Phát hiện, thay thế các bộ phận hư hỏng trong khối hệ thống máy tính

MỤC LỤC CHƯƠNG 1. QUY TRÌNH BẢO DƯỠNG MÁY TÍNH 1.1 GIỚI THIỆU CHUNG 1.1.1. Phạm vi áp dụng - Tài liệu này áp dụng cho việc quản lý và tiến hành bảo dưỡng, sửa chữa máy tính. 1.1.2. Quy định về an toàn - Phải ngắt các nguồn điện áp cung cấp cho máy trước khi tiến hành bảo dưỡng. - Trong quá trình hiệu chỉnh máy trước khi lắp ráp cần phải chú ý đến các nguồn điện. - Vị trí đứng kiểm tra hiệu chỉnh máy phải có thảm cách điện, dép cách điện. 1.1.3. Dụng cụ cần thiết cho bảo dưỡng Khi làm việc với các thành phần máy tính, để có thể làm tốt công việc lau chùi vệ sinh hệ thống chúng ta cần phải có một số công cụ sau: - Tô vít nhỏ có từ tính - Kìm nhọn - Tô vít dẹt loại nhỏ có từ tính - Bình phụt khí - Tô vít loại vừa có từ tính - Bàn chải nhỏ - Tô vít dẹt loại vừa có từ tính - Máy hút bụi - Đĩa CD công cụ - Ổ cứng để lưu dữ liệu - Vải bông mềm không có sợi vải hoặc miếng xốp mềm. - Cồn 900 và dung dịch BUTIN, chất tẩy SUMO và mỡ bôi trơn SILICONE. 1.1.4. Điều kiện làm việc - Điện áp xoay chiều từ 220 V đến 240 V (±10%) 50/60 (Hz). - Bàn thao tác phải đảm bảo thuận tiện (không quá cao, không quá thấp), đủ sáng. 1.1.5. Sơ đồ tổng thể quá trình bảo dưỡng Tiếp nhận máy Lập hồ sơ bảo dưỡng Tiến hành bảo dưỡng Vệ sinh khối nguồn Vệ sinh card màn hình Vệ sinh các ổ đĩa Vệ sinh bo mạch chủ Trả máy cho đơn vị Vệ sinh quạt bộ vi xử lý Vệ sinh chuột, bàn phím Lắp ráp, kiểm tra toàn máy Vệ sinh vỏ máy Chạy tiện ích Ace-Utilities Chạy tiện ích Defragmenter Sao lưu dữ liệu Diệt Virus Vệ sinh vỏ màn hình 1.2. TIẾP NHẬN ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG - Kiểm tra lệnh bảo dưỡng. - Kiểm tra tình trạng bên ngoài, tem niêm phong, tem quản lý. - Kiểm tra tình trạng hoạt động của máy. - So sánh cấu hình thực trạng với lệnh bảo dưỡng - Máy vẫn đang hoạt động, cần tiến hành bảo dưỡng theo định kỳ. - Dự trù vật tư cần thay thế. 1.3. MỘT VÀI ĐIỀU CẦN LƯU Ý KHI TIẾN HÀNH THÁO LẮP Trước khi gỡ bỏ hệ thống nên ghi lại tất cả các thiết bị và cấu hình của từng bộ phận, bao gồm các thiết lập chuyển mạch (jumper và switch), các hướng và sắp xếp cáp nối, các vị trí dây thậm chí cả vị trí sắp xếp của các card điều hợp. Việc ghi chép này hết sức quan trọng, vì nếu các jumper hoặc switch gặp rắc rối khi đó chúng ta sẽ biết lúc đầu chúng được thiết lập như thế nào trong khi tài liệu hướng dẫn không có. Ngoài ra cũng nên ghi lại các định hướng cáp nối, hầu hết các hệ thống có nhãn mác sản xuất đều có sử dụng cáp và đầu nối có khoá để không lắp ngược, tuy nhiên đối với một số thì không có đặc tính này. Thêm vào đó, các cáp nối của ổ cứng và ổ mềm được đặt kèm với nhau, vì thế chúng ta nên đánh dấu và ghi lại từng đầu cáp nối cũng như định hướng thích hợp cho chúng. Cáp nối thường có một dây màu (đỏ, xanh hoặc đen) ở một đầu để cho biết chân số 1, cũng có thể là một dấu hiệu trên đầu nối cáp như một tam giác hay thậm chí là một số 1. Thiết bị được nối cáp cũng được đánh dấu để cho biết định hướng chân số 1. Thông thường bên cạnh chân số 1 có đánh dấu một điểm. Tuy nhiên việc cắm nhầm hoặc ngược