Thị trường chỉ có một doanh nghiệp và
nhiều người mua.
• Sản phẩm của doanh nghiệp không có
hàng thay thế tốt.
• Có những rào cản ngăn các doanh
nghiệp khác gia nhập ngành.
32 trang |
Chia sẻ: Mr Hưng | Lượt xem: 1037 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Ngân hàng tín dụng - Chương 7: Thị trường độc quyền hoàn toàn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
CHƯƠNG 7.
THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN
HOÀN TOÀN
2
I. KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM
• Thị trường chỉ có một doanh nghiệp và
nhiều người mua.
• Sản phẩm của doanh nghiệp không có
hàng thay thế tốt.
• Có những rào cản ngăn các doanh
nghiệp khác gia nhập ngành.
3
1. Các nguyên nhân dẫn đến độc quyền
a. Nguyên nhân kinh tế:
- Nguồn lực phân bổ không đều giữa các
vùng
- Giảm phí sản xuất theo quy mô
b. Nguyên nhân kỹ thuật:
- Độc quyền sở hữu nguồn nguyên liệu
- Phát minh, sáng chế
c. Nguyên nhân pháp lý
4
Độc quyền tự nhiên
P
LAC
Q
Là trường hợp doanh nghiệp độc quyền
có đường chi phí trung bình dài hạn
giảm trên một khoảng sản lượng rất lớn.
5
2. Đường
cầu và
doanh
thu biên
của
doanh
nghiệp
độc
quyền
P, MR
Q TR
Q
MR
D 0
A
0 QM QA
QM
|ED |=1
TR
|ED |>1
|ED |<1
6
Mối quan hệ giữa MR, P và ED
MR =
dTR
dQ
d(P.Q)
dQ dQ
= =
= P +
dQ.P + dP.Q
P.dQ
P.dP.Q
= P(1 +
dQ
dP
P
x
Q
1
)
MR = P(1 +
ED
1
)
7
II. PHÂN TÍCH NGẮN HẠN
1. MỤC TIÊU TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN
Điều kiện tối đa hóa lợi nhuận:
MR = MC (với MC↑)
8
a. Xác định mức sản lượng tối ưu
P, chi phí
Q
MR QE
TR
TR, TC
Q
TC
QE TP
MC
D
AC
ACE
PE
QM
QM
TPmax
9
AC
MC
MR
P
DD Q
QE
PE
TPmax
AC1
PM
QM
10
Nhận xét
1- Doanh nghiệp độc quyền là người ấn định giá
2- Tại QE: MR = MC
MC > 0
MR > 0 → |ED| > 1
3- Tại QE: MR = MC
MR < P
P > MC
Chỉ số Lerner: L =
P - MC
P
(0 ≤ L < 1)
4- Không có đường cung trong độc quyền
11
Cùng một mức sản lượng có thể được
bán với các mức giá khác nhau
P, chi phí
Q Q1
MC
P1
= Q2
P2
MR1
MR2
D2
D1
12
Các mức sản lượng khác nhau có
thể được bán với cùng mức giá
P, chi phí
Q Q1
MC
P1
Q2
= P2
MR1
MR2
D2
D1
●E2
●E1
13
b. Hệ số định giá
• Tại QE: MR = MC
• Mặt khác:
Suy ra: tại QE ta có
MR = P(1 +
ED
1
)
P = MC(
ED
)
ED
+1
Chỉ số Lerner: L = -
1
ED
14
c. Phân chia sản lượng
trong trường hợp doanh nghiệp
độc quyền có nhiều cơ sở
• MC1 = MC2 = = MCn = MC = MR (1)
• Q1 + Q2 + + Qn = QE (2)
15
MC2
MC1
MCt
P
Q
P
Q
Pe
=MC2 MC1
q2 q1 Qe =q1 +q2
MC
MR
D
16
2. Các chiến thuật khác của
doanh nghiệp độc quyền
a. Mục tiêu tối đa hóa doanh thu
• TR → max : MR = 0
17
Để đạt mục tiêu này doanh
nghiệp sẽ sản xuất mức sản
lượng thỏa mãn điều kiện
Q → max và P = AC
• Căn cứ vào điều kiện trên, mức giá và sản lượng được
chọn là P2 và Q2.
