Phân tích và thiết kế hướng đối tượng dùng UML

1Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 1 Trương Đai hoc Bach Khoa Tp. Hö̀ Chñ Minh Khoa Cöng Nghï Thöng Tin Mön hoc PHÂN TÍCH & THIẾT KẾ HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG DÙNG UML Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 2 1. ûn lai 1 sú́ khai niøm cơ ban cua hương ₫ú́i tương, cac ngún ngư hương ₫ú́i tương thương dung, cơ chǿ dịch cac type/class sang ngún ngư cú̉ ₫iø̉n (ngún ngư may). 2. ûn lai qui trěnh phat triø̉n phö̀n mø̀m hơp nhö́t. 3. ûn lai ngún ngư UML ₫ươc dung ₫ø̉ miøu ta cac artifacts cua qui trěnh phat triø̉n phö̀n mø̀m hơp nhö́t. 4. Giơi thiøu cac mö̃u thiǿt kǿ hương ₫ú́i tương ₫ươc dung phú̉ biǿn trong cac ưng dung hiøn hanh va cac ưng dung tương lai. Nöi dung mön hoc 2Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 3 Tai liïu tham khao chñnh [1] The Unified Software Development Process, Ivar Jacabson, Grady Booch, James Rumbaugh, Addison-Wesley, 1999. [2] Software Engineering - A practitioner's approach, R.S. Pressman, McGraw-Hill, 1997 [3] Design Patterns, Erich Gamma, Richard Helm, Ralph Johnson, John Vlissides, Addison-Wesley, 1998. [4] OMG Unified Modeling Language Specification, version 1.3, Object Management Group (www.omg.org), 1999 [5] UML Toolkit, Hans-Erik Eriksson & Magnus Penker, 1998 [6] Object-Oriented Software Engineering, A Use-Case Driven Approach, I. Jacobson, ACM Press/Addison-Wesley, 1992 [7] Object-Oriented Analysis and Design with Applications, G. Booch, The Benjamin Cummings Publishing Company, 1994 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 4 Trương Đai hoc Bach Khoa Tp. Hö̀ Chñ Minh Khoa Cöng Nghï Thöng Tin Chương 1 CAC KHAI NIÏM CƠ BAN CUA MÖ HÒNH HƯƠNG ĐÖI TƯƠNG Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 3Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 5 Nöi dung 1.1 Tư lêp trònh co cếu truc ₫ḯn OOP 1.2 Đö́i tương, thuöc tñnh, tac vu. 1.3 Abstract type va class. 1.4 Tñnh bao ₫ong. 1.5 Tñnh thưa kḯ va cơ chḯ 'override'. 1.6 Tñnh bao göp. 1.7 Thöng ₫iïp, tñnh ₫a hònh va kiï̉m tra kiï̉u. 1.8 Tñnh tö̉ng quat hoa. 1.9 Tñnh vưng bï̀n. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 6 1. May tĚnh sú́ la thiǿt bị co thø̉ thưc hiøn 1 sú́ hưu han cac chưc năng cơ ban (töp lønh), cơ chǿ thưc hiøn cac lønh la tư ₫úng tư lønh ₫ö̀u cho ₫ǿn lønh cuú́i cung. Danh sach cac lønh ₫ươc thưc hiøn nay ₫ươc goi la chương trěnh. 2. bö́t ky cúng viøc ngoai ₫ơi nao cung co thø̉ ₫ươc chia thanh trěnh tư nhiø̀u cúng viøc nho hơn. Trěnh tư cac cúng viøc nho nay ₫ươc goi la giai thuöt giai quyǿt cúng viøc ngoai ₫ơi. Mú̃i cúng viøc nho hơn cung co thø̉ ₫ươc chia nho nưa,... ⇒ cúng viøc ngoai ₫ơi la 1 trěnh tư cac lønh may (chương trěnh). 3. vö́n ₫ø̀ mö́u chú́t cua viøc dung may tĚnh giai quyǿt vö́n ₫ø̀ ngoai ₫ơi la löp trěnh. Cho ₫ǿn nay, löp trěnh la cúng viøc cua con ngươi (vơi sư trơ giup ngay cang nhiø̀u cua may tĚnh). 