Những khái niệm cơ bản trên thị trường chứng khoán

NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN TRÊN TTCK 1.Thị trương chưng khoan?̀ ́ ́ ­Thi trương chưng khoan la nơi diên ra sư trao đôi, mua ban cac̣ ̀ ́ ́ ̀ ̃ ̣ ̉ ́ ́   chưng khoan theo nhưng quy tăc đươc ân đinh.́ ́ ̃ ́ ̣ ́ ̣ 2. Thi trương sơ câp?̣ ̀ ́ ­ Thi trương sơ câp la nơi cac chưng khoan đươc mua ban lân đâụ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ́ ̀ ̀   tiên trên thi trương.̣ ̀ ­ Trên thi trương sơ câp chi diên ra cac giao dich giưa công ty phaṭ ̀ ́ ̉ ̃ ́ ̣ ̃ ́   hanh va cac nha đâu tư ma không co sư trao đôi mua ban chưng̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̣ ̉ ́ ́   khoan giưa cac nha đâu tư vơi nhau. ́ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ­ Sô tiên mua đươc tư viêc ban chưng khoan se đươc công ty phat́ ̀ ̣ ̀ ̣ ́ ́ ́ ̃ ̣ ́   hanh đưa vao san xuât kinh doanh.̀ ̀ ̉ ́ 3. Thi trương thư câp?̣ ̀ ́ ́ ­ Thi trương thư câp la nơi cac nha đâu tư mua đi ban lai cac chưng̣ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ́ ́   khoan đa đươc phat hanh, nhằm tạo ra tính thanh khoản cho chứnǵ ̃ ̣ ́ ̀   khoán.  4. Thi trương giao dich tâp trung?̣ ̀ ̣ ̣ ­ Thi trương giao dich tâp trung la môt đia điêm xac đinh ma tai đọ ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ̀ ̣ ́  chưng khoan đươc tiên hanh trao đôi, mua – ban.́ ́ ̣ ́ ̀ ̉ ́ ­ Hiên tai chi co cac loai chưng khoan đươc niêm yêt tai TTGDCḲ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ́ ́ ̣ ́ ̣   TP.HCM mơi đươc giao dich tai thi trương giao dich tâp trung.́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ 5. Thi trương phi tâp trung (thi trương OTC)?̣ ̀ ̣ ̣ ̀ ­ Thi trương phi tâp trung la thi trương mua ban chưng khoan dưa trêṇ ̀ ̣ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ́ ̣   sư thoa thuân giưa cac nha đâu tư, thi trương nay không co đia điêṃ ̉ ̣ ̃ ́ ̀ ̀ ̣ ̀ ̀ ́ ̣ ̉   giao dich chinh thưc như thi trương tâp trung.̣ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ­ Cac chưng khoan chưa niêm yêt trên TTGDCK se đươc trao đôi,́ ́ ́ ́ ̃ ̣ ̉   mua – ban trên thi trương phi tâp trung.́ ̣ ̀ ̣ 6. Cô phiêu?̉ ́ ­ Cô phiêu la giây chưng nhân sô tiên nha đâu tư đong gop vao công̉ ́ ̀ ́ ́ ̣ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ̀   ty phat hanh. Nguơi năm giư cô phiêu trơ thanh cô đông va đông thơí ̀ ̀ ́ ̃ ̉ ́ ̉ ̀ ̉ ̀ ̀ ̀   la chu sơ hưu cua công ty phat hanh.̀ ̉ ̉ ̃ ̉ ́ ̀ 7. Cô phân?̉ ̀ ­ Vôn cua công ty cô phân đươc chia thanh nhiêu phân băng nhau,́ ̉ ̉ ̀ ̣ ̀ ̀ ̀ ̀   môi phân băng nhau đo goi la cô phân. Cô phân hoan toan khac biêt̃ ̀ ̀ ́ ̣ ̀ ̉ ̀ ̉ ̀ ̀ ̀ ́ ̣   so vơi cô phiêu vi cô phiêu chi la hinh thưc biêu hiên cua cô phân.́ ̉ ́ ̀ ̉ ́ ̉ ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ̉ ̉ ̀ 8. Cô tưc?̉ ́ ­ Cô tưc la sô tiên hang năm đươc trich tư lơi nhuân cua công ty phat̉ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ̉ ́   hanh đê tra cho môi cô phiêu ma cô đông đang năm giư.