Nhập môn công nghệ phần mềm - Mô hình hóa yêu cầu người dùng

Đại Học Sư Phạm Tp. Hồ Chí Minh Khoa Toán – Tin Học NHẬP MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM Mô hình hóa yêu cầu người dùng Người trình bày: Trần Ngọc Bảo Email: tnbao.dhsp@gmail.com MỤC TIÊU iế đ á h hiế kế i i P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • B t ược c c t t Act v ty diagram G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M • Biết được các thành phần trong M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A Activity diagram N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Biết được cách sử dụng Power D i để t A ti it Di B À I G I Ả B À I G I Ả es gner ạo c v y agram TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (2)2 NỘI DUNG TRÌNH BÀY P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Activity Diagram ? • Các thành phần trong Activity diagram G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M • Xây dựng Activity diagram của ứng dụng M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A quản lý thời khóa biểu Tạo Activity diagram trong Power N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Designer B À I G I Ả B À I G I Ả TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (3)3 NỘI DUNG TRÌNH BÀY P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Activity Diagram ? • Các thành phần trong Activity diagram G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M • Xây dựng Activity diagram của ứng dụng M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A quản lý thời khóa biểu Tạo Activity diagram trong Power N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Designer B À I G I Ả B À I G I Ả TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (4)4 Activity Diagram P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Lược đồ hoạt động (Activity Diagram) biểu diễn mối liên hệ giữa G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M các đối tượng • Lược đồ hoạt động thường được sử M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A dụng để biểu diễn cho hoạt động của một use case N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Lược đồ hoạt động cũng thường được mô tả quy trình xử lý nghiệp B À I G I Ả B À I G I Ả vụ TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (5)5 Copyright © 1997 by Rational Software Corporation Ví dụ: Xét ứng dụng quản lý TKB P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Hệ thống cho phép bộ phận giáo vụ Khoa nhập thời khóa biểu, cập nhật G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M thời khóa biểu của tất cả các lớp • Hệ thống cho phép sinh viên tra M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A cứu thời khóa biểu theo từng học kỳ của lớp N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Hệ thống cho phép giảng viên tra cứu thời khóa biểu giảng dạy trong B À I G I Ả B À I G I Ả học kỳ TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (6)6 Copyright © 1997 by Rational Software Corporation Ví dụ minh họa: ứng dụng TKB P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Use case • Action Steps Ch hứ ă hời khó biể Xem TKB G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M – ọn c c n ng xem t a u – Hiển thị màn hình cho phép người dùng chọn thông tin cần xem M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A – Chọn niên khóa từ danh sách hiện có trong hệ thống Chọn học kỳ từ danh sách hiện có trong hệ N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V – thống – Chọn lớp hoặc tên giảng viên cần xem trong d h á h lớ à iả iê hiệ ó t hệ B À I G I Ả B À I G I Ả an s c p v g ng v n n c rong thống – Hiển thị thông tin chi tiết thời khóa biểu lớp TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (7)7 hoặc thời khóa biểu của giảng viên Sequence diagram ứng dụng quản lý TKB • Sequence diagram ô tả 1: Chon chuc nang xem TKB 2: Hien thi man hinh xem TKB 3: Lay DS Lop Sinh viên Man hinh chinh Man hinh xem TKB Lop Nien khoa TKB Lop strict m use-case xem TKB 5: Lay danh sach Nien khoa 4: Danh sach lop 6: Danh sach nien khoa lớp 7: Y/C Chon thong tin can xem 8: Chon lop 9: Chon niem khoa strict {Condition}loop 10: Chon hoc ky 11: Chon Xem TKB 12: Lay TKB Lop 13: TKB lop 14: Hien thi thong tin TKB lop Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (8)8 Ví dụ minh họa • Collaboration diagram mô tả use-case xem TKB lớp hệ thống quản lý thời khóa biểu 4: Danh sach lop 11: Chon Xem TKB 10: Chon hoc ky 9: Chon niem khoa 14: Hien thi thong tin TKB lop 3: Lay DS Lop8: Chon lop 7: Y/C Chon thong tin can xem 13: TKB lop 12: Lay TKB Lop Sinh viên Man hinh xem TKB Lop 1: Chon chuc nang xem TKB 2: Hien thi man hinh xem TKB 6: Danh sach nien khoa5: Lay danh sach Nien khoa TKB Lop Man hinh chinh Nien khoa Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (9)9 Ví dụ minh họa A ti it di biể diễ• c