4. cac lønh cua chương trěnh (code) phai tham khao hoăc xư ly (truy xuö́t) thúng tin (dư liøu). Tư lêp trònh co cếu truc ₫ḯn OOP Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 4Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 7 Tư lêp trònh co cếu truc ₫ḯn OOP Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 5. Dư liøu cua 1 chương trěnh co thø̉ rö́t nhiø̀u va ₫a dang. Đø̉ truy xuö́t ₫ung 1 dư liøu ta cö̀n : - tøn nhön dang. - kiø̉u dư liøu miøu ta cö́u truc dư liøu. - tö̀m vưc truy xuö́t miøu ta giơi han khach hang truy xuö́t dư liøu. 6. Chương trěnh cú̉ ₫iø̉n = giai thuöt + dư liøu. 7. Chương trěnh con (function, subroutine,...) cho phep cö́u truc chương trěnh, sư dung lai code... 8. Chương trěnh cú̉ ₫iø̉n co cö́u truc phön cö́p như sau : Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 8 Chương trěnh = cö́u truc dư liøu + giai thuöt entry 'start' global datamodule (package) local data of module local data of function Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Tư lêp trònh co cếu truc ₫ḯn OOP 5Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 9 Chương trěnh = töp cac ₫ú́i tương tương tac nhau entry ₫ú́i tương (object) local data of object local data of operation Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Tư lêp trònh co cếu truc ₫ḯn OOP Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 10 Tö̉ng quat vï̀ hương ₫ö́i tương ƒ Mú hěnh hương ₫ú́i tương giơi thiøu 1 quan ₫iø̉m löp trěnh (va phön tĚch/thiǿt kǿ) khac hăn so vơi trương phai cú̉ ₫iø̉n (co cö́u truc). ƒ Băt ₫ö̀u nhen nhom vao nhưng năm cuú́i 60s va ₫ǿn ₫ö̀u 90s thě trơ nøn rö́t phú̉ biǿn trong cúng nghiøp phö̀n mø̀m. ƒ Nhưng ngún ngư hương ₫ú́i tương ₫ö̀u tiøn : Smalltalk, Eiffel. Sau ₫o xuö́t hiøn thøm : Object Pascal, C++, Java, C#,… ƒ Hěnh thanh cac phương phap phön tĚch/thiǿt kǿ hương ₫ú́i tương. ƒ Va hiøn nay ta co 1 qui trěnh phat triø̉n phö̀n mø̀m hơp nhö́t dưa trøn ngún ngư UML. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 6Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 11 Đö́i tương (Object) ~ Mú hěnh ₫ú́i tương quan niøm chương trěnh bao gú̀m cac ₫ú́i tương sinh sú́ng va tương tac vơi nhau. ~ Đú́i tương bao gú̀m : ƒ thuúc tĚnh (dư liøu) : mang 1 gia trị nhö́t ₫ịnh tai tưng thơi ₫iø̉m. ƒ tac vu (operation) : thưc hiøn 1 cúng viøc nao ₫o. Interface (abstract type) Implementation (class) Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 12 Kiï̉u trưu tương (Abstract type) ~ Abstract type (type) ₫ịnh nghĩa interface sư dung ₫ú́i tương. ~ Interface la töp cac entry ma bøn ngoai co thø̉ giao tiǿp vơi ₫ú́i tương. ~ Dung signature ₫ø̉ ₫ịnh nghĩa mú̃i entry, Signature gú̀m : ƒ tøn method (operation) ƒ danh sach ₫ú́i sú́ hěnh thưc, mú̃i ₫ú́i sú́ ₫ươc ₫ăc ta bơi 3 thuúc tĚnh : tøn, type va chiø̀u chuyø̉n ₫úng (IN, OUT, INOUT). ƒ ₫ăc ta chưc năng cua method (thương la chu thĚch). ~ Dung abstract type (chư khúng phai class) ₫ø̉ ₫ăc ta kiø̉u cho biǿn, thuúc tĚnh, tham sú́ hěnh thưc. ~ User khúng cö̀n quan töm ₫ǿn class (hiøn thưc cu thø̉) cua ₫ú́i tương. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 7Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 13 Class (Implementation) ~ Class ₫ịnh nghĩa chi tiǿt hiøn thưc ₫ú́i tương : ƒ ₫ịnh nghĩa cac thuúc tĚnh dư liøu : gia trị cua tö́t ca thuúc tĚnh xac ₫ịnh trang thai cua ₫ú́i tương. ƒ kiø̉u cua thuúc tĚnh co thø̉ la type cú̉ ₫iø̉n hay abstract type, trong trương hơp sau thuúc tĚnh chưa tham khao ₫ǿn ₫ú́i tương khac. ƒ coding cac method va cac internal function. ~ Định nghĩa cac method tao va xoa ₫ú́i tương. ~ Định nghĩa cac method constructor va destructor. ~ User khúng cö̀n quan tön ₫ǿn class cua ₫ú́i tương. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 14 Vñ du vï̀ class trong Java class abstract HTMLObject { protected static final int LEFT = 0; protected static final int MIDDLE = 1; protected static final int RIGHT = 2; private int alignment = LEFT; protected Vector objects = null; HTMLObject( ){ // constructor objects = new Vector (5); } public void setAlignment( int algnmt ) { alignment = algnmt; } public int getAlignment( ) { return alignment; } public abstract String toHTML( ); // abstract operation } Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 8Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 15 Tñnh bao ₫ong (encapsulation) z Bao ₫ong : che dö́u moi chi tiǿt hiøn thưc cua ₫ú́i tương, khúng cho bøn ngoai thö́y va truy xuö́t ⇒ tĚnh ₫úc löp cao giưa cac ₫ú́i tương (hay tĚnh kǿt dĚnh - cohesion giưa cac ₫ú́i tương rö́t thö́p). ƒ che dö́u cac thuúc tĚnh dư liøu : nǿu cö̀n cho phep truy xuö́t 1 thuúc tĚnh dư liøu, ta tao 2 method get/set tương ưng ₫ø̉ giam sat viøc truy xuö́t va che dö́u chi tiǿt hiøn thưc bøn trong. ƒ che dö́u chi tiǿt hiøn thưc cac method. ƒ che dö́u cac internal function va sư hiøn thưc cua chung. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 16 Tñnh thưa kḯ (inheritance) ~ TĚnh thưa kǿ cho phep giam nhe cúng sưc ₫ịnh nghĩa type/class : ta co thø̉ ₫ịnh nghĩa cac type/class khúng phai tư ₫ö̀u ma băng cach kǿ thưa type/class co săn, ta chỉ ₫ịnh nghĩa thøm cac chi tiǿt mơi ma thúi (thương kha Ět). ƒ Đa thưa kǿ hay ₫ơn thưa kǿ. ƒ Mú́i quan hø supertype/subtype va superclass/subclass. ƒ co thø̉ override cac method cua class cha, kǿt qua override chỉ co nghĩa trong ₫ú́i tương class con. ƒ Đú́i tương cua class con co thø̉ ₫ong vai tro cua ₫ú́i tương cha nhưng ngươc lai thương khúng ₫ung. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 9Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 17 Vñ du vï̀ thưa kḯ va override - Java class Geometry { public Draw(Graphics g); protected int xPos, yPos; protected double xScale, yScale; protected COLORREF color; }; class Line extends Geometry { int xPos2, yPos2; // other attributes... public Draw(Graphics g) { // cac lønh ve ₫oan thăng } } Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 18 Tñnh bao göp (aggregation) ƒ 1 ₫ú́i tương co thø̉ chưa nhiø̀u ₫ú́i tương khac tao nøn mú́i quan hø bao gúp 1 cach ₫ø qui giưa cac ₫ú́i tương. ƒ Co 2 goc nhěn vø̀ tĚnh bao gúp : ngư nghĩa va hiøn thưc. O1 O2 O3 Goc nhěn ngư nghĩa Goc nhěn hiøn thưc O1 O2 O3 Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 10 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 19 Vñ du vï̀ bao göp - C++ class Geometry { // abstract base class public: Geometry( ); ~Geometry( ); virtual void Draw( Window *pWnd ) = 0; // abstract operation protected: int xPos, yPos; double xScale, yScale; COLORREF color; }; class Group : public Geometry { public: Group( ); ~Group( ); virtual void Draw( Window *pWnd ); // override private: Geometry **ppGeo; // pointer container int geoCount; }; Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 20 Thöng ₫iïp (Message) ~ Thúng ₫iøp la 1 phep goi tac vu ₫ǿn 1 ₫ú́i tương tư 1 tham khao. ~ Thúng ₫iøp bao gú̀m 3 phö̀n : ƒ tham khao ₫ǿn ₫ú́i tương ₫Ěch. ƒ tøn tac vu muú́n goi. ƒ danh sach tham sú́ thưc cö̀n truyø̀n theo (hay nhön vø̀ tư) tac vu. ƒ vĚ du : aCircle.SetRadius (3); aCircle.Draw (pWnd); ~ Thúng ₫iøp la phương tiøn giao tiǿp (hay tương tac) duy nhö́t giưa cac ₫ú́i tương. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 11 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 21 Tñnh ₫a xa (Polymorphism) ~ Cung 1 lønh gơi thúng ₫iøp ₫ǿn ₫ú́i tương thúng qua cung 1 tham khao nhưng ơ vị trĚ/thơi ₫iø̉m khac nhau co thø̉ göy ra viøc thưc thi method khac nhau cua cac ₫ú́i tương khac nhau. T1 p1; // C1 va C2 la 2 class hiøn thưc T1 ... p1 = New C1; // tao ₫ú́i tương C1, gan tham khao vao p1 p1.meth1(...); ... p1 = New C2; // tao ₫ú́i tương C2, gan tham khao vao p1 p1.meth1(...); Lønh p1.meth1(...); ơ 2 vị trĚ khac nhau kĚch hoat 2 method khac nhau cua 2 class khac nhau. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 22 Kiï̉m tra kiï̉u (type check) ~ Chăt va dung mú́i quan hø 'conformity' (tương thĚch tú̉ng quat). Type A tương thĚch vơi type B ⇔ A chưa moi method cua B va ưng vơi tưng method cua B : ƒ tú̀n tai 1 method cung tøn trong A. ƒ danh sach ₫ú́i sú́ cua 2 method tương ưng phai băng nhau. ƒ kiø̉u ₫ú́i sú́ OUT hay gia trị return cua method trong A phai tương thĚch vơi kiø̉u cua ₫ú́i sú́ tương ưng trong B. ƒ kiø̉u ₫ú́i sú́ IN cua method trong B phai tương thĚch vơi kiø̉u cua ₫ú́i sú́ tương ưng trong A. ƒ kiø̉u ₫ú́i sú́ INOUT cua method trong A phai trung vơi kiø̉u cua ₫ú́i sú́ tương ưng trong B. Ö quan hø so trung hay quan hø con/cha (sub/super) la trương hơp ₫ăc biøt cua quan hø tương thĚch tú̉ng quat. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 12 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 23 Tñnh tö̉ng quat hoa (Generalization) ~ Co 2 ngư nghĩa khac nhau cua tĚnh tú̉ng quat hoa : ƒ class tú̉ng quat hoa cho phep san sinh tư ₫úng cac class běnh thương, cac class běnh thương tư no chỉ co thø̉ tao ra ₫ú́i tương. Thương dung ngư nghĩa nay trong giai ₫oan löp trěnh. ƒ ngươc vơi tĚnh thưa kǿ : supertype/superclass la type/class tú̉ng quat hoa cua cac con cua no. Thương dung ngư nghĩa nay trong giai ₫oan phön tĚch/thiǿt kǿ phö̀n mø̀m. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 24 Tñnh thương tru (persistence) ~ ₫ơi sú́ng cua 1 ₫ú́i tương ₫úc löp vơi ₫ơi sú́ng cua phö̀n tư tao ra no. ƒ ₫ú́i tương phai tú̀n tai khi con Ět nhö́t 1 tham khao ₫ǿn no trong hø thú́ng. ƒ ₫ú́i tương phai bị xoa khi khúng con tham khao nao ₫ǿn no, vě tai thơi ₫iø̉m nay ₫ú́i tương la rac. Viøc xac ₫ịnh chĚnh xac 1 ₫ú́i tương co phai la rac hay khúng la 1 viøc phưc tap code ưng dung khúng ₫ươc phep lam, ₫öy la cúng viøc cua hø thú́ng thúng qua module 'garbage collection'. ƒ vưng bø̀n khúng phai la vĩnh hăng, mưc ₫ú co thø̉ la 1 session cua may ao (JVM) hay løu dai (thúng qua ₫ĩa cưng, CDROM). Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương 13 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 25 Tö̉ng kḯt ~ Mú hěnh hương ₫ú́i tương quan niøm thǿ giơi (hay chương trěnh) bao gú̀m cac ₫ú́i tương sú́ng chung va tương tac vơi nhau. ~ Cac ₫ăc ₫iø̉m chĚnh cua hương ₫ú́i tương : ƒ Bao ₫ong : mú̃i ₫ú́i tương bao gú̀m dư liøu va tac vu. Cac tac vu thiǿt löp nøn hanh vi cua ₫ú́i tương. Cac ₫ú́i tương ₫ươc phön loai băng class. ƒ Cac ₫ú́i tương tương tac vơi nhau băng cach gơi thúng ₫iøp. ƒ giưa cac class/₫ú́i tương co thø̉ tú̀n tai quan hø bao gúp, thưa