̀ ̉ ̉ ̃ ̉ ́ ̀ ̉ ́ ̃ ­ VD: Năm 2002, công ty REE chi tra cô tưc 1.500 đông/ 1 cô phiêu,̉ ̉ ́ ̀ ̉ ́   tưc la tai thơi điêm công ty chi tra cô tưc, nêu năm giư 1 cô phiêu REÉ ̀ ̣ ̀ ̉ ̉ ̉ ́ ́ ́ ̃ ̉ ́   ban se đươc tra 1.500 đông.̣ ̃ ̣ ̉ ̀ 9. Cô phiêu phô thông?̉ ́ ̉ ­ Cô phiêu phô thông la loai cô phiêu co thu nhâp phụ thuôc vao hoat̉ ́ ̉ ̀ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ ̣   đông kinh doanh cua công ty. Người sở hữu cổ phiếu phổ thông đươc̣ ̉ ̣   tham gia họp Đại hội đồng cổ đông và được bỏ phiếu quyết định  những vấn đề quan trọng nhất của công ty, được quyền bâu cư và ̉ ̀  ưng cư vao Hôi đông quan tri cua công ty.́ ̉ ̀ ̣ ̀ ̉ ̣ ̉ 10. Cô phiêu ưu đai?̉ ́ ̃ ­ Cô phiêu ưu đai tương tư như cô phiêu phô thông nhưng cô đông sở ́ ̃ ̣ ̉ ́ ̉ ̉ ̉  hưu no không đươc tham gia bâu cư va ưng cư vao Hôi đông quan tri,̃ ́ ̣ ̀ ̉ ̀ ́ ̉ ̀ ̣ ̀ ̉ ̣   nhưng lai co quyên đươc hương thu nhâp cô đinh hang năm theo môṭ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ ̀ ̣   ty lê lai suât cô đinh không phu thuôc vao lơi nhuân cua công ty, đươc̉ ̣ ̃ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ̣   ưu tiên chia lai cô phân trươc cô đông phô thông va đươc ưu tiên chiã ̉ ̀ ́ ̉ ̉ ̀ ̣   tai san con lai cua công ty khi công ty thanh ly, giai thê.̀ ̉ ̀ ̣ ̉ ́ ̉ ̉ 11. Cô phiêu quy?̉ ́ ̃ ­ Cô phiêu quy la cô phiêu đa đươc giao dich trên thi trương va đươc̉ ́ ̃ ̀ ̉ ́ ̃ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣   chinh tô chưc phat hanh mua lai băng nguôn vôn cua minh.́ ̉ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ̀ ́ ̉ ̀ 12. Cô phiêu chưa phat hanh?̉ ́ ́ ̀ ­ Cô phiêu chưa phat hanh la loai cô phiêu ma công ty chưa bao giở ́ ́ ̀ ̀ ̣ ̉ ́ ̀ ̀  ban ra cho cac nha đâu tư trên thi trương.́ ́ ̀ ̀ ̣ ̀ 13. Cô phiêu đa phat hanh?̉ ́ ̃ ́ ̀ ­ Cô phiêu đa phat hanh la cô phiêu ma công ty đươc ban ra cho cac̉ ́ ̃ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ̀ ̣ ́ ́   nha đâu tư trên thi trương va công ty đa thu vê đươc toan bô tiên baǹ ̀ ̣ ̀ ̀ ̃ ̀ ̣ ̀ ̣ ̀ ́   sô cô phiêu đo.́ ̉ ́ ́ 14. Cô phiêu đang lưu hanh?̉ ́ ̀ ­ Cô phiêu đang lưu hanh la cô phiêu hiên đang lưu hanh trên thỉ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ̣ ̀ ̣  trương va do cac cô đông đang năm giư.̀ ̀ ́ ̉ ́ ̃ 15. Tach cô phiêu?́ ̉ ́ ­ Tach cô phiêu la viêc tăng sô lương cô phiêu đang lưu hanh theó ̉ ́ ̀ ̣ ́ ̣ ̉ ́ ̀   môt ty lê quy đinh ma không lam tăng thêm vôn cô phân cua công tỵ ̉ ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ̉ ̀ ̉   va không lam thay đôi ty lê năm giư cua cô đông. ̀ ̀ ̉ ̉ ̣ ́ ̃ ̉ ̉ ­ Môt cach hiêu đơn gian, tach cô phiêu la viêc chia nho môt cô phiêụ ́ ̉ ̉ ́ ̉ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ̉ ́   thanh nhiêu cô phiêu, do vây se lam tăng sô lương cô phiêu đang lưù ̀ ̉ ́ ̣ ̃ ̀ ́ ̣ ̉ ́   hanh.̀ 16. Gôp cô phiêu?