Một số vấn đề lý luận về giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa trong phát triển kinh tế
Công cuộc đổi mới được triển khai ngày càng sâu rộng đến nay đã sang năm thứ 12. Chúng ta đã giành được nhiều thành tựu to lớn và quan trọng trên tất cả các mặt kinh tế, chính trị, an ninh-quốc phòng, đối nội, đối ngoại.bộ mặt của đất nước, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế đã thay đổi rất nhiều. Đó là một sự thật hiển nhiên mà nhân dân ta đều thấy rõ và thế giới thừa nhận. Tất cả chứng tỏ công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo là hoàn toàn đúng đắn, đáp ứng yêu cầu của đất nước ta và xu thế chung của thời đại.
Bên cạnh những thành tựu, chúng ta cũng thấy nảy sinh nhiều tiêu cực, tệ nạn, suy thoái như tham nhũng, buôn lậu, xa hoa, lãng phí, phân hoá giàu nghèo, chạy theo tiền tài, danh vị, quan liêu, dối trá, luồn lách, cơ hội. có tệ nạn đã trở thành quốc nạn, có tệ nạn càng chống lại càng phát triển rộng hơn, nghiêm trọng hơn. Đó cũng là sự thật nhưng là sự thật đáng buồn, hay nói các khác đó là mặt trái của tình hình đã và đang làm cho mọi Đảng chân chính cũng như mọi người dân lương thiện băn khoăn, lo lắng có khi đã có những bất bình đáng tiếc xảy ra.
Chúng ta phải thấy rõ hai mặt của tình hình, đánh giá khách quan đúng mức, không thổi phồng, cường điệu bất cứ mặt nào. Khẳng định thành tựu để làm cho những gì là tốt đẹp, là tích cực không phải chỉ là kết quả đổi mới mà còn phải trở thành mặt chủ đạo của đời sống xã hội, trở thành tiền đề cho sự phát triển tiếp tục của đất nước, trở thành động lực thúc đẩy mạnh mẽ công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá hiện nay. Mặt khác, phải nhận diện cho đúng, cho hết những tệ nạn, tiêu cực, suy thoái, đang là lực cân con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nhân dân ta. Hơn nữa Bác Hồ đã nói những cái đó còn là những “giặc nội xâm”, là “đồng minh” của các thế lực thù địch đang tìm mọi cách phá hoại sự nghiệp đổi mới của Đảng và nhân dân ta. Sự phá hoại ấy tập chung vào mấy việc: một là, làm sao cho ngày càng có nhiều người mất lòng tin và đi đến từ bỏ chủ nghĩa Mac-LêNin và tư tưởng Hồ Chí Minh, hai là làm giảm vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam, đi đến làm mất vai trò lãnh đạo ấy, ba là làm sao xoá bỏ được định hướng xã hội chủ nghĩa để đưa đất nước ta đi theo con đường tư bản chủ nghĩa, bốn là tích tụ tâm trạng dao động, hoài nghi, bi quan, bất mãn, kích động những hành vi chống đối, manh động nhằm gây mất ổn định xã hội tạo nên tình trạng rối loạn ngày càng lớn hơn. Nguy cơ “diễn biến hoà bình” chính là nhằm vào mục tiêu đó. Sự “diễn biến hoà bình” từ ngoài với nhiều âm mưu, thủ đoạn, hành động và phương tiện khác nhau, chủ yếu là nhằm tạo ra được sự “diễn biến từ trong”, ngay trong hàng ngũ những người cách mạng, ngay trong tầng lớp nhân dân. Hoàn toàn có căn cứ để khẳng định rằng nếu bên trong chúng ta vững vàng thì mọi âm mưu “diễn biến hoà bình” từ ngoài nhất đinh đều bị thất bại.
Nhìn nhận được thấy mặt trái của tình hình Đảng, Nhà nước và toàn dân ta đang cố gắng tìm mọi cách đẩy lùi, khắc phục, ngăn chặn những tiêu cực, tệ nạn, suy thoái đang diễn ra, cùng nha đưa ra ý kiến, đề xuất để giải quyết tốt vấn đề này. Người ta tập chung vào hai loại vấn đề là: một là kinh tế thị trường và chủ nghĩa xã hội, hai là dân chủ và sự lãnh đạo của Đảng.
Về kinh tế thị trường và chủ nghĩa xã hội có ý kiến cho rằng kinh tế thị trường không thể đi đôi với chủ nghĩa xã hội, nếu chấp nhận chủ nghĩa xã hội thì phải từ bỏ kinh tế thị trường, không thể “bắt cá hai tay” được. Làm như hiện nay thì chỉ đẻ ra một nền kinh tế hỗn loạn, không ra kinh tế thị trường, không ra kinh tế chủ nghĩa xã hội, kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa chỉ là một cách nói nhập nhằng, chỉ tạo ra tình trạng nước đôi, nửa vời, vừa làm vừa run, chỉ có lợi cho những kẻ đục nước béo cò mà thôi. Từ đó đi đến nhận định: kinh tế thị trường đảm bảo cho nền kinh tế của đất nước, đem lại lợi ích cho các tầng lớp nhân dân, còn việc gắn định hướng xã hội chủ nghĩa vào đây chỉ là vì lợi ích của Đảng chứ không đem lại lợi ích gì cho tuyệt đại đa số nhân dân.
