Phương pháp dạy học Mỹ thuật 2

i tập - Đặt câu hỏi - nhận xét - bổ xung - lắng nghe GV hướng dẫn Học sinh quan sát và lắng nghe. HS trao đổi, thảo luận, trình bày Phiếu bài tập Bút,sgk và tài liệu liên quan Hình ảnh chùa Một cột Hình ảnh Tượng a diđà Hình rồng, máy chiếu Hình ảnh,máy chiếu Hoạt động 5: Đánh giá kết quả học tập . _GV tổ chức cho học sinh tham gia trò chơi ô chữ tạo không khí sôi nổi ,vui vẻ trong lớp học đồng thời nhằm khắc saau kiến thức cho hs _Gv đặt câu hỏi : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Câu hỏi : 1.Đâu là một tác phẩm điêu khắc thời Lý ở chùa phật tích? 2.Đây là tên gọi khác của chùa Một Cột? 3.Công trình kiến trúc chùa Phật Tích thuộc tỉnh nào? 4.Chùa Dạm thuộc địa danh nào thuộc tỉnh Bắc Ninh? 5.Hình tượng nghệ thuật nào thời Lý được coi là đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam? 6.Tháp chùa nào có 6 tượng kim cương? 7.Đây là một loài hoa biểu tượng của phật giáo? 8.Đây là một loại hình nghệ thuật làm nên nhưng công trình tiêu biểu của kinh thành Thăng Long? 9.Tên một tác phẩm đặc sắc thời Lý? 10.Ô chữ hàng dọc biểu tượng hồn thiêng liêng sông núi? Đáp án: 1.Tượng adiđà; 2.Diên Hựu; 3.Bắc Ninh; 4.Nam Sơn; 5. Hình con rồng; 6.Long Đọi; 7.Hoa sen; 8.Kiến trúc; 9.Dàn nhạc công; 10.Thăng Long - Đánh giá nhận xét chung Hoạt động 6: Giáo viên giao bài tập và hương dẫn học sinh chuẩn bị bài - Đọc sgk, tìm hiểu bài mới “Vẽ tranh đề tài bộ đội” -Sưu tầm tranh ảnh và chuẩn bị bài sau. 2.5. Tiêu chí đánh giá KHBH trong DH phân môn Thường thức Mỹ thuật PHIẾU ĐÁNH GIÁ KẾ HOẠCH BÀI HỌC Tiªu chÝ ®¸nh gi¸ §iÓm tèi ®a §iÓm ®¸nh gi¸ NhËn xÐt Hiểu biết đối tượng ( người học ) 2 - Nêu được kiến thức về Thường thức mỹ thuật hs đã biết có liên quan đến bài học 1 - Nêu được kiến thức mới về Thường thức mỹ thuật trong bài cần hình thành cho HS 1 Mục tiêu 2 - Xác định được nội dung phù hợp với nhận thức và chuẩn kiên thức kỹ năng của phân môn trong chương trình 1 - Viết cụ thể mục tiêu hs đạt được trong và sau khi bài học kết thúc về kiến thức, kĩ năng, thái độ 1 Chuẩn bị 5 - Nêu rõ đồ dùng dạy - học cho gv và hs; Đồ dùng cần thiết và phù hợp với loại bài học 2 - Đồ dùng DH được sử dụng khai thác hiệu quả kiến thức và kích thích hứng thú, nhận thức thẩm mỹ cho HS. 2 - Nêu được các pp, phương tiện DH chủ yếu sử dụng trong bài 1 Nội dung và các hoạt động DH chủ yếu 11 - Tập trung vào trọng tâm bài học, phát triển nhận thức thẩm mỹ cho HS 2 - Đảm bảo tính thống nhất giữa mục tiêu đề ra với các hoạt động dạy học 2 -Tập trung vào người học, tạo hứng thú và nhận thức thẩm mỹ cho HS 2 - Tổ chức các hoạt động học tập thể hiện rõ sự tích cực tham gia các hoạt động của HS, đặc biệt hình thức thảo luận nhóm. 2 - Rèn luyện năng lực tự học, tự sưu tầm tư liệu và phát triển nhận thức thẩm mỹ cho hs. 1 - Thiết kế hoạt động củng cố, đánh giá linh hoạt, sáng tạo - Hs tham gia vào quá trình đánh giá vfa lĩnh hội kiến thức về Thường thức mỹ thuật. 