Nhận định của Mác và Lênin về hình thái kinh tế xã hội

Giíi thiÖu ®Ò tµi §Ó ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín vµ nh÷ng b­íc tiÕn v­ît bËc nh÷ng thay ®æi ®ã lµ b­íc ngoÆt lÞch sö trong c¬ chÕ chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ã chÝnh lµ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tõ ®Êt n­íc cã nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng vµ nghÌo nµn vËy ®Ó xo¸ bá ®ãi nghÌo l¹c hËu vµ trë thµnh mét ®Êt n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th× sù tÊt yÕu lµ ph¶i ®æi míi ph¶i c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. T¹i ®¹i héi §¶ng lÇn thø VIII §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh “X©y dùng ®Êt n­íc thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé, phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cao. Cã nh­ vËy th× quèc phßng an ninh míi v÷ng ch¾c, d©n giÇu n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh. Môc tiªu ®ã lµ sù cô thÎ ho¸ vÒ häc thuyÕt M¸c – Lªnin vÒ h×nh th¸i kinh tÕ – x· héi vµ hoµn c¶nh ë ViÖt Nam. §ã còng chÝnh lµ môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta. §Ò tµi nµy lµ mét vÊn ®Ò rÊt réng vµ phøc t¹p nh­ng do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ v× vËy sÏ cßn nhiÒu khiÕm khuyÕt. V× vËy em rÊt mong ý kiÕn vµ sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy c« gi¸o. B. Néi dung I. NhËn ®Þnh cña M¸c vµ Lªnin vÒ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi Cã nhiÒu c¸ch tiÕp cËn vµ nghiªn cøu lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi tõ tr­íc thêi M¸c víi nh÷ng ý t­ëng kh¸c nhau vµ nhËn thøc kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n theo nhµ duy t©m Hª - ghen (1770-18361) ph©n chia x· héi thµnh 3 thêi kú: ph­¬ng ®«ng, cæ ®¹i vµ Gree –ma-ni. Nhµ x· héi chñ nghÜa kh«ng t­ëng cña giai ®o¹n m«ng muéi – d· man – gia t­ëng vµ v¨n minh. Mçi ý t­ëng ®Òu cã ®iÓm hîp lý nhÊt ®Þnh nh­ng ch­a ®¸nh gi¸ ®­îc mét c¸ch tæng thÓ cßn cã h¹n chÕ. Nhµ s¸ng lËp chñ nghÜa M¸c ®· vËn dông phÐp biÖn chøng duy vËt ®Ó nghiªn cøu lÞch sö x· héi mét c¸ch tæng thÓ ®ã lµ duy vËt lÞch sö vµ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi. Nã lµ biÓu hiÖn tËp chung vÒ duy vËt lÞch sö, lý luËn vÒ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi nghiªn cøu lÞch sö trªn c¬ së lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt, c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc th­îng tÇng, tøc lµ tÊt c¶ c¸c yÕu tè cÊu thµnh: kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ x· héi vµ khoa khäc kü thuËt ... Häc thuyÕt cña M¸c ®· cho ta nhËn biÕt râ h¬n vÒ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö tù nhiªn theo trËt tù tõ thÊp ®Õn cao. X· héi nguyªn thuû, chiÕm h÷u n« lÖ phong kiÕn, t­ b¶n vµ qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. §ã chÝnh lµ sù ph¸t triÓn vµ diÖt vong cña mçi giai ®o¹n, c¸i cò l¹c hËu sÏ mÊt ®i vµ xuÊt hiÖn mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi hoµn thiÖn h¬n ®Ó thay thÕ. §ã lµ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt, c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc th­îng tÇng. Quan hÖ gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. VËy lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quan hÖ con ng­êi víi tù nhiªn lµ sù chinh phôc tù nhiªn cña con ng­êi qua tõng giai ®o¹n. Lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt lµ mèi quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi trong s¶n xuÊt thÓ hiÖn ë sù së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt, tæ chøc qu¶n lý, trao ®æi vµ ph©n phèi s¶n phÈm trong ®ã së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh c¸c quan hÖ kh¸c. Quan hÖ s¶n xuÊt do con ng­êi t¹o ra song nã h×nh thµnh mét c¸ch kh¸ch quan kh«ng phô thuéc yÕu tè chñ quan cña con ng­êi. Quan hÖ biÖn chøng gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt biÓu hiÖn: S¶n xuÊt vËt chÊt kh«ng ngõng ph¸t triÓn bao giê còng b¾t ®Çu b»ng sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt tr­íc hÕt lµ c«ng cô ph¸t triÓn dÉn ®Õn m©u thuÉn víi quan hÖ s¶n xuÊt ®ßi hái sù kh¸ch quan. Xo¸ bá quan hÖ s¶n xuÊt cò thay thÕ b»ng quan hÖ s¶n xuÊt míi. Quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt (phï hîp) nh­ng m©u thuÉn gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt (t­¬ng ®èi æn ®Þnh) th× quan hÖ s¶n xuÊt l¹i k×m h·m lùc l­îng s¶n xuÊt (kh«ng phï hîp). Phï hîp vµ kh«ng phï hîp ®ã lµ kh¸ch quan vµ phæ biÕn ë mäi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. M¸c ®· dïng mèi quan hÖ nµy nh­ “Quan hÖ song trïn” gi­a 2 “Sù trao ®æi chÊt” con ng­êi víi tù nhiªn, (lùc l­îng s¶n xuÊt ) vµ con ng­êi víi con ng­êi lµ (quan hÖ s¶n xuÊt ) quan hÖ biÖn chøng nµy ®­îc M¸c vµ ¡ngghen. §©y lµ mét quy luËt c¬ b¶n chØ râ ®éng lùc vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña lÞch sö. TÝnh chÊt cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ tÝnh chÊt cña t­ liÖu lao ®éng khi c«ng cô ®­îc sö dông bëi mét c¸ thÓ ®Ó s¶n xuÊt th× ®ã lµ s¶n xuÊt c¸ nh©n, khi nhiÒu ng­êi sö dông mét m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó s¶n xuÊt th× s¶n xuÊt mang tÝnh x· héi. Tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt thÓ hiÖn ë khoa häc kü thuËt, ph©n c«ng lao ®éng, qu¶n lý vµ ph©n phèi... quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh vµ biÕn ®æi cña quan hÖ s¶n xuÊt. Nh­ M¸c nãi “c¸i cèi xay = tay cho x· héi T­ b¶n”. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt tiÕt kiÖm søc lao ®éng con ng­êi th× cÇn cã tr×nh ®é khoa häc, thiÕt bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i. Tõ ®ã ®ßi hái quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i thÝch øng víi m«i tr­êng nÕu kh«ng nã sÏ k×m h·m, ph¸ ho¹i lùc l­îng s¶n xuÊt. BiÓu hiÖn nµy lµ biÓu hiÖn giai cÊp ®èi kh¸ng. LÞch sö chøng minh sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt lo¹i ng­êi ®· tr¶i qua 4 giai ®o¹n theo ®ã lµ 4 cuéc c¸ch m¹ng dÉn ®Õn sù ra ®êi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi. §Ó trèng l¹i thiªn nhiªn con ng­êi hîp nhau l¹i theo céng ®ång ®ã lµ x· héi nguyªn thuû. C«ng cô b»ng kim lo¹i thay thÕ ®å ®¸ lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn sÏ më s¶n phÈm thÆng d­ ra ®êi s¶n xuÊt t­ h÷u chiÕm h÷u n« lÖ. M©u thuÉn gay g¾t n« lÖ vµ chñ n« sù ra ®êi cña giai cÊp phong kiÕn. Lùc l­îng s¶n xuÊt dÇn mang nhiÒu yÕu tè x· héi t« tiÕn thay thÕ t« hiÖn vËt, t« lao dÞch quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn chËt hÑp bÞ thay thÕ b»ng s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa. Sù tiÕn bé vÒ khoa khäc kü thuËt, ng­êi d©n cã trÝ thøc vµ chuyªn m«n dÉn ®Õn m©u thuÉn gay g¾t chÕ ®é së h÷u t­ nh©n t­ b¶n chñ nghÜa gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy ®ßi hái quan hÖ s¶n xuÊt míi quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa. Theo M¸c “Do cã lùc l­îng s¶n xuÊt míi loµi ng­êi ph¸t triÓn s¶n xuÊt cho m×nh, lµm ¨n cho m×nh vµ quan hÖ cho m×nh” “Quan hÖ s¶n xuÊt bÞ chi phèi bëi lùc l­îng s¶n xuÊt nh­ng còng cã nh÷ng t¸c ®éng nhÊt ®Þnh víi lùc l­îng s¶n xuÊt, khi phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt nã thóc ®Èy lùc l­îng s¶n xuÊt. Sù phï hîp thÓ hiÖn ë néi dung c¶ 3 mÆt cña quan hÖ s¶n xuÊt thÝch øng víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i t¹o ®­îc ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ kÕt hîp t­ liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng ®¶m b¶o tr¸ch nhiÖm tõ s¶n xuÊt më réng, më ra sau nh÷ng ®iÒu kiÖn thÝch hîp cho viÖc kÝch thÝch vËt chÊt tinh thÇn. VËy quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quy luËt chung cña sù ph¸t triÓn x· héi. 2. C¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc th­îng tÇng. C¬ së h¹ t©ng gåm quan hÖ s¶n xuÊt ®ang gi÷ vÞ trÝ thèng trÞ nÒn kinh tÕ nhãm quan hÖ s¶n xuÊt tÇn d­ vµ quan hÖ s¶n xuÊt míi lµ mÇm mèng quan hÖ s¶n xuÊt sau. KiÕn tróc th­îng tÇng h×nh thµnh trªn tæng hîp quan hÖ s¶n xuÊt hîp thµnh c¬ cÊu kinh tÕ chÕ ®é x· héi, c¬ së h¹ tÇng lµ toµn bé t­ t­ëng x· héi, chÝnh trÞ, ®¹o ®øc t«n gi¸o.... ë x· héi bao giê còng cã ®èi kh¸ng giai cÊp n¶y sinh tõ c¬ së h¹ tÇng. M©u thuÉn kinh tÕ vµ xung ®ét kinh tÕ n¶y sinh tõ kiÕn tróc th­îng tÇng ®ã lµ sù ®èi kh¸ng giai cÊp. Giai cÊp thèng trÞ kinh tÕ sÏ thèng trÞ chÝnh trÞ vµ thiÕt lËp c¶ sù thèng trÞ t­ t­ëng víi x· héi, tÊt c¶ ®ã lµ quan hÖ cña c¬ së h¹ tÇng víi kiÕn tróc th­îng tÇng. a. C¬ së h¹ tÇng quyÕt ®Þnh kiÕn tróc th­îng tÇng thÓ hiÖn ë c¸c mÆt: C¬ së h¹ tÇng nµo th× kiÕn tróc th­îng tÇng ®ã. M©u thuÉn trong x· héi xuÊt ph¸t trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp tõ c¬ së h¹ tÇng tõ ®ã t¹o ra kiÕn tróc th­îng tÇng t­¬ng øng. C¬ së h¹ tÇng thay ®æi dÉn ®Õn sù thay ®æi kiÕn tróc th­îng tÇng qua ®ã x· héi