kǿ, tú̉ng quat hoa. ƒ TĚnh ₫a hěnh : kǿt qua cua sư kiø̉m tra kiø̉u dưa vao mú́i quan hø 'conformity'. ƒ TĚnh vưng bø̀n : ₫ú́i tương tú̀n tai khi con Ět nhö́t 1 tham khao ₫ǿn no. Chương 1: Cac khai niøm cơ ban cua mú hěnh hương ₫ú́i tương Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 26 Chương 2 THÑ DU VÏ NGÖN NGƯ OOP ) Visual C++ ) Java Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP Trương Đai hoc Bach Khoa Tp. Hö̀ Chñ Minh Khoa Cöng Nghï Thöng Tin 14 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 27 2.1 Ngön ngư Visual C++ 1. Chỉ hö̃ trơ khai niïm class. 2. Cho phep Đa thưa kḯ. 3. Dung 'abstract class' ₫ï̉ ₫ịnh nghĩa interface. 4. Tềm vưc truy xuết cac thanh phền. 5. Đa hònh co chon loc nhơ 'virtual function' 6. Chỉ hö̃ trơ cac ₫ö́i tương tam. 7. Override method khi thưa kḯ. 8. Co thï̉ ₫ịnh nghĩa function overloaded. Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 28 Chỉ hö̃ trơ khai niïm class 1. Dung class ₫ø̉ ₫ịnh nghĩa kiø̉u cho cac biǿn, thuúc tĚnh ⇒ ₫ú́i tương co thø̉ chưa vöt ly ₫ú́i tương khac hay chưa tham khao ₫ǿn ₫ú́i tương khac. 2. Đa thưa kǿ trong ₫ịnh nghĩa class ⇒ 1 class co thø̉ chưa nhiø̀u class con trung nhau ⇒ dung "virtual base class" ₫ø̉ tú́i ưu hoa bú nhơ ₫ú́i tương. Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP 15 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 29 Class trưu tương (Abstract class) 3. Hú̃ trơ khai niøm "abstract class" ₫ø̉ ₫ịnh nghĩa class chỉ chưa thúng tin interface nhưng khúng cho phep dung class nay ₫ø̉ ₫ịnh nghĩa kiø̉u cho biǿn hay thuúc tĚnh. 1 abstract class la 1 class chưa Ět nhö́t 1 "pure virtual funtion". class Geometry { // abstract class public: Geometry( ); ~Geometry( ); virtual void Draw( Window *pWnd ) = 0; // pure virtual function protected: int xPos, yPos; double xScale, yScale; COLORREF color; }; Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 30 Tềm vưc truy xuết thanh viïn 4. Tö̀m vưc truy xuö́t thúng tin trong ₫ú́i tương : private : thúng tin bị che dö́u hoan toan. protected : chỉ che dö́u bøn ngoai nhưng cho phep cac ₫ú́i tương con, chau, chăt... truy xuö́t. public : cho phep tö́t ca moi nơi truy xuö́t. Friend class : la class ma mú̃i function cua no ₫ø̀u co thø̉ truy xuö́t tư do mú̃i thanh phö̀n cua class hiøn tai. Friend function : la function co thø̉ truy xuö́t tư do mú̃i thanh phö̀n cua class hiøn tai. Co thø̉ han chǿ tö̀m vưc cua thanh viøn cua class cha khi thưa kǿ. Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP 16 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 31 Hö̃ trơ tñnh ₫a hònh co chon loc 5. Định nghĩa 'virtual function' nǿu muú́n ap dung tĚnh ₫a hěnh trong viøc gơi thúng bao yøu cö̀u function nay thưc thi. Tö́t ca cac 'virtual function' ₫ươc quan ly trong 1 danh sach "virtual function table". ₫ịa chỉ function 1 ₫ịa chỉ function 2 ₫ịa chỉ function 3 ₫ịa chỉ function i ₫ịa chỉ function n Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 32 Cac ₫ö́i tương ₫ï̀u tam thơi 6. Cac ₫ú́i tương chỉ tú̀n tai tam thơi trong khúng gian process. Tham khao ₫ǿn ₫ú́i tương thưc chö́t la pointer cuc bú. chương trěnh phai tư viǿt code cho hoat ₫úng save/restore ₫ú́i tương nǿu muú́n lưu giư/dung lai ₫ú́i tương. VC++ hú̃ trơ hoat ₫úng save/restore ₫ú́i tương nhơ kha năng 'Serialization'. 