1 - Thời gian hợp lí cho các hoạt động học tập 1 Tổng cộng 20 2.6. Một số lưu ý: - Cần chuẩn bị tư liệu, hình ảnh theo nội dung bài học; - Sưu tầm thêm các hình ảnh, tư liệu làm tăng sự phong phú và rõ mục tiêu bài học hơn; Các phương pháp DH cần phát huy tính tích cực và chủ động nhận thức của HS, tránh sử dụng nhiều thuyết trình và độc thoại của GV ;- Nên khuyến khích HS sưu tầm và cùng chuẩn bị đồ dùng, tư liệu cho bài học. Bài tập thực hành: - Mỗi nhóm thiết kế 2 bài học thuộc hai phân môn Vẽ tranh và Thường thức mỹ thuật trong chương trình mỹ thuật phổ thông. - Các nhóm đổi chéo kế hoạch bài học đã thiết kế và đánh giá theo tiêu chí đánh giá DH tích cực. Câu hỏi. bài tập tổng kết chương 1: 1. Nêu điểm tương đồng và khác biệt trong lập và đánh giá KHBH trong DH các phân môn của chương trình Mỹ thuật phổ thông. 2. Trình bày tính logic của các mục, các phần của KHBH thông qua một bài học cụ thể của phân môn đã thiết kế KHBH. CHƯƠNG 2: THỰC HÀNH DẠY HỌC MỞ ĐẦU Một người giáo viên có năng lực là người hiểu rõ đối tượng giáo dục của mình (hiểu các đặc điểm phát triển tâm sinh lý theo lứa tuổi; hiểu rõ phương thức học của học sinh/ hay các em học như thế nào? Nội dung giáo dục nào là phù hợp với khả năng tiếp nhận? Tổ chức cho các em học như thế nào là hiệu quả nhất?...); Biết cách tổ chức cho các em học tập đạt hiệu quả (lập kế hoạch dạy học, thực hiện các hoạt động dạy học và giáo dục, tổ chức môi trường học tập thân thiện, quản lý và điều khiển lớp học có hiệu quả); Đánh giá và hiểu rõ sự tiến bộ/ sự thành đạt của các em so với mục tiêu đặt ra (sự thành công trong nhận thức và năng lực hoạt động tư duy của học sinh, khả năng giải quyết vấn đề, sự tiến bộ trong phát triển ngôn ngữ hay các mặt khác mà mục tiêu giáo dục đặt ra); đào sâu một số nội dung dạy học và giáo dục để có thể nâng cao trình độ của học sinh (xác định phạm vi dạy học hay giáo dục phù hợp với trình độ, kinh nghiệm người học và nâng cao đến mức nào?...); giao tiếp với học sinh và đồng nghiệp đảm bảo sự phát triển của học sinh và bản thân; năng lực học tập nâng cao trình độ cá nhân và phát triển chuyên môn của đồng nghiệp Xuất phát từ đặc thù của Trường Sư phạm, trong chiến lược "qui hoạch chất xám", việc đổi mới về PPDH đòi hỏi chúng ta phải chú ý nhiều hơn nữa đến việc nâng cao tay nghề cho SV bằng việc tăng cường các giờ thực hành nghiệp vụ, chuẩn hoá các kỹ năng sư phạm. "Mỏ quặng tri thức" thường không nằm lộ thiên, muốn tìm thấy nó và sử dụng được nó phải bắt đầu bằng tâm sức, nội lực, bằng con đường luyện tập công phu, bền bỉ. Thực hành dạy học là bắt đầu và sự nối tiếp liên tục của rèn luyện, thể hiện, hình thành và phát triển những năng lực nghề - năng lực dạy học của mỗi giáo sinh sư phạm. MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG - SV nắm được qui trình và cách thức tổ chức giờ học trên lớp của quá trình dạy học Mỹ thuật; - SV nắm được vai trò và các sử dụng đồ dùng DH trong DH Mỹ thuật; - SV năm được cách thức trình bày bảng và kiểm tra đánh giá trong DH mỹ thuật; - Trên cơ sở đó, SV vận dụng và thể hiện được các kỹ năng DH như trình bày bảng, sử dụng đồ dùng và phương pháp, kỹ thuật DH, hiểu biết đối tượng và nội dung chưng trình Mỹ thuật phổ thông để thực hiện giờ dạy