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Một số vấn đề lý luận về giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa trong phát triển kinh tế, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Më ®Çu
C«ng cuéc ®æi míi ®îc triÓn khai ngµy cµng s©u réng ®Õn nay ®· sang n¨m thø 12. Chóng ta ®· giµnh ®îc nhiÒu thµnh tùu to lín vµ quan träng trªn tÊt c¶ c¸c mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ, an ninh-quèc phßng, ®èi néi, ®èi ngo¹i...bé mÆt cña ®Êt níc, vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ ®· thay ®æi rÊt nhiÒu. §ã lµ mét sù thËt hiÓn nhiªn mµ nh©n d©n ta ®Òu thÊy râ vµ thÕ giíi thõa nhËn. TÊt c¶ chøng tá c«ng cuéc ®æi míi do §¶ng ta khëi xíng vµ l·nh ®¹o lµ hoµn toµn ®óng ®¾n, ®¸p øng yªu cÇu cña ®Êt níc ta vµ xu thÕ chung cña thêi ®¹i.
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu, chóng ta còng thÊy n¶y sinh nhiÒu tiªu cùc, tÖ n¹n, suy tho¸i nh tham nhòng, bu«n lËu, xa hoa, l·ng phÝ, ph©n ho¸ giµu nghÌo, ch¹y theo tiÒn tµi, danh vÞ, quan liªu, dèi tr¸, luån l¸ch, c¬ héi... cã tÖ n¹n ®· trë thµnh quèc n¹n, cã tÖ n¹n cµng chèng l¹i cµng ph¸t triÓn réng h¬n, nghiªm träng h¬n. §ã còng lµ sù thËt nhng lµ sù thËt ®¸ng buån, hay nãi c¸c kh¸c ®ã lµ mÆt tr¸i cña t×nh h×nh ®· vµ ®ang lµm cho mäi §¶ng ch©n chÝnh còng nh mäi ngêi d©n l¬ng thiÖn b¨n kho¨n, lo l¾ng cã khi ®· cã nh÷ng bÊt b×nh ®¸ng tiÕc x¶y ra.
Chóng ta ph¶i thÊy râ hai mÆt cña t×nh h×nh, ®¸nh gi¸ kh¸ch quan ®óng møc, kh«ng thæi phång, cêng ®iÖu bÊt cø mÆt nµo. Kh¼ng ®Þnh thµnh tùu ®Ó lµm cho nh÷ng g× lµ tèt ®Ñp, lµ tÝch cùc kh«ng ph¶i chØ lµ kÕt qu¶ ®æi míi mµ cßn ph¶i trë thµnh mÆt chñ ®¹o cña ®êi sèng x· héi, trë thµnh tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn tiÕp tôc cña ®Êt níc, trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy m¹nh mÏ c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn nay. MÆt kh¸c, ph¶i nhËn diÖn cho ®óng, cho hÕt nh÷ng tÖ n¹n, tiªu cùc, suy tho¸i, ®ang lµ lùc c©n con ®êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi cña nh©n d©n ta. H¬n n÷a B¸c Hå ®· nãi nh÷ng c¸i ®ã cßn lµ nh÷ng “giÆc néi x©m”, lµ “®ång minh” cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch ®ang t×m mäi c¸ch ph¸ ho¹i sù nghiÖp ®æi míi cña §¶ng vµ nh©n d©n ta. Sù ph¸ ho¹i Êy tËp chung vµo mÊy viÖc: mét lµ, lµm sao cho ngµy cµng cã nhiÒu ngêi mÊt lßng tin vµ ®i ®Õn tõ bá chñ nghÜa Mac-LªNin vµ t tëng Hå ChÝ Minh, hai lµ lµm gi¶m vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam, ®i ®Õn lµm mÊt vai trß l·nh ®¹o Êy, ba lµ lµm sao xo¸ bá ®îc ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ®Ó ®a ®Êt níc ta ®i theo con ®êng t b¶n chñ nghÜa, bèn lµ tÝch tô t©m tr¹ng dao ®éng, hoµi nghi, bi quan, bÊt m·n, kÝch ®éng nh÷ng hµnh vi chèng ®èi, manh ®éng nh»m g©y mÊt æn ®Þnh x· héi t¹o nªn t×nh tr¹ng rèi lo¹n ngµy cµng lín h¬n. Nguy c¬ “diÔn biÕn hoµ b×nh” chÝnh lµ nh»m vµo môc tiªu ®ã. Sù “diÔn biÕn hoµ b×nh” tõ ngoµi víi nhiÒu ©m mu, thñ ®o¹n, hµnh ®éng vµ ph¬ng tiÖn kh¸c nhau, chñ yÕu lµ nh»m t¹o ra ®îc sù “diÔn biÕn tõ trong”, ngay trong hµng ngò nh÷ng ngêi c¸ch m¹ng, ngay trong tÇng líp nh©n d©n. Hoµn toµn cã c¨n cø ®Ó kh¼ng ®Þnh r»ng nÕu bªn trong chóng ta v÷ng vµng th× mäi ©m mu “diÔn biÕn hoµ b×nh” tõ ngoµi nhÊt ®inh ®Òu bÞ thÊt b¹i.
Nh×n nhËn ®îc thÊy mÆt tr¸i cña t×nh h×nh §¶ng, Nhµ níc vµ toµn d©n ta ®ang cè g¾ng t×m mäi c¸ch ®Èy lïi, kh¾c phôc, ng¨n chÆn nh÷ng tiªu cùc, tÖ n¹n, suy tho¸i ®ang diÔn ra, cïng nha ®a ra ý kiÕn, ®Ò xuÊt ®Ó gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò nµy. Ngêi ta tËp chung vµo hai lo¹i vÊn ®Ò lµ: mét lµ kinh tÕ thÞ trêng vµ chñ nghÜa x· héi, hai lµ d©n chñ vµ sù l·nh ®¹o cña §¶ng.