cáp tín hiệu không gây thiệt hại gì ngoài việc mất thời gian cắm lại. Nhưng khi nối cáp nguồn lại là chuyện khác. Nếu cắm ngược hoặc sai đầu nối cáp nguồn của bo mạch chủ thì một điện thế 12V sẽ được đặt vào vị trí mà lẽ ra chỉ là điện thế 5V, trường hợp này có thể dẫn đến nổ bo mạch chủ. Hiện nay việc sử dụng bo mạch chủ và nguồn ATX thì việc cắm ngược khó có thể xảy ra. Khi làm sạch các thiết bị điện tử, ta nên đề phòng với vấn đề phóng tĩnh điện đặc biệt khi thời tiết hanh khô. Ta nên áp dụng một số biện pháp chống tĩnh điện đối với các thiết bị cần lau chùi để giảm thiểu nguy cơ phóng tĩnh điện. Một số thiết bị chống tĩnh điện tiêu biểu như các dây nối đất, một đầu dây này sẽ được nối từ bo mạch chủ cần làm sạch, đầu còn lại được tiếp đất. Nó có tác dụng loại bỏ hiện tượng tĩnh điện. Một cách khác là chạm tay bàn tay cầm bo mạch chủ xuống đất khi lau chùi, lúc đó tay sẽ đóng vai trò là dây tiếp đất. Khi tháo các mạch hoặc chíp ta đặc biệt không được để chúng lên bề mặt kim loại dẫn điện. Vì hiện nay có nhiều bo mạch chủ, card và các mạch khác có cài sẵn các pin liti. Những pin này phản ứng mạnh khi chúng bị chập mạch, pin sẽ nhanh chóng bị quá nóng và có thể phát nổ. 1.4. TIẾN HÀNH BẢO DƯỠNG 1.4.1. Sao lưu dữ liệu, diệt virus Trước khi tiến hành bảo dưỡng máy tính, kỹ thuật viên phải tiến hành việc sao lưu dữ liệu và diệt virus. Sở dĩ phải sao lưu dữ liệu là phòng tránh tình huống hỏng hóc ổ đĩa, làm mất, hỏng dữ liệu trong quá trình bảo dưỡng và quét virus. 1.4.1.1. Các tiện ích sao lưu dữ liệu Hiện nay có rất nhiều tiện ích phục vụ cho việc sao lưu dữ liệu, có thể kể ra ở đây một số tiện ích như sau: Tên chương trình Tính năng Disk2Disk version 1.2 Hỗ trợ Win9x/ NT, sao lưu dữ liệu (thư mục, ổ đĩa) vào ổ cứng. Disk Clone ExtraStrength version 1.0 Sao chép đĩa cứng Diskeeper version 5.3.340.4 Chương trình dồn đĩa cho Windows NT/ 2000 Drive Image version 1.0 Đây là một chương trình đặc biệt dùng để “sao chép” đĩa cứng.Nó có thể: - Tạo bản sao giống hệt của bất kỳ ổ cứng nào, chúng giống nhau từ dữ liệu cho tới cấu trúc và cả MBR cho đến Boot Record. - Có thể tạo bản sao của toàn bộ ổ đĩa cứng hay từng Partition (phân khu) riêng rẽ trong ổ cứng. - Có thể tạo file Image (file nén dạng hình ảnh) cho ổ cứng hay Partition rồi từ file Image này tạo thành hàng loạt bản sao khác. - Không đòi hỏi 2 ổ cứng phải có cùng dung lượng. - Hỗ trợ FAT16 và FAT32. NortonGhost 2003 Đây là chương trình sao lưu dữ liệu ổ cứng và các Partition thành: - Tạo bản sao giống hệt của bất kỳ ổ cứng nào, chúng giống nhau từ dữ liệu cho tới cấu trúc và cả MBR cho đến Boot Record. - Có thể tạo bản sao của toàn bộ ổ đĩa cứng hay từng Partition (phân khu) riêng rẽ trong ổ cứng. - File nén dạng hình ảnh hỗ trợ Win98/Me/2000/XP và OS/2. Hướng dẫn phần mềm Norton Ghost 2003 Chương trình Ghost tạo ra một ảnh, thật sự là một tập tin nén khổng lồ chứa tất cả các khối lượng dữ liệu trên ổ cứng vào thời điểm thực hiện ghost, để rồi sau đó ta có thể yên tâm làm cái ổ cứng của mình như: fdisk, format, cài thử một phần mềm mới .... mà không hề lo lắng gì đến dữ liệu cũ của mình, nếu