̣ ̉ ́ ­ Gôp cô phiêu la viêc giam sô lương cô phiêu lưu hanh theo môt ty lệ ̉ ́ ̀ ̣ ̉ ́ ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ̉ ̣  quy đinh ma không lam giam vôn cô phân cua công ty va không laṃ ̀ ̀ ̉ ́ ̉ ̀ ̉ ̀ ̀   thay đôi ty lê năm giư cua cô đông. Hay noi cach khac gôp cô phiêủ ̉ ̣ ́ ̃ ̉ ̉ ́ ́ ́ ̣ ̉ ́   la viêc gôp nhiêu cô phiêu thanh môt cô phiêu, do vây se lam giam sồ ̣ ̣ ̀ ̉ ́ ̀ ̣ ̉ ́ ̣ ̃ ̀ ̉ ́  lương cô phiêu đang lưu hanh.̣ ̉ ́ ̀ 17. Trai phiêu?́ ́ ­ Trai phiêu la môt tơ giây chưng nhân viêc vay vôn cua tô chưc phat́ ́ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ̣ ̣ ́ ̉ ̉ ́ ́   hanh đôi vơi ngươi mua trai phiêu. Ngươi mua trai phiêu la chu sơ hưù ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̉ ̉ ̃   trai phiêu, đông thơi la chu nơ cua công ty phat hanh. Tô chưc phat́ ́ ̀ ̀ ̀ ̉ ̣ ̉ ́ ̀ ̉ ́ ́   hanh phai tra môt lai suât cô đinh hang năm cho ngươi sơ hưu traì ̉ ̉ ̣ ̃ ́ ́ ̣ ̀ ̀ ̉ ̃ ́   phiêu va phai hoan tra gôc khi đên han.́ ̀ ̉ ̀ ̉ ́ ́ ̣ 1. Công ty cô phân?̉ ̀ ­ Công ty cô phân la doanh nghiêp trong đo vôn điêu lê đươc chiả ̀ ̀ ̣ ́ ́ ̀ ̣ ̣   thanh nhiêu phân băng nhau goi la cô phân, ngươi mua cô phân đươc̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ̀ ̉ ̀ ̀ ̉ ̀ ̣   goi la cô đông va đong vai tro la ngươi sơ hưu công ty.̣ ̀ ̉ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̉ ̃ 2. Vôn điêu lê?́ ̀ ̣ ­ Vôn điêu lê la sô vôn do tât ca cac cô đông đong gop va đươc ghí ̀ ̣ ̀ ́ ́ ́ ̉ ́ ̉ ́ ́ ̀ ̣   vao điêu lê cua công ty.̀ ̀ ̣ ̉ 3. Vôn phap đinh?́ ́ ̣ ­ Vôn phap đinh la mưc vôn tôi thiêu theo quy đinh cua phap luât má ́ ̣ ̀ ́ ́ ́ ̉ ̣ ̉ ́ ̣ ̀  môt công ty phai co khi thanh lâp.̣ ̉ ́ ̀ ̣ 4. Tô chưc phat hanh chưng khoan?̉ ́ ́ ̀ ́ ́ ­ Tô chưc phat hanh chưng khoan la Chinh phu, doanh nghiêp haỷ ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̉ ̣   cac tô chưc khac như:Quy đâu tư, tô chưc tai chinh trung gian đươć ̉ ́ ́ ̃ ̀ ̉ ́ ̀ ́ ̣   phep phat hanh chưng khoan đê ban trên thi trương, nhăm muc đich́ ́ ̀ ́ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ́   huy đông vôn.̣ ́ 5. Phat hanh chưng khoan ra công chung?́ ̀ ́ ́ ́ ­ Phat hanh chưng khoan ra công chung la viêc chưng khoan đươć ̀ ́ ́ ́ ̀ ̣ ́ ́ ̣   phat hanh rông rai ra công chung cho môt sô lương lơn cac nha đâú ̀ ̣ ̃ ́ ̣ ́ ̣ ́ ́ ̀ ̀   tư nhât đinh.́ ̣ 6. Niêm yêt chưng khoan?́ ́ ́ ­ Niêm yêt chưng khoan la viêc cho phep chưng khoan cua cac tố ́ ́ ̀ ̣ ́ ́ ́ ̉ ́ ̉  chưc phat hanh co đu tiêu chuân đê đươc giao dich trên thi trươnǵ ́ ̀ ́ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀   giao dich tâp trung.̣ ̣ 7. Công ty niêm yêt ?́ ­ Công ty niêm yêt la công ty có chứng khoán được niêm yết trên Thị́ ̀   trường giao dịch tập trung sau khi đáp ứng đủ các tiêu chuẩn niêm  yết. 8. Điêu kiên đê môt công ty đươc niêm yêt trên TTCK Viêt Nam?̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ̣ ­ Môt công ty muôn niêm yêt cô phiêu trên thi trương thi phai la môṭ ́ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ̀ ̉ ̀ ̣   công ty cổ phần có: a. Vôn điêu lê tôi thiêu la 10 ty đông;́ ̀ ̣ ́ ̉ ̀ ̉ ̀ b. Hoat đông kinh doanh co lai it nhât trong 2 năm liên tuc trươc khị ̣ ́ ̃ ́ ́ ̣ ́   niêm yêt trên thi trương;́ ̣ ̀ c. 20% vôn cô phân do trên 100 ngươi đâu tư ngoai công ty năm giứ ̉ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ̃  ( vôn cô phân trên 100 ty đông, ty lê nay la 15%)́ ̉ ̀ ̉ ̀ ̉ ̣ ̀ ̀ d. Đươc điêu hanh bơi môt đôi ngu lanh đao co năng lưc;̣ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ̃ ̃ ̣ ́ ̣ e. Co hê thông tô chưc va hoat đông kinh doanh trung trưc, hiêu qua,́ ̣ ́ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉   minh bach;̣ 9. Nha đâu tư?̀ ̀ ­ Nha đâu tư la ca nhân hay tô chưc thưc hiên viêc mua ­ ban chưng̀ ̀ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ́   khoan trên thi trương đê tim kiêm lơi nhuân.́ ̣ ̀ ̉ ̀ ́ ̣ ̣ 10. Giao dich chưng khoan?̣ ́ ́ ­ Giao dich chưng khoan la viêc cac nha đâu tư mua ­ ban chưng̣ ́ ́ ̀ ̣ ́ ̀ ̀ ́ ́   khoan trên thi trương giao dich tâp trung. ́ ̣ ̀ ̣ ̣ 11. Lênh giao dich?̣ ̣ ­ Lênh giao dich la chi thi mua hoăc ban chưng khoan cua ngươi đâụ ̣ ̀ ̉ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̉ ̀ ̀   tư cho ngươi môi giơi cua công ty chưng khoan đê thưc hiên giao dich.̀ ́ ̉ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ­ VD: Nha đâu tư đăt lênh giao dich: Ban 1.000 Cô phiêu REE. Nhà ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ̉ ́ ̀  môi giơi chưng khoan phai thưc hiên viêc đăt lênh ban 1.000 cô phiêú ́ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̉ ́   REE cho khach hang tai TTGDCK.́ ̀ ̣ 12. Lênh giơi han?̣ ́ ̣ ­ Lênh giơi han la chi thi mua hoăc ban chưng khoan cua ngươi đâu tự ́ ̣ ̀ ̉ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̉ ̀ ̀   đưa ra cho ngươi môi giơi thưc hiên theo mưc gia chi đinh hoăc tôt̀ ́ ̣ ̣ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ́   hơn. ­ Trên thi trương giao dich tâp trung ơ Viêt Nam hiên nay đang ap̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ́   dung lênh giơi han cho tât ca cac giao dich chưng khoan.̣ ̣ ́ ̣ ́ ̉ ́ ̣ ́ ́ ­ VD: Nha đâu tư đăt lênh giao dich: Ban 1.000 Cô phiêu REE vơi già ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ̉ ́ ́ ́  18.700 đông/ Cô phiêu. Nha môi giơi chưng khoan phai thưc hiên viêc̀ ̉ ́ ̀ ́ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ̣   ban 1.000 cô phiêu REE cho khach hang tai Trung tâm giao dich́ ̉ ́ ́ ̀ ̣ ̣   chưng khoan vơi gia tôi thiêu la 18.700 đông/CP. ́ ́ ́ ́ ́ ̉ ̀ ̀ 13. Lệnh ATO ­ Lệnh ATO là lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh. Lệnh ATO có thể  là lệnh mua hoặc bán, hoặc lệnh bán. Khi nhập vào hệ thống, lệnh  ATO không cần phải xác định mức giá nhưng sử dụng chữ viết tắt  ATO thay cho việc ghi giá.  ­ Trong thời gian đặt lệnh, lệnh ATO được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên  sau lệnh giới hạn. ­ Khi hệ thống tiến hành khớp lệnh, lệnh ATO được coi là lệnh có ưu  tiên thực hiện cuối cùng. Nếu lệnh ATO chỉ được khớp một phần hoặc  không được khớp, hệ thống giao dịch sẽ huỷ bỏ toàn bộ số chứng  khoán còn lại không được giao dịch sau khi khớp lệnh (tức là lệnh  ATO chỉ có giá trị trong một đợt khớp lệnh và không có giá trị trong  đợt khớp lệnh tiếp theo). 14. Khơp lênh đinh ky?́ ̣ ̣ ̀ ­ Khơp lênh đinh ky la phương thưc giao dich dưa trên cơ sơ tâp hơṕ ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣   tât ca cac lênh mua – ban trong khoang thơi gian nhât đinh va tao rá ̉ ́ ̣ ́ ̉ ̀ ́ ̣ ̀ ̣   gia khơp co khôi lương mua ban đat đươc la lơn nhât. Nhưng lênh́ ́ ́ ́ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ́ ́ ̃ ̣   thoa man gia khơp se đươc thưc hiên theo thư tư ưu tiên vê gia va ưủ ̃ ́ ́ ̃ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̀   tiên vê thơi gian.̀ ̀ ­ Hiên nay tai Trung tâm giao dich chưng khoan TP.HCM đang thưc̣ ̣ ̣ ́ ́ ̣   hiên phương thưc khơp lênh đinh ky.̣ ́ ́ ̣ ̣ ̀ 1. Mênh gia?̣ ́ ­ Mênh gia la sô tiên ghi trên tơ cô phiêu hay tơ trai phiêu khi phaṭ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ̀ ́ ́ ́   hanh. Hiên nay, theo quy đinh: cô phiêu co mênh gia la 10.000 đông,̀ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ́ ̀ ̀   trai phiêu co mênh gia tôi thiêu la 100.000 đông.́ ́ ́ ̣ ́ ́ ̉ ̀ ̀ 2. Thi gia?̣ ́ ­ Thi gia la gia thi trương cua cac loai chưng khoan đươc mua – baṇ ́ ̀ ́ ̣ ̀ ̉ ́ ̣ ́ ́ ̣ ́   trên thi trương giao dich tâp trung.̣ ̀ ̣ ̣ ­ VD: Mênh gia cua cô phiêu REE la 10.000 đông, nhưng gia thị ́ ̉ ̉ ́ ̀ ̀ ́ ̣  trương hiên tai cua cô phiêu REE va thơi điêm ngay 10/01/2003 là ̣ ̣ ̉ ̉ ́ ̀ ̀ ̉ ̀ ̀  18.700 đông / Cô phiêu.̀ ̉ ́ 3. Gia niêm yêt?́ ́ ­ Gia niêm yêt la mưc gia cua cô phiêu đươc thưc hiên trong phiêń ́ ̀ ́ ́ ̉ ̉ ́ ̣ ̣ ̣   giao dich đâu tiên khi lên niêm yêt trên thi trương chưng khoan vạ ̀ ́ ̣ ̀ ́ ́ ̀  đươc hinh thanh dưa trên quan hê cung ­ câu trên thi trương.̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ ̀ ­ VD: Cô phiêu REE khi lên niêm yêt trên thi trương giao dich tâp̉ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ̣   trung, gia niêm yêt đươc xac đinh la 16.000 đông/ cô phiêu.́ ́ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ̉ ́ 4. Gia khơp lênh?́ ́ ̣ ­ Gia khơp lênh la mưc gia đươc xac đinh tư kêt qua khơp lênh cuá ́ ̣ ̀ ́ ́ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ̉   Trung tâm giao dich chưng khoan, thoa man đươc tối đa nhu câu cuạ ́ ́ ̉ ̃ ̣ ̀ ̉   ngươi mua va ngươi ban chứng khoán.̀ ̀ ̀ ́ ­ VD: Trong phiên giao dich ngay 10/01/2003, gia khơp lênh cua cộ ̀ ́ ́ ̣ ̉ ̉  phiêu REE đat ơ mưc gia 18.700 đông/ cô phiêu. Tât ca nhưng ai có ̣ ̉ ́ ́ ̀ ̉ ́ ́ ̉ ̃ ́  lênh mua hoăc lênh ban đươc khơp se đươc mua va ban vơi giạ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̃ ̣ ̀ ́ ́ ́  18.700 đông/ cô phiêu REE.