VÒ kinh tÕ thÞ trêng vµ chñ nghÜa x· héi cã ý kiÕn cho r»ng kinh tÕ thÞ trêng kh«ng thÓ ®i ®«i víi chñ nghÜa x· héi, nÕu chÊp nhËn chñ nghÜa x· héi th× ph¶i tõ bá kinh tÕ thÞ trêng, kh«ng thÓ “b¾t c¸ hai tay” ®îc. Lµm nh hiÖn nay th× chØ ®Î ra mét nÒn kinh tÕ hçn lo¹n, kh«ng ra kinh tÕ thÞ trêng, kh«ng ra kinh tÕ chñ nghÜa x· héi, kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa chØ lµ mét c¸ch nãi nhËp nh»ng, chØ t¹o ra t×nh tr¹ng níc ®«i, nöa vêi, võa lµm võa run, chØ cã lîi cho nh÷ng kÎ ®ôc níc bÐo cß mµ th«i. Tõ ®ã ®i ®Õn nhËn ®Þnh: kinh tÕ thÞ trêng ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc, ®em l¹i lîi Ých cho c¸c tÇng líp nh©n d©n, cßn viÖc g¾n ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa vµo ®©y chØ lµ v× lîi Ých cña §¶ng chø kh«ng ®em l¹i lîi Ých g× cho tuyÖt ®¹i ®a sè nh©n d©n.
Cuèi cïng ngêi ta ®· nãi râ: h·y chon kinh tÕ thÞ trêng vµ tõ bá ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, tõ bá sù lùa chän theo hÖ t tëng do §¶ng ®Ò xíng, thùc chÊt lµ do §¶ng ¸p ®Æt cho toµn x· héi, híng x· héi chñ nghÜa chØ lµ ngâ côt, lµ con ®êng ®i ®Õn thÊt b¹i, ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa chØ lµ nãi thÕ th«i , cha cã g× râ c¶, thùc ra lµ ta ®ang chuÖch cho¹c. ë ®©y kh«ng mét ch÷ nµo ®Ò cËp ®Õn chñ nghÜa t b¶n, nhng ý ®å ®Þnh híng cho ®Êt níc ta ®i theo chñ nghÜa t b¶n ®· qu¸ râ rµng. Tõ bá ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa chØ chän kinh tÕ thÞ trêng th× nÒn kinh tÕ thÞ trêng Êy sÏ tÊt yÕu dÉn ®Õn chñ nghÜa t b¶n.
Tõ khi bíc vµo ®æi míi, chóng ta ®· ®æi míi t duy, ®æi míi kh¸ nhiÒu nh÷ng quan niÖm vÒ chñ nghÜa x· héi. Trong nh÷ng quan ®iÓm míi, cã vÊn ®Ò chÊp nhËn kinh tÕ hµng ho¸, kinh tÕ thÞ trêng, v× kinh tÕ hµng ho¸, kinh tÕ thÞ trêng kh«ng ph¶i chØ riªng chñ nghÜa t b¶n, nã xuÊt hiÖn vµ tån t¹i trong c¸c x· héi cã s¶n xuÊt hµng ho¸. Chóng ta ®· ®i ®Õn nhÊt trÝ nÒn kinh tÕ mµ chóng ta cÇn x©y dùng kh«ng ph¶i lµ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung bao cÊp nh tríc ®©y mµ lµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
§©y lµ vÊn ®Ò mµ §¶ng vµ nhµ níc ta ®Æt mèi quan t©m chñ yÕu trong viÖc x©y dùng ®Êt níc ta. Trong nh÷ng n¨m qua §¶ng vµ nhµ níc ta cè g¾ng t×m mäi c¸ch ®iÒu chØnh, bæ sung, tõng bíc hoµn thiÖn c¬ chÕ kinh tÕ míi, nh»m gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa khi ®i vµo kinh tÕ thÞ trêng, lµm cho ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa râ rµng h¬n, sö dông tét kinh tÕ thÞ trêng phôc vô cho môc tiªu x©y dùng chñ nghÜa x· héi, lµm sao kinh tÕ nhµ níc kh«ng bÞ thua lç ®Ó ®ãng ®îc vai trß chñ ®¹o, lµm sao ph¸t huy ®îc n¨ng lùc cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ... Nh vËy viÖc ra ®êi ®Ò ¸n nµy lµ rÊt cÇn thiÕt, kÞp thêi, phï hîp víi môc tiªu nghiªn cøu xu híng ph¸t triÓn kinh tÕ hiÖn nay, phï hîp víi môc tiªu ph¬ng híng mµ chóng ta ®Æt ra.
HiÖn nay, nh÷ng ngêi ViÖt Nam trong níc còng nh nh÷ng ngêi ViÖt Nam sèng ë níc ngoµi, vÉn cã ngêi nghÜ r»ng chØ cÇn ®Æt vÊn ®Ò “x©y dùng mét níc ViÖt Nam giµu m¹nh, x· héi c«ng b»ng vµ v¨n minh” lµ ®ñ, kh«ng cÇn ph¶i ®a nã theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, bëi v× nãi nh vËy võa thõa võa lµm rèi t duy, theo hä chñ nghÜa nµo còng ®îc miÔn lµ d©n giµu níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh, dßng s«ng tù nã ch¶y ra biÓn, viÖc g× ph¶i uèn n¾n, ®Þnh híng, lµm mét viÖc thõa tr¸i quy luËt. LËp luËn trªn kh«ng ph¶i kh«ng cã t¸c ®éng ®Õn mét sè ngêi, nhÊt lµ líp ngêi cha qua kinh nghiÖm ®Êu tranh, muèn an phËn, “tuÇn tù nhi tiÕn”, “kh¾c ®i kh¾c ®Õn”.
