Ngôn ngữ học - Bài 1: Kinh thi

Bài 1 : Kinh Thi 1. Khái quát 1.1 Thời đại Thế kỷ XI-VItrCN. Cuối nô lệ, đầu phong kiến. 1.2 Biên soạn Khổng Tử là người biên soạn và đưa lên ở hàng Kinh. 1.3 Phân loại: Phong, Nhã, Tụng. 2. Nội dung 2.1 Phong: 160 bài thuộc 15 địa phương lưu vực bắc Hoàng Hà. - Sự giáo hóa của tiên vương - Phong tục, phong hóa - Phong vị của lời ca điệu múa2.1.1Tình yêu và hôn nhân QUAN THƯ Quan quan thư cưu Sâm si hạnh thái Tại hà chi châu Tả hữu thái chi Yểu điệu thục nữ Yểu điệu thục nữ Quân tử hảo cầu Cầm sắt hữu chi Sâm si hạnh thái Sâm si hạnh thái Tả hữu lưu chi Tả hữu mạo chi Yểu điệu thục nữ Yểu điệu thục nữ Ngụ mỵ cầu chi Chung cổ lạc thi Cầu chi bất đắc Ngụ mỵ tư phục Du tai, du tai Triển chuyển phản trắc Tĩnh nữ Tĩnh nữ kỳ thù Sĩ ngã ư thành ngu Ái nhi bất kiến Tao thủ trì trù .(Cô gái dịu dàng kia thật là xinh đẹp. Nàng đợi ta ở nơi góc thành. Nàng nấp kín một chỗ, ta tìm không thấy. Ta vò đầu lo lắng băn khoăn) Đào yêu Đào chi yêu yêu Đào chi yêu yêu Chước kỳ hoa Hữu phần kỳ thực Chi tử vu quy Chi tử vu quy Nghi kỳ thất gia Nghi kỳ gia thất (Cây đào tươi non mơn mởn. Hoa nở hồng rực rỡ. Cô gái kia về nhà chồng, hòa hợp với gia đình chồng cô. Cây đào tươi non mơn mởn. Quả rất nhiều. Cô gái kia về nhà chồng, hòa hợp với gia đình chồng cô) Phiếu hữu mai Phiếu hữu mai Phiếu hữu mai Kỳ thực thất hề Khuynh khuông kỵ chi Cầu ngã thứ sĩ Cầu ngã thứ sĩ Đãi kỳ cát hề Đãi kỳ vị chi Phiếu hữu mai Kỳ thực tam hề Cầu ngã thứ sĩ Đãi kỳ kim hề Thái cát Bỉ thái cát hề, Bỉ thái ngải hề Nhất nhật bất kiến Nhất nhật bất kiến Như tam nguyệt hề Như tam nguyệt hề Bỉ thái tiêu hề Nhất nhật bất kiến Như tam thu hềCốc phong Kinh dĩ Vị trọc Vô thệ ngã lương Thực thưc kỳ chỉ Vô phát ngã cẩu Yến nhĩ tân hôn Ngã cung bất duyệt Bất ngã tiết dĩ Hoàng tuất ngã hậu (Sông Kinh nhập vào sông Vị thành đục. Nhưng chỗ lắng vẫn trong trẻo. Chàng vui với duyên mới, không nghĩ đến cái đẹp tốt của ta. Thôi, chớ đụng đến đăng đó của ta nữa. Thân ta còn chẳng dung được, còn thương gì những chuyện về sau) - Bách chu Phiếm bỉ bách chu Diệc phiếm kỳ lưu (Chiếc thuyền gỗ bách lênh đênh, trôi nổi trên dòng sông)2.1.2 Những bài ca chống áp bức bóc lột và chiến tranh thôn tính - Chống áp bức bóc lột Thất nguyệt Thất nguyệt lưu hỏa Cửu nguyệt thụ y Nhất chi nhật thất phát Nhị chi nhật lật liệt Tam chi nhật vu trĩ Tứ chi nhật cử chỉ (Tháng bảy Sao hỏa xế Tây, tháng chín phát áo để may vá, tháng một gió hun hút, tháng chạp rét căm căm Tháng giêng sửa sang cày bừa, tháng hai ra đồng làm lụng)Thạc thử Thạc thử, thạc thử Thệ tương khứ nhữ Vô thực ngã thử Thích bỉ lạc thổ Tam tuế quán nhữ Lạc thổ, lạc thổ Mạc ngã khẳng cố Viên đắc ngã sở. (Chuột sù, chuột sù.Chớ ăn lúa thử của tao. Bao năm tao nuôi mày. Mày chẳng quan tâm đến tao. Tao thề bỏ mày mà đi. Đi đến nơi đất lành kia. Ôi! Nơi đất lành, nơi đất lành! Sẽ là nơi ta được sống yên ổn)- Chống chiến tranh thôn tính Thái vi Tích ngã vãng hỹ Hành đạo trì trì Dương liễu y y Tái khát tái cơ Kim ngã lai tư Ngã tâm thương bi Vũ tuyết phi phi Mạc bất ngã y (Khi trước lúc ta ra đi, cây dương liễu tươi tốt mượt mà. Nay ta trở về,mưa tuyết bới bời. Đường xa ta đi chầm chậm, vừa đói, vừa khát. Lòng ta đau buồn, chẳng ai là không thương ta)Đông sơn Ngã tồ Đông sơn Chi tử vu quy Thao thao bất quy Hoàng bác kỳ mã Ngã lai tự đông Thân hết kỳ ly Linh vũ kỳ mông Cửu thập kỳ nghi Kỳ tần khổng gia Ngã tồ Kỳ cựu như chi hà Thương canh vu phi Pháp dược kỳ vũ (Ta đi đến núi đông, biền biệt chẳng được về. Ta từ núi đông trở về, trời mưa bay mù mịt. Con chim thương canh bay trên cao, cánh nó lấp la lấp loáng. Cô gái kia về nhà chồng, có ngựa vàng, ngựa trắngđưa theo. Mẹ nàng tết hoa cho nàng, dặn dò nàng mọi lời. Cô dâu mới này thì như vậy, còn nàng dâu cũ hôm nay ta gặp lại sẽ thế nào đậy?)Vô yKhởi viết vô y Khởi viết vô yDữ tử đồng bào Dữ tử đồng thườngVương vu hưng sư Vương vu hưng sưTu ngã qua mâu Tu ngã giáp binhDữ tử đồng cừu Dữ tử giai hành(Há bảo rằng không có áo? Bạn cùng ta chung nhau chiếc áo bào. Nhà vua mà dấy binh lên, ta sửa sang cái giáo, cái mác của ta. Cùng với bạn ta cùng chung kẻ thù)2.2 Nhã - Nhã: chỉ các loại nhạc khúc, sáng tác của tầng lớp trên.-105 bài, đại nhã và tiểu nhã. + Đại Đông:Tiểu Đông, đại ĐôngTrữ trục kỳ không +Hồng nhạn: Hồng nhạn vu phi Tiêu tiêu kỳ vũ Chi tử vu chinh Cù lao vu dã Viên cập căng nhân Ai thử cô quả Chi tử vu đán 3.Nghệ thuật 3.1 Gía trị hiện thực 3.2 Thủ pháp : Phú , tỷ, hứng 3.3 Kết cấu : Trùng chương điệp cú 4. Ảnh hưởng của Kinh Thi