theo KHBH đã thiết kế; đồng thời đánh giá, rút kinh nghiệm được giờ dạy thực tế của bản thân và của bạn, là bước tập dượt, làm quen dần với thực tế hoạt động DH, chuẩn bị cho thực tập sư phạm và sau khi ra trường. - SV có ý thức rèn luyện các năng năng lực DH cho bản thân, có ý thức trách nhiệm với công việc dạy học và hình thành phẩm chất năng lực sư phạm cần thiết chuẩn bị sau khi ra trường. Bài 1: Đồ dùng, phương tiện DH và cách trình bày bảng DH trong DHMT. BÀI 1: ĐỒ DÙNG, PHƯƠNG TIỆN VÀ CÁCH TRÌNH BÀY BẢNG TRONG DẠY HỌC MỸ THUẬT 1. Đồ dùng và phương tiện DH trong DH Mỹ thuật 1.1. Đồ dùng và phương tiện dạy học trong DHMT là gì? - Trong DH Mỹ thuật đồ dùng DH là các vât thật, tranh ảnh, tranh vẽ, mô hình, phiếu bài tập, hình minh họa do GV tự làm hoặc cùng HS sưu tầm. Những đồ dùng này được GV và HS sử dụng trong quá trình tổ chức các hoạt động DH nhằm giúp HS lĩnh hội kiến thức, kích thích hứng thú học tập, phát triển các kỹ năng học Mỹ thuật: quan sát, nhận xét, đánh giá, sáng tạo - Phương tiện DH là những thiết bị mang tính hỗ trợ quá trình Dh nhằm kích thích sự tập trung, chú ý và tiết kiệm được thời gian viết, dán trưc quan trên bảng. Đó có thể là; máy chiếu, máy ảnh 1.2. Vai trò của đồ dùng và phương tiện trong DHMT Đồ dùng DH là nguồn động lực trong DH, một trong những nhân tố quan trọng giúp cho việc thực hiện lấy Hs làm trung tâm. Trong DH Mỹ thuật, hầu như tát cả các kiến thức đều có ở đồ dùng DH, vì vậy, Gv chuẩn bị đồ dùng DH chu đáo là thể hiện nắm rõ nội dung bài dạy và đối tượng HS, đảm bảo cho giờ học đạt hiệu quả. Làm thỏa mãn và phát triển hứng thú học tập của học sinh và rút ngắn thời gian lĩnh hội kiến thức. Giúp GV điều khiển hoạt động nhận thức của học sinh sinh động hấp dẫn, nâng cao hiệu quả giảng dạy. 1.3. Đồ dùng DH chủ yếu của các phân môn trong DH Mỹ thuật 1.3.1. Vẽ theo mẫu: Bao gồm: Vật thực, các hình khối cơ bản, đồ vật: chai lọ, bát chậu, lá cây, quả...; Mô hình: Các bộ phận mắt, mũi, miệng....Hình vẽ, bài vẽ của học sinh để minh họa 1.3.2. Vẽ tranh: Ảnh: phong cảnh, danh lam, di tích văn hóa, lễ hội, các con vật; Các phiên bản tác phẩm hội họa của họa sĩ, của thiếu nhi; Bài vẽ của học sinh cùng nội dung (các cách vẽ khác nhau); Hình gợi ý minh họa 1.3.3 Vẽ trang trí: Vật thực: Đồ gốm, khăn, bìa sách...;Hình ảnh: ảnh hoa lá, lều trại, hội trường...; Hình gợi ý cách vẽ: cách vẽ bố cục mảng, vẽ họa tiết, vẽ màu Các bài trang trí để tham khảo (của họa sĩ và của học sinh các lớp trước) 1.3.4 Thường thức Mỹ thuật: Băng hình minh họa; Tranh ảnh phiên bản cỡ to các công trình, tác phẩm Mỹ thuật và sưu tầm các tác phẩm có liên quan. 1.4. Cách lựa chọn và sử dụng đồ dùng dạy học trong DHMT 1.4.1. Lựa chọn đồ dùng và phương tiện dạy học. Căn cứ vào nội dung, kiến thức bài học để lựa chọn đồ dùng cho phù hợp: đồ dùng để minh họa, giải thích hay khai thác kiến thức mới; Những đồ dùng phù hợp với hình thức, phương pháp và đặc thù loại bài học; Đồ dùng đảm bảo tính khoa học, kích thích tư duy, sáng tạo và phát triển nhận thức cho HS; Đảm bảo tính thẩm mỹ, hấp dẫn, kích tích hứng thú, sự tập trung