Thùc tÕ diÔn ra mÊy n¨m nay, trªn thÕ giíi còng nh trong níc, cho phÐp chóng ta kÕt luËn r»ng: suy nghÜ trªn lµ hêi hît vµ nguy hiÓm. Nguy hiÓm v× nã sïng b¸i tÝnh tù ph¸t, h¬n n÷a nã tíc mÊt lý tëng cña mét d©n téc, tøc lµ tíc ®i ý chÝ chiÕn ®Êu cña d©n téc. Mét x· héi muèn tån t¹i, mét d©n téc muèn ngang hµng víi c¸c d©n téc kh¸c, ph¶i cã t tëng cña m×nh. Chñ nghÜa Mac-LªNin vµ t tëng Hå ChÝ Minh lµ nÒn t¶ng t tëng cña §¶ng ta: ®ã lµ t tëng vÒ ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
§Þnh híng lµ “nghÖ thuËt nhËn biÕt ®îc m×nh ®ang ë ®©u b»ng c¸ch x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm then chèt”. Cßn tÝnh tõ “x· héi chñ nghÜa” lµ thÓ hiÖn ®îc nguyªn t¾c, tinh thÇn, ®Æc ®iÓm cña chñ nghÜa x· héi khoa häc. Theo tõ ®iÓn chñ nghÜa c«ng s¶n khoa häc cña Liªn X« “®Þnh híng x· héi chñ nghÜa” lµ ®Ó chØ ®êng lèi ®i lªn chñ nghÜa x· héi cña nh÷ng níc díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2, ®îc gi¶i phãng khái ¸ch thèng trÞ cña níc ngoµi ®i th¼ng lªn chñ nghÜa x· héi, kh«ng qua chñ nghÜa t b¶n.
Tõ sau ®¹i héi VII, kh¸i niÖm “®Þnh híng x· héi chñ nghÜa” ®îc sö dông réng r·i trng c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng, nhµ níc vµ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ, x· héi, trong c¸c c«ng tr×nh khoa häc ë níc ta.
Theo v¨n kiÖn héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú kho¸ VII “®Þnh híng x· héi chñ nghÜa” cã nghÜa lµ phÊn ®Êu thùc hiÖn s¸u ®Æc trng cña chñ nghÜa x· héi mµ ®¹i héi VII ®· th«ng qua. Trong v¨n kiÖn ®ã viÕt: “§¹i héi VII ®· nªu lªn s¸u ®Æc trng cña x· héi x· héi chñ nghÜa mµ nh©n d©n ta x©y dùng. ®¹i héi còng ®· chØ râ b¶y ph¬ng híng c¬ b¶n ®Ó tõng bíc thùc hiÖn trong c¸c thùc tÕ c¸c ®Æc trng Êy. §ã chÝnh lµ ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa mµ c¸c héi nghÞ Trung ¬ng (kho¸ VII) ®· cô thÓ ho¸ ®Ó chØ ®¹o thùc hiÖn”. Nãi c¸ch kh¸c, “ ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa “ lµ kh¸i niÖm dïng ®Ó chØ môc tiªu x· héi chñ nghÜa mµ chóng ta cÇn ®¹t tíi cïng nh÷ng ph¬ng híng c¬ b¶n ®Ó tõng bíc tiÕn tíi môc tiªu ®ã.
§i ®«i víi viÖc hiÓu thÕ nµo lµ ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa chóng ta còng cÇn hiÓu râ vÒ kinh tÕ thÞ trêng. Cã hai lo¹i ý kiÕn kh¸c nhau:
Mét lµ, xem “kinh tÕ thÞ trêng” lµ ph¬ng thøc vËn hµnh kinh tÕ lÊy thÞ trêng h×nh thµnh do trao ®æi vµ lu th«ng hµng ho¸ lµm ngêi ph©n phèi c¸c nguån lùc chñ yÕu, lÊy lîi Ých vËt chÊt, cung cÇu thÞ trêng vµ mua b¸n gi÷a hai bªn lµm c¬ chÕ khuyÕn khÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. Nã lµ mét ph¬ng thøc tæ chøc vËn hµnh kinh tÕ x· héi. Kinh tÕ thÞ trêng lµ “ph¬ng thøc”, “ph¬ng tiÖn”, “c«ng cô” vËn hµnh nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶. Tù nã kh«ng mang tÝnh giai cÊp-x· héi, kh«ng tèt mµ còng kh«ng xÊu. Tèt hay xÊu lµ do ngêi sö dông nã. Theo quan ®iÓm nµy, kinh tÕ thÞ trêng lµ vËt “trung tÝnh”, lµ “c«ng nghÖ s¶n xuÊt” ai sö dông còng ®îc.