1P
2P
1Q 2Q
b. Tối đa hóa sản lượng
với điều kiện không bị lỗ
P, chi phí
Q Q1
AC
Q2
D1
P1
P2
18
c. Đạt tỷ lệ lợi nhuận định mức trên
chi phí trung bình
Gọi a là tỷ lệ lợi nhuận định mức trên chi phí trung bình:
P = (1 + a) AC
Trên đồ thị điểm A (Q1, P1) & B (Q2, P2) thỏa mãn mục tiêu.
2P
1P
B
A
(1 )a AC+
Q1 Q2
P1
P2
P
Q
AC
A
B
DD
19
d. Bán hàng trên nhiều thị trường
Điều kiện bán hàng trên nhiều thị trường:
MR1 = MR2 = ... = MRn = MR = MC (1)
Q1 + Q2 + ... + Qn = Qe (2)
20
P1
MR1
D1 D2
MR1 MR2 MRT
MC
Q
Q Q
P P
P
Q1
P2
Q2 Qe
Bán hàng trên nhiều thị trường
MR=MC MR2
21
III. PHÂN TÍCH DÀI HẠN
LAC
LMC
SAC1
SMC1
LMR
P
DD Q
Q1
P1
TPmax
AC1
Cân bằng dài hạn của doanh
nghiệp độc quyền
• Tại điểm cân bằng dài hạn:
• LMR = LMC = SMC
• SAC = LAC
22
23
IV. THIỆT HẠI XÃ HỘI VÀ ĐIỀU
TIẾT ĐỘC QUYỀN
1. Thiệt
hại xã
hội do
độc
quyền
P, chi phí
Q
MC
PE
MR
D
QE
PC
QC
A B
C
∆WL = - (B+C)
Thiệt hại xã hội do độc quyền
• Giá độc quyền cao hơn giá cạnh tranh.
• Sản lượng độc quyền nhỏ hơn sản lượng
cạnh tranh.
• Giá cao mang lại lợi nhuận vượt trội cho
doanh nghiệp độc quyền nhờ chiếm đoạt
thặng dư của người tiêu dùng.
• Độc quyền gây ra tổn thất vô ích cho xã hội.
24
25
2. Các chính sách của chính phủ
đối với độc quyền
• Mục đích:
- Kéo giá độc quyền giảm xuống cho gần
mức cạnh tranh.
- Gia tăng sản lượng đến gần mức cạnh
tranh.
- Điều tiết lợi nhuận độc quyền.
- Giảm tổn thất vô ích do độc quyền.
26
a. Quy định giá:
Pmax < PE
Mức giá lý tưởng cho xã hội là mức:
Pmax = PC = MC
27
Điều tiết giá
Q
P
MR
DD
Qe
Pe
Pmax=P1
Pc
Qc Q1 Q3 Q2
MC
P2
A
28
b. Tác động của thuế
1- Thuế theo sản lượng:
TCt = TC + Q.t
MCt = MC + t
ACt = AC + t
29
Thuế theo sản lượng
AC
MC
MR
P
DD
Q Q0
P0
ACt
MCt
Q1
P1
30
2- Thuế không theo sản lượng
AC
MC
MR
P
DD
Q
ACT
T
TPmax
Q0
P0
Tác động của thuế
• Thuế theo sản lượng làm tăng giá và giảm
sản lượng của doanh nghiệp độc quyền.
• Thuế không theo sản lượng không làm
ảnh hưởng đến giá và sản lượng mà chỉ
làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp độc
quyền.
31
32
Điều tiết độc quyền tự nhiên
MR
P
DD
Q
LAC
LMC
QE
PE
QC
PC
TPmax
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- chuong_7_6359.pdf