chú ý học tập của HS và thiết bị, đồ dùng an toàn trong quá trình DH 1.4.2. Nguyên tắc sử dụng đồ dùng (ĐD) và phương tiện dạy học. Sử dụng đúng mục đích: sử dụng ĐD đúng nội dung, mục đích của từng phân môn, từng bài học, phù hợp đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh. Sử dụng ĐDDH đúng thời điểm cần thiết của bài học giúp HS nhận xét tập trung vào những vấn đề cần lĩnh hội. Tránh đưa ra hàng loạt ĐDDH làm phân tán sự chú ý của học sinh. GV chọn vị trí để đặt (treo) ĐDDH được cất tại nơi bảo quản phải sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng, khoa học, giúp HS, GV dễ lấy, dễ sử dụng hợp lý, đảm bảo mọi vị trí học sinh ngồi đều quan sát được. Vị trí ĐDDH được cất tại nơi bảo quản phải sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng, khoa học, giúp HS, GV dễ lấy, dễ sử dụng đảm bảo yêu cầu về ánh sáng, vệ sinh, an toàn cho cả thầy và trò. ĐDDH được cất tại nơi bảo quản phải sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng, khoa học, giúp HS, GV dễ lấy, dễ sử dụng đã dùng hoặc chưa dùng cần để ở vị trí khuất, tránh HS bị phân tán tư tưởng trong quá trình học tập. Đồ dùng dạy học được cất tại nơi bảo quản phải sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng, khoa học, giúp HS, GV dễ lấy, dễ sử dụng. Sử dụng Đ D đúng mức độ, đúng cường độ cần thiết. Sử dụng đúng lúc: GV chọn vị trí để đặt ( treo) ĐDDH hợp lý, đảm bảo mọi vị trí học sinh ngồi đều quan sát được; Vị trí ĐDDH đảm bảo yêu cầu về ánh sáng, vệ sinh, an toàn cho cả thầy và trò. ĐDDH đã dùng hoặc chưa dùng cần để ở vị trí khuất, tránh HS bị phân tán tư tưởng trong quá trình học tập Sử dụng đúng chỗ ĐDDH được cất tại nơi bảo quản phải sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng, khoa học, giúp HS, GV dễ lấy, dễ sử dụng. Sử dụng đúng mức độ và cường độ. 2. Cách trình bày bảng trong DHMT. 2.1. Vai trò của kỹ năng trình bày bảng trong DH mỹ thuật Bảng là cầu nối giữa GV và HS;Tạo sự chú ý của Hs trong quá trình nghe giảng và lĩnh hội kiến thức; Là phương pháp trực quan giúp GV thể hiện nội dung bài học theo KHBH đã thiết kế. Đặc biệt tạo ra điểm nhấn giúp HS khắc sâu kiến thức; Đóng góp tích cực vào giữ gìn vẻ đẹp trong sáng của tiếng việt;Là hình ảnh mẫu cho Hs noi theo. Bảng là một phương tiện dạy học quan trọng và gần gũi giữa người dạy và người học, bởi có thể ghi chép trên bảng theo tiến trình dạy học; HS thấy được rõ ràng các nội dung ghi trên bảng.; Có thể xóa sửa một cách dễ dàng.; HS có thể trình bày phàn hiểu biết về kiến thức, kỹ năng trên bảng cho cả lớp cùng xem.; Có thể minh họa bằng hình vẽ, cách bố trí các mô hình, hình ảnh trực quan.  2.2. Chuẩn bị cho việc trình bày bảng * Chuẩn bị bảng: Bảng treo vừa tầm tay người viết (không cao quá hoặc thấp quá); bảng treo vừa tầm nhìn của Hs và có đủ ánh sáng. Phấn viết: Phải khô và mịn, có độ bám và ít bụi (không bụi là tốt nhất), nên có nhiều màu sắc. Tranh ảnh, hình minh họa, bảng phụ: đủ độ lớn để tất cả HS đều quan sát, nhận xét được; Thước chỉ có độ dài vừa phải và an toàn. Khăn lau bảng: phải mềm, có độ ẩm vừa phải và hút bụi 