Hai lµ, xem “kinh tÕ thÞ trêng” lµ mét lo¹i quan hÖ kinh tÕ x· héi chÝnh trÞ, nã in ®Ëm dÊu Ên cña lùc lîng s¶n xuÊt lµm chñ thÞ trêng. Kinh tÕ thÞ trêng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ho¹t ®éng, cã chñ thÓ cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®ã, chñ thÓ ho¹t ®éng trong kinh tÕ thÞ trêng kh«ng ph¶i chØ lµ c¸ nh©n riªng lÎ, ®ã cßn lµ nh÷ng tËp ®oµn x· héi nh÷ng giai cÊp. Sù t¸c ®éng qua l¹i cña c¸c chñ thÓ ho¹t ®éng ®ã cã thÓ cã lîi cho ngêi nµy, tÇng líp hay giai cÊp nµy, cã h¹i cho tÇng líp, giai cÊp kh¸c. Cho nªn kinh tÕ thÞ trêng cã mÆt tÝch cùc cã mÆt tiªu cùc nhÊt ®Þnh kh«ng thÓ nhÊn m¹nh chØ mét mÆt trong hai mÆt cña nã.
I. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa trong ph¸t triÓn kinh tÕ.
Ngµy nay chóng ta dïng “®Þnh híng x· héi chñ nghÜa”, “gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa” bao hµm ý:
Mét lµ, døt kho¸t ®i theo con ®êng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, kh«ng chän lùa con ®êng ph¸t triÓn t b¶n chñ nghÜa hay con ®êng thø ba nµo kh¸c.
Hai lµ, chóng ta kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn kiÓu qu¸ ®é trùc tiÕp. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, chóng ta ®·, ®ang vµ sÏ ph¶i sö dông mét sè nh©n tè tríc hÕt lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng...mµ do b¶n chÊt kh¸ch quan cña nã, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn theo ®Þnh híng t b¶n chñ nghÜa lµ cã thËt, bÊt cø lóc nµo còng cã thÓ chÖch híng, nÕu §¶ng ta nãi riªng, hÖ thèng chÝnh trÞ níc ta kh«ng ®ñ m¹nh.
Ba lµ, trong giai ®o¹n nµy, chóng ta cha thÓ thùc hiÖn ®îc ngay mét lóc tÊt c¶ nh÷ng ®Æc trng cña x· héi x· héi chñ nghÜa, mµ lµ thùc hiÖn tõng bíc c¸c ®Æc trng ®ã.
1.Qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chñ nghÜa t b¶n-mét tÊt yÕu lÞch sö.
Toµn thÕ giíi ®· bíc vµo thêi ®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t b¶n lªn chñ nghÜa x· héi. Thùc tiÔn ®· kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa t b¶n lµ chÕ ®é x· hé ®· lçi thêi vÒ mÆt lÞch sö, sím hay muén còng ph¶i ®îc thay b»ng h×nh th¸i kinh tÕ x· héi céng s¶n chñ nghÜa mµ giai ®o¹n ®Çu lµ giai ®o¹n x· héi chñ nghÜa. Cho dï hiÖn nay, víi nh÷ng cè g¾ng thÝch nghi víi t×nh h×nh míi, chñ nghÜa t b¶n thÕ giíi vÉn ®ang cã nh÷ng thµnh tùu ph¸t triÓn nhng vÉn kh«ng vît qua khái nh÷ng m©u thuÉn c¬ b¶n cña nã, nh÷ng m©u thuÉn nµy kh«ng dÞu ®i mµ ngµy cµng ph¸t triÓn gay g¾t vµ s©u s¾c. Chñ nghÜa t b¶n kh«ng ph¶i lµ t¬ng lai cña loµi ngêi. §i theo dßng ch¶y cña thêi ®¹i còng tøc lµ ®i theo quy luËt ph¸t triÓn tù nhiªn cña lÞch sö.
C¸ch m¹ng ViÖt Nam ph¸t triÓn theo con ®êng ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ nghÜa x· héi. TÝnh tÊt yÕu lÞch sö Êy xuÊt hiÖn tõ nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kû XX. Nhê ®i con ®êng Êy, nh©n d©n ta ®· lµm c¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng, ®· tiÕn hµnh th¾ng lîi hai cuéc kh¸ng chiÕn hoµn thµnh sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc. Ngµy nay, chØ cã ®i lªn chñ nghÜa x· héi míi gi÷ v÷ng ®îc ®éc lËp, tù do cho d©n téc, míi thùc hiÖn ®îc môc tiªu lµm cho mäi ngêi d©n ®îc Êm no, tù do h¹nh phóc. Sù lùa chän con ®êng ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi cña nh©n d©n ta nh vËu lµ sù lùa chän cña chÝnh lÞch sö d©n téc l¹i võa phï hîp víi xu thÕ cña thêi ®¹i ®· lµm cho sù qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t b¶n ë níc ta lµ mét tÊt yÕu lÞch sö.
MÆc dï kinh tÕ cßn l¹c hËu, níc ta vÉn cßn nh÷ng kh¶ n¨ng vµ tiÒn ®Ò ®Ó qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t b¶n ngay c¶ trong ®iÒu kiÖn kh«ng cßn Liªn X«.
VÒ kh¶ n¨ng kh¸ch quan, tríc hÕt ph¶i kÓ ®Õn nh©n tè thêi ®¹i, tøc xu thÕ qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi.