cần thiết, chỉ với vài thao tác đơn giản, một chút thời gian, chúng ta lại có được một hệ thống y như cũ. Những hệ điều hành, phần mềm, bản FAT nào tương thích với Ghost? Ghost không coi trọng điều đó, chính xác hơn, Ghost không hề phân biệt đó là hệ điều hành nào (95, 98, Me, 2K, XP), phần mềm nào (WinZip, Office, Player ...), hoặc bản phân vùng nào (FAT, FAT32, NTFS), mọi thứ đều bình đẳng trong Ghost và nó coi mọi thứ đều là dữ liệu. Chức năng chính của chương trình: Tạo file ảnh cho ổ đĩa (Disk -> To Image) Tạo file ảnh cho Partition (Partition -> To Image) Tạo bản sao giống hệt cho ổ đĩa (Disk -> To Disk) Tạo bản sao giống hệt Partition (Partition -> To Partition) Giải nén file ảnh của một ổ đĩa (Disk -> From Image) Giải nén file ảnh của Partition (Partition -> From Image) ... Tạo file ảnh cho một Partition Chúng ta có thể tạo file ảnh cho cả một ổ đĩa hay chỉ cho một partition, trong trường hợp tạo file ảnh cho cả ổ đĩa thì chúng ta cần phải có một ổ đĩa khác để lưu file ảnh. Còn trong trường hợp chỉ cần tạo ảnh cho partition thì chúng ta có thể lưu file ảnh của partition đó sang partition khác hoặc sang một ổ đĩa khác có đủ dung lượng trống. Thực hiện Chạy phần mềm Norton Ghost 2003 Màn hình khởi động của Ghost, click OK Giao diện chính của Norton Ghost 2003 Ví dụ: Tạo file ảnh cho một Partition Chọn Local \ Partition \ To Image Chọn ổ đĩa vật lý cần Ghost, nhấn OK Chú ý: Việc chọn ổ đĩa vật lý cần Ghost (ổ đĩa gốc)phải chính xác, tránh trường hợp Ghost “ngược” sẽ mất hết dữ liệu của ổ đĩa hoặc Partition muốn Ghost. Chọn Partition mà muốn ghost, nhấn OK Chọn nơi để lưu file ảnh (image) Chọn nơi muốn lưu file ảnh, thông thường ghost lấy luôn thư mục có chứa file ghost.exe làm thư mục mặc định, chúng ta vẫn có thể chọn nơi khác để lưu. Nhưng chú ý rằng chúng ta không thể để file ảnh nằm trong Partition muốn ghost. Gõ tên file ảnh vào và chọn Save. Giả sử đặt tên là Win98SE Nếu dung lượng ổ lưu dữ liệu còn hạn chế, chương trình sẽ cho phép ta chọn độ nén, có thể chọn chế độ High để tiết kiệm chỗ trống, cách nén High chỉ chậm hơn không nén một chút không đáng kể. Sau khi chọn xong chế độ nén hoặc không nén, giao diện sau xuất hiện. Chọn Yes khi gặp thông báo "Proceed with partition image creation ?" Chờ đến khi chương trình chạy xong cũng là lúc ta đã hoàn thành Cách phục hồi partition từ file ảnh Chúng ta chạy phần mềm Ghost Chọn Local \ Partition \ From Image Chú ý: Chúng ta có thể chọn Disk hay Partition thì đều có thể chọn "From Image" được, nhưng tại sao có cả 2 tùy chọn này ? Đây là câu trả lời: - Nếu chọn "Disk -> From Image" trong khi Image được tạo từ một Partition thì sau khi Un-Ghost, chỉ còn duy nhất một Partition mặc dù trước đó ổ đĩa được chia thành nhiều Partition, Sở dĩ như vậy là vì tùy chọn này có nghĩa là "Tạo một ổ đĩa từ file ảnh" và do file ảnh chỉ là ảnh của một Partition nên sau khi Un-Ghost, Norton Ghost tự động link các Partition lại với nhau tạo thành một Partition duy nhất là C. Tất cả dữ liệu chứa trên các Partition khác đều bị xóa. - Nếu chọn "Partition from Image" sau khi Un-Ghost chúng ta sẽ có một Partition với dữ liệu mới được Ghost, còn dữ liệu trên các Partition còn lại vẫn được giữ nguyên. Chọn file ảnh để un-ghost Sau khi chọn "Partition from Image" hoặc "Disk from Image", chương trình sẽ hỏi file ảnh để Un-Ghost, chọn Win98SE.gho, click Open Chọn partition muốn un-ghost, click OK Chọn Yes khi gặp thông báo "Proceed with partition image restore?" và chờ đến khi chương trình chạy xong cũng là lúc ta đã hoàn thành. 