Nội dung môn tai chính tiền tệ - Chương 5: Mô hình định giá TSTC

01/12/2010 Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính 1 Chương 5: MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TSTC 1. MÔ HÌNH CAPM 2. MÔ HÌNH APT 3. SO SÁNH CAPM VÀ APT 01/12/2010 Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính 2 1. MÔ HÌNH CAPM Lyù thuyeát veà moâ hình ñònh giaù taøi saûn voán ù á à â ù ø û á Nhöõng giaû thuyeát veà taâm lyù cuûa caùc N TĐõ û á à â ù û ù Giaû thuyeát 1:û á N T khi ra quyeát ñònh cuûa mình ñeàu döïa Đ á û à ï vào vieäc phaân tích 2 yeáu toá:ä â á á - Thu nhaäp kyø voïngä ø ï - Ñoä sai leäch cuûa thu nhaäpä ä û ä Giaû thuyeát naøy goïi laø moâ hình hai tham soáû á ø ï ø â á 01/12/2010 3Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Nguyeân taéc trong vieäc löïa choïn caùc â é ä ï ï ù phöông aùn ñaàu tö laø: Neáu möùc ñoä ù à ø á ù ä ruûi ro caøng cao thì TN caøng lôùn ñeå û ø ø ù å buø ñaép cho caùc ruûi ro phaûi gaùnh ø é ù û û ù chòu. N T nhö vaäy laø nhöõng N T Đ Đä ø õ thaän troïng.ä ï 01/12/2010 4Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Giaû thuyeát 2: N T tìm caùch giaûm thieåu ruûi ro Đû á ù û å û baèng caùch keát hôïp nhieàu CK khaùc nhau trong taäp è ù á ï à ù ä hôïp danh muïc ñaàu tö.ï ï à  Giaû thuyeát 3: Caùc quyeát ñònh ñaàu tö ñöôïc ñöa ra û á ù á à ï vaø keát thuùc trong khoaûn thôøi gian nhaát ñònh (6 ø á ù û ø á thaùng, 1, 2 naêm…) Giaû thuyeát naøy chæ laø söï caàn ù ê û á ø ø ï à thieát cho vieäc ñôn giaûn hoaù trong khi tính toaùn vaø á ä û ù ù ø phaân tíchâ 01/12/2010 5Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Giaû thuyeát kyø voïng ñoàng nhaát: Caùc N T coù Đû á ø ï à á ù ù chung caùc kyø voïng veà caùc thoâng soá ñaàu tö ù ø ï à ù â á à vaøo söû duïng ñeå taïo laäp DM T höõu hieäu Đø û ï å ï ä õ ä Markowitz. Ñoù laø caùc thoâng soá: Möùc thu ù ø ù â á ù nhaäp, ñoä sai leäch cuûa TN. Giaû thuyeát naøy ä ä ä û û á ø ñöôïc goïi laø giaû thuyeát kyø voïng ñoàng nhaát.ï ï ø û á ø ï à á 01/12/2010 6Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Nhöõng giaû thuyeát veà thò tröôøng voán:õ û á à ø á  Giaû thuyeát 1: Thò tröôøng voán laø thò û á ø á ø tröôøng caïnh tranh. Coù nghóa laø thò ø ï ù ø tröôøng coù nhieàu ngöôøi baùn vaø ngöôøi ø ù à ø ù ø ø mua. Giaù caû treân thò tröôøng chòu söï ù û â ø ï quyeát ñònh bôûi moái quan heä cung caàuá û á ä à 01/12/2010 7Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Giaû thuyeát 2: Khoâng toàn taïi caùc loaïi phí giao û á â à ï ù ï dòch treân thò tröôøng hay baát kyø söï caûn trôû naøo â ø á ø ï û û ø trong moâi tröôøng cung caàu cuûa moät loaïi taøi saûn.â ø à û ä ï ø û  Giaû thuyeát 3: Treân thò tröôøng toàn taïi loaïi taøi saûn û á â ø à ï ï ø û khoâng coù ruûi ro â ù û  Laõi suaát vay = Laõi suaát cho vay = Laõi suaát khoâng õ á õ á õ á â ruûi roû 01/12/2010 8Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Danh muïc ñaàu tö thò tröôøngï à ø  Moät DM T coù theå bao goàm taát caû caùc CK Đä ù å à á û ù ñang ñöôïc giao dòch treân thò tröøông. Chuùng ï â ø ù coù theå laø coå phieáu, traùi phieáu, hay B S… Đù å ø å á ù á Tuy nhieân, moät DM T thò tröôøng laø moät Đâ ä ø ø ä DM T bao goàm taát caû nhöõng taøi saûn coù Đ à á û õ ø û ù nguy cô ruûi ro treân thò tröôøng vaø moãi taøi saûn û â ø ø ã ø û trong danh muïc naøy chieám moät tyû leä ñuùng ï ø á ä û ä ù baèng giaù trò thò tröôøng cuûa taøi saûn ñoù trong è ù ø û ø û ù toång giaù trò cuûa toaøn boä thò tröôøng.å ù û ø ä ø  01/12/2010 9Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Tyû leä cuûa moãi CP trong DM T thò Đû ä û ã tröôøng ñöôïc xaùc ñònh:ø ï ù = Toång giaù trò thò å ù tröôøng cuûa coå phieáu ñoù/ Toång giaù trò thò ø û å á ù å ù tröôøng cuûa taát caû caùc CP ñang ñöôïc giao ø û á û ù ï dòch treân thò tröôøng.