Bất chấp những khuyết tật của mình, nền sản xuất tư bản chủ nghĩa vẫn khẳng định được chỗ đứng trong quá trình phát triển của xã hội loài người. Những thành quả mà nền sản xuất tư bản chủ nghĩa mang lại đã góp phần làm thay đổi đáng kể bộ mặt của nhân loại từ thời xa xưa cho đến nay. Ngược dòng lịch sử để tìm ra xuất phát điểm của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa sẽ cho chúng ta hiểu được phần nào vì sao chủ nghĩa tư bản chiến thắng hoàn toàn chủ nghĩa phong kiến.
Hiệp tác giản đơn – giai đoạn khởi đầu của chủ nghĩa tư bản tuy với công cụ kỹ thuật vẫn là thủ công nhưng đã manh nha trong lòng những tính chất của tư bản chủ nghĩa đã tỏ ra ưu việt hơn so với phương thức sản xuất phong kiến về nhiều mặt.
Trong phạm vi của một bài tiểu luận, em xin phép đi sâu vào phân tích tính chất tư bản chủ nghĩa và những ưu thế của giai đoạn hiệp tác giản đơn.
Nội dung tiểu luận bao gồm:
Phần I: Sự hình thành giai đoạn hiệp tác giải đơn.
Phần II: Tính chất tư bản chủ nghĩa của hiệp tác giản đơn.
Phần III: Sự ưu thế của hiệp tác giản đơn so với sản xuất phong kiến.
PHÂN TÍCH TÍNH CHẤT TBCN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆP TÁC GIẢN ĐƠN. VÌ SAO CÔNG CỤ KỸ THUẬT VẪN LÀ THỦ CÔNG MÀ NÓ ĐÃ TỎ RA ƯU VIỆT HƠN PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT PHONG KIẾN
8 trang |
Chia sẻ: luyenbuizn | Lượt xem: 1208 | Lượt tải: 0
Nội dung tài liệu Phân tích tính chất tư bản chủ nghĩa trong giai đoạn hiệp tác giản đơn. vì sao công cụ kỹ thuật vẫn là thủ công mà nó đã tỏ ra ưu việt hơn phương thức sản xuất phong kiến, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc
A. Lêi më ®Çu. 2
B. Néi dung. 3
I. Sù h×nh thµnh hiÖp t¸c gi¶n ®¬n (HTG§). 3
1. Kh¸i niÖm 3
2. Sù h×nh thµnh 3
II. TÝnh chÊt TBCN trong giai ®o¹n HTG§. 3
1. HTG§ dùa trªn c¬ së chiÕm h÷u t nh©n TBCN vÒ TLSX vµ bãc lét lao ®éng lµm thuª. 3
2. Chøc n¨ng chØ huy, kiÓm tra, gi¸m s¸t cña nhµ TB ®èi víi qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt. 4
3. N¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn thuéc vÒ nhµ TB vµ nh lµ do TB t¹o ra. 4
III. Sù u thÕ cña HTG§ so víi s¶n xuÊt phong kiÕn. 4
1. Thùc hiÖn ®îc ngµy lao ®éng trung b×nh. 5
2. TiÕt kiÖm ®îc TLSX, gi¶m chi phÝ trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. 5
3. T¹o ra søc s¶n xuÊt tËp thÓ. 5
4. T¹o ra sù kÝch thÝch thi ®ua lµm t¨ng n¨ng suÊt c¸ nh©n. 5
5. Rót ng¾n thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc. 5
6. Hoµn thµnh nhanh ®îc nh÷ng c«ng viÖc cã tÝnh thêi vô. 5
7. Thu hÑp ®îc kh«ng gian s¶n xuÊt. 5
c. KÕt luËn 7
d. Tµi liÖu tham kh¶o 8
lêi më ®Çu
BÊt chÊp nh÷ng khuyÕt tËt cña m×nh, nÒn s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa vÉn kh¼ng ®Þnh ®îc chç ®øng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi. Nh÷ng thµnh qu¶ mµ nÒn s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa mang l¹i ®· gãp phÇn lµm thay ®æi ®¸ng kÓ bé mÆt cña nh©n lo¹i tõ thêi xa xa cho ®Õn nay. Ngîc dßng lÞch sö ®Ó t×m ra xuÊt ph¸t ®iÓm cña nÒn s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa sÏ cho chóng ta hiÓu ®îc phÇn nµo v× sao chñ nghÜa t b¶n chiÕn th¾ng hoµn toµn chñ nghÜa phong kiÕn.
HiÖp t¸c gi¶n ®¬n – giai ®o¹n khëi ®Çu cña chñ nghÜa t b¶n tuy víi c«ng cô kü thuËt vÉn lµ thñ c«ng nhng ®· manh nha trong lßng nh÷ng tÝnh chÊt cña t b¶n chñ nghÜa ®· tá ra u viÖt h¬n so víi ph¬ng thøc s¶n xuÊt phong kiÕn vÒ nhiÒu mÆt.
