tăng nhanh trong những năm gần đây nhưng so với quy định về tỉ lệ học sinh, sinh viên trên giảng viên là 20/1 thì số lượng giảng viên dạy nghề hiện nay còn thiếu. - Trình độ kĩ năng nghề của giảng viên dạy nghề nhìn chung còn hạn chế so với chuẩn và yêu cầu đào tạo nhân lực. Tỉ lệ giảng viên dạy nghề vừa dạy lí thuyết vừa dạy thực hành chưa cao. Số giảng viên dạy nghề được tiếp cận trình độ đào tạo khu vực và quốc tế rất ít. Đây là một hạn chế lớn trong quá trình hội nhập quốc tế. - Năng lực sư phạm của đội ngũ giảng viên dạy nghề ở quân đội còn nhiều bất cập, khả năng ứng dụng tin học vào giảng dạy còn nhiều hạn chế. - Trình độ ngoại ngữ của đội ngũ giảng viên dạy nghề nhìn chung còn yếu nên hạn chế trong giao tiếp, thu thập và nghiên cứu tiếp cận công nghệ mới. Nguyên nhân: - Chương trình đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm dạy nghề hiện nay chưa có sự điều chỉnh hợp lí để hướng tới giảng viên dạy nghề có thể giảng dạy tích hợp (lí thuyết và thực hành) hiệu quả. - Chưa có hệ thống, chính sách đào tạo, bồi dưỡng nâng chuẩn giảng viên dạy nghề để tạo động lực cho đội ngũ giảng viên dạy nghề quân đội trong phát triển nghề nghiệp. - Còn một bộ phận giảng viên dạy nghề chưa có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc học tập rèn luyện nâng cao trình độ đáp ứng yêu cầu đào tạo nhân lực trong cơ chế thị trường và hội nhập, thiếu tự giác và chủ động trong xây dựng kế hoạch học tập, bồi dưỡng của bản thân. Nhìn chung, để có thể phát triển hệ thống trường cao đẳng nghề vùng Đồng bằng Sông Cửu Long đến năm 2020 thì một trong những yếu tố có tính chất quyết định đối với các trường là phải phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề quân đội có đủ năng lực, đạt chuẩn quy định và phù hợp với yêu cầu đào tạo nhân lực của địa phương, vùng. Điều này đòi hỏi các cấp quản lí phải xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề quân đội, tổ chức triển khai thực hiện, đồng thời bản thân giảng viên dạy nghề cũng phải nâng cao nhận thức, có ý thức tự giác trong học tập, rèn luyện để nâng cao trình độ bản thân, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, góp phần đào tạo nhân lực ở khu vực Duyên hải miền Trung. 107Số 02, tháng 02/2018 2.4. Giải pháp quản lí phát triển đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề quân đội ở khu vực Duyên hải miền Trung Căn cứ vào chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển giáo dục đào tạo và dạy nghề, phát triển nguồn nhân lực, phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực Duyên hải miền Trung đến năm 2020 định hướng năm 2025. Căn cứ vào quyết định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về phê duyệt nghề trọng điểm và trường trọng điểm được lựa chọn để hỗ trợ đầu tư giai đoạn 2011 – 2020. Căn cứ vào kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề ở các trường cao đẳng nghề quân đội ở khu vực Duyên hải miền Trung đến năm 2020 định hướng năm 2025. Căn cứ vào thực tiễn điều tra, khảo sát, tham khảo ý kiến các chuyên gia, cán bộ quản lí, giảng viên các trường cao đẳng nghề quân đội ở khu vực Duyên hải miền Trung có một số giải pháp quản lí phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề như sau: - Tăng cường giáo dục, tuyên truyền thông tin nhằm nâng cao nhận thức về vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giảng viên cao đẳng nghề quân đội. - Quy hoạch phát triển đội ngũ giảng viên cao đẳng nghề và giảng viên cao đẳng nghề quân đội đầu ngành. - Đổi mới tuyển chọn và sử dụng hợp lí đội ngũ giảng viên. - Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giảng viên. - Quan hệ hợp tác với các cơ sở kinh doanh và dịch vụ. - Thực hiện các chế độ, chính sách tạo động lực làm việc cho đội ngũ giảng viên. - Tăng cường kiểm tra, đánh giá tổ chức quản lí phát triển đội ngũ giảng viên trường quân đội. 3. Kết luận Đội ngũ giảng viên dạy nghề ở quân đội thuộc Bộ Quốc phòng có tầm quan trọng đặc biệt, quyết định đến sự thành bại của sự nghiệp giáo dục và hiệu quả của quản lí giáo dục nghề nghiệp phụ thuộc vào trình độ chuyên môn của mỗi giảng viên quân đội. Để được trình độ chuyên môn cao có hiệu quả đòi hỏi các cấp có thẩm quyền của nhà trường quân đội động viên khích lệ, đào tạo bồi dưỡng cán bộ giảng viên không ngừng học tập đúng chuyên môn nghiệp vụ, thực hiện nghiêm túc đúng chức năng nhiệm vụ của mình. Bên cạnh đó nhà trường thường xuyên thanh tra kiểm tra dự giờ dạy của đội ngũ giảng viên. Đội ngũ giảng viên dạy nghề là hoạt động xương sống của nhà trường. Do đó, đội ngũ giảng viên cũng sẽ là vấn đề trọng tâm của quản lí giáo dục, nhằm giữ vững kỉ cương, tăng cường kỉ luật, đảm bảo pháp chế trong hoạt động chuyên môn, đồng thời nâng cao năng lực cho các nhà quản lí giáo dục. Tài liệu tham khảo [1] Luật Giáo dục năm 2005 và năm 2012. [2] Luật Quốc hội, (2009), Luật số: 44/2009/QH12 - Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. [3] Ban Tổ chức Cán bộ Chính phủ, (1995), Quyết định Số: 538/TCCP- TC về việc Thay đổi tên gọi các ngạch công chức giảng dạy và tiêu chuẩn nghiệp vụ các ngạch trong trường đại học - cao đẳng. [4] Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Luật Dạy nghề 2006, NXB Chính trị Quốc Gia, Hà Nội. [5] Điều lệ Nhà trường dạy nghề quân đội. [6] Luật Hướng nghiệp năm 2014. Lê Huỳnh Quốc Vũ THE CURRENT SITUATION OF MANAGING AND DEVELOPING THE TEACHING STAFF AT MILITARY VOCATIONAL COLLEGES IN THE CENTRAL COAST AREAS Le Huynh Quoc Vu Vocational College N023 - Ministry of National Defence 1A La Son Phu Tu, Thua Thien Hue, Vietnam Email: quocvu1976@gmail.com Abstract: Vocational teaching staff - Ministry of National Defence- plays a special important part, determines the success of education cause and the effectiveness of professional education management depends on their professional qualifications. To evaluate the current situation of the teaching staff and its management development at vocational colleges in the Central Coast areas, the author conducted a survey of experts in vocational training, managers in department of labor, invalids and social affairs, managers and some lecturers at vocational colleges through survey forms. Keywords: Management; development; teaching staff; military vocational colleges; the Central Coast areas.