v y agram u n use case xem thời khóa biểu Chon chuc nang xem TKB Lop Man hinh xem TKB [Khoi tao] Lay DS Lop Lay DS Nien khoa [Exception] [Success] Man hinh xem TKB [San sang] Chon Lop Co Lop Thong bao chua co Lop [Exception] Chon nien khoa Chon Xem TKB Lay TKB Lop Co TKB Lop Thong bao chua co TKB [Success] Hien thi TKB lop len man hinh Man hinh xem TKB [TKB Lop] Chon in TKB Chon ket thuc Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (10) Ví dụ minh họa Activity diagram Sequence diagram ứng dụng quản lý TKB • Sequence diagram 1: Yeu cau dang nhap he thong Giáo v? khoa Man hinh chinh Man hinh dang nhap ThanhVien Man hinh QL TKB mô tả scenario đăng 2: Hien thi man hinh dang nhap 3: Yeu cau giao vu nhap user/pass nhập hệ thống 4: Nhap User/pass 5: Dang nhap 6: Kiem tra user/pass thành công 7: Kiem tra user/pass 8: Kiem tra hop le 10: Thong bao dang nhap thanh cong 9: Hien thi man hinh quan ly TKB Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (11)11 Ví dụ minh họa A i i di biể diễ đă hậ• ct v ty agram u n use case ng n p hệ thống Nhap User/Pass Dang nhap Thong bao loi dang nhap [NO] User/Pass hop le [YES] Hien thi man hinh chinh Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (12)12 Ví dụ minh họa A i i di biể diễ đă hậ• ct v ty agram u n use case ng n p hệ thống Nhap User/Pass Dang nhap Thong bao loi dang nhap [NO] User/Pass hop le [YES] Hien thi man hinh chinh Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (13)13 Ví dụ minh họa A i i di biể diễ đă hậ• ct v ty agram u n use case ng n p hệ thống Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (14)14 Ví dụ minh họa A i i di biể diễ đă hậ• ct v ty agram u n use case ng n p hệ thống [N = 1] Dang nhap Nhap User/Pass Thong bao loi dang nhap [NO] [NO] User/Pass hop le [N = N+1] N>3 [YES] [YES] Hien thi man hinh chinh Thong bao loi dang nhap va ket thuc Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (15)15 Ví dụ minh họa Activity diagram biểu diễn use case đăng nhập• hệ thống [N = 1] Thong bao loi dang nhapNhap User/Pass [NO] [NO] Dang nhap User/Pass hop le [N = N+1] N>3 [YES] [YES] [NO] Thong bao loi dang nhap va ket thucAdmin ? [YES] Hien thi man hinh chinh Man Hinh Chinh [Admin Page] Hien thi man hinh user Man Hinh Chinh Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (16)16 [User Page] Demo Ví dụ minh họa • Activity diagram biểu diễn use case đăng nhập hệ thống [N = 1] D h Thong bao loi dang nhapNhap User/Pass [NO] [NO] ang n ap User/Pass hop le [N = N+1] N>3 [YES][YES] [NO] Thong bao loi dang nhap va ket thucAdmin ? [YES] Hien thi man hinh Admin [Admin Page] Hien thi man hinh user Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (17)17 [User Page] Ví dụ minh họa A ti it di biể diễ t• c v y agram u n use case ạo user Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (18)18 Ví dụ minh họa A ti it di biể diễ t• c v y agram u n use case ạo user Nhap thong tin User [NO] Thong tin hop le ? Thong bao loi [YES] Luu thong tin User User [Khoi tao] Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (19)19 Ví dụ minh họa A ti it di biể diễ t• c v y agram u n use case ạo user Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (20)20 Ví dụ minh họa A ti it di biể diễ t• c v y agram u n use case ạo user Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (21)21 Ví dụ minh họa Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (22)22 Ví dụ minh họa A ti it di biể diễ t• c v y agram u n use case ạo user Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (23)23 Ví dụ minh họa A ti it di biể diễ t• c v y agram u n use case ạo user Nhap User Name [YES] [NO] User Name hop le ? Thong bao User khong hop le [NO] Nhap Password [YES] Password hop le ? Nhap thong tin khac Thong bao Password khong hop le [YES] [NO] Hop le ? Luu thong tin UserUser Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (24)24 [Khoi tao] NỘI DUNG TRÌNH BÀY P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • State Diagram ? Các thành phần t ong State diag am G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M • r r • Xây dựng State diagram của ứng M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A dụng quản lý thời khóa biểu N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Tạo State diagram trong Power B À I G I Ả B À I G I Ả Designer TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (25)25 Các thành phần trong Activity diagram P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Activity Chon chuc nang xem TKB Lop G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M • Object state Man hinh xem TKB [Khoi tao] M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A • Transition N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Decision B À I G I Ả B À I G I Ả • Organization Unit Co TKB Lop TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (26)26 Ví