Muốn hiểu thấu đáo qui luật lượng- chất thì trước hết phải tìm hiểu xem thế nào là lượng, thế nào là chất. Trong giáo trình triết học Mác- Lênin, khái niệm về chất và lượng được dịnh nghiã như sau:” chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ tính qui định khách quan vốn có của sự vật và hiện tượng, là sự thống nhất hữu cơ của các thuộc tính làm cho nó là nó chứ không phải cái khác”. Còn”lượng là một phạm trù triết học để chỉ tính qui định vốn có của sự vật biểu thị số lượng, qui mô,trình độ, nhịp điệu của sự vận động và phát triển của sự vật cũng như của các thuộc tính của nó”.
Bất kì sự vật, hiện tượng nào cũng có chất và lượng. Trong quá trình vận động và phát triển, chất và lượng của sự vật cũng biến đổi. Sự thay đổi của lượng và của chất không diễn ra độc lập với nhau. Trái lại, chúng có quan hệ chặt chẽ với nhau. Nhưng không phải bất kì sự thay đổi nào của lượng cũng ngay lập tức làm thay đổi căn bản chất của sự vật. Lượng của sự vật có thể thay đổi trong một giới hạn nhất định mà không làm thay đổi căn bản chất của sự vật đó. Vượt qua giới hạn đó sẽ làm cho vật không còn là nó, chất cũ mất đi, chất mới ra đời.
Khuôn khổ mà trong đó, sự thay đổi về lượng chưa làm thay đổi về chất của sự vật được gọi là độ. “Độ là một phạm trù triết học dùng để chỉ sự thống nhất giữa lượng và chất, nó là khoảng giới hạn, mà trong đó, sự thay đổi về lượng chưa làm thay đổi căn bản về chất của sự vật .”
15 trang |
Chia sẻ: luyenbuizn | Lượt xem: 1043 | Lượt tải: 0
Nội dung tài liệu Nguyên tắc phương pháp luận của mối quan hệ nguyên nhân - Kết quả, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Kinh tÕ lµ ngµnh kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña mäi quèc gia trªn thÕ giíi. ChÝnh v× thÕ, nã chiÕm mét vai trß quan träng trong hÖ thèng nhµ níc cña mçi quèc gia. Kh«ng chØ cã vËy, lÜnh vùc kinh tÕ cßn ¶nh hëng ®Õn mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi nh: chÝnh trÞ, v¨n ho¸, m«i trêng... Do cã vai trß quan träng nh vËy nªn mçi mét thay ®æi dï lín hay nhá cña ngµnh kinh tÕ ®Òu ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña mét quèc gia.
Ngµy nay, xu thÕ toµn cÇu ho¸ ®ang lµ mét ®Ò tµi thu hót nhiÒu sù chó ý vµ gÇn ®©y hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü ®· ®îc th«ng qua t¹o thªm nhiÒu c¬ héi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë níc ta nhng ®ång thêi ®©y còng lµ mét th¸ch thøc lín ®èi víi nÒn kinh tÕ cßn ®ang trong giai ®o¹n ph¸t triÓn nh níc ta, v× hiÖn nay cã thÓ nãi c«ng nghÖ vµ kü thuËt cña ta cßn ®i chËm h¬n so víi thÕ giíi vµ chóng ta buéc ph¶i cã nh÷ng ®æi míi trong cung c¸ch s¶n xuÊt, qu¶n lý, ®Çu t ®óng híng ...
Bµi tiÓu luËn nµy ®· gióp em häc hái ®îc rÊt nhiÒu trong viÖc rÌn luyÖn c¸ch viÕt, c¸ch diÔn gi¶i mét vÊn ®Ò vµ trau dåi kh¶ n¨ng t duy. Song do ®©y lµ bµi tiÓu luËn ®Çu tiªn cho nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt vÒ néi dung còng nh h×nh thøc. KÝnh mong c¸c thÇy c« gi¸o söa ch÷a vµ gãp ý ®Ó tiÓu luËn cã thÓ hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n!
PhÇn néi dung
I. C¬ së lý luËn triÕt häc dïng lµm tiÒn ®Ò lý luËn cho ®Ò tµi
1. Q uy luËt lîng - chÊt
Muèn hiÓu thÊu ®¸o qui luËt lîng- chÊt th× tríc hÕt ph¶i t×m hiÓu xem thÕ nµo lµ lîng, thÕ nµo lµ chÊt. Trong gi¸o tr×nh triÕt häc M¸c- Lªnin, kh¸i niÖm vÒ chÊt vµ lîng ®îc dÞnh nghi· nh sau:” chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ tÝnh qui ®Þnh kh¸ch quan vèn cã cña sù vËt vµ hiÖn tîng, lµ sù thèng nhÊt h÷u c¬ cña c¸c thuéc tÝnh lµm cho nã lµ nã chø kh«ng ph¶i c¸i kh¸c”. Cßn”lîng lµ mét ph¹m trï triÕt häc ®Ó chØ tÝnh qui ®Þnh vèn cã cña sù vËt biÓu thÞ sè lîng, qui m«,tr×nh ®é, nhÞp ®iÖu cña sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña sù vËt còng nh cña c¸c thuéc tÝnh cña nã”.
