Phòng và điều trị xơ vữa động mạch vành

Phòng và điều trị xơ vữa động mạch vành Bệnh xơ vữa động mạch (atherosclrosis) là bệnh do động mạch bị xơ cứng và nhỏ hẹp hơn bình thường, bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ vùng nào trong cơ thể và là nguyên nhân chính gây đột quỵ (rối loạn tuần hoàn não), cơn đau tim và thiểu năng tuần hoàn ở cẳng chân. Việc phòng và điều trị như thế nào? Tầm soát và chẩn đoán Nếu bạn có nguy cơ BMV, bác sĩ sẽ khuyên bạn làm một số test sau để chẩn đoán, ngay cả khi bạn không hề có các biểu hiện hẹp động mạch. - Điện tâm đồ (lúc nghỉ và lúc gắng sức). - Chụp ĐMV có cản quang. - Cộng hưởng từ hạt nhân. - Siêu âm tim. Bệnh tim mạch là một bệnh phức tạp, có thể có 2, 3... loại bệnh tim mạch xảy ra cùng lúc trên cùng một bệnh nhân. Điều trị BMV có khó không? Có nhiều hướng để điều trị một bệnh tim mạch, còn tùy thuộc vào mức độ nặng của bệnh. Nhiều bệnh nhân chỉ cần thay đổi lối sống, một số khác phải phối hợp thêm thuốc để điều trị. Những người bị bệnh ĐMV nặng cần phải được phẫu thuật hoặc tạo hình ĐMV. Trong mọi trường hợp, một khi bị bệnh ĐMV, việc điều trị phải kéo dài, có khi cả đời. Điều trị bằng phẫu thuật Thường dùng cho các bệnh nhân bị đau thắt ngực tái phát nhiều lần mặc dù đã được điều trị tiết chế và dùng thuốc đúng mức, hoặc những bệnh nhân bị hẹp mạch vành nặng cho dù không có triệu chứng đau ngực. Một số loại phẫu thuật mạch vành thường dùng: - Phẫu thuật tạo hình mạch vành. - Phẫu thuật nối tắt mạch vành. Hiện nay các chuyên gia cũng nghiên cứu một số lĩnh vực mới trong điều trị BMV, gồm: Liệu pháp gen: Sử dụng gen tạo ra các protein kích thích phát triển các mạch máu mới nuôi tim, phục hồi tưới máu cơ tim. Tái lập tuần hoàn cơ tim bằng laser: Nhằm điều trị các trường hợp hẹp hoặc tắc mạch vành nặng mà không thể điều trị bằng phẫu thuật tạo hình hay nối tắt ĐMV. Laser tạo ra những rãnh rất nhỏ xuyên trực tiếp qua cơ tim để đưa máu đến vùng cơ tim bị thiếu máu cục bộ mà không thông qua các ĐMV, bằng một kỹ thuật gọi là tái phân bố mạch máu xuyên da qua cơ. Thay đổi lối sống: Mặc dù hiện nay đã có nhiều tiến bộ y học trong điều trị BMV, nhưng việc thay đổi lối sống với các thói quen hàng ngày vẫn luôn là một phương pháp hết sức hữu hiệu trong phòng ngừa, ngăn chặn cũng như cắt đứt quá trình tiến triển của bệnh. Những thay đổi hàng đầu mà bạn cần phải thực hiện là: Thay đổi chế độ ăn: Nếu bạn bị BMV, cần hạn chế chất béo trong chế độ ăn - nhất là các loại mỡ bão hòa và hạn chế cholesterol, nhằm giảm nồng độ cholesterol máu - một nguyên nhân chủ yếu gây xơ vữa động mạch. Giảm cholesterol còn giúp ngăn ngừa những cơn nhồi máu tái phát trên những người đã từng bị nhồi máu cơ tim. Ăn ít mỡ giúp bạn giảm cân nặng cơ thể. Nếu bạn bị thừa cân, việc giảm cân nặng còn giúp giảm cholesterol máu. Ăn nhiều trái cây, rau xanh và ít nhất là hai bữa ăn có cá mỗi tuần cũng có thể giúp bạn giảm được nguy cơ nhồi máu cơ tim và giảm cân nặng. Tập thể dục cũng có lợi cho các bệnh nhân BMV. Các nghiên cứu gần đây đã chứng minh tập thể dục, cho dù chỉ vừa phải, khoảng 30 phút mỗi ngày, cũng có tác dụng rất tốt và giúp giảm tử vong do BMV. Tuy nhiên, bệnh nhân mạch vành nặng cần phải hạn chế thể dục ở một mức độ thấp. Nếu bị BMV bạn cần phải được bác sĩ điều trị tư vấn cho loại hình thể dục nào là phù hợp cho mình. Thuốc lá là một yếu tố nguy cơ chủ yếu của BMV. Ngưng thuốc lá làm giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim rõ rệt. Các thuốc ngăn chặn tiến triển của bệnh xơ vữa động mạch vành Bên cạnh việc điều tiết lối sống cho phù hợp, nhiều trường hợp BMV cần phải được phối hợp điều trị bằng thuốc. Một số giúp ngăn chặn quá trình tiến triển của bệnh, một số khác giúp cải thiện lưu lượng máu đến cơ tim. Đôi khi cần phải phối hợp nhiều thuốc. Các thuốc thường được sử dụng như: Nhóm thuốc hạ cholesterol máu: Cholesterol là thành phần mỡ chính yếu lắng đọng trong mảng xơ vữa, có thể làm tắc ĐMV. Thuốc hạ cholesterol máu, còn gọi là thuốc giảm mỡ, giúp giảm các loại “mỡ xấu”, đồng thời làm tăng loại “mỡ tốt” (HDL, cũng là một loại cholesterol nhưng giúp bạn giảm nguy cơ BMV). Aspirin giúp chống huyết khối. Beta-blocker (thuốc chẹn thụ thể beta), giúp giảm nhịp tim, giảm áp lực máu, giảm nhu cầu ôxy cơ tim, giảm tỷ lệ tử vong do NMCT... Nitroglycerin, giảm nhu cầu ôxy cơ tim, giảm cơn đau thắt ngực. Nhóm ức chế men chuyển angiotensin (ACE inhibitors), giúp dòng máu từ tim đi ra dễ dàng hơn, giảm suy tim sung huyết. Ngoài ra, các thuốc hạ huyết áp giúp giảm áp lực máu, dòng máu từ tim đi dễ dàng hơn, giảm mức độ làm việc của cơ tim. Tóm lại, có thói quen sinh hoạt lành mạnh, điều độ giúp bạn có một quả tim khỏe mạnh cùng với hệ thống mạch vành nuôi dưỡng nó thông suốt.