2.3. Yêu cầu khi trình bày bảng: Yêu cầu về nội dung và kỹ thuật ghi chép trên bảng cần đảm bảo các yêu cầu sau: Phải ghi chép một cách có hệ thống, phản ánh được quá trình phát triển của nội dung bài học; Tập trung được sự chú ý của học sinh vào những vấn đề cần thiết và quan trọng; Củng cố được nội dung nghiên cứu trong giờ học; Hướng dẫn được nội dung nghiên cứu trong giờ học; Hướng dẫn được học sinh ghi chép vào vở và học tập ở nhà. Để thỏa mãn yêu cầu trên, kết hợp lời nói và viết, sử dụng các phương tiện dạy học khác, giáo viên có thể ghi lên bảng những điểm sau: - Đầu bài (tên đề mục và các tiểu mục). - Các hình vẽ, minh họa, sơ đồ, treo tranh, ảnh. - Những thuật ngữ mới, những vấn đề cần nhớ, khắc sâu cho HS... - Nên chia bảng thành 2 phần: Một phần cần giữ lại trên bảng suốt giờ học. Phần thứ hai có thể xóa đi khi cần thiết. Chữ viết cần đủ lớn, thẳng hàng và đúng lúc, có thể sử dụng phấn màu để làm nỗi bật những điểm cần chú ý. Hình vẽ cũng sử dụng đúng lúc, và vẽ đúng kỹ thuật họa hình. - Lưu ý: Giáo viên cần chuẩn bị chu đáo nội dung ghi trên bảng ngay từ khi soạn kế hoạch chi tiết cho mỗi tiết học. Tư thế viết: Đứng cách bảng khoảng ½ m, tư thế thoải mái, không áp sát vào bảng, người đứng hơi nghiêng để không che lấp những chữ viết, đồng thời còn bao quát được lớp. Cách viết bảng: Cầm phấn viết bằng hai đầu ngón tay cái và ngón tay trỏ, cầm phấn nghiêng cạnh khi viết, cổ tay cử động nhẹ nhàng; Nét chữ thanh, đậm và đều nhau, viết phải thẳng hàng, nhanh đẹp, khoa học và logic, hệ thống theo nội dung và trình tự bài dạy; Phải dùng thước khi kẻ hoặc gạch chân từng đề mục; Trình bày hình ảnh và minh họa: Đứng bên phải khi trình bày và dùng thước chỉ; Treo lần lượt đồ dùng trực quan hay minh họa, dùng xong cất hoặc xóa (để tránh Hs sao chép). Xóa bảng: Từ trên xuống dưới, từ trái sang phải, dùng tay phải xóa; Tư thế người lùi dần sang phải, xóa sạch từng phần cho đến hết. Câu hỏi, bài tập 1. Nêu nguyên tắc sử dụng đồ dùng dạy học trong DH 2. Hãy nêu những yêu cầu sư phạm khi trình bày bảng. 3. Luyện viết trên bảng: chữ in hoa, viết hoa, viết thường, viết các số, các dấu ngắt câu. BÀI 2 KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MỸ THUẬT VÀ HOẠT ĐỘNG MỸ THUẬT NGOÀI GIỜ LÊN LỚP CỦA HỌC SINH PHỔ THÔNG. 1. Kiểm tra đánh giá trong DH Mỹ thuật 1.1. Kiểm tra đánh giá trong DH nói chung 1.1.1. Khái niệm về kiểm tra đánh giá Là khâu cuối cùng của quá trình DH, nhưng đồng thời là điểm khởi đầu cho một chu trình DH tiếp theo; Kiểm tra đánh giá là một quá trình gồm 3 giai đoạn: kiểm tra, đánh giá và quyết định. Quá trình này được tiến hành tông thể mà các giai đoạn có liên hệ với nhau, trong đó: Kiểm tra: Nhằm thu thập thông tin về khả năng học tập của HS; Đánh giá: là sự phân tích, đối chiếu giữa thông tin thu được với mục tiêu dạy học đề ra; Quyết định được đưa ra dựa trên cơ sở đánh giá. 1.1.2. Vai trò của kiểm tra đánh giá trong quá trình DH KTĐG là một khâu – yếu tố không thể thiếu của quá trình hoạt động DH Với GV: Xác định được rõ hơn mức độ đạt và chưa đạt của học sinh về kiến thức – kỹ năng – thái độ so