BÊt k× sù vËt, hiÖn tîng nµo còng cã chÊt vµ lîng. Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn, chÊt vµ lîng cña sù vËt còng biÕn ®æi. Sù thay ®æi cña lîng vµ cña chÊt kh«ng diÔn ra ®éc lËp víi nhau. Tr¸i l¹i, chóng cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Nhng kh«ng ph¶i bÊt k× sù thay ®æi nµo cña lîng còng ngay lËp tøc lµm thay ®æi c¨n b¶n chÊt cña sù vËt. Lîng cña sù vËt cã thÓ thay ®æi trong mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh mµ kh«ng lµm thay ®æi c¨n b¶n chÊt cña sù vËt ®ã. Vît qua giíi h¹n ®ã sÏ lµm cho vËt kh«ng cßn lµ nã, chÊt cò mÊt ®i, chÊt míi ra ®êi.
Khu«n khæ mµ trong ®ã, sù thay ®æi vÒ lîng cha lµm thay ®æi vÒ chÊt cña sù vËt ®îc gäi lµ ®é. “§é lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ sù thèng nhÊt gi÷a lîng vµ chÊt, nã lµ kho¶ng giíi h¹n, mµ trong ®ã, sù thay ®æi vÒ lîng cha lµm thay ®æi c¨n b¶n vÒ chÊt cña sù vËt .”
Nh÷ng ®iÓm giíi h¹n mµ t¹i ®ã sù thay ®æi vÒ lîng sÏ lµm thay ®æi chÊt cña sù vËt ®îc gäi lµ ®iÓm nót.
Sù thay ®æi vÒ lîng khi ®¹t tíi ®iÓm nót sÏ dÉn ®Õn sù ra ®êi chÊt míi. Sù thèng nhÊt gi÷a lîng vµ chÊt míi t¹o thµnh mét ®é míi víi ®iÓm nót míi. V× vËy, cã thÓ h×nh dung sù ph¸t triÓn díi d¹ng mét ®êng nót cña nh÷ng quan hÖ vÒ ®é.
Sù thay ®æi vÒ chÊt do nh÷ng thay ®æi vÒ lîng tríc ®ã g©y ra gäi lµ bíc nh¶y. Nãi c¸ch kh¸c, bíc nh¶y lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ giai ®o¹n chuyÓn ho¸ vÒ chÊt cña sù vËt do nh÷ng thay ®æi vÒ chÊt tríc ®ã g©y ra.
Sù thay ®æi vÒ chÊt lµ kÕt qu¶ cña sù thay ®æi vÒ lîng khi ®¹t tíi ®iÓm nót. Sau khi ra ®êi, chÊt míi cã thÓ t¸c ®éng trë l¹i sù thay ®æi cña lîng. ChÊt míi cã thÓ lµm thay ®æi quy m« tån t¹i cña sù vËt, lµm thay ®æi nhÞp ®iÖu cña sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña sù vËt ®ã.
Bëi v× chÊt vµ lîng lµ hai m¹t ®èi lËp vèn cã trong lßng sù vËt hiÖn tîng. ChÊt th× t¬ng ®èi æn ®Þnh cßn lîng th× thêng xuyªn biÕn ®æi. Sù thay ®æi cña lîng ®Õn mét lóc nµo ®ã th× ®èi lËp víi chÊt cò, bÞ chÊt cò k×m h·m, nã ®ßi hái ph¶i ph¸ bá ®é cò më ra mét ®é míi ®Ó më ®êng cho lîng thay ®æi. Khi chÊt cò bÞ ph¸ bá, chÊt míi ®îc thiÕt lËp l¹i t¹o ra sù thèng nhÊt gi÷a chÊt vµ lîng.
Quy luËt lîng chÊt ®îc ph¸t biÓu nh sau: “BÊt k× sù vËt nµo còng lµ sù thèng nhÊt gi÷a chÊt vµ lîng, sù thay ®æi dÇn dÇn vÒ lîng vît qu¸ giíi h¹n cña ®é sÏ dÉn tíi thay ®æi c¨n b¶n vÒ chÊt cña sù vËt th«ng qua bíc nh¶y; chÊt míi ra ®êi sÏ t¸c ®éng trë l¹i sù thay ®æi cña lîng.
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu trªn, trong ho¹t ®éng nhËn thøc vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn ®ßi hái ph¶i quan t©m ®Õn qu¸ tr×nh tÝch luü vÒ lîng bëi v× kh«ng cã qu¸ tr×nh nµy th× kh«ng cã sù thay ®æi c¨n b¶n vÒ chÊt. Sù vËt còng kh«ng thÓ mÊt ®i, c¸i míi tiÕn bé h¬n kh«ng thÓ ra ®êi thay thÕ.
Khi chÊt míi ra ®êi th× ph¶i biÕt x¸c ®Þnh quy m« tèc ®é ph¸t triÓn míi vÒ lîng cho phï hîp, kh«ng ®îc tho¶ m·n dõng l¹i.
Ph¶i chèng l¹i quan ®iÓm t¶ khuynh vµ h÷u khuynh. T¶ khuynh lµ quan ®iÓm coi thêng tÝch luü vÒ lîng. Cßn h÷u khuynh lµ khi lîng thay ®æi ®· chÝn muåi cÇn ph¶i cã sù thay ®æi vÒ chÊt l¹i kh«ng d¸m thùc hiÖn bíc thay ®«Ø vÒ chÊt. C¶ hai quan ®iÓm ®ã ®Òu lµ quan ®iÓm sai lÇm.