̀ ̉ ́ 5. Gia đong cưa?́ ́ ̉ ­ Gia đong cưa la gia thưc hiên tai lân khơp lênh cuôi cung trong ngaý ́ ̉ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ̀ ̀   giao dich.̣ ­ VD: Gia đong cưa cua cô phiêu REE trong phiên giao dich ngaý ́ ̉ ̉ ̉ ́ ̣ ̀   10/01/2003 chinh la mưc gia khơp lênh cua cô phiêu đo la 18.700́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ̉ ̉ ́ ́ ̀   đông / cô phiêu.̀ ̉ ́ 6. Gia mơ cưa?́ ̉ ̉ ­ Gia mơ cưa la gia đóng cửa của phiên giao dịch hôm trước.́ ̉ ̉ ̀ ́ ­ VD: Gia mơ cưa cua cô phiêu REE vao phiên giao dich ngaý ̉ ̉ ̉ ̉ ́ ̀ ̀   11/01/2003 la 18.700 đông/cô phiêu.̀ ̀ ̉ ́ 7. Gia tham chiêu?́ ́ ­ Gia tham chiêu la mưc gia lam cơ sơ cho viêc tinh giơi han dao đônǵ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̉ ̣ ́ ́ ̣ ̣   gia chưng khoan trong phiên giao dich.́ ́ ́ ̣ ­ Tai thi trương giao dich tâp trung hiên tai ơ Viêt nam thi gia thaṃ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̀ ́   chiêu cua môt phiên giao dich la gia đong cưa cua phiên giao dich́ ̉ ̣ ̣ ̀ ́ ́ ̉ ̉ ̣   hôm trươc.́ ­ VD: Gia tham chiêu cua cô phiêu REE vao ngay 21/01/2003 la mưć ́ ̉ ̉ ́ ̀ ̀ ̀ ́   gia đong cưa cua phiên giao dich ngay 10/01/2003 la 18.700 đông/ cố ́ ̉ ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ ̉  phiêu.́ 8. Biên đô giao đông gia?̣ ̣ ́ ­ Biên đô giao đông gia la giơi han gia chưng khoan co thê biên đôi tốị ̣ ́ ̀ ́ ̣ ́ ́ ́ ́ ̉ ́ ̉   đa trong phiên giao dich so vơi gia tham chiêu.̣ ́ ́ ́ ­ VD: Gia tham chiêu cua cô phiêu REE ngay 21/01/2003 la 18.700́ ́ ̉ ̉ ́ ̀ ̀   đông / cô phiêu, biên đô giao đông gia theo quy đinh hiên hanh đôì ̉ ́ ̣ ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ́   vơi tât ca cac loai cô phiêu la +/­ 5% tưc la gia cua cô phiêu REE thưć ́ ̉ ́ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̉ ̉ ́ ̣   hiên trong phiên giao dich chi đươc phep giao đông trong khoang +/­̣ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ ̉   5% so vơi gia 18.700 đông.́ ́ ̀ 9. Gia trân ?́ ̀ ­ Gia trân la mưc gia cao nhât ma môt loai chưng khoan co thê đươć ̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̉ ̣   thưc hiên trong phiên giao dich.̣ ̣ ̣ Gia trân = Gia tham chiêu + (Gia tham chiêu x Biên đô dao đông gia)́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ́ ­ VD: Gia trân cua cô phiêu REE trong phiên giao dich ngaý ̀ ̉ ̉ ́ ̣ ̀   11/01/2003: Gia trân = 18.700 + (18.700 x 5%) = 19.600 đông.́ ̀ ̀ 10. Gia san?́ ̀ ­ Gia san la mưc gia thâp nhât ma môt loai chưng khoan co thê đươć ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̉ ̣   thưc hiên trong phiên giao dich.̣ ̣ ̣ Gia san = Gia tham chiêu ­ (Gia tham chiêu x Biên đô dao đông gia)́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ́ ­ VD: Gia san cua cô phiêu REE trong phiên giao dich ngaý ̀ ̉ ̉ ́ ̣ ̀   11/01/2003:  Gia san = 18.700 ­ (18.700 x 5%) = 17.800 đông.́ ̀ ̀ 11. Đơn vi giao dich?