chuyÓn tõ h×nh th¸i nµy sang h×nh th¸i kh¸c ®­¬ng nhiªn trong ®ã cßn gi÷ l¹i mét sè kiÕn tróc th­îng tÇng g¾n liÒn víi c¬ së kinh tÕ n¶y sinh tõ nã. b. TÝnh ®éc lËp t­¬ng ®èi cña kiÕn tróc th­îng tÇng vµ t¸c ®éng trë l¹i víi c¬ së h¹ tÇng: KiÕn tróc th­îng tÇng kh«ng chØ phô thuéc mét chiÒu vµo c¬ së h¹ tÇng mµ cßn cã t¸c ®éng qua l¹i gi÷a chóng vµ sù ¶nh h­ëng ®Õn c¬ së h¹ tÇng kiÕn tróc th­îng tÇng cò. KiÕn tróc th­îng tÇng ngµy mét t¨ng lªn t¸c ®éng m¹nh ®Õn tiÕn tr×nh lÞch sö. Trong t­ b¶n chñ nghÜa th× kiÕn tróc th­îng tÇng ¸p ®¶o c¬ së h¹ tÇng trong x· héi chñ nghÜa kiÕn tróc th­îng tÇng b¶o vÖ c¬ së h¹ tÇng x©y dùng x· héi míi kiÕn tróc th­îng tÇng x· héi chñ nghÜa. T¸c ®éng qua l¹i kiÕn tróc th­îng tÇng vµ c¬ së h¹ tÇng sÏ cã 2 mÆt ®èi lËp. NÕu nã phï hîp th× sÏ thóc ®Èy ph¸t triÓn cña x· héi nÕu kiÕn tróc th­îng tÇng lµ c¬ së cña nÒn kinh tÕ lçi thêi nã sÏ k×m h·m kinh tÕ x· héi tuy nhiªn nã sím muén sÏ bÞ diÖt vong thay thÕ b»ng kiÕn tróc th­îng tÇng míi phï hîp h¬n. II. c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ H×nh th¸i kinh tÕ x· héi vµ sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ë ViÖt Nam, t×nh tÊt yÕu vµ thùc tr¹ng cña n­íc ta trong c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi – x· héi chñ nghÜa. 1. H×nh th¸i kinh tÕ x· héi lµ tÊt yÕu. Nh­ ®· nªu trrªn loµi ng­êi ®· tr¶i qua 5 thêi kú h×nh th¸i kinh tÕ qua mçi h×nh th¸i nh­ vËy mét h×nh th¸i míi tiÕn bé vµ v¨n minh h¬n h×nh th¸i cò. Mét h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, tån t¹i ®­îc th× chóng còng ph¶i cã mÆt tèt cña nã mµ chóng ta kh«ng thÓ phñ nhËn nh­ng còng kh«ng chÊp nhËn mÆt yÕu kÐm vµ th« thiÓn cña nã. §©u tiªn lµ h×nh th¸i kinh tÕ tù nhiªn x· héi nguyªn thuû ®Æt nÒn mßng cho sù ph¸t triÓn cña lÞch sö loµi ng­êi nh­ng con ng­êi cßn hoang d· chØ sèng phô thuéc vµo tù nhiªn ch­a biÕt s¶n xuÊt vµ ch¨n nu«i. X· héi chiÕm h÷u n« lÖ biÕt tÝch luü cña c¶i cho x· héi nh­ng mèi quan hÖ cña chÕ ®é nµy lµ hoµn toµn bãc lét n« lÖ lµ c«ng cô cña chñ n«. Sang chÕ ®é phong kiÕn th× vÉn cßn bãc lét nh­ng ®­îc tù do h¬n. Sù ra ®êi cña s¶n phÈm thÆng d­ lµ sù ra ®êi cña t­ b¶n chñ nghÜa nh­ng bãc lét sù ph¸t triÓn thùng d­ lµ bãc lét mét tinh vi nhÊt mÆc dï vËy t­ b¶n chñ nghÜa t¹o ra tÊt nhiÒu cña c¶i kh«ng nh÷ng vËy nÒn s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa kh«ng cßn lµ s¶n xuÊt N«ng nghiÖp mµ con ng­êi ®· tiÕp cËn víi c«ng nghiÖp, nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt, sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña lùc l­îng s¶n xuÊt. MÆc dï vËy th× s¶n phÈm ph©n bæ kh«ng c«ng b»ng sù ®èi kh¸ng gi÷a 2 giai cÊp bãc lét vµ bÞ bãc lét n¶y sinh. Tõ ®ã ph¶i cã nÒn v¨n minh ®¶m b¶o c«ng b»ng cho x· héi. H×nh th¸i kinh tÕ chñ nghÜa x· héi lµ chÕ ®é x· héi b­íc ®Çu võa ph¸t huy thµnh qu¶ cña chñ nghÜa t­ b¶n ®ång thêi kh¾c phôc m©u thuÉn cña chñ nghÜa t­ b¶n. §©y lµ h×nh th¸i kinh tÕ ®Ønh cao cña v¨n minh