2. Nguyªn t¾c ph¬ng ph¸p luËn cña mèi quan hÖ nguyªn nh©n - KÕt qu¶
Nguyªn nh©n lµ c¸i sinh ra kÕt qu¶. Do ®ã, nguyªn nh©n bao giê còng cã tríc kÕt qu¶. Cßn kÕt qu¶ bao giê còng xuÊt hiÖn sau khi nguyªn nh©n ®· xuÊt hiÖn Song kh«ng ph¶i mäi sù viÖc nèi tiÕp trong thêi gian cña c¸c hiÖn tîng ®Òu lµ biÒu hiÖn cña mèi quan hÖ nh©n qu¶.
Trong hiÖn thùc mèi liªn hÖ nh©n- qu¶ biÓu hiÖn rÊt phøc t¹p. Mét kÕt qu¶ th«ng thêng kh«ng ph¶i do mét nguyªn nh©n vµ mét nguyªn nh©n cã thÓ s¶n sinh ra nhiÒu kÕt qu¶. Khi c¸c nguyªn nh©n t¸c ®éng cïng chiÒu, cïng híng, cïng mét lóc lªn sù vËt th× chóng sÏ g©y lªn ¶nh hëng cïng chiÒu tíi sù h×nh thµnh kÕt qu¶ vµ ngîc l¹i.
Trong sîi d©y chuyÒn v« tËn cña sù vËn ®éng vËt chÊt, kh«ng cã hiÖn tîng nµo ®îc coi lµ nguyªn nh©n ®Çu tiªn vµ còng kh«ng cã kÕt qu¶ nµo ®îc xem lµ kÕt qu¶ cuèi cïng. Trong mèi quan hÖ nµy, sù vËt nµo ®ã ®îc coi lµ nguyªn nh©n th× trong sù viÖc kh¸c, nã l¹i ®îc coi lµ kÕt qu¶ vµ ngîc l¹i.
Nguyªn nh©n s¶n sinh ra kÕt qu¶. Nhng sau khi xuÊt hiÖn, kÕt qu¶ kh«ng gi÷ vai trß thô ®éng ®èi víi nguyªn nh©n. Tr¸i l¹i, nã t¸c ®éng l¹i nguyªn nh©n theo hai chiÒu híng hoÆc tÝch cùc hoÆc tiªu cùc.
Mèi liªn hÖ nh©n – qu¶ cã tÝnh kh¸ch quan. Kh«ng cã sù vËt hiÖn tîng nµo tån t¹i mµ kh«ng cã nguyªn nh©n. Do ®ã, nhiÖm vô cña nhËn thøc khoa häc lµ ph¶i kh¸m ph¸ ra nguyªn nh©n. Bëi v× cã biÕt nguyªn nh©n, chóng ta míi cã thÓ ®Þnh híng cho sù ph¸t triÓn tiÕp sau.
Mét sù vËt hiÖn tîng cã thÓ do nhiÒu nguyªn nh©n sinh ra. Mçi nguyªn nh©n cã vÞ trÝ kh¸c nhau trong viÖc h×nh thµnh kÕt qu¶. V× vËy, ta cÇn ph¶i ph©n lo¹i c¸c nguyªn nh©n ®ång thêi ph¶i n¾m ®îc nh÷ng nguyªn nh©n ph¸t triÓn cïng chiÒu ®Ó t¹o ra søc m¹nh tæng hîp vµ h¹n chÕ nh÷ng nguyªn nh©n ngîc chiÒu.
Nguyªn nh©n sinh ra kÕt qu¶ nhng sau khi kÕt qu¶ xuÊt hiÖn th× nã l¹i t¸c ®éng trë l¹i nguyªn nh©n sinh ra nã. V× vËy, ph¶i biÕt khai th¸c tËn dông c¸c kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc ®Ó n©ng cao nhËn thøc ®Ó thóc ®Èy sù vËt ph¸t triÓn.
II. VËn dông nguyªn lý triÕt häc ®Ó ph©n tÝch, lµm râ thùc tr¹ng cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam tríc xu thÕ toµn cÇu ho¸
Trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu tµi liÖu viÕt vÒ kh¸i niÖm héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ. Gi¸o s vÒ kinh tÕ häc quèc tÕ thuéc ®¹i häc Tæng hîp Gi«n Hèp- kin, Oa- sinh- t¬n D.C, Giªm Ri- ®en ®· ®Þnh nghÜa: “Héi nhËp lµ tù do th¬ng m¹i, kh«ng ph¶i chØ ®¬n gi¶n lµ b¶n th©n th¬ng m¹i”. VÒ mÆt lý luËn, c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ kh«ng chØ mang c¸c ®Æc trng cña kinh tÕ ®¬n thuÇn, mµ lu«n g¾n víi mét hÖ thèng cña chÝnh trÞ lµ nÒn t¶ng cña t tëng cña nã. VÒ mÆt thùc tiÔn, râ rµng ë quèc gia nµo còng vËy , ngêi ta chØ chÊp nhËn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ mét khi lîi Ých cña quèc gia ®ã ®îc b¶o ®¶m- C¸c lîi Ých nµy kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ lîi Ých kinh tÕ. Nã lu«n ®îc x¸c ®Þnh gåm c¶ lîi Ých chÝnh trÞ cña mçi quèc gia. Cho nªn, bÊt cø hiÖp ®Þnh song ph¬ng gi÷a hai quèc gia nµo còng lu«n cã ®iÒu kho¶n lo¹i trõ c¸c yÕu tè g©y h¹i ®Õn an ninh quèc gia mçi níc. Víi c¸ch tiÕp cËn trªn, cã thÓ hiÓu héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, cña níc ta hiÖn nay kh«ng chØ lµ qu¸ tr×nh gia nhËp c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ mµ cßn ®îc thÓ hiÖn trong b¶n th©n hÖ thèng chÝnh c¸c th¬ng m¹i, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®· vµ ®ang ®îc §¶ng, Nhµ níc ®Þnh híng.