̣ ̣ ­ Đơn vi giao dich la sô lương chưng khoan nho nhât co thê đươc̣ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ́ ̉ ́ ́ ̉ ̣   khơp lênh tai hê thông. ́ ̣ ̣ ̣ ́ ­ Đơn vi giao dich con đươc goi la lô chăn. Hiên nay, theo quy đinh, lộ ̣ ̀ ̣ ̣ ̀ ̃ ̣ ̣   chăn la lô giao dich co sô lương tư 10 đên 9.990 cô phiêu. Giao dich̃ ̀ ̣ ́ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ́ ̣   lô chăn đươc thưc hiên theo phương thưc giao dich khơp lênh đinh kỹ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̣ ̣ ̀  tai thi trương giao dich tâp trung.̣ ̣ ̀ ̣ ̣ 12. Đơn vi yêt gia?̣ ́ ́ ­ Đơn vi yêt gia la đơn vi tiên tê nho nhât ma gia chưng khoan co thệ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̉  thay đôi.̉ Mưc gia ́ ́ .........................................Cô phiêủ ́ .............Trai phiêú ́ Gia dưới 49.900 đ́ ................................100 đ..................100 đ Gia tư 50.000 đ đên 99.500 đ́ ̀ ́ ................500 đ..................100 đ Giá trên 100.000 đ............................1.000 đ..................100 đ ­ VD:  + Nêu gia ≤ 49.900 đ, thi co cac mưc gia: 20.000đ, 20.100đ....́ ́ ̀ ́ ́ ́ ́   49.900đ nhưng không co cac mưc gia: 20.050đ, 20.150đ.... 49.910đ.́ ́ ́ ́ + Nêu gia tư 50.000đ đên 99.500đ, thi co cac mưc gia: 50.500đ,́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ́   51.000đ..... 99.500đ, không co cac mưc gia 50.100đ, 51.900đ.....́ ́ ́ ́   99.400đ. + Nêu gia ≥ 100.000 đ, thi co cac mưc gia: 100.000đ, 101.000đ,́ ́ ̀ ́ ́ ́ ́   102.000đ...., không co cac mưc gia 100.500đ, 101.400đ haý ́ ́ ́   102.900đ. 13. Ngay thanh toan ?̀ ́ ­ Ngay thanh toan theo quy đinh cua Trung tâm giao dich chưng̀ ́ ̣ ̉ ̣ ́   khoan la ngay T + 3, tưc la 03 ngay lam viêc sau ngay lênh đươc thưć ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣   hiên (không kê ngay Lê, ngay nghi) co nghia:̣ ̉ ̀ ̃ ̀ ̉ ́ ̃ ­ Khi lênh mua chưng khoan đươc thưc hiên, sau 03 ngay chưng̣ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ́   khoan mơi đươc chuyên vê tai khoan cua khach hang. Khi chưnǵ ́ ̣ ̉ ̀ ̀ ̉ ̉ ́ ̀ ́   khoan vê tơi tai khoan thi ban mơi co cac quyên đôi vơi sô chưnǵ ̀ ́ ̀ ̉ ̀ ̣ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ́   khoan đo.́ ́ ­ Khi lênh ban chưng khoan đươc thưc hiên, sau 03 ngay tiên baṇ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ́   chưng khoan sau mơi đươc chuyên vê tai khoan cua khach hang. ́ ́ ́ ̣ ̉ ̀ ̀ ̉ ̉ ́ ̀ 14. Ngay giao dich hương cô tưc?̀ ̣ ̉ ̉ ́ ­ Ngay giao dich hương cô tưc la ngay ma nha đâu tư mua cô phiêù ̣ ̉ ̉ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̉ ́   trên thi trương se đươc hương cô tưc cua công ty phat hanh.̣ ̀ ̃ ̣ ̉ ̉ ́ ̉ ́ ̀ 15. Ngay giao dich không hương cô tưc?̀ ̣ ̉ ̉ ́ ­ Ngay giao dich không hương cô tưc la ngay ma nha đâu tư mua cồ ̣ ̉ ̉ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̉  phiêu trên thi trương se không đươc hương cô tưc.́ ̣ ̀ ̃ ̣ ̉ ̉ ́