Nh©n tè thêi ®¹i ®ãng vai trß tÝch cùc lµm thøc tØnh c¸c d©n téc, c¸c quèc gia, kh«ng nh÷ng lµm cho sù qu¸ ®é bá qua chÕ ®é t b¶n trë thµnh mét tÊt yÕu mµ cßn ®em l¹i nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng kh¸ch quan cho sù qu¸ ®é nµy. Qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ s¶n xuÊt vµ sù phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c níc ngµy cµng t¨ng lªn, còng nh sù ph¸t triÓn cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ vÒ kh¸ch quan ®· t¹o ra nh÷ng kh¶ n¨ng ®Î c¸c níc ph¸t triÓn ®i sau cã thÓ tiÕp thu vµ vËn dông vµo níc cña m×nh nh÷ng lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i cña thÕ giíi vµ nh÷ng kinh nghiÖm cña c¸c níc ®i tríc ®Ó thùc hiÖn “con ®êng ph¸t triÓn rót ng¾n”. Xu thÕ toµn cÇu hãa sù phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ngµy cµng t¨ng lªn tuy cã chøa ®ùng nh÷ng nguy c¬ vµ th¸ch thøc nhng vÉn t¹o kh¶ n¨ng kh¸ch quan cho viÖc khÆc phôc khã kh¨n vÒ nguån vèn vµ kü thuËt hiÖn ®¹i cho c¸c níc chËm ph¸t triÓn nÕu cã ®êng lèi chÝnh s¸ch ®óng.
VÒ nh÷ng tiÒn ®Ò chñ quan:
ViÖt Nam lµ níc cã sè d©n t¬ng ®èi ®«ng, nh©n lùc dåi dµo, tµi nguyªn ®a d¹ng. Nh©n d©n ta ®· lËp nªn chÝnh quyÒn nhµ níc d©n chñ nh©n d©n díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n, lµm nhiÖm vô lÞch sö cña chuyªn chÝnh v« s¶n, ®· x©y dùng ®îc nh÷ng c¬ së ban ®Çu vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi. So s¸nh víi Liªn x« tríc ®©y khi b¾t ®Çu thêi kú qu¸ ®é ta tuy cã mÆt yÕu, nhng còng cã mÆt thuËn lîi h¬n trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc qu¸ ®é lªn chñ nghi· x· héi.
C¸ch m¹ng ViÖt Nam do §¶ng céng s¶n ViÖt Nam l·nh ®¹o-mét §¶ng giµu tinh thÇn c¸ch m¹ng, s¸ng t¹o vµ trÝ tuÖ khoa häc, cã ®êng lèi ®óng ®¾n vµ g¾n bã quÇn chóng, ®ã lµ nh©n tè chñ quan cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®¶m b¶o cho th¾ng lîi cña c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ b¶o vÖ tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa.
Nh©n d©n ta díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· tõng chiÕn ®Êu, hy sinh kh«ng chØ nh»m môc ®Ých giµnh l¹i ®éc lËp d©n téc, mµ cßn v× cuéc sèng Êm no, tù do, h¹nh phóc. Nh÷ng yªu cÇu ®ã chØ cã chñ nghÜa x· héi míi ®¸p øng ®îc. V× vËy, quyÕt t©m cña nh©n d©n sÏ trë thµnh lùc lîng vËt chÊt ®ñ søc vît qua mäi khã kh¨n vµ x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi
2.B¶n chÊt vµ néi dung gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
2.1.B¶n chÊt gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
§¹i héi VII cña §¶ng ®· x¸c ®Þnh b¶n chÊt gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa: “x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, ®i ®«i víi t¨ng cêng qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa”, “...ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa”.
2.1.1.NÒn kinh tÕ mµ chóng ta cÇn cã lµ nÒn kinh tÕ hµng hãa ph¸t triÓn tøc lµ kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i.
§· lµ kinh tÕ thÞ trêng th× cã c¬ chÕ vËn hµnh vèn cã cña nã-c¬ chÕ thÞ trêng.Khi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ trêng chóng ta ®øng tríc mét thùc tr¹ng lµ:®Êt níc ®· vµ ®ang tõng bíc qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi tõ mét x· héi vèn lµ thuéc ®Þa nöa phong kiÕn víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt x· héi rÊt thÊp. §Êt níc l¹i tr¶i qua hµng chôc n¨m chiÕn tranh hËu qu¶ ®Ó l¹i cßn nÆng nÒ. Nh÷ng tµn d thùc d©n, phong kiÕn cßn nhiÒu, l¹i chÞu ¶nh hëng nÆng nÒ cña c¬ chÕ tËp chung quan liªu bao cÊp.
Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm xuÊt ph¸t nh trªn, cã thÓ nhËn xÐt r»ng: nÒn kinh tÕ níc ta kh«ng cßn hoµn toµn lµ nÒn kinh tÕ tù nhiªn tù cung tù cÊp, nhng còng cha ph¶i lµ kinh tÕ hµng ho¸ theo nghÜa ®Çy ®ñ. MÆt kh¸c do cã sù ®æi míi vÒ mÆt kinh tÕ cho nªn nÒn kinh tÕ níc ta còng kh«ng cßn lµ nÒn kinh tÕ chØ huy. Cã thÓ nãi thùc tr¹ng kinh tÕ níc ta khi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ trêng lµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ kÐm ph¸t triÓn cßn mang nÆng tÝnh tù cÊp tù tóc vµ chÞu ¶nh hëng nÆng nÒ cña c¬ chÕ tËp chung quan liªu bao cÊp.
§Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ th× nÒn kinh tÕ níc ta ph¶i ®îc chuyÓn sµn nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Tuy nhiªn víi tÊt c¶ tÝnh phøc t¹p vµ c¸c mÆt tiªu cùc x¶y ra trªn thÞ trêng, viÖc chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng vÉn cha tíi bíc tiÕn bé vÒ mÆt kinh tÕ h¬n h¼n tríc ®©y mµ nhiÖm ®Æt ra hiÖn nay lµ níc ta cÇn x©y dùng mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i víi tÝnh chÊt x· héi hiÖn ®¹i. MÆc dï nÒn kinh tÕ níc ta ®ang n»m trong t×nh tr¹ng l¹c hËu vµ kÐm ph¸t triÓn nhng khi níc ta chuyÓn sang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸, kinh tÕ thÞ trêng, th× thÕ giíi ®· chuyÓn sang giai ®o¹n kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i. Bëi vËy, chóng ta kh«ng thÓ vµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tr¶i qua giai ®o¹n kinh tÕ thÞ trêng tù do, mµ ®i th¼ng vµo ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng hÞªn ®¹i. §©y lµ néi dung vµ yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn rót ng¾n. MÆt kh¸c, thÕ giíi vÉn ®ang n»m trong thêi ®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t b¶n lªn chñ nghÜa x· héi, cho nªn sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ph¶i theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa lµ cÇn thiÕt, kh¸ch quan vµ còng lµ né dung, yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn rót ng¾n. Sù nghiÖp “d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng vµ v¨n minh”võa lµ môc tiªu, võa lµ néi dung, nhiÖm vô cña viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë níc ta.
Chóng ta ®ang phÊn ®Êu x©y dùng mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ®¹t tr×nh ®é kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn víi ®Æc trng:
HÖ thèng thÞ trêng ®îc ph¸t triÓn ®Çy ®ñ: thÞ trêng hµng ho¸, thÞ trêng c«ng nghÖ, c¸c dÞch vô th«ng tin, t vÊn, tiÕp thÞ, ph¸p lý, tµi chÝnh, ng©n hµng, kiÓm to¸n, b¶o hiÓm, b¶o l·nh, thÞ trêng søc lao ®éng, thÞ trêng khoa häc, kü thuËt, c«ng nghÖ, thÞ trêng bÊt ®éng s¶n, thÞ trêng vèn, thÞ trêng chøng kho¸n...TÊt c¶ c¸c lo¹i thÞ trêng ®ã liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau t¹o thµnh mét chØnh thÓ h÷u c¬. HÖ thèng thÞ trêng nµy trë thµnh ®Çu mèi mäi t¸c ®éng qua l¹i cña ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi.
Mçi thùc thÓ kinh tÕ cã lîi Ých riªng vµ lµ chñ thÓ cña thÞ trêng, tham gia ho¹t ®éng cña thÞ trêng vµ c¹nh tranh víi nhau.
ViÖc vËn hµnh kinh tÕ x· héi ®îc thùc hiÖn trong sù kÕt hîp gi÷a ®êng lèi, chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, kÕ ho¹ch víi viÖc sö dông c¸c lo¹i tÝn hiÖu kinh tÕ mµ thÞ trêng cung cÊp, viÖc lu tr÷ tµi nguyªn ®îc ®iÒu tiÕt bëi th«ng tin thÞ trêng vµ kÕ ho¹ch c©n ®èi s¶n xuÊt.
Dùa trªn quy luËt thèng nhÊt mµ h×nh thµnh mét trËt tù thÞ trêng, s¶n xuÊt x· héi, lu th«ng, h×nh thµnh m¹ng líi s¶n xuÊt x· héi cã trËt tù cña kinh tÕ thÞ trêng, chÝnh phñ thùc hiÖn viÖc ®iÒu chØnh vµ khèng chÕ vÜ m« cÇn thiÕt, h÷u hiÖu, vËn dông chÝnh s¸ch kinh tÕ, ph¸p luËt kinh tÕ, chØ ®¹o kÕ ho¹ch vµ ph¬ng ph¸p hµnh chÝnh cÇn thiÕt ®Ó híng dÉn sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ trêng.
§· lµ kinh tÕ thÞ trêng th× cã c¬ chÕ vËn hµng vèn cã cña nã-c¬ chÕ thÞ trêng. C¬ chÕ thÞ trêng chÝn lµ “bé m¸y” kinh tÕ ®iÒu tiÕt toµn bé sù vËn ®éng cña kinh tÕ thÞ trêng, ®iÒu tiÕt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸ th«ng qua sù t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ trªn thÞ trêng ®Æc biÖt lµ quy luËt gi¸ trÞ-quy luËt kinh tÕ c¨n b¶n cña s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸.
Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¬ chÕ thÞ trêng lµ yªu cÇu kh¸ch quan ®èi víi nh÷ng x· héi cßn tån t¹i nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Coi nhÑ hay bá qua vai trß cña kinh tÕ thÞ trêng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n thÊt b¹i trªn lÜnh vùc kinh tÕ.
Trong lÞch sö c¬ chÕ thÞ trêng cã ®îc kh«ng gian réng lín ë giai ®o¹n c¹nh tranh tù do t b¶n chñ nghÜa. V× vËy t¸c ®«ng cña c¬ chÕ thÞ trêng ®îc ph¸t hiÖn kh¸ sím. C¬ chÕ thÞ trêng ®îc coi lµ “bµn tay v« h×nh” ®iÒu tiÕt sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸.
2.1.2.TÝnh ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Trong thêi ®¹i ngµy nay, mäi nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Òu cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. Cho nªn tÝnh ®Æc thï cña nÒn kinh tÕ mµ chóng ta ®ang x©y dùng so víi c¸c nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®ang cã ë c¸c níc t b¶n chñ nghÜa kh«ng ph¶i ë chç cã hay kh«ng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc mµ lµ ë tÝnh ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa cña nã.