Nh÷ng ph¸t kiÕn vÒ ®Þa lý, nh÷ng cuéc chiÕn tranh x©m chiÕm thuéc ®Þa, sù ph¸t triÓn ®¹i c«ng nghiÖp, sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt nhê ¸p dông c¸c thµnh tùu khoa häc vµ c«ng nghÖ, sù më réng thÞ trêng quèc tÕ, më réng giao lu quèc tÕ ®· ph¸ vì tÝnh biÖt lËp, khÐp kÝn trong ph¹m vi quèc gia, më réng kh«ng gian ho¹t ®éng cña c¸c quèc gia. §©y chÝnh lµ tiÒn ®Ò cho qu¸ tr×nh tÝch luü vÒ lîng ®Ó chuÈn bÞ cho sù thay ®æi vÒ chÊt tíi mét giíi h¹n nµo ®ã(®é) th× dÉn ®Õn mét bíc nh¶y vÒ kinh tÕ lµ xu thÕ toµn cÇu ho¸ ra ®êi.
Cã nhiÒu nguyªn nh©n t¸c ®éng dÉn tíi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ, trong ®ã cã mét sè nguyªn nh©n chñ yÕu lµ:
- Xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ tríc hÕt b¾t nguån tõ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña lùc lîng s¶n xuÊt, tõ tÝnh chÊt x· héi ho¸ cña lùc lîng s¶n xuÊt trªn ph¹m vi quèc gia vµ quèc tÕ.
- Xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ chÞu sù t¸c ®éng trùc tiÕp rÊt m¹nh mÏ cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Sù ph¸t triÓn cña c¸c c«ng nghÖ cao (c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ viÔn th«ng...) ®· lµm thay ®æi vÒ chÊt lùc lîng s¶n xuÊt cña loµi ngêi, ®· ®a loµi ngêi tõ v¨n minh c«ng nghiÖp lªn v¨n minh tin häc, ®· t¹o thµnh kinh tÕ tri thøc, kÜ thuËt sè, h×nh thµnh m¹ng m¸y tÝnh toµn cÇu (Internet), ph¸ vì hµng rµo ng¨n c¸ch vÒ kh«ng gian vµ thêi gian gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ giíi vµ thóc ®Èy c¸c níc quan hÖ, hîp t¸c víi nhau.
- Sù ph¸t triÓn vµ bµnh tríng cña c¸c c«ng ty t b¶n ®éc quyÒn xuyªn quèc gia,lùc lîng chi phèi toµn cÇu ho¸.
ChÝnh nh÷ng nguyªn nh©n trªn ®· ®Æt c¸c quèc gia, ph¸t triÓn còng nh ®ang ph¸t triÓn, ®øng tríc th¸ch thøc vÒ tôt hËu. Do ®ã c¸c quèc gia ®Òu ®Æt u tiªn cho ph¸t triÓn kinh tÕ. Trong ®ã, yªu cÇu vÒ më réng thÞ trêng, t×m kiÕm ®èi t¸c ngµy nay ®· trë thµnh mét nhiÖm vô chñ yÕu.
Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ cña ViÖt Nam ®îc b¾t ®Çu tõ cuèi nh÷ng n¨m 80 khi §¶ng vµ Nhµ níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa vµ ®æi míi nÒn kinh tÕ. §¹i Héi VII cña §¶ng (1991) ®· th«ng qua ®Þnh híng nÒn kinh tÕ ®a ph¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ quan hÖ quèc tÕ “NghÞ quyÕt ®¹i héi VIII cña §¶ng (1996) ®· quyÕt ®Þnh : “®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi” NghÞ quyÕt héi nghÞ Trung ¦¬ng lÇn thø 4 kho¸ VIII (12-1997) chØ râ nguyªn t¾c héi nhËp lµ : “ trªn c¬ së ph¸t huy néi lùc, thùc hiÖn nhÊt qu¸n, l©u dµi chÝnh s¸ch thu hót c¸c nguån lùc tõ bªn ngoµi”, “tiÕn hµnh khÈn tr¬ng, v÷ng ch¾c viÖc ®µm ph¸n hiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i víi Mü, gia nhËp APEC vµ WTO”, cã “ kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó chñ ®éng thùc hiÖn c¸c cam kÕt trong khu«n khæ AFTA”.
§Ó thùc hiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ c¸c quy ®Þnh ®èi víi mçi quèc gia, lµ tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ ®Çu t mét c¸ch c«ng khai, râ rµng theo 4 nguyªn t¾c c¬ b¶n sau:
C«ng b»ng
Tù do ho¸ th¬ng m¹i
Lµm ¨n hay th¬ng lîng víi nhau ph¶i trªn cã së cã ®i cã l¹i.
C«ng khai mäi chÝnh s¸ch Th¬ng M¹i vµ ®Çu t.