1.4.1.2. Diệt virus Trên thực tế có rất nhiều phần mềm diệt virus hiệu quả, chúng ta nên chọn phần mềm diệt virus có tiếng với phiên bản cập nhật mới nhất và có thể chạy được trong môi trường DOS như: McAfee: Chương trình diệt virus của McAffe F-Prot: Chương trình diệt Virus của F-Prot Nav: Chương trình diệt Virus của Norton Antivirus Bkav: Chương trình diệt virus của Bkav Dưới đây tôi xin hướng dẫn sử dụng hai phần mềm thông dụng nhất hiện nay chạy được trên môi trường DOS: Khởi động máy tính từ đĩa CD công cụ, chạy phần mềm diệt virus có sẵn trên đĩa như: McAfee Màn hình dưới đây sẽ xuất hiện khi chọn chương trình McAfee: 1. Scan of all files (Quét tất cả các files): Lựa chọn này cho phép chương trình quét tất cả các files có trên máy tính. 2. Quick Scan (Quét nhanh): Chỉ quét những file có đuôi là *.DLL, *.EXE, *.COM. 3. Manual Scan (Tự thiết lập chế độ quét): Ta có thể tự mình thiết lập chế độ quét cho chương trình bằng lựa chọn này. Khi đã lựa chọn xong 1 trong 3 lựa chọn trên, nhấn một số tương ứng với các lựa chọn trên (1,2,3), màn hình tiếp theo sẽ hiển thị và cho phép chọn lựa những phương thức hoạt động của chương trình trong khi quét. 1. Clean Viruses from infected files or rename files (Diệt hoặc đổi tên những files bị nhiễm virus): Lựa chọn này cho phép chương trình quét và khi tìm thấy virus bị nhiễm vào một file nào đó, nó sẽ tự động diệt hoặc nếu không diệt được, nó sẽ đổi tên file đó theo mặc định (khi chương trình tìm thấy virus mà không diệt được, chương trình sẽ đưa ra phương án) để có thể nhận biết dễ dàng và có phương pháp xử lý. 2. Delete infected files: Xoá hết tất cả những file bị nhiễm virus (lưu ý: Chương trình sẽ xoá tất cả những file bị nhiễm virus trên máy tính, hãy cẩn thận với lựa chọn này bởi vì có thể nó sẽ xoá các file quan trọng để có thể khởi động được HĐH). 3. Move infected files to c:\viruses: Chương trình sẽ không làm gì với những file bị nhiễm virus mà nó chỉ di chuyển chúng tới một thư mục đã chỉ sẵn là c:\Viruses. Đây cũng là một lựa chọn an toàn cho máy tính. 4. Default setting only: Chạy chương trình theo mặc định của McAffe. Sau khi lựa chọn xong, màn hình tiếp theo sẽ xuất hiện cho phép chúng ta chọn ổ đĩa cần quét. Chúng ta hãy chọn một trong những ổ đĩa cần quét bằng cách nhấn phím số tương ứng với các lựa chọn, chương trình sẽ bắt đầu quét và diệt virus. F-Prot Giao diện chính xuất hiện khi chon lựa chương trình F-Prot: 1. Quick Scan (Quét nhanh): Sử dụng lựa chọn này để quét những file có phần mở rộng là EXE, COM, DLL… 2. “Dump” Scan of all files (Quét tất cả các files có trên ổ đĩa): Không phải lúc nào virus cũng chỉ nhiễm vào những file chương trình (COM, EXE…) mà nó còn có thể nhiễm vào tất cả các file có đuôi mở rộng khác (DOC, JPG, XLS…), vì vậy ta nên chọn lựa chọn này nếu như nghi ngờ máy tính bị nhiễm virus. 