loµi ng­êi, mét h×nh th¸i, mét x· héi mµ quyÒn lùc trong tay mäi ng­êi, tÊt c¶ phôc vô lîi Ých chung, tÊt c¶ ®Òu b×nh ®¼ng kh«ng cßn bãc lét. Quan hÖ s¶n xuÊt ®ù¬c x©y dùng trªn c¬ së cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn cao c¬ së h¹ tÇng phô hîp kiÕn tróc th­îng tÇng. §i lªn chñ nghÜa x· héi nh©n lo¹i ®· ®­îc chøng kiÕn mét quèc gia, mét d©n téc do ®iÒu kiÖn lÞch sö cña m×nh ®· bá qua 1,2 giai ®o¹n nµo ®ã ®Ó tiÕn th¼ng lªn chñ nghÜa x· héi. Mét x· héi tuyÖt ®Ønh ®ã chÝnh lµ v¨n ho¸. Song v¨n ho¸ lµ mét n­íc cã mét nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng v× vËy muèn tho¸t khái nghÌo nµn ®Ó trë thµnh mét quèc gia cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th× n­íc ta cÇn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. 2. Môc ®Ých cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ §¹i héi §¶ng lÇn VIII §¶ng ta kh¼ng ®Þnh x©y dùng ®Êt n­íc ta thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp cã c¬ së kü thuËt hiÖn ®¹i. C¬ cÊu kinh tÕ lËp hiÕn quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé, phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cao quèc phßng an ninh v÷ng ch¾c, d©n giÇu n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh. N­íc ta chuyÓn sang thêi kú míi thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn ®ang lµ môc tiªu cña toµn thÕ giíi. §èi víi n­íc ta theo t­ t­ëng c¬ b¶n cña häc thuyÕt M¸c vÒ h×nh th¸i kinh tÕ nhËn thøc mét c¸ch khoa häc vµ s©u s¾c vÒ c¬ së lý luËn cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta lµ t¹o ra lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i thay thÕ cho nÒn kinh tÕ N«ng nghiÖp l¹c hËu, qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn kinh tÕ g¾n víi ®æi míi, vÒ c«ng nghiÖp t¹o nÒn tµng cho sù t¨ng tr­ëng nhanh, hiÖu qu¶ vµ l©u bÒn cho nÒn kinh tÕ quèc doanh. VËn dông ®óng ®¾n quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt bªn c¹nh ®ã x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc th­îng tÇng. §Æc biÖt lµ x©y dùng Nhµ n­íc chñ nghÜa x· héi do d©n vµ v× d©n 3. Kinh tÕ ViÖt Nam nh÷ng khã kh¨n cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ Nh÷ng nhËn thøc sai lÇm vÒ c«ng nghiÖp ho¸ cña qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. Cuèi nh÷ng n¨m 70 khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi víi khã kh¨n l¹m ph¸t phi m·. Khi ®ã lµ do t­ duy lý luËn l¹c hËu, lý luËn gi÷a thùc tiÔn vµ t­ duy cò c¸ch qu¸ xa. C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ theo m« h×nh tËp trung quan liªu bao cÊp dÉn ®Õn sù trÝ tuÖ, û l¹i, l­êi nh¸c phô thuéc vµo Nhµ n­íc, lîi dông s¬ hë m­u lîi c¸ nh©n, ®ôc n­íc bÐo cß. DÉn ®Õn kh«ng cã sù c¹nh tranh, kh«ng c«ng ph¸t minh s¸ng kiÕn chËm häc hái.... S¶n phÈm kh«ng ®ñ chÊt vµ l­îng cµng dÉn ®Õn l¹m ph¸t k×m h·m sù ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Dùa trªn c¬ së lý luËn khoa khäc lµ sù v­ît tr­ît kiÕn tróc