Víi c¸c nguyªn t¾c trªn, níc “®i sau” nh níc ta sÏ cã nhiÒu thuËn lîi, nhÊt lµ trong viÖc häc hái c¸c kinh ngiÖm cña c¸c níc “®i tríc”, nhng còng sÏ ph¶i chÞu rÊt nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc mµ quan träng hµng ®Çu lµ viÖc b¶o hé nÒn s¶n xuÊt trong níc vµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh míi “ch©n ít, ch©n r¸o” bíc vµo nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Víi tÇm nh×n chiÕn lîc x¸c ®Þnh râ t×nh h×nh vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña thÕ giíi, trªn c¬ së yªu cÊu bøc xóc cña ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc, §¹i héi ®· kh¼ng ®Þnh “X©y dùng mét nÒn kinh tÕ më”, “®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ vµ ThÕ giíi”, nghÞ quyÕt 4 cña Ban chÊp hµnh TW kho¸ III còng ®· nªu râ:”tÝch cùc, chñ ®éng th©m nhËp vµ më réng thÞ trêng quèc tÕ”, “gia nhËp APEC vµ WTO, cã kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó chñ ®éng thùc hiÖn c¸c cam kÕt trong khu«n khæ AFTA”. Râ rµng, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ quan ®iÓm, lµ ®Þnh híng ph¶i ®îc nhÊt qu¸n tu©n thñ.
Qua nghiªn cøu thùc tiÔn c¸c ho¹t ®éng héi nhËp kinh tÕ cña c¸c níc, nhÊt lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, cã thÓ thÊy r»ng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lu«n kh«ng ph¶i chØ toµn ®îc mµ kh«ng cã thua thiÖt. VÊn ®Ò toµn cÇu ho¸ nh mét:”con dao hai lìi”. Mét mÆt nã t¹o c¬ héi ph¸t triÓn kinh tÕ- kÜ thuËt, t¹o kh¶ n¨ng giao lu v¨n ho¸, trÝ tuÖ, chuyÓn giao c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ph¸t triÓn v¨n minh vËt chÊt. MÆt kh¸c, nã lµm trÇm träng thªm bÊt c«ng x· héi, ®µo s©u hè ng¨n c¸ch giµu nghÌo, lµm xãi mßn b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, tÊn c«ng vµo chñ quyÒn quèc gia. VÒ ph¬ng diÖn nguyªn t¾c, ph¶i x¸c ®Þnh mét chiÕn lîc hîp lý, sao cho cã thÓ kiÕm ®îc lîi mét c¸ch tèi ®a vµ h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt cã thÓ ®îc nh÷ng thua thiÖt. Vµ ®iÒu quan träng lµ c¸i ®îc ph¶i nhiÒu h¬n c¸i mÊt.
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ qu¸ tr×nh võa hîp t¸c võa ®Êu tranh, võa tranh thñ võa c¹nh tranh, võa tËn dông mäi c¬ héi võa ph¶i ®èi phã víi nh÷ng th¸ch thøc to lín. §èi víi níc ta hiÖn nay, th¸ch thøc lín nhÊt lµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp trong níc, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh cßn yÕu, rÊt dÔ bÞ thua thiÖt trªn th¬ng trêng; lµ sù thiÕu hôt n¨ng lùc thu thËp vµ ph©n tÝch th«ng tin ®Ó dù b¸o chiÒu híng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ c¸c ®èi t¸c c¹nh tranh, tõ ®ã kÐm kh¶ n¨ng më réng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng cña m×nh. Ngay c¶ ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ta hiÖn nay còng võa häc, võa lµm.
Chóng ta tham gia cuéc ®ua tranh kinh tÕ khi tr×nh ®é kinh tÕ vµ c«ng nghÖ cña ta cßn thÊp. B¶o vÖ nÒn kinh tÕ còng nh b¶o vÖ c¸c doanh nghiÖp cña ta, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh lµ vÊn ®Ò ph¶i ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu. Mét lé tr×nh héi nhËp nhanh qu¸ kh¶ n¨ng chÞu ®ùng cña nÒn kinh tÕ víi møc ®é cao qu¸ kh¶ n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp sÏ dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ khã lêng ®èi víi nÒn kinh tÕ, ®«i khi c¶ chÝnh trÞ cña ®Êt níc. Song ®iÒu ®ã còng kh«ng cã nghÜa lµ cµng kÐo dµi lé tr×nh héi nhËp kinh tÕ víi møc ®é cµng thÊp cµng tèt. Bëi v× kÐo dµi lé tr×nh sÏ lµm cho søc × cµng nÆng, kÐm ®Çu t c¶i tiÕn qu¶n lý c«ng nghÖ, dÉn tíi t×nh tr¹ng kÐm hiÖu qu¶, yÕu søc c¹nh tranh vµ nÒn kinh tÕ ngµy cµng tôt hËu so víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi.
Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ cã t¸c dông trùc tiÕp ®Õn chÝnh trÞ, cã nh÷ng hÖ qu¶ vÒ mÆt chÝnh trÞ. Song ë ®©y kh«ng nªn hiÓu luËn ®iÓm kinh tÕ quyÕt ®Þnh chÝnh trÞ mét c¸ch ®¬n gi¶n vµ m¸y mãc. Th«ng qua con ®êng hîp t¸c, ®Çu t, tù do ho¸ th¬ng m¹i, viÖn trî, cho vay theo híng khuyÕn khÝch t nh©n ho¸, tù do ho¸ t s¶n. C¸c thÕ lùc t b¶n chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ MÜ muèn t¹o ra nh÷ng c¬ së kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa. Tõ ®ã dÉn ®Õn h×nh thµnh nh÷ng lùc lîng chÝnh trÞ ®èi lËp ngay trong lßng x· héi ®Ó thùc hiÖn tù diÔn biÕn hßng thay ®æi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa( ®èi víi c¸c níc x· héi chñ nghÜa) hoÆc thay ®æi chÝnh phñ theo híng th©n ph¬ng T©y( ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn) g©y søc Ðp vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ®èi víi c¸c níc. Tuy vËy, chñ nghÜa ®Õ quèc vÊp ph¶i sù ph¶n kh¸ng m¹nh mÏ cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, c¸c níc x· héi chñ nghÜa nh»m chèng l¹i ©m mu ¸p ®Æt vÒ chÝnh trÞ. Võa qua, HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt- MÜ ®· ®îc kÝ kÕt, mét hiÖp ®Þnh rÊt cã lîi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt Nam, nhng tríc ®ã MÜ ®Þnh dïng ¸p lùc nµy nh»m th«ng qua “®¹o luËt nh©n quyÒn”, mét sù can thiÖp th« b¹o vµo nÒn chÝnh trÞ cña níc ta.
Còng nh lÜnh vùc chÝnh trÞ, lÜnh vùc v¨n ho¸ còng chÞu t¸c ®éng bëi qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ kinh tÕ. Toµn cÇu ho¸ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc më réng giao lu quèc tÕ, t¨ng thªm mèi liªn hÖ vµ sù hiÓu biÕt lÉn nhau gi÷a c¸c d©n téc, sù xÝch l¹i gÇn nhau gi÷a c¸c quèc gia. Do ®ã, nã còng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc më réng giao lu vÒ v¨n ho¸, khoa häc gi÷a c¸c quèc gia, d©n téc tiÕp thu cã chän läc nh÷ng thµnh tùu cña v¨n ho¸ nh©n lo¹i, bæ sung cho nhau t¹o ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i ho¸ v¨n ho¸. Tuy nhiªn, mÆt kh¸c, toµn cÇu ho¸ kinh tÕ trong ®iÒu kiÖn do thÕ lùc t b¶n chi phèi l¹i t¹o nguy c¬ lµm sãi mßn b¶n s¾c d©n téc, m©u thuÉn víi viÖc gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. Trªn thÕ giíi, chñ nghi· ®Õ quèc nhÊt lµ ®Õ quèc Mü dùa trªn søc m¹nh kinh tÕ cña m×nh ®ang muèn toµn cÇu ho¸ v¨n ho¸, thËm chÝ lµ Mü ho¸. Ngêi ta tuyªn truyÒn vÒ lèi sèng Mü, v¨n ho¸ Mü, cßn c¸c kªnh truyÒn th«ng Mü th× phñ kh¾p hµnh tinh, phim ¶nh H«-li-ót cña Mü ®îc chiÕu kh¾p c¸c níc, thËm chÝ ®å ¨n thøc uèng Mü( Mac Donald, Coca Cola...) lan trµn kh¾p n¬i. §Õn nçi Ph¸p còng lo bÞ Mü ho¸. Mü muèn ¸p ®Æt gi¸ trÞ, lîi Ých v¨n ho¸, lèi sèng cña m×nh cho toµn cÇu. ChÝnh v× thÕ, níc ta ph¶i hÕt søc chó träng ®Õn vÊn ®Ò b¶o tån v¨n ho¸ trong xu thÕ toµn cÇu ho¸, tr¸nh bÞ “hoµ tan” trong khi “hoµ nhËp”.
Kh«ng chØ cã vËy, toµn cÇu ho¸ cßn ¶nh hëng ®Õn vÊn ®Ò m«i trêng. Tõ n¨m 1973 ®Õn nay, tuy sè liÖu ®iÒu tra cha ®Çy ®ñ nhng ch¾c ch¾n diÖn tÝch rõng bÞ gi¶m kh«ng ph¶i lµ con sè Ýt. Ch¼ng h¹n nh ë L©m §ång, mçi m¨n tÝnh trung b×nh cã 10.000 ha rõng bÞ tµn ph¸. Trong vßng 20 n¨m trë l¹i ®©y cã 25% diÖn tÝch rõng bÞ biÕn mÊt. Tõ n¨m 1990 ®Õn 1995, toµn cuèc cã 5 triÖu ha rõng bÞ huû diÖt (b×nh qu©n mçi n¨m mÊt 1 triÖu ha rõng). VÊn ®Ò « nhiÔm m«i trßng, khãi bôi vµ r¸c th¶i ...
Tuy cßn nhiÒu khã kh¨n vµ tån t¹i nhng sau h¬n 2 thËp niªn tham gia vµo qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ níc ta ®· thu ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Hµng n¨m nÒn kinh tÕ ®Òu cã t¨ng trëng: tæng s¶n phÈm x· héi (GDP) t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 8,2% , gi¶m tØ lÖ l¹m ph¸t tõ 14,7% n¨m 1986 xuèng 12,7% n¨m 1995 vµ kho¶ng 5% n¨m 1996. Kim ng¹ch xuÊt khÈu trong 5 n¨m (1991-1995) ®¹t 17 tû ®« la vµ 1996 ®¹t trªn 7 tû ®« la. Më réng ®îc quan hÖ hîp t¸c víi níc ngoµi, thu hót vèn ®Çu t vµ kÜ thuËt cña nhiÒu níc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trong níc ®Õn cuèi n¨m 1996 cã trªn 700 c«ng ty lín, nhá ®Çu t vµo níc ta víi 22 tû ®« la n»m trong 1800 dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ thuéc nhiÒu thµnh phÇn kh¸c nhau nh: c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, dÞch vô, ng©n hµng tµi chÝnh. Chóng ta ®· thiÕt lËp quan hÖ bu«n ngo¹i th¬ng víi 120 níc trªn thÕ giíi, xo¸ bá thÕ bÞ bao v©y, c« lËp vÒ kinh tÕ t¹o ra thÕ vµ lùc míi ®Ó c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi. M«i trêng kinh tÕ vÜ m« ngµy cµng æn ®Þnh vµ c¸n c©n th¬ng m¹i ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn râ rÖt lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ n¨ng ®éng h¬n.
