Những thay đổi tâm lý tuổi dậy thì

Những thay đổi tâm lý tuổi dậy thì Khi bạn dậy thì là khi bạn đang trưởng thành về mặt cơ thể, tâm lý và xã hội. Đây chính là giai đoạn hình thành nhân cách, hành vi sức khỏe cho cả cuộc đời. Ở lứa tuổi này, bạn có sự chuyển biến rất lớn về tâm lý, thể hiện qua các mối quan hệ cuộc sống, rõ nét nhất là trong quan hệ với cha mẹ, với bạn bè, bạn cũng nhận thấy mình có ý thức hơn về giới tính, muốn khám phá mình và bạn khác giới. Đặc biệt các bạn rất thích hoặc có những hành vi thử nghiệm như: ý thức được về tình dục, rất thích thử sức mình, thích khẳng định mình và thích thoát ly sự kiểm soát của bố mẹ…do thiếu hiểu biết nên những hành vi thử nghiệm đó thường có nguy cơ gây hại cho sức khỏe và xã hội. Do đó trong giai đoạn này các bạn cần có hiểu biết đầy đủ để làm chủ được quá trình diễn biến tâm lý, không hoang mang, dao động hoặc có những hành vi dại dột để tránh những sai lầm không đáng có. Nếu được như vậy các bạn sẽ thấy rằng sự thay đổi tâm lý này đem đến cho bạn sự “khám phá” kỳ diệu của cuộc sống. Sau đây là một số chuyển biến tâm lý- xã hội xảy ra trong giai đoạn dậy thì: Ham muốn được người khác đối xử với mình như người lớn. Một đặc tính chung ở tuổi dậy thì là “ham muốn trở thành một người lớn”. Bạn không còn cư xử như một đứa trẻ mặc quần thủng đít nữa. Bạn muốn được độc lập trong suy nghĩ và hành động, muốn thử sức và khám phá những điều mới để khẳng định mình là người lớn. Bạn chẳng còn khóc nhè hay làm nũng, không còn đòi đi chơi cùng bố mẹ, ít tâm sự với bố mẹ hơn. Bạn muốn tự mình chọn bạn chơi, ăn mặc theo cách của bạn, thức khuya, theo đuổi những ý nghĩ của riêng mình, bạn khám phá thấy thế giới xung quanh bao điều lý thú: âm nhạc, truyện, phim ảnh, bóng đá, bạn bè, đặc biệt là bạn khác giới…Những lúc như vậy bạn muốn tự mình làm chủ và quyết định những lựa chọn mà bạn ưa thích: Bạn Bích tâm sự: Chị biết không, bố em cấm đi học học đàn ghi ta vì sợ ảnh hưởng đến thời gian hoc bài. Em học giấu bố mẹ cả năm nay rồi, toàn phải đến nhà các bạn tập nhờ thôi, mà học đàn có gì là xấu cơ chứ!. Thế đó, khi các bạn đọc tâm sự của Bích, các bạn cũng thấy mình giống như bạn ấy. Thực ra trong giai đoạn này các bạn đôi khi còn có những quyết định “táo bạo” hơn nhiều để chứng tỏ mình là một người lớn thực thụ như: thích làm những việc mình thích, lười học, thích đi chơi, hút thuốc lá, uống rượu bia, chơi cờ bạc, đua xe máy, sử dụng ma túy, tụ tập, đàn đúm, đua đòi, ăn diện, yêu đương và có quan hệ tình dục trước hôn nhân…những lúc như vậy, chắc chắn bạn sẽ gặp phải sự “phản ứng” hoặc “ngăn cấm” của bố mẹ và những lúc này có thể xảy ra những “xung đột” bất đồng. Bạn cảm thấy rất ấm ức, thất vọng vì hình như việc gì mình làm, hoặc những quyết định của mình đều không được công nhận, thay vào đó là thái độ phản đối, bất bình, cãi bướng, hoặc nhiều bạn khôn khéo hơn bằng cách bề ngoài “gọi dạ, bảo vâng” nhưng vẫn làm theo ý mình bằng cách hoạt động “rút vào bí mật”, nói dối… Tùy từng phản ứng của mỗi bậc làm cha làm mẹ mà bạn nhận được sự chỉ bảo, dậy dỗ khác nhau. Có bạn bị rầy la, chửi mắng thậm tệ, có bạn được chỉ bảo điều hay, lẽ phải cặn kẽ….Những lúc như vậy, các bạn không thể hiểu một điều là bố, mẹ là