â ø 01/12/2010 10Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Ñeå tính ruûi ro cuûa DMÑT phaûi tính phöông sai: å û û û  Ta coù coâng thöùc ñöôøng CML:ù â ù ø  E(Rp) = Rf + [E(Rm) – Rf] std(Rp)  Std(Rm)  Trong ñoù: + std(Rp): Ñoä sai leäch chuaån cuûa DMÑTù ä ä å û  + std(Rm): Ñoä leäch chuaån thò tröôøngä ä å ø  YÙ nghóa cuûa ñöôøng thò tröôøng voán ( CML):Ù û ø ø á  Töû soá theå hieän phaàn thu nhaäp kyø voïng > thu nhaäp an û á å ä à ä ø ï ä toaøn cuûa thò tröôøngø û ø  Maãu soá theå hieän möùc ñoä ruûi ro cuûa DMÑT thò tröôøngã á å ä ù ä û û ø 01/12/2010 11Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính CAPITAL MARKET LINE (r) CML M Ñöôøng hieäu quaû Markowitzø ä û PB Rf PA σ 01/12/2010 12Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  Coâng thöùc tính ñöôøng TTCK â ù ø  Ñoà thò cuûa ñöôøng TTCK bieåu hieän moái quan heä giöõa ruûi ro vaø à û ø å ä á ä õ û ø thu nhaäp ñoái vôùi moãi CK rieâng reõ goïi laø ñöôøng TTCK (SML)ä á ù ã â õ ï ø ø  Ta coù: ù  E(Ri) = Rf + ßi[E(Rm) – Rf]  ÖÙng duïng trong kinh doanhÙ ï  Mua CK (Neáu ñieåm naèm treân SML) – Giaù CK < Giaù trò thöïcá å è â ù ù ï  Baùn CK ( Neáu ñieåm naèm döôùi SML) – Giaù CK > Giaù trò thöïc ù á å è ù ù ù ï 01/12/2010 13Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính BIEÅU DIEÃN ÑÖÔØNG SMLÅ Ã Ø E(r) SML E(ri) i M E(rM) Rf 0 βM = 1,0 βi β 01/12/2010 14Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính RUÛI RO TRONG ÑAÀU TÖ CHÖÙNG KHOAÙNÛ À Ù Ù  Ruûi ro heä thoáng:û ä á  Ruûi ro phaùp luaätû ù ä  Ruûi ro thò tröôøngû ø  Ruûi ro laõi suaátû õ á  Ruûi ro l m phaùtạû ù  Ruûi ro khoâng heä thoángû â ä á  Ruûi ro veà voánû à á  Ruûi ro veà tính thanh khoaûnû à û 01/12/2010 15Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính  HEÄ SOÁ BETAÄ Á - Nhöõng CK khoâng coù RR thì coù heä soá beta baèng 0õ â ù ù ä á è  σiM =0, do vaäy ä = 0β  E(R) = Rf + 0 [E(RM) – Rf] = Rf - DM T thò tröôøng coù heä soá beta baèng 1:Đ ø ù ä á è  Heä soá cuûa DMTT ñöôïc xaùc ñònh nhö sauβä á û ï ù  M = β σMM / σ2M = σ2M / σ2M = 1  Do vaäy E(RM) = Rf + 1[(E(RM) – Rf] = E(Rf)ä - Beta cuûa moät DM T tính theo coâng thöùc:Đû ä â ù p = w1 1 + w2p2 + w3p3 + ..+ wn nβ β β Trong ñoù: wi laø tyû troïng cuûa chöùng khoaùn I trong ù ø û ï û ù ù DM 01/12/2010 16Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính Re = Rf + ß(Rm – Rf)  Re: lãi suất yêu cầu của vốn CSH  Rm: Lợi nhuận bình quân của thị trường  Rf: lãi suất phi rủi ro  ß: hệ số beta 01/12/2010 17Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính Vnindex: 395,66 (04/6/2008) Vnindex: 444,79 (04/6/2009) LN BQ của thị trường tăng 12,41% LS TPCP 8,5%  Hệ số beta 0,99 Do đó Re = Rf + ß(Rm – Rf) Re = 8,5% + 0,99(12,41% – 8,5%) 01/12/2010 18Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính Năm 2008 2009 2010 2011 2012 -∞ g (%) 10,1 10,1 10,1 6% Div 2.500 2.753 3.030 3.336 4.286 Re 12,37% Hiện giá 2.450 2.400 2.351 47.420 Giá 57.121 01/12/2010 Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính 19 2. MÔ HÌNH APT Vào thập niên 70 của thế kỷ 20 S.A Ross đã triển khai mô hình APT trong việc mua bán CK Lý thuyết APT cho rằng: tỷ suất sinh lời của CK là hàm tuyến tính của tập hợp các yếu tố có khả năng xảy ra rủi ro đến tỷ suất lợi nhuận của CK Thành phần của mô hình: thông tin được công bố, sự đột biến, tỷ suất sinh lời mong đợi 01/12/2010 Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính 20 Cách thức sử dụng mô hình APT Các hệ số beta nhân tố được xác định qua hồi qui đa biến, tuy nhiên số lượng các nhân tố này thay đổi theo thời gian và giữa các nền kinh tế. kkiiiifi ffffRRE ..............)( 332211 ββββ +++++= 01/12/2010 21Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính Nguyên tắc chọn biến độc lập - Số lượng các yếu tố không quá lớn - Tổng hợp các biến độc lập phải giải thích được biến phụ thuộc - Các yếu tố phải thể hiện hầu như toàn bộ phần bù rủi ro của tập hợp CK 01/12/2010 Mã môn học: B02004 chương 5: Mô hình định giá tài sản tài chính 22 3. MÔ HÌNH CAPM - APT - CAPM chỉ đưa ra xét một biến, APT cho phép đưa ra nhiều biến - CAPM đòi hỏi nhiều giả định, APT không đòi hỏi nhiều giả định