Kinh tÕ thÞ trêng ë ViÖt Nam sÏ ®îc ph¸t triÓn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. §ã lµ sù ®Þnh híng cña mét x· héi mµ sù hïng m¹nh cña nã nhê vµo sù giµu cã vµ h¹nh phóc cña d©n c x· héi kh«ng cßn chÕ ®é ngêi bãc lét ngêi, dùa trªn c¬ së “nh©n d©n lao ®éng lµm chñ, con ngêi ®îc gi¶i phãng khái ¸p bøc, bãc lét, bÊt c«ng, lµm theo n¨ng lùc, hëng theo lao ®éng, cã cuéc sèng Êm no, tù do, h¹nh phóc, cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn toµn diÖn c¸ nh©n”. X· héi cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao trªn c¬ së khoa häc, c«ng nghÖ vµ lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i.
§Þnh híng x· héi chñ nghÜa nªu trªn kh«ng chØ ph¶n ¸nh nguyÖn väng vµ lÝ tëng cña §¶ng ta, nhµ níc vµ nh©n d©n ta, mµ cßn lµ xu thÕ ph¸t triÓn kh¸ch quan cña thêi ®¹i còng nh quy luËt tiÕn ho¸ cña lÞch sö.
HiÖn nay t×nh h×nh thÕ giíi ®· vµ ®ang biÕn ®æi phøc t¹p.Trong nhiÒu thËp kû võa qua, c¸c níc t b¶n chñ nghÜa lîi dông ®îc nh÷ng thµnh tùu cña khoa häc c«ng nghÖ, tranh thñ vµ më réng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña m×nh.Hä ®· ra søc ®iÒu chØnh ®Ó thÝch nghi, nªn ®· ®a l¹i sù t¨ng trëng kinh tÕ cao vµ cã sù c¶i thiÖn nhÊt ®Þnh vÒ mÆt x· héi. Song ®iÒu ®ã còng cho thÊy nh÷ng tiÒn ®Ò vÒ kinh tÕ vµ x· héi cho mét x· héi t¬ng lai ®îc chuÈn bÞ ngay trong lßng chñ nghÜa t b¶n.
LÞch sö ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t b¶n ®· cho thÊy khi h×nh thµnh nh÷ng yÕu tè kh¼ng ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa th× còng ®ång thêi xuÊt hiÖn nh÷ng yÕu tè tù phñ ®Þnh nã. Sù t¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè nµy kh«ng cã tÝnh nhÊt thêi mµ lµ c¶ mét qu¸ tr×nh. Chñ nghÜa t b¶n kh«ng ph¶i lµ c¶ mét h×nh th¸i kinh tÕ x· héi vÜnh viÔn. Theo quy luËt tiÕn ho¸ vµ lý luËn vÒ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi cña M¸c th× sím hay muén chñ nghÜa t b¶n còng ph¶i nhêng chç cho mét x· héi v¨n minh h¬n ®ã lµ chñ nghÜa héi. §óng nh v¨n kiÖn §¹i héi §¶ng lÇn thø VII, §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· kh¼ng ®Þnh: “LÞch sö thÕ giíi ®ang tr¶i qua nh÷ng bíc quanh co song loµi ngêi cuèi cïng nhÊt ®Þnh sÏ tiÕn tíi chñ nghÜa héi. §ã lµ quy luËt tiÕn ho¸ cña lÞch sö.”
§Þnh híng x· héi chñ nghÜa cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë níc ta lµ cÇn thiÕt vµ cã tÝnh kh¸ch quan. X©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh«ng cã g× m©u thuÉn víi ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. §¹i héi lÇn thø VIII cña §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh: “c¬ chÕ thÞ trêng ®· ph¸t huy t¸c dông tÝch cùc to lín ®ªn sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nã ch¼ng nh÷ng kh«ng ®èi dËp mµ cßn lµ mét nh©n tè kh¸ch quan cÇn thiÕt cña viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc theo con ®êng x· héi chñ nghÜa.
2.2.Néi dung gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
2.2.1.Thùc hiÖn nhÊt qu¸n, l©u lµi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn.
T×m mäi biÖn ph¸p ®Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ h×nh thøc tæ chøc kinh doanh. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ tiÕn hµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ tuy cã b¶n chÊt kinh tÕ kh¸c nhau, nhng chóng ®Òu lµ nh÷ng bé phËn cña mét c¬ cÊu kinh tÕ quèc d©n thèng nhÊt víi c¸c quan hÖ cung-cÇu, tiÒn tÖ, gi¸ c¶ chung. Bëi vËy, chóng võa hîp t¸c, võa c¹nh tranh víi nhau. Mçi ®¬n vÞ kinh tÕ lµ mét chñ thÓ ®éc lËp, tù chñ vµ tÊt c¶ ®Òu b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt.
Tuy nhiªn, cÇn nhËn thøc râ r»ng mçi thµnh phÇn kinh tÕ chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ riªng. ChÝnh sù t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸c nhau nµy mµ bªn c¹nh tÝnh thèng nhÊt cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cßn cã nh÷ng kh¸c nhau vµ m©u thuÉn khiÕn cho nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ë níc ta cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn theo nh÷ng ph¬ng híng kh¸c nhau. V× vËy cïng víi sù khuyÕn khÝch lµm giµu chÝnh ®¸ng cña c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy, nhµ níc ta ph¶i sö dông nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó ng¨n chÆn vµ h¹n chÕ nh÷ng khuynh híng tù ph¸t, nh÷ng hiªn tîng tiªu cùc, híng sù ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
2.2.2.Chñ ®éng ®æi míi, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ nhµ níc, kinh tÕ hîp t¸c trong ®ã kinh tÕ nhµ níc ®ãng