3. Scan only files with default Extensions (Quét theo mặc định): Chương trình sẽ quét theo những thiết lập mặc định của F-Prot. Sau khi lựa chọn xong, màn hình tiếp theo của F-Prot xuất hiện, bao gồm các lựa chọn: 1. Disinfect automaticly (Diệt virus không cần hỏi): Tự động tiêu diệt virus khi tìm thấy những file bị nhiễm. 2. Ask me before disinfected (Hỏi trước khi diệt): Nên sử dụng lựa chọn này, bởi vì sẽ có những file quan trọng bị nhiễm virus, có thể khi diệt xong, những file đó sẽ bị virus phá và không thể làm việc như trước được nữa. 3. Delete Automaticly (tự động xoá): Xoá những file bị nhiễm virus mà không cần hỏi lại. 4. Ask me before delete (hỏi trước khi xoá): Khi tìm thấy virus, chương trình sẽ hỏi lại chúng ta xem có nên xoá hay không những file bị nhiễm. 5. Rename Automaticly (Com/ Exe to Vom/ vxe): Tự động đổi tên những file bị nhiễm có đuôi *.com, *.exe thành file có đuôi *.vom, *.vxe . 6. Ask before rename (hỏi lại trước khi đổi tên): Chương trình sẽ hỏi lại chúng ta trước khi đổi tên những file bị nhiễm virus. 7. Report only: Không làm gì với những file bị nhiễm, chỉ tổng hợp về những file đó rồi in ra một bản báo cáo. Sau khi lựa chọn xong bằng cách nhấn một phím số tương ứng với các lựa chọn, màn hình tiếp theo xuất hiện cho phép ta lựa chọn ổ đĩa cần quét. Chọn ổ đĩa tương ứng và đợi chương trình làm việc với ổ đĩa đó cho đến khi quét xong. 1.4.2. Tiến hành bảo dưỡng phần cứng 1.4.2.1. Bảo dưỡng khối nguồn Dây ra công tắc nguồn Dây nguồn cung cấp các thiết bị Qụat khối nguồn Bảng mạch khối nguồn - Rút các dây nguồn cung cấp tới các thiết bị (bo mạch chủ, ổ đĩa cứng, ổ đĩa mềm, ổ CD, quạt bộ xử lý trung tâm,...). Riêng đối với nguồn AT thì thêm thao tác rút 4 dây nguồn ra khỏi công tắc nguồn (nên ghi nhớ lại vị trí màu dây để tiện cho việc lắp lại sau này), cũng có một số loại được hàn trực tiếp lên công tắc, khi đó ta phải tháo cả công tắc. - Dùng tô vít 4 cạnh tháo lần lượt 4 vít định vị khối nguồn phía sau máy. Nhẹ nhàng lách khối nguồn ra khỏi khung máy. - Dùng tô vít 4 cạnh tháo lần lượt 4 vít trên khối nguồn, mở vỏ khối nguồn. - Vệ sinh quạt nguồn: Trục quạt Rút dây cắm nguồn cung cấp ra khỏi bảng mạch. Dùng tô vít 4 cạnh tháo 4 vít định vịt quạt trên khung nguồn ra. Dùng chổi lông kết hợp máy hút bụi làm sạch các lớp bụi bám trên cánh quạt. Dùng mỡ bôi trơn tra vào trục cánh quạt nguồn làm tăng khả năng vận hành của quạt. - Vệ sinh bảng mạch khối nguồn: Dùng tô vít 4 cạnh tháo các vít định vị bảng mạch, chân phích cắm trên vỏ khối nguồn ra. Dùng chổi lông kết hợp máy hút bụi làm sạch các lớp bụi bám trên bảng mạch, mạch điện. Sử dụng dung dịch BUTIN pha với nhựa thông quét lên bề mặt của bảng mạch và mạch điện để làm sạch các vết ố mốc, các vết gỉ do bị oxi hoá gây nên, sau đó sấy khô bảng mạch và mạch điện. Chú ý: Sau khi quét dung dịch BUTIN pha với nhựa thông lên bảng mạch và mạch điện phải đảm bảo thật khô mới cho nguồn hoạt động. 1.4.2.2. Bảo dưỡng Card màn hình