7. Co quyø̀n 'override' bö́t ky toan tư hay function nao cua class cha. 8. Cho phep ₫ịnh nghĩa cac ham 'overloaded' : cung tøn nhưng 'signature' khac nhau. Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP 17 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 33 Skeleton ₫ịnh nghĩa class class Geometry : Object { // == class Geometry : public Object { public: Geometry( ); ~Geometry( ); virtual void Draw( Window *pWnd ); // virtual method BOOL IsDisplayed(void); .... protected: COLORREF color; .... private : int xPos, yPos; double xScale, yScale; ... }; class Point : Geometry {}; class Line : Geometry { .... }; class Polygon : Geometry {....}; class Rectangle : Geometry {....}; .... Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 34 Cếu truc 1 chương trònh Dialog based ₫ơn gian InitInstance() DoModal() CProgramApp CProgramDlg Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP 18 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 35 Cếu truc 1 chương trònh SDI ₫ơn gian InitInstance() CProgramApp CSingleDocTemplate CMainFrame CProgramView CProgramDoc Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 36 Cếu truc 1 chương trònh MDI ₫ơn gian InitInstance() CProgramApp CMultiDocTemplate CChildFrame CProgramView CProgramDoc Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP 19 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 37 2.2 Ngön ngư Java 1. Hö̃ trơ 'interface' (1 dang cua type) va class. 2. Hö̃ trơ Đơn thưa kḯ. 3. Dung 'abstract class' ₫ï̉ ₫ịnh nghĩa interface. 4. Tềm vưc truy xuết cac thanh phền. 5. Hö̃ trơ package 6. Đa hònh ₫ềy ₫u. 7. Chỉ hö̃ trơ ₫ö́i tương tam trong session JVM 8. Override function khi thưa kḯ. 9. Co thï̉ ₫ịnh nghĩa function overloaded. Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 38 1. Chu yǿu dung class ₫ø̉ ₫ịnh nghĩa kiø̉u cho cac biǿn, thuúc tĚnh. Co thø̉ dung interface ₫ø̉ ₫ịnh nghĩa kiø̉u cho cac biǿn, thuúc tĚnh. Đú́i tương chỉ co thø̉ chưa tham khao ₫ǿn ₫ú́i tương khac. 2. Phai goi ham tao ₫ú́i tương 1 cach tương minh, nhưng khúng ₫ươc xoa ₫ú́i tương. class C1 extends RootClass {...} C1 o1; // o1 chưa tham khao ₫ǿn ₫ú́i tương C1 o1 = New C1; 3. Interface chỉ ₫ươc dung trong trương hơp ₫ăc biøt va khúng tương ₫ương vơi abstract type. 4. Đơn thưa kǿ trong ₫ịnh nghĩa class ⇒ mú́i quan hø thưa kǿ giưa cac class kha ₫ơn gian. Hö̃ trơ Class va Interface Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP 20 Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 39 Hö̃ trơ abstract class 5. Hú̃ trơ khai niøm "abstract class" ₫ø̉ ₫ịnh nghĩa class chưa thúng tin interface va khúng cho phep 'instanciate' ₫ú́i tương. Ban chỉ co thø̉ dung class 'abstract class' ₫ø̉ ₫ăc ta kiø̉u cho cac biǿn hoăc ₫ịnh nghĩa cac class con. class abstract Geometry { // abstract class protected int xPos, yPos; protected double xScale, yScale; protected COLORREF color; ... public abstract Draw(Graphics g); // abstract function ... }; Abstract class co thø̉ chưa ₫ö̀y ₫u cac hiøn thưc bøn trong, nhưng thương chỉ co chưa cac 'abstract function'. Chương 2: ThĚ du vø̀ cac ngún ngư OOP Bö mön Cöng nghï phền mï̀m Khoa CNTT ĐH Bach Khoa Tp.HCM Mön Phân tích & Thiết kế hướng ₫ối tượng dùng UML Slide 40 Tềm vưc truy xuết cac thanh phền 6. Tö̀m vưc truy xuö́t cac thanh phö̀n trong ₫ú́i tương : private : thanh phö̀n bị che dö́u hoan t