Trong ph¹m vi cña mét bµi tiÓu luËn, em xin phÐp ®i s©u vµo ph©n tÝch tÝnh chÊt t b¶n chñ nghÜa vµ nh÷ng u thÕ cña giai ®o¹n hiÖp t¸c gi¶n ®¬n.
Néi dung tiÓu luËn bao gåm:
PhÇn I: Sù h×nh thµnh giai ®o¹n hiÖp t¸c gi¶i ®¬n.
PhÇn II: TÝnh chÊt t b¶n chñ nghÜa cña hiÖp t¸c gi¶n ®¬n.
PhÇn III: Sù u thÕ cña hiÖp t¸c gi¶n ®¬n so víi s¶n xuÊt phong kiÕn.
ph©n tÝch tÝnh chÊt tbcn trong giai ®o¹n hiÖp t¸c gi¶n ®¬n. v× sao c«ng cô kü thuËt vÉn lµ thñ c«ng mµ nã ®· tá ra u viÖt h¬n ph¬ng thøc s¶n xuÊt phong kiÕn
I. Sù h×nh thµnh hiÖp t¸c gi¶n ®¬n.
1. Kh¸i niÖm.
HiÖp t¸c gi¶n ®¬n t b¶n chñ nghÜa lµ mét sè ®«ng c«ng nh©n lµm viÖc trong cïng mét thêi gian, díi sù ®iÒu khiÓn cña cïng mét nhµ t b¶n, trong cïng mét kh«ng gian, ®Ó s¶n xuÊt ra cïng mét lo¹i hµng hãa.
2. Sù h×nh thµnh.
HiÖp t¸c gi¶n ®¬n lµ xuÊt ph¸t ®iÓm lÞch sö cña nÒn s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa. Nh÷ng xÝ nghiÖp t b¶n chñ nghÜa ®Çu tiªn lµ nh÷ng xÝ nghiÖp do th¬ng nh©n, bän cho vay nÆng l·i dùng lªn. Thî thñ c«ng ph¸t tµi vµ thî c¶ giµu cã x©y dùng nªn trªn sù ph¸ s¶n cña thî thñ c«ng lµm ¨n thua lç vµ d©n nghÌo n«ng th«n. So víi xëng cña ngêi chñ phêng héi, xëng thî cña nhµ t b¶n lóc ®Çu chØ kh¸c vÒ quy m« s¶n xuÊt vµ sè lîng c«ng nh©n lµm thuª. Tuy nhiªn, nÐt næi bËt ®Æc trng mµ hiÖp t¸c gi¶n ®¬n cã ®îc ®ã lµ lao ®éng hiÖp t¸c – mét h×nh thøc lao ®éng do nhiÒu ngêi cïng lµm viÖc víi nhau nh»m môc ®Ých chung trong mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §iÒu nµy ®· t¹o nªn mét n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n h¼n n¨ng suÊt lao ®éng cña nh÷ng ngêi lµm ¨n riªng lÎ. C¸c nhµ t b¶n ®· lîi dông h×nh thøc lao ®éng hiÖp t¸c nµy ®Ó tæ chøc lao ®éng s¶n xuÊt trong xëng thî cña m×nh, t¹o ra mét søc s¶n xuÊt míi, nh»m t¨ng thªm khèi lîng gi¸ trÞ thÆng d trong ®iÒu kiÖn lao ®éng cßn lµ thñ c«ng.
HiÖp t¸c gi¶n ®¬n t b¶n chñ nghÜa h×nh thµnh víi ®iÒu kiÖn t liÖu s¶n xuÊt ph¶i tËp trung trong tay c¸c nhµ t b¶n ®ång thêi cã nh÷ng lao ®éng ®· bÞ tíc hÕt t liÖu s¶n xuÊt, tù do ®em b¸n søc lao ®éng cña m×nh.
II. TÝnh chÊt t b¶n chñ nghÜa trong giai ®o¹n hiÖp t¸c gi¶n ®¬n.
1. HiÖp t¸c gi¶n ®¬n lµ giai ®o¹n tÊt yÕu tõ s¶n xuÊt nhá lªn s¶n xuÊt lín song hiÖp t¸c gi¶n ®¬n t b¶n chñ nghÜa dùa trªn c¬ së chiÕm h÷u t nh©n t b¶n chñ nghÜa vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ bãc lét lao ®éng lµm thuª, nªn nã lµm t¨ng søc s¶n xuÊt x· héi vµ lµ mét ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt ra gi¸ trÞ thÆng d t¬ng ®èi.