th­îng tÇng víi c¬ së h¹ tÇng. §iÒu mµ chóng ta ®· m¾c sai lÇm lµ v× chóng ta rót ng¾n thêi kú qu¸ ®é, tuyÖt ®èi ho¸ nh©n tè chñ quan ch­a thËt sù thÊu ®¸o vÒ c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa vµ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ dÉn ®Õn k×m ho·m nÒn kinh tÕ, vay nî, l¹m ph¸t trÇm träng. §ã lµ do t­ t­ëng chñ quan duy ý chÝ n«ng næi ®i lªn chñ nghÜa x· héi. Cô thÓ: VÒ N«ng nghiÖp l¹c hËu lµm l·ng phÝ ®©ta, søc lao ®éng, thiÕu thèn l­¬ng thùc do n«ng d©n ch©y l­êi û l¹i, c«ng cô l¹c hËu th« s¬ tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn nÒn c«ng nghiÖp n­íc nhµ. 4. Nh÷ng gi¶i ph¸p. §Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu mµ §¶ng ®· ®Ò ra lµ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµm cho x· héi c«ng b»ng v¨n minh, chuyÓn m×nh lªn chñ nghÜa x· héi th× ®i ®«i víi cñng cè hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt th× nhÊt thiÕt ph¶i ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. Kh«ng chØ dùa vµo n¨ng suÊt cña N«ng nghiÖp mµ cßn ph¶i ph¸t triÓn m¹nh c¶ c«ng nghiÖp víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kü thuËt cao quan träng n÷a lµ häc thøc cña nh©n d©n nh÷ng ng­êi lao ®éng cã nh­ vËy th× míi cã thÓ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ. Rót kinh nghiÖm tõ nh÷ng n¨m ®Çu ®æi míi §¶ng ta ®· nhËn thøc mét c¸ch ®óng ®¾n h¬n “kh«ng thÓ nh¶y vät khi ch­a ®ù¬c chuÈn bÞ ®Çy ®ñ. Ph¶i lu«n h­íng vÒ häc thuyÕt kinh tÕ x· héi cña M¸c.®­îc ®©y míi lµ giai ®o¹n ®Çu cña thêi kú qu¸ ®éu lªn chñ nghÜa x· héi vµ ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ph¶i cã nh÷ng phï hîp h¬n ®óng ®¾n h¬n. TÊt c¶ xuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ thuËn lîi tr­íc m¾t. 5. Nh÷ng thuËn lîi. Nhê chuyÓn giao c«ng nghÖ nªn ta chØ viÖc øng dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ cã thÓ chän c«ng nghÖ míi phï hîp ®Ó ph¸t triÓn. Ta cã nh÷ng bµi häc tõ c¸c n­íc ®i tr­íc ®Ó tr¸nh sai lÇm. §Ó hîp t¸c ®Ó tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ chóng ta cã mét lùc l­îng lao ®éng dåi dµo con ng­êi chóng ta cã mét chÝ th«ng minh s¸ng t¹o tuyÖt vêi céng víi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. 6. §­êng lèi cô thÓ cña Nhµ n­íc vÒ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. Qu¸n triÖt quan ®iÓm thùc tiÔn c¬ b¶n vµ hµng ®Çu cña triÕt häc M¸c xÝt thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn cña M¸c – Lªnin. Môc tiªu mµ §¶ng VIII ®Ò ra lµ sù hoµ hîp cô thÓ thèng nhÊt vÒ h×nh thøc kinh tÕ x· héi. Lu«n ®óng ®¾n s¸ng t¹o mèi quan hÖ c¬ b¶n, b¶n chÊt gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt, c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc th­îng tÇng. Sù ®æi míi phøc t¹p ph¶i cã khoa khäc soi s¸ng. Thùc tiÔn lµ c¬ së nhËn thøc cña lý luËn. Qua thùc tiÔn råi míi cã c¬ së ®Ó kh¼ng ®Þnh thµnh lý luËn. Trong thêi hiÖn ®¹i mäi sù ph¸t triÓn ®Òu chÞu sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña khoa khäc x· héi v× vËy con ®­êng ng¾n nhÊt ®Ó ®uæi kÞp c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn lµ ph¶i c«ng nghiÖp ho¸ g¾n liÒn víi giao th«ng c«ng nghÖ. §¹i héi §¶ng kho¸ VII §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· cã nh÷ng nhËn ®Þnh ®óng ®¾n vÒ vÊn ®Ò nµy nh­ sau “trong xu h­íng quèc tÕ ho¸ s¶n xuÊt vµ ®åi sèng khoa khäc ph¶i g¾n liÒn víi hiÖn ®¹i ho¸, n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ... tËn dông thÕ cña n­íc ®i sau chóng ta tËp trung hÕt cho viÖc tiÕp thu nh÷ng thµnh tùu khoa khäc thÕ giíi. Næ lùc thóc ®Èy nh÷ng ngµnh mòi nhän nh÷ng ®iÓm manh, t¹o lîi thÕ cho viÖc c¹nh tranh c¶ vÒ kinh tÕ còng nh­ vÒ c«ng nghÖ cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ. ChuyÓn giao c«ng nghÖ, nhËp c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®i ®«i víi viÖc ph¸t triÓn néi sinh lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó cho nÒn kinh tÕ n­íc nhµ hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. §¶ng ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p h÷u hiÖu trong c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp tõ n­íc ngoµi vµo qua con ®­êng trao ®æi vµ mua b¸n thÞ tr­êng thÕ giíi. Kªnh chuyÓn giao c«ng nghÖ cßn ®­¬c thùc hiÖn d­íi h×nh thøc trao ®æi thÞ tr­êng, ®µo t¹o huÊn luyÖn c¸c c¸n bé khoa khäc, nh©n viªn kü thuËt c«ng nh©n lµnh nghÒ. Song ph¶i cã tr×nh ®é ®Çu t­ cao, ham hiÓu biÕt ®¶m b¶o tèt tÝch luü ®Çu t­ trong n­íc, xuÊt nhËp khÈu c«ng nghÖ ph¶i t­¬ng ®èi c©n b»ng. N©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vÜ m«. 7. Nh÷ng ®iÓm thùc tÕ cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ X©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ míi. C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ kh«ng ®¬n thuÇn lµ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña ngµnh c«ng nghiÖp mµ cßn lµ qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ phï hîp víi sù ®æi míi c¬ b¶n vÒ kinh tÕ vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ngµnh kinh tÕ quèc doanh cô thÓ lµ: §Çu tiªn lµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu c«ng n«ng nghiÖp vµ dÞch vô, phï hîp víi kinh tÕ thêi më cöa. H­íng dÞch chuyÓn ®ã lµ c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng nhanh, tû lÖ s¶n l­îng chiÕm phÇn lín trong GDP .. tû träng gi¸ trÞ s¶n l­îng N«ng nghiÖp gi¶m nh­ng tû träng xuÊt hµng n¨m t¨ng. N«ng nghiÖp vÉn lµ hµng mòi nhän khuyÕn khÝch ®Çu t­ c«ng nghÖ kü thuËt cho s¶n phÈm N«ng nghiÖp phï hîp víi sinh th¸i n­íc ta. C«ng nghiÖp h×nh thµnh mét sè ngµnh cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ coa c¸c ngµnh thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng ph¶i ®i tr­íc mét b­íc (than, dÇu khÝ, thuû h¶i s¶n...). N©ng cao tr×nh ®é vµ n¨ng lùc c¸c ngµnh kü thuËt, Ng©n hµng vµ viÔn th«ng. Gi¶m bít mét sè ngµnh kh«ng cã nhiÒu triÓn