III. Nh÷ng kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p
§Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i cña kinh tÕ ViÖt Nam nh»m môc tiªu ®a nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ bÒn v÷ng tríc xu thÕ toµn cÇu ho¸ em cã nh÷ng kiÕn nghÞ sau:
- X©y dùng thÓ chÕ ph¸p lÝ cho quan hÖ gi÷a níc ta vµ c¸c níc h×nh thµnh mét hÖ thèng ®ång bé c¸c tho¶ thuËn, còng nh c¸c hiÖp ®Þnh lµm nÒn t¶ng cho quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ. Cô thÓ lµ: tham gia vµ hç trî viÖc chuÈn bÞ, ®µm ph¸n kÝ kÕt c¸c hiÖp ®Þnh, tho¶ thuËn cÊp chÝnh phñ gi÷a níc ta víi c¸c níc, còng nh thùc hiÖn tèt viÖc theo dâi, ®«n ®èc thùc hiÖn c¸c tho¶ thuËn, hiÖp ®Þnh ®· ®îc kÝ kÕt, c¶ phÝa ta vµ phÝa b¹n. Gãp phÇn x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt kinh tÕ cña ta cho phï hîp víi luËt ph¸p vµ tËp qu¸n quèc tÕ, trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c luËt lÖ, quy ®Þnh quèc tÕ, nh»m b¶o vÖ tèt nhÊt lîi Ých cña ®Êt níc vµ c«ng d©n ta trong quan hÖ quèc tª. Ph¸p huy vai trß tÝch cùc trong c¸c uû ban hçn hîp vµ c¸c quy chÕ song ph¬ng vÒ hîp t¸c kinh tÕ gi÷a ViÖt Nam vµ c¸c níc; kÞp thêi ph¸t hiÖn, kiÕn nghÞ vµ phèi hîp gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh trong quan hÖ kinh tÕ gi÷a níc ta víi c¸c níc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ; b¶o vÖ chñ quyÒn kinh tÕ vµ lîi Ých kinh tÕ cña ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ.
- TriÓn khai thùc hiÖn c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ vÒ kinh tÕ ®èi ngo¹i. NhiÖm vô nµy lµ cña ngµnh ngo¹i giao. Cô thÓ lµ lµm thËt tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ, t×m kiÕm c¸c nguån vèn ®Çu t, më réng thÞ trêng, t×m kiÕm ®èi t¸c. Víi lîi thÕ, ®Æc ®iÓm cña ngµnh cÇn n¾m v÷ng chÝnh s¸ch, luËt lÖ cña c¸c níc së t¹i, cung cÊp nhanh vµ chÝnh x¸c nh÷ng th«ng tin quan träng vÒ thÞ trêng, ®èi t¸c; n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng nh©n tè thuËn lîi hoÆc kh«ng thuËn lîi; t¨ng cêng giíi thiÖu vÒ tiÒm n¨ng kinh tÕ, chÝnh s¸ch, luËt lÖ vµ nhu cÇu cña ta cho c¸c ®èi t¸c níc ngoµi. Ngµnh ngo¹i giao thùc hiÖn c«ng viÖc nµy trong sù hîp t¸c vµ phèi phîp chÆt chÏ víi c¸c bé, ngµnh, c¸c ®Þa ph¬ng, còng nh c¸c doanh nghiÖp.
- Nghiªn cøu kinh tÕ c¸c níc, kinh tÕ thÕ giíi, khu vùc, c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ vµ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ; nghiªn cøu kinh tÕ ViÖt Nam ®Ó gãp phÇn ho¹ch ®Þnh c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc. Trong bèi c¶nh hiÖn nay, c«ng t¸c nµy cÇn ®îc t¨ng cêng víi chÊt lîng cao h¬n ®Ó cã nh÷ng ®Ò xuÊt tham mu cã gia trÞ cao víi ®¶ng vµ chÝnh phñ.
- T×m hiÓu nhu cÇu, kh¶ n¨ng vÒ c¸c mÆt cña c¸c ®èi tîng, c¸c níc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ, kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu cña c¸c bé ngµnh trong níc ®Ó ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ víi chÝnh phñ cã chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch lµm ¨n víi tõng níc. HiÖn nay vµ trong thêi gian tíi cÇn tËp trung vµo c¸c lÜnh vùc nh: xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Æc biÖt lµ t×m kiÕm thÞ trêng míi, më réng thÞ trêng ®Ó t¨ng cêng xuÊt khÈu hµng ho¸, dÞch vô vµ xuÊt khÈu lao ®éng cña ViÖt Nam; thu hót FDI vµ c¸c h×nh thøc ®Çu t quèc tÕ kh¸c; vËn ®éng ODA, c¸c h×nh thøc viÖn trî kh¸c vµ hç trî kÜ thuËt cña céng ®ång quèc tÕ, vµ xö lý nî níc ngoµi; thóc ®Èy du lÞch vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ...; tranh thñ sù ®ãng gãp cña céng ®ång ngêi ViÖt Nam ë níc ngoµi cho sù nghiÖp ph¸t triÓn ®Êt níc, qu¶ng b¸ v¨n hãa mang b¶n s¾c d©n téc ViÖt Nam trªn thÕ giíi.