2. TÝnh chÊt t b¶n chñ nghÜa cña hiÖp t¸c gi¶n ®¬n cßn thÓ hiÖn ë chøc n¨ng chØ huy, gi¸m s¸t cña nhµ t b¶n ®èi víi qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt.
Trong c¸c xëng thî, nhµ t b¶n lóc ®Çu võa lµ chñ xÝ nghiÖp, võa lµ ngêi trùc tiÕp chØ huy s¶n xuÊt. Lao ®éng tËp thÓ tÊt yÕu ®ßi hái sù chØ huy, tæ chøc s¾p xÕp, ®iÒu hoµ nh÷ng ho¹t ®éng c¸ nh©n. §iÒu nµy kh«ng thÓ cã ë lao ®éng c¸ thÓ. M¸c ®· nhËn xÐt: “Mét nh¹c sÜ ®éc tÊu th× tù ®iÒu khiÓn lÊy m×nh, nhng dµn nh¹c th× cÇn ph¶i cã nh¹c trëng”.
MÆt kh¸c, viÖc chØ huy cña nhµ t b¶n cßn do môc ®Ých cña nÒn s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa chi phèi, ®ã lµ bãp nÆn ®îc gi¸ trÞ thÆng d cµng nhiÒu cµng tèt. Do ®ã viÖc chØ huy cña nhµ t b¶n ph¶i mang h×nh thøc chuyªn chÕ. H×nh thøc chuyªn chÕ t¨ng lªn theo tû lÖ thuËn víi sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t b¶n. Ngoµi h×nh thøc chuyªn chÕ ra, nhµ t b¶n kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc môc ®Ých. Sù chØ huy s¶n xuÊt nh vËy lµ chøc n¨ng riªng cã cña nÒn s¶n xuÊt TBCN.
3. TÝnh chÊt t b¶n chñ nghÜa cña hiÖp t¸c gi¶n ®¬n cßn thÓ hiÖn ë chç: n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn nhê lao ®éng hiÖp t¸c cña c«ng nh©n mµ cã, nhng nã l¹i thuéc vÒ t b¶n vµ nh lµ do t b¶n t¹o ra.
Khi b¸n søc lao ®éng cho nhµ t b¶n, ngêi c«ng nh©n b¸n díi h×nh thøc c¸ nh©n riªng lÎ. Mçi mét c«ng nh©n cã quan hÖ trùc tiÕp víi cïng mét nhµ t b¶n nhng gi÷a hä kh«ng cã quan hÖ víi nhau.
Lao ®éng hiÖp t¸c cña c«ng nh©n chØ b¾t ®Çu khi hä tham gia qu¸ tr×nh s¶n xuÊt díi sù ®iÒu khiÓn cña nhµ t b¶n. Hä lµ thµnh viªn trong tæ chøc lao ®éng thuéc nhµ t b¶n. Bëi vËy søc s¶n xuÊt do lao ®éng hiÖp t¸c cña hä t¹o nªn lµ søc s¶n xuÊt cña nhµ t b¶n, do t b¶n t¹o ra.
III. Sù u thÕ cña hiÖp t¸c gi¶n ®¬n so víi s¶n xuÊt phong kiÕn.
Trong giai ®o¹n hiÖp t¸c gi¶n ®¬n, mÆc dï cha cã sù thay ®æi vÒ c«ng cô vµ ph¬ng thøc lao ®éng, nhng do b¶n th©n lao ®éng hiÖp t¸c trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®· cã s½n nh÷ng u thÕ h¬n h¼n so víi s¶n xuÊt phong kiÕn. Nh÷ng u thÕ ®ã lµ:
1. Thùc hiÖn ®îc ngµy lao ®éng trung b×nh do cã sù san ®i bï l¹i chªnh lÖch c¸ nh©n vÒ thÓ lùc, tr×nh ®é khÐo lÐo cña c«ng nh©n s¶n xuÊt. Ngµy lao ®éng trung b×nh nµy ®¶m b¶o hao phÝ lao ®éng c¸ biÖt xÊp xØ víi hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt cña s¶n phÈm, ®¶m b¶o viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng hãa cña nhµ t b¶n æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c h¬n s¶n xuÊt phong kiÕn.
2. TiÕt kiÖm ®îc t liÖu s¶n xuÊt, gi¶m bít ®îc chi phÝ trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. NÕu nh tríc ®©y víi c¸ch lµm ¨n riªng lÎ th× mÊt 10 xëng dÖt cho 10 ngêi thî, cßn nay chØ mÊt mét xëng cho cïng mét sè thî nh vËy. Do vËy ®· tiÕt kiÖm ®îc rÊt nhiÒu nguyªn vËt liÖu, diÖn tÝch x©y dùng vµ nhiÒu thø kh¸c ¶nh hëng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm.