với mục tiêu dạy học và yêu cầu cử chương trình; Phát hiện được những hạn chế của HS để có biện pháp giúp đỡ thích hợp và cải thiện hiệu quả học tập (Là phép tính ngược); Là một trong các cơ sở để nhận ra những điểm mạnh và hạn chế của nội dung chương trình, của phương pháp và của kế hoạch dạy học, từ đó có hướng hoặc đề xuất điều chỉnh nhằm năng cao chất lượng. Với HS: Giúp HS phát huy hoặc điều chỉnh cách học nhằm nâng cao hiệu quả học tập hơn. 1.1.3. Định hướng đổi mới trong kiểm tra đánh giá trong DH: Kết hợp giữa đánh giá định lượng với đánh giá định tính; Phối hợp giữa đánh giá thường xuyên với đánh giá định kỳ, giữa các hình thức đánh giá: viết, thực hành, vấn đáp với cách kiểm tra bằng trắc nghiệm khách quan; Chú trọng phát triển kỹ năng và thói quen tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau, giúp HS nhận rõ mặt mạnh, mặt yếu cùng những tiến bộ của bản thân, nâng cao y thức trách nhiệm đối với kết quả học tập, lòng tự tin, tính độc lập, khả năng tự đánh giá trong các hoạt động hàng ngày. 1.1.4. Cách thức kiểm tra đánh giá theo hướng đổi mới - Tăng cường sử dụng trắc nghiệm - Quan sát và lắng nghe - Tạo cơ hội để HS bộc lộ kỹ năng hiểu biết - Hướng dẫn và tạo cơ hội để HS tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau Kiểm tra vấn đáp: Là phương pháp GV hỏi, học sinh trả lời, qua đó GV thu được thông tin về kết quả học tập của học sinh Kiểm tra viết: Là phương pháp kiểm tra phổ biến, được sử dụng đồng thời với nhiều học sinh cùng một thời điểm Kiểm tra dạng tự luận: Là phương pháp GV thiết kế câu hỏi, bài tập, HS xây dựng câu trả lời hoặc làm bài tập. Kiểm tra trắc nghiệm, bao gồm : Loại câu nhiều lựa chọn; Loại câu đúng – sai; Loại câu điền vào chỗ trống Kiểm tra thực hành: Là phương pháp GV tổ chức cho học sinh tiến hành các hoạt động thực tiễn và trải nghiệm. 1.2. Kiểm tra đánh giá trong DH Mỹ thuật 1.2.1. Mục đích Kiểm tra, đánh giá việc lĩnh hội kiến thức và năng lực thẩm mỹ của HS về hiểu biết, cảm thụ và thể hiện năng lực sáng tạo của Hs trong quá trình học tập. 1.2.2. Cơ sở kiểm tra đánh giá kết quả học tập Mỹ thuật của HS Dựa vào đặc điểm môn Mỹ thuật: Bài vẽ có vẻ đẹp đồng bộ về bố cục, hình vẽ, màu sắc; Có nét độc đáo, sáng tạo trong sắp xếp bố cục, xây dựng hình tượng và vẽ màu; Thể hiện có suy nghĩ, tìm tòi và sáng tạo, không rập khuôn, sao chép Dựa vào mục tiêu của DH Mỹ thuật ở trường phổ thông: Giáo dục thẩm mỹ là chủ yếu; Biết vận dụng cái đẹp vào học tập và cuộc sống sinh hoạt hàng ngày; hình thành thị hiếu thẩm mỹ lành mạnh và phát triển các năng lực thẩm mỹ, hình thành nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa. Dựa vào yêu cầu của bài học: Là môn học phổ thông nên tất cả các phân môn TT, VTM, VT đều là những bài tập đơn giản. Do đó: Có yêu cầu cho từng giai đoạn: bố cục, vẽ hình, vẽ màu; Thời gian của từng giai đoạn: 1 hay 2 tiết? Làm ở lớp hay ở nhà? Đánh giá dựa vào trọng tâm yêu cầu đề ra: Yêu cầu rèn luyện kỹ năng từng phần của nội dung; Nếu nội dung đạt được những yêu cầu đó mới đánh giá tổng hợp Dựa vào sự tiến bộ và năng lực của học sinh: Với