väng. b. C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp n«ng th«n: N­íc ta ph©n ho¸ lµ ng­êi d©n lµm N«ng nghiÖp, s¶n phÈm N«ng nghiÖp lµ thÕ m¹nh cña n­íc ta hiÖn nay v× vËy cÇn cã nh÷ng n­íc ®Çu t­ thÝch ®¸ng. ¸p dông khoa khäc kü thuËt vµo N«ng nghiÖp, chän gièng phï hîp víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i, chÕ biÕn tiªu thô rau qu¶, ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ cã liªn quan nh­ c«ng cô nhµ n«ng, thuèc trõ s©u kh«ng ®éc h¹i. M¹nh mÏ ®Çu t­ cho n«ng d©n vay vèn. Thu gom s¶n phÈm N«ng nghiÖp ®Ó x· héi khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng. c. X©y dùng míi kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ: KÕt cÊu h¹ tÇng lµ nÒn mãng cho mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. CÇn ®¶m b¶o cho mét c¬ së h¹ tÇng v÷ng ch¾c ®Ó b­íc vµo mét trang sö míi cña thêi ®¹i c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. HÖ thèng giao th«ng vËn t¶i cÇn ®­îc n©ng cÊp, hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng viÔn th«ng ®iÖn khÝ ho¸, cung cÊp n­íc s¹ch cho nh©n d©n cô thÓ, x©y dùng quèc lé 1A, nhµ m¸y thuû ®iÖn Hoµ b×nh, gang thÐo Th¸i Nguyªn, Xi m¨ng BØm s¬m. X©y dùng trung t©m ®¹i häc, y tÕ thÓ dôc, thÓ thao quèc gia.... d. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn: C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ sau nh÷ng n¨m n­íc ta cã chÝnh s¸ch më cöa. NÒn kinh tÕ cña n­íc ta céng víi nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· c¹nh tranh nhau t¹o sù ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ ®Èy n­íc ta lªn nÊc thang c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ x©y dùng ®Êt n­íc x· héi chñ nghÜa. C: KÕt luËn §Êt n­íc ta ®­îc vÝ nh­ con rång ch©u ¸ còng hoµn toµn kh«ng ph¶i lµ sai hay nãi qu¸ chØ cã ®iÒu con Rång ®ã ®ang chuyÓn m×nh. Cã nghÜa lµ cÇn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó cã con Rång kinh tÕ ViÖt Nam cã ®­îc nh÷ng thµnh tùu vÒ ph¸t triÓn khoa khäc ®Ó con rång Êy v­¬n m×nh lªn tÇm thÕ giíi. C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ vÊn ®Ò rÊt khã kh¨n vµ ®a d¹ng v× vËy rÊt dÔ bÞ m¾c bÖnh chñ quan duy ý chÝ v× vËy ®ßi hái chóng ta ph¶i s¸ng su«tµi s¶n, linh ho¹t trong sù ®æi míi nh­ng lu«n b¸m s¸t lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ M¸c – Lªnin. §Ò tµi c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ ®Ò tµi rÊt khã céng víi h¹n chÕ vÒ mÆt kiÕn thøc vµ khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm tµi liÖu v× vËy bµi viÕt cña em cßn nhiÒu thiÕu sãt. Em xin tr©n thµnh c¶m ¬n thÇy c« ®· xÐt bµi em. Em mong nhËn ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy c«. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh triÕt häc Tr­êng §HQL&KINH DOANH Gi¸o tr×nh triÕt häc tr­êng §H th­¬ng m¹i Gi¸o tr×nh triÕt häc tr­êng §HKTQD B¸o lao ®éng nhiÒu kú C¸c M¸c – Anggen toµn tËp §¶ng céng s¶n ViÖt Nam kinh tÕ thÞ tr­êng trong ph¸t triÓn ®Êt n­íc  môc lôc