3. T¹o ra mét søc s¶n xuÊt míi n¨ng lùc tæng thÓ cña toµn bé c«ng nh©n céng l¹i. §iÒu nµy cho phÐp hoµn thµnh ®îc nh÷ng c«ng viÖc to lín mµ mét c¸ nh©n kh«ng thÓ lµm ®îc.
4. T¹o ra sù kÝch thÝch thi ®ua lµm t¨ng n¨ng suÊt c¸ nh©n do sè ®«ng ngêi cïng lµm viÖc bªn nhau, do sù tiÕp xóc x· héi mµ sinh ra. Thùc tiÔn ®· chøng minh r»ng khèi lîng s¶n phÈm cña 12 ngêi thî lao ®éng hiÖp t¸c t¹o nªn trong 144 giê lín h¬n nhiÒu khèi lîng s¶n phÈm cña 12 ngêi lµm riªng lÎ trong cïng mét thêi gian trªn hoÆc cña 10 ngêi thî riªng lÎ lµm cïng thêi gian ®ã.
5. Rót ng¾n ®îc thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc do ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc trong qu¸ tr×nh lao ®éng vµ t¸c ®éng vµo ®èi tîng lao ®éng tõ nhiÒu phÝa.
6. Hoµn thµnh nhanh ®îc nh÷ng c«ng viÖc khÈn cÊp trong nh÷ng thêi kú nhÊt ®Þnh vµ nh÷ng c«ng viÖc cã tÝnh chÊt thêi vô, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kÞp thêi v× hiÖp t¸c lao ®éng cho phÐp tËp trung khèi lîng lín lao ®éng hiÖp t¸c hoµn thµnh c«ng viÖc nhanh chãng.
7. Do tËp trung ®îc t liÖu s¶n xuÊt vµ c«ng nh©n mµ lao ®éng hiÖp t¸c, mét mÆt cã thÓ ®¶m b¶o thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc trªn ph¹m vi kh«ng gian réng lín, nh lµm c«ng tr×nh thuû lîi, lµm ®êng… mÆt kh¸c cã thÓ thùc hiÖn ®îc nh÷ng c«ng viÖc trong mét kh«ng gian nhá, tuú theo tÝnh chÊt cña c«ng viÖc.
HiÖp t¸c gi¶n ®¬n lµ giai ®o¹n tÊt yÕu, biÕn t liÖu s¶n xuÊt ph©n t¸n thµnh t liÖu s¶n xuÊt tËp trung, biÕn lao ®éng riªng lÎ thµnh lao ®éng x· héi, lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi nhê t¹o nªn mét søc s¶n xuÊt míi. HiÖp t¸c gi¶n ®¬n cã nh÷ng mÆt tèt cña nã nhng chñ nghÜa t b¶n ®· lîi dông h×nh thøc nµy ®Ó khai th¸c qu¸ tr×nh lao ®éng x· héi, t¨ng cêng bãc lét gi¸ trÞ thÆng d chñ yÕu lµ gi¸ trÞ thÆng d t¬ng ®èi.
kÕt luËn
BÊt cø mét c«ng tr×nh nµo dï quy m« to nhá ®Õn ®©u còng ®Òu ph¶i ®Æt viªn g¹ch ®Çu tiªn cho nã. Chñ nghÜa t b¶n ®· ®Æt mét viªn g¹ch v÷ng ch¾c ngay tõ ®Çu ®Ó lµm nÒn mãng cho sù ph¸t triÓn vÒ sau cña m×nh - ®ã lµ giai ®o¹n hiÖp t¸c gi¶n ®¬n t b¶n chñ nghÜa. Giai ®o¹n nµy víi nh÷ng u thÕ nh tiÕt kiÖm ®îc t liÖu s¶n xuÊt, t¹o ra søc s¶n xuÊt tËp thÓ, rót ng¾n thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc…. ®· gióp nÒn s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa chiÕn th¾ng hoµn toµn nÒn s¶n xuÊt phong kiÕn, x¸c lËp ®îc ®Þa vÞ thèng trÞ trong mét giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh.
Chñ nghÜa t b¶n ngµy nay ®· cã nhiÒu biÕn thÓ. Xem xÐt, ph©n tÝch kü lìng qu¸ khø còng lµ ®Ó gióp chóng ta nh×n râ h¬n vÒ thùc t¹i. Tõ ®ã chóng ta sÏ cã c¸i nh×n kh«n ngoan h¬n ®Ó ®¸nh gi¸ nh÷ng mÆt u vµ mÆt nhîc cña chñ nghÜa t b¶n.
tµi liÖu tham kh¶o
1. c¸c m¸c t b¶n , quyÓn i, tËp ii – nxb sù thËt hµ néi.
2. gi¸o tr×nh kinh tÕ häc m¸c-lªnin – nxb chÝnh trÞ quèc gia.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 50608.DOC