- Trùc tiÕp chuÈn bÞ vµ ®µm ph¸n hoÆc tham gia ®µm ph¸n kÝ kÕt c¸c lo¹i hiÖp ®Þnh, tho¶ thuËn chÝnh phñ (song ph¬ng, ®a ph¬ng) gi÷a ta víi c¸c níc lµm nÒn t¶ng ph¸p lý cho quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ ph¸t triÓn; theo dâi, ®«n ®èc viÖc thùc hiÖn c¸c hiÖp ®Þnh, tho¶ thuËn ®· kÝ kÕt. HiÖn nay vµ tíi ®©y, cÇn quan t©m nghiªn cøu ®ãng gãp vµo kh¶ n¨ng kÝ kÕt c¸c hiÖp ®Þnh song ph¬ng vµ ®a ph¬ng nh»m h×nh thµnh mét hÖ thèng ®ång bé c¸c tho¶ thuËn vµ hiÖp ®Þnh vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt biªn giíi l·nh thæ, l·nh sù, hç trî t ph¸p, hîp t¸c kinh tÕ- th¬ng m¹i vµ khoa häc- c«ng nghÖ.
- Hç trî c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng vµ c¸c doanh nghiÖp trong viÖc mãc nèi, thÈm tra c¸c ®èi t¸c, t×m kiÕm vµ më réng thÞ trêng; gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n ë níc ngoµi. Trong thêi gian tíi cÇn: tÝch cùc t×m kiÕm vµ më réng thÞ trêng quèc tÕ cho xuÊt khÈu hµng ho¸, dÞch vô, ngêi lao ®éng vµ ®Çu t cña ViÖt Nam.
- Tham gia x©y dùng khung ph¸p lý, c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ kinh tÕ vÜ m« nãi chung vµ v¨n b¶n chuyªn ngµnh, ®Æc biÖt lµ viÖc th«ng tin vÒ kinh nghiÖm cña c¸c níc.
- C«ng t¸c th«ng tin, tuyªn truyÒn kinh tÕ nh»m cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt, chÝnh x¸c cho nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ cô thÓ cña c¸c c¬ quan nhµ níc vµ doanh nghiÖp.
- Tham gia qu¶n lý nhµ níc trong lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i.
PhÇn kÕt luËn
X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ trªn c¬ së ph¸t huy cao ®é c¸c nguån néi lùc, ®ång thêi thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc bªn ngoµi; kÕt hîp néi lùc víi ngo¹i lùc thµnh søc m¹nh tæng hîp lµ néi dung quan träng cña ®êng lèi kinh tÕ do §¹i héi IX cña §¶ng ®Ò ra. Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ lµ ®Ó t¹o ra ®iÒu kiÖn x©y dùng thµnh c«ng nÒn kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ. MÆt kh¸c, cã ®éc tù chñ vÒ kinh tÕ míi cã thÓ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o gi÷ v÷ng chñ quyÒn quèc gia vµ lîi Ých d©n téc. TÊt c¶ v× mét níc ViÖt Nam d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh, v÷ng bíc ®i lªn CNXH
ViÖc ViÖt Nam tham gia toµn cÇu ho¸ kinh tÕ ®· kh¬i dËy tiÒm n¨ng cña s¶n xuÊt, kh¬i dËy n¨ng lùc s¸ng t¹o, chñ ®éng cña c¸c chñ thÓ lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Do ®ã nÒn kinh tÕ níc ta thùc sù ®îc ®æi míi, bíc ®Çu ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín: tõ mét níc ®ãi kÐm, c¬ së vËt chÊt nghÌo nµn, kü thuËt l¹c hËu ®Õn nay trë thµnh mét níc kh«ng chØ ®ñ ¨n mµ cßn d thõa, xuÊt khÈu ra níc ngoµi( ®Æc biÖt lµ lóa, g¹o). Tuy nhiªn, ta kh«ng ®îc tù b»ng lßng víi nh÷ng g× ®· ®¹t ®îc bëi v× ®¹t ®îc ®· khã, gi÷ ®îc cßn khã h¬n. V× thÕ ®ßi hái ta ph¶i cè g¾ng nç lùc kh«ng ngõng ®Ó cñng cè nh÷ng thµnh qu¶ vµ t¹o cho m×nh mét chç ®øng ch¾c ch¾n trªn trêng quèc tÕ.
Tµi liÖu tham kh¶o
- Gi¸o tr×nh triÕt häc M¸c - Lªnin
- Kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa
T¸c gi¶ PTS. NguyÔn Cóc - NXB Thèng kª - Hµ Néi - 1995
- ASEAN - Nh÷ng vÊn ®Ò vµ xu híng
Bµi ASEAN - Mét sè vÊn ®Ò m«i trêng vµ ph¸t triÓn
T¸c gi¶ PTS. TrÇn Quèc TrÞ – ViÖn nghiªn cøu §«ng Nam ¸
T¹p chÝ Céng s¶n:
- Ph¹m C«ng Minh – Vô trëng Vô Quan hÖ quèc tÕ, Bé tµi chÝnh
- L©m §×nh Ngäc - Bé Ngo¹i giao
Mục lục
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- KTCT (138).doc