đặc thù của bộ môn Mỹ thuật, giáo viên cần chú ý tới sự tìm tòi, sáng tạo của cá nhân học sinh để động viên khuyến khích các em. Có nhiều em phải cố gắng nhiều mới hoàn thành được bài tập Phương châm đánh giá: Hạn chế cho điểm kém; Học sinh khá giỏi: Khuyến khích, động viên; Học sinh kém: Khích lệ, động viên 1.2.3. Một số tiêu chí trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập các phân môn 1.2.3.1. Phân môn Vẽ theo mẫu: - Bố cục hình cân đối, thuận mắt; - Thể hiện được đặc điểm của vật mẫu và cảm xúc của người vẽ; - Thể hiện khả năng quan sát, nhận xét và sáng tạo; - Thể hiện được đậm nhạt theo mức độ và yêu cầu của bài học 1.2.3.2. Phân môn Vẽ trang trí: - Nắm được đặc điểm hình, loại bài trang trí; - Có ý thức và sáng tạo trong sắp xếp bố cục, họa tiết, sử dụng mầu sắc; - Bài vẽ thể hiện trọng tâm, có đậm nhạt; - Tô màu gọn, có tương quan và phối hợp màu hài hòa; - Thể hiện được ý tưởng của hình bài tập 1.2.3.3. Phân môn Vẽ tranh: - Thể hiện được nội dung và ý tưởng của đề tài; - Sắp xếp hình ảnh có chọn lọc, thể hiện có trọng tâm, rõ chủ đề; - Hình ảnh sinh động, sáng tạo và bố cục cân đối trong khuôn khổ; - Màu sắc có thể hiện đậm nhạt, trong sáng, vui tươi và cảm xúc của người vẽ 1.2.3.3. Phân môn Thường thức mỹ thuật và tập nặn: - Có ý thức sưu tầm tư liệu, hình ảnh.., liên quan tới nội dung bài học; - Tích cực tham gia học tập và xây dựng bài; - Có ý tưởng tạo hình và biết phối hợp các màu của đất nặn theo ý thích và cảm xúc riêng của trẻ. 2. Hoạt động DHMT ngoài giờ lên lớp. 2.1. Vị trí, vai trò của tổ chức DHMT ngoài giờ lên lớp 2.1.1. Vị trí. Theo quan điểm DH mới thì hoạt động ngoài giờ lên lớp – hoạt động ngoại khóa là một hình thức dạy học có tác dụng củng cố, mở rộng, đào sâu kiến thức và kĩ năng của một môn học nào đấy được học ở chương trình chính khoá. Nó đáp ứng yêu cầu đa dạng hoá hình thức DH, tạo ra ở người học sự say mê, hứng thú "vui mà học" khi tiếp nhận tri thức, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện tư duy sáng tạo, phát triển nhận thức và giáo dục HS một cách toàn diện. Quá trình dạy học và giáo dục là những bộ phận của quá trình sư phạm tổng thể. Trong quá trình dạy học, ngoài việc truyền thụ cho học sinh những tri thức khoa học cơ bản và có hệ thống, còn phải luôn mang lại hiệu quả giáo dục nhân cách cho các em. Ngược lại trong quá trình giáo dục, ngoài việc hình thành cho học sinh về ý thức và niềm tin, về thái độ ứng sử đúng đắn trong các quan hệ giao tiếp hàng ngày, về hành vi và các kỹ năng hoạt động, còn phải tạo cơ sở để học sinh bổ sung và hoàn thiện những tri thức đã học trên lớp. Kết quả giáo dục cuối cùng được đánh giá qua hành vi, kỹ năng của học sinh. Nếu chỉ qua việc học tập các môn học ở trên lớp thì việc hình thành hành vi, rèn luyện các kỹ năng sẽ gặp nhiều khó khăn. Bởi vì thời gian qui định của một tiết học, học sinh khó có khả năng thể nghiệm những tri thức thu nhận được qua các bài học. Vì vậy, việc tổ chức các hoạt động giáo dục khác vào thời gian ngoài giờ lên lớp là điều kiện quan trọng để rèn luyện hành vi, kỹ năng cho học sinh. Như vậy, tổ chức DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp thực sự là cần thiết, là một đòi hỏi tất yếu của quá trình giáo dục và không gì có thể thay thế được. Có thể nói, DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp đối với lứa tuổi học sinh THCS chiếm một vị trí then chốt trong quá trình giáo dục. Vì vậy, cần phê phán quan niệm cho rằng không cần tổ chức DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp cho HS, mà chỉ cần giáo dục các em trong quá trình dạy học. 2.1.2. Vai trò. Từ vị trí quan trọng nêu trên, có thể thấy rõ vai trò của DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp trong trường THCS thể hiện những điểm sau: Đây là dịp để học sinh củng cố tri thức đã học trên lớp, biến tri thức thành niềm tin. Thông qua các hình thức hoạt động cụ thể, HS có dịp đối chiếu, kiểm nghiệm tri thức đã học, làm cho tri thức đó trở thành chính của các em; DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp là bộ phận hữu cơ cùng với hoạt động dạy học tạo nên sự hài hoà, cân đối của quá trình sư phạm tổng thể nhằm hiện thực hoá mục tiêu giáo dục của cấp học; DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp vừa củng cố, vừa phát triển quan hệ giao tiếp giữa các lớp trong trường và với cộng đồng xã hội; DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp thu hút và phát huy được tiềm năng của các lực lượng giáo dục trong và ngoài trường để nâng cao hiêu quả giáo dục HS; DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp phát huy cao độ tính chủ thể, tính chủ động, tích cực của HS. Dưới sự cố vấn, giúp đỡ của GV, HS cùng nhau tổ chức các hoạt động tập thể trong đời sống hàng ngày ở nhà trường, ngoài xã hội. Từ đó hành thành những kinh nghiệm giao tiếp ứng xử có văn hoá, giúp cho việc hành thành và phát triển nhân cách của các em. Như vậy, với vị trí và vai trò quan trọng của mình, DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp thực sự là một bộ phận cấu thành trong hệ thống các hoạt động giáo dục ở nhà trường THCS hiện nay. Thực hiện các DH Mỹ thuật ngoài giờ lên lớp tích cực và có hiệu quả sẽ góp phần vào việc gắn liền nhà trường với cuộc sống xã hội, thiết thực phục vụ những mục tiêu kinh tế – xã hội và quốc phòng của đất nước trong giai đoạn công nghiệp hoá – hiện đại hoá đất nước. Hoạt động Mỹ thuật trong nhà trường phổ thông được diễn ra thường xuyên trong năm học với nhiều hình thức khác nhau nhằm mục đích giáo dục thẩm mỹ cho HS, bồi dưỡng và phát triển năng khiếu mỹ thuật ngay từ trong nhà trường phổ thông qua hoạt động Mỹ thuật 2.2. Một số hình thức tổ chức hoạt động MT ngoài giờ lên lớp. 2.2.1. Tổ chức ngoại khóa nói chuyện về Mỹ thuật; 2.2.2. Tổ chức các cuộc thi sáng tác tranh theo chủ đề: an toàn giao thông, môi trường, phòng chống ma túy học đường, ngày lễ, ngày tếtdo nhà trường, Hội đồng đội hay các tổ chức khác phát động, tổ chức. 2.2.3. Tổ chức triển lãm tranh của Hs cuối kỳ, cuối cấp; 2.2.4. Tổ chức Hs tham quan danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, bảo tàng; 2.2.5. Tổ chức các câu lạc bộ Mỹ thuật theo tên gọi của các danh họa hay