dụ minh họa • Activity diagram biểu diễn quy trình nhập kho P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M Business Dept Warehouse Dept [RO.GR.Pending] G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M [Exception] Create RO [RO.KD.Pending] Goods Receiving M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A [Success] Send to WH Verify RO [RO.GO.Processing] Print Receiving Note N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V [RO.WH.Pending] Put Away Plan [RO.PWP.Processing] Put Away [RO.PA.Processing] B À I G I Ả B À I G I Ả Close RO[RO.Closed] TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (27)27 NỘI DUNG TRÌNH BÀY P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Activity Diagram ? • Các thành phần trong Activity diagram G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M • Xây dựng Activity diagram của ứng dụng M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A quản lý thời khóa biểu Tạo Activity diagram trong Power N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Designer B À I G I Ả B À I G I Ả TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (28)28 Activity diagram ứng dụng quản lý TKB • Activity diagram mô tả scenario xem thời khóa biểu lớp • Activity diagram mô tả scenario xem thời khóa biểu giảng viên • Activity diagram mô tả scenario đăng nhập hệ thống thành công Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (29)29 Sequence diagram ứng dụng quản lý TKB • Sequence diagram ô tả 1: Chon chuc nang xem TKB 2: Hien thi man hinh xem TKB 3: Lay DS Lop Sinh viên Man hinh chinh Man hinh xem TKB Lop Nien khoa TKB Lop strict m use-case xem TKB 5: Lay danh sach Nien khoa 4: Danh sach lop 6: Danh sach nien khoa lớp 7: Y/C Chon thong tin can xem 8: Chon lop 9: Chon niem khoa strict {Condition}loop 10: Chon hoc ky 11: Chon Xem TKB 12: Lay TKB Lop 13: TKB lop 14: Hien thi thong tin TKB lop Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (30)30 Ví dụ minh họa • Activity diagram biểu diễn use case xem thời khóa biểu Chon chuc nang xem TKB Lop Man hinh xem TKB [Khoi tao] Lay DS Lop Lay DS Nien khoa [Exception] [Success] Man hinh xem TKB [San sang] Chon Lop Co Lop Thong bao chua co Lop [Exception] Chon nien khoa Chon Xem TKB Lay TKB Lop Co TKB Lop Thong bao chua co TKB [Success] Hien thi TKB lop len man hinh Man hinh xem TKB [TKB Lop] Chon in TKB Chon ket thuc Tran Ngoc Bao Dai hoc Su Pham TP.HCMTRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (31)31 Ví dụ minh họa Activity diagram NỘI DUNG TRÌNH BÀY P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Activity Diagram ? • Các thành phần trong Activity diagram G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M • Xây dựng Activity diagram của ứng dụng M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A quản lý thời khóa biểu Tạo Activity diagram trong Power N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Designer B À I G I Ả B À I G I Ả TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (32)32 Bài tập P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Xây dựng Activity diagram cho các ứng dụng sau: G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M – Quản lý giải bóng đá vô địch quốc gia ả ý ì à á à ó M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A – Qu n l b nh chọn b i h t hay L n s ng xanh – Quản lý giáo vụ trường đại học N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V – Quản lý giáo vụ trường phổ thông Quản lý bán hàng B À I G I Ả B À I G I Ả – TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (33)33 Bài tập P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Xây dựng Activity diagram cho các ứng dụng sau: G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M – Quản lý học viên trung tâm tin học, M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A ngoại ngữ ả ý â ề N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V – Qu n l nh n sự - ti n lương – Quản lý bán hàng trực tuyến B À I G I Ả B À I G I Ả – Quản lý nhà trẻ TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (34)34 Ôn tập P H Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M • Activity diagram là gì ? • Activity ? Object state G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M • Transition ? M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A • Decision ? N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V • Organization Unit ? • Xây dựng Activity diagram cho một số ứng B À I G I Ả B À I G I Ả dụng trong phần bài tập TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (35)35 PH Ầ N M Ề M P H Ầ N M Ề M M M G N G H Ệ P G N G H Ệ P A G R A M A G R A M M Ô N C Ô N M Ô N C Ô N V I T Y D I A V I T Y D I A N G N H Ậ P N G N H Ậ P A C T I V A C T I V B À I G I Ả B À I G I Ả TRẦN NGỌC BẢO ” KHOA TOÁN -TIN HỌC ” ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM (36)36 36