những người nhất mực yêu thương bạn, mong muốn bạn trở thành “con ngoan, trò giỏi”, người có ích cho gia đình và xã hội nên mới như vậy. Bởi trong giai đoạn dậy thì, những lời chỉ dạy của cha mẹ là rất hữu ích. Vì họ đã từng trải nên có rất nhiều kinh nghiệm và biết cái hay cái dở của những quyết định “nông nổi” ở lứa tuổi, vì chí ít họ đã từng trải qua giai đoạn dậy thì. Các bạn thân mến! Những lời khuyên của bố mẹ bạn có thể giúp bạn vào đời trên một nền tảng vững chắc để bạn phát triển toàn diện thành một người tốt, đáng yêu và đáng được tôn trọng. Bạn nên hiểu rằng sự quan tâm của bố mẹ đối với chúng ta là hoàn toàn bình thường hãy ghi nhớ và đừng cố tỏ ra khó chịu hoặc không vâng lời nếu như có lúc bố mẹ bạn có vẻ nghiêm khắc. Tâm sự của bạn Thu: Lúc đấy thực là dễ bực các cụ tất cả mọi thứ. Mình đã ngang lại bướng kinh khủng. Các cụ cũng khổ. Bây giờ nên người và mình cảm thấy rằng cần phải cảm ơn mọi người đã dạy dỗ và chịu đựng mình như thế!. Thời kỳ phát triển tâm lý ở tuổi dậy thì đối với bạn này thì êm ả, nhưng đối với bạn khác lại khá sóng gió. Qua rồi, nhìn lại bạn sẽ hiểu được rằng những cái “nhăn mặt”, những câu gắt gỏng, hành động nhất thời ở tuổi này phần nhiều là do cái anh “tâm lý”gây ra. Nếu bạn có kiến thức, hiểu biết đầy đủ về quá trình phát triển tâm lý ở giai đoạn này, cùng với sự hướng dẫn, dạy dỗ của gia đình, nhà trường và xã hội thì chắc chắn bạn sẽ cảm thấy giai đoạn này thật sự hấp dẫn và kỳ diệu, nó để lại trong bạn một dấu ấn không thể phai nhòa cùng hành trình của năm tháng. Tình bạn mở rộng và sâu sắc hơn trong độ dậy thì. Vào giai đoạn đang dậy thì, nhu cầu giao tiếp với bạn bè phát triển rất mạnh, và nhiều mối quan hệ của bạn mở rộng đáng kể. Bạn dần dần quen với cuộc sống xã hội, và thực hành giao tiếp với mọi người. Bạn bè đã trở thành một phần rất quan trọng của cuộc sống. Mỗi chúng ta ít nhất cũng có một tình bạn, có thể là bạn gần nhà, bạn cùng lớp, bạn cùng “chí hướng” hoặc “hợp gu” nhau…Dù là bạn kiểu gì thì bạn cũng cảm thấy rằng rất tự hào và tự tin hơn khi hòa nhập với cộng đồng. Ở lứa tuổi này bạn thường thích giao du thành nhóm. Các nhóm bạn bè đóng một vai trò quan trọng trong các bước trưởng thành cho mỗi bạn trẻ, có nhóm bình lặng, có nhóm sôi nổi, có nhóm “siêu quậy”…. Dù là kiểu nào thì mỗi thành viên trong nhóm đều rất mật thiết với nhau và coi nhóm như gia đình thứ hai của mình. Bạn có thể đưa ra chính kiến, quyết định hoặc “thả cửa” sáng tạo những ý tưởng mà bạn khó có thể thực hiện nó ở môi trường khác, bạn có thể tha hồ tâm sự hoặc “buôn dưa lê” tất cả những vấn đề mà bạn hoặc nhóm bạn của mình quan tâm… Các nhóm bạn đóng vai trò quan trọng trên bước đường trưởng thành, đây là bước đầu bạn tập hòa mình vào tập thể, mỗi người có một tính cách và suy nghĩ riêng nhưng trong quá trình chơi với nhau bạn sẽ học tập ở bạn mình những đức tính tốt, biết chia sẻ, biết phấn đấu, giúp đỡ nhau. Rất nhiều nhóm bạn chơi với nhau rất chân thành, nên mỗi người đều dễ dàng trao đổi, tâm sự những điều thầm kín, riêng tư, những khó khăn, vấp váp, nhắc nhủ, phê phán khi có điều sai trái nên tình bạn ở họ bình đẳng và tôn trọng và rất khăng khít, nhiều khi tình bạn ấy duy trì cùng bạn trong suốt cả cuộc đời.