Ram Chân nối Chíp sét Đầu ra tín hiệu - Sử dụng Tô vít 4 cạnh tháo vít bắt giữ card màn hình ra khỏi khung máy. - Card màn hình được tháo ra sử dụng chổi lông nhẹ nhàng quét sạch kết hợp với máy hút bụi hút sạch các bụi bẩn bám trên bề mặt bảng mạch và mạch điện, kể cả đầu ra tín hiệu của card. - Sử dụng dung dịch BUTIN pha với nhựa thông quét lên bề mặt của bảng mạch và mạch điện để làm sạch các vết ố mốc, các vết gỉ do bị oxi hoá gây nên, sau đó sấy khô bảng mạch và mạch điện. Chú ý: Sau khi quét dung dịch BUTIN pha với nhựa thông lên bảng mạch và mạch điện phải đảm bảo thật khô mới lắp vào máy. - Sử dụng bông chấm cồn 900 lau chùi sạch các chân cắm của card màn hình rồi để khô. Trong quá trình tháo lắp không nên chạm tay vào vào các chân nối được mạ vàng (trắng) đó. - Đối với loại card màn hình được cắm RAM. Ta nhấc bỏ RAM ra khỏi card rồi lấy chổi lông quét sạch các bụi bẩn trong đó, kể cả chân RAM. Rồi cắm trả lại, đảm bảo được cắm chắc chắn. - Đối với card manh hình có bộ phận quạt tản nhiệt (Card có dung lượng lớn) ta cần phải vệ sinh quạt bằng cách dùng chổi lông, bình xịt khí làm sạch các bụi bẩn bám trên quạt. Tra mỡ bôi trơn vào trục quạt. (Đối với card sound, card máy in... ta đều tiến hành tương tự) 1.4.2.3. Bảo dưỡng quạt bộ xử lý trung tâm Với bộ xử lý đế cắm: Quạt bộ xử lý trung tâm Đế cắm Bộ khung định vị khối tản nhiệt Khối tản nhiệt Bộ xử lý trung tâm Khoá Lẫy Để tháo khối tản nhiệt ra ta cần gạt 2 khoá, bật lần lượt 4 lẫy ở 4 góc khung định vị khối tản nhiệt ra. Nhấc cả khối tản nhiệt ra khỏi bề mặt bộ xử lý. Một số loại bo mạch về trước, khối tản nhiệt được định vị bởi 1 đai mắc vào 2 mấu trên đế cắm bộ xử lý. Dùng tay, kìm nhọn hoặc tô vít dẹt nhấn đai giữ khối tản nhiệt xuống. Nhấc khối tản nhiệt ra khỏi bề mặt bộ xử lý. - Dùng tô vít 4 cạnh tháo lần lượt 4 vít định vị quạt trên khối tản nhiệt. - Dùng chổi lông và bình xịt lau sạch bụi bẩn bám trên cánh quạt. - Dùng mỡ bôi trơn tra vào trục quạt. Lẫy giữ khối tản nhiệt Quạt bộ xử lý trung tâm Chân cắm Trục quạt Với bộ xử lý sử dụng khe cắm: - Gạt 2 đai giữ khối tản nhiệt với bộ xử lý. Tháo rời khối tản nhiệt ra khỏi bộ xử lý. - Tháo quạt ra khỏi khối tản nhiệt. - Dùng chổi lông và bình xịt lau sạch bụi bẩn bám trên cánh quạt. - Dùng mỡ bôi trơn tra vào trục quạt. 1.4.2.4. Bảo dưỡng bo mạch chủ - Sử dụng Tô vít loại 4 cạnh tháo lần lượt các vít được bắt trên bo mạch với sườn máy (gỡ bỏ các chốt nhựa nếu có). - Bo mạch chủ được tháo ra và đặt trên bề mặt phẳng và mềm, không dẫn điện, sử dụng chổi lông nhẹ nhàng quét sạch kết hợp với máy hút bụi hút sạch các bụi bẩn bám trên bề mặt bảng mạch và mạch điện. - Sử dụng dung dịch BUTIN pha với nhựa thông quét lên bề mặt của bảng mạch và mạch điện để làm sạch các vết ố mốc, các vết gỉ do bị oxi hoá gây nên, sau đó sấy khô bảng mạch và mạch điện. Chú ý: sau khi quét dung dịch BUTIN pha với nhựa thông lên bảng mạch và mạch điện phải đảm bảo thật khô mới lắp vào máy. 1.4.2.5. Bảo dưỡng ổ đĩa mềm, CD-ROM Ổ đĩa CD-ROM Ổ đĩa mềm Sử dụng đĩa lau đầu từ để bảo dưỡng thường xuyên cho thiết bị này. Ngoài ra ta có thể tháo các bộ phận ổ đĩa ra, làm như vậy không những ta có thể lau được đầu từ mà còn có thể bôi trơn một số cơ chế trong ổ đĩa, làm sạch các đầu nối. Chú ý: Khói thuốc có thể gây ra hiện tượng ăn mòn trên một số bộ phận của máy tính, đặc biệt là đối với một số bộ phận nhạy cảm như đầu đọc của ổ đĩa mềm, các thấu kính trong các ổ đĩa quang. Do đó ta nên tránh hút thuốc lá gần các thiết bị này. -Ta nên duỗi thẳng và làm sạch các đầu nối của cáp tín hiệu ổ mềm, ổ cứng, ổ CD-ROM... 1.4.2.6. Bảo dưỡng chuột và bàn phím Bàn phím: - Khi bàn phím có hiện tượng chập chờn, kẹt phím thì đó là lúc bàn phím cần được làm sạch. - Sử dụng vải mềm hoặc bàn chải nhỏ có tẩm dung dịch chất tẩy sạch Sumo lau sạch bề mặt và quanh phím. - Sử dụng tô vít 4 cạnh tháo bỏ các vít ở mặt sau bàn phím. - Nhắc mặt bàn phím lên. - Tháo rời từng phím, dùng bàn chải lông và bình xịt khí để lau chùi vùng tiếp xúc giữa phím và bản mạch. Chuột: Bi cao su Trục lăn Trục lăn - Khi chuột có hiện tượng dịch chuyển không theo ý muốn cũng là lúc chuột cần được bảo dưỡng. - Xoay miếng nhựa hình vành khăn ở đáy con chuột theo chiều mũi tên. - Tháo quả bi cao su ra, sử dụng vải mềm lau sạch bi cao su. - Sử dụng bông hoặc vải mềm lau sạch bề mặt các trục lăn bên trong của chuột. - Sử dụng vải mềm hoặc bàn chải nhỏ có tẩm dung dịch chất tẩy sạch Sumo lau sạch mặt ngoài của chuột. Để hạn chế lỗi do chuột gây ra, ta nên bảo dưỡng chuột thường xuyên hơn và việc dùng bàn di chuột cũng là một biện pháp tăng khả năng chống nhiễm bẩn của chuột. 1.4.2.7. Bảo dưỡng vỏ máy - Khi các linh kiện được tháo rời hết ra khỏi khung máy cũng là lúc ta tiến hành bảo dưỡng vỏ máy. - Sử dụng chổi lông quét nhẹ kết hợp máy hút bụi làm sạch các lớp bụi bám trong khung máy. - Dùng vải ẩm lau sạch lại bên trong. - Sử dụng vải mềm hoặc miếng xốp mềm được tẩm dung dịch tẩy vết bẩn (như Sumo, hoặc kem Canna...) lau nhẹ nhiều lần lên bề mặt ngoài của vỏ máy. Sau đó dùng vải mềm sạch lau sạch. 1.4.2.8. Vệ sinh vỏ màn hình - Ngắt nguồn điện cấp cho màn hình. - Sử dụng chổi lông quét nhẹ kết hợp máy hút bụi làm sạch các lớp bụi bám mặt trên của màn hình, tránh để bụi rời vào trong. - Dùng vải ẩm lau sạch mặt kính của màn hình. - Sử dụng vải mềm hoặc miếng xốp mềm được tẩm dung dịch tẩy vết bẩn (như Sumo, hoặc kem Canna...) lau nhẹ nhiều lần lên bề mặt ngoài của vỏ màn hình. Sau đó dùng vải mềm sạch lau sạch. 1.4.3. Tiến hành lắp ráp và hiệu chỉnh Sau khi bảo dưỡng các thiết bị xong, công việc bây giờ là phải lắp ráp lại chúng thành một PC hoạt động. 1.4.3.1. Lắp đặt bộ vi xử lý lên bo mạch chủ - Đối với CPU đế cắm: Tìm chân số 1 trên CPU; nó thường nằm ở một góc của CPU và được đánh dấu bằng một chấm nhỏ. Tiếp theo tìm chân số 1 tương ứng trên đế cắm ZIP trên bo mạch chủ; nó cũng thường được đánh dấu ngay trên bo mạch chủ hoặc một góc của đế cắm được uốn cong. Đặt CPU vào đế cắm bằng cách nâng đai bảo vệ thẳng đứng lên, sau đó đặt tương ứng các chân của CPU với các chân đế cắm rồi nhẹ nhàng nhấn xuống. Nếu quá trình nhấn xuống thấy chặt tay phải dừng ngay và kiểm tra các chân CPU xem chân nào bị cong thì dùng kìm nhỏ kéo thẳng. Khi CPU được đặt vào đế, nhấn đai bảo vệ vào đúng vị trí nhằm định vị CPU. Tiếp theo là lắp bộ tản nhiệt: Đối với dòng máy từ Pentium III trở về trước thì bộ tản nhiệt được cố định bởi một đai được nứu hai đầu vào hai mấu trên đế cắm, trước tiên ta phải đặt một đầu (thường là đầu nhỏ) mắc vào mấu trên đế cắm, dùng tay hoặc kìm nhỏ đẩy đầu còn lại mắc vào mấu đối diện. Riêng đối với dòng máy Pentium IV hiện nay, bộ tản nhiệt khá lớn, do đó thiết kế lắp đặt cũng khác, cả khối tản nhiệt được chụp bởi một bộ khung, ta mở 2 khoá ở trên bề mặt khối tản nhiệt ra nhằm nới lỏng khung với khối tản nhiệt. Từ từ đưa cả khối đó chụp lên bộ vi xử lý. Khi nào cả 4 chốt trên khung tản nhiệt khớp vào khung trên bo mạch chủ thì ta đóng 2 khoá định vị khối tản nhiệt lại. - Đối với CPU sử dụng khe cắm: Trước hết định vị hai giá đỡ vào hai bên của khe cắm. Đẩy chốt qua lỗ vít trên giá đỡ và bo mạch chủ cho đến khi vào đúng vị trí (khi nghe thấy tiếng “tách”). Đặt các chân giữ chốt qua lỗ để định vị vị trí. Sau đó đẩy bộ vi xử lý (đã lắp tản nhiệt, quạt) trượt trên giá đỡ cho đến khi vào đúng khe cắm trên bo mạch chủ. Chốt của bộ vi xử lý sẽ tự khoá khi bộ vi xử lý được đặt vào đúng chỗ. 1.4.3.2. Lắp RAM Tuỳ từng loại RAM mà có những phương pháp lắp khác nhau. Thông thường lắp các thanh RAM vào các khe cắm hoặc bank nhớ được đánh số thấp nhất. - Đối với SIMM ta phải lắp hoặc là 2 thanh hoặc là 4 thanh. Việc lắp 2 thanh thì yêu cầu 2 thanh đó phải trong cùng một khối nhớ và có dung lượng bằng nhau. Khi tháo lắp phải theo thứ tự vào trước ra sau, giữ ngiêng thanh RAM đặt vào khe cắm rồi đẩy vào khi nào thanh RAM được khoá 2 đầu là được. - Đối với DIMM vì 1 khối nhớ cần 1 DIMM do đó không nhất thiết phải lắp 2 thanh. Trước khi lắp phải mở khoá ở hai đầu khe cắm ra rồi ấn nhẹ thanh RAM xuống. Khi nào khoá bập vào các khấc trên thanh RAM là được. Nếu không thấy thanh RAM trượt vào khe cắm thì chắc chắn là do ta cắm sai hướng. Việc ấn quá mạnh có thể làm gẫy thanh RAM hoặc vỡ khe cắm. Nếu kẹp giữ của khe cắm bị vỡ, thanh RAM không thể nằm chắc chắn được trong khe cắm do đó khi hoạt động dễ gây lỗi do tiếp xúc chập chờn. 1.4.3.3. Lắp bo mạch chủ vào khung máy Trước khi lắp bo mạch chủ cần xem trên bo mạch chủ có những vị trí nào có thể bắt vít được, từ đó ta đi lắp các đế nhựa (khi trên lỗ không có vòng đệm) hoặc đế kim loại (khi trên lỗ có vòng đệm) lên khung máy tương ứng với các vị trí đã xác định. Đặt bo mạch chủ xuống khung máy rồi đẩy nó trượt đi nhờ các đế và khe cắm trên khung máy sao cho khớp vào khung máy. Tức là phải khớp các cổng trên bo mạch chủ với tấm bảo vệ I/O trên khung máy. Khi đặt bo mạch chủ vào vị trí phù hợp, các lỗ vít trên bo mạch chủ sẽ thẳng hàng với các lỗ vít trên khung máy. Dùng tô vít 4 cạnh có từ tính lần lượt bắt các vít vào đúng vị trí đã bắt đế sau đó xiết chặt lần lượt các vít nhằm định vị bo mạch chủ. 1.4.3.4. Lắp ổ đĩa cứng, ổ đĩa mềm, ổ đĩa CD Theo vị trí đã được nhà sản xuất xác định sẵn trên khung máy từ đó ta tiến hành lắp đặt ổ đĩa sao cho phù hợp. Lựa theo chiều thuận ta đặt ổ đĩa vào vị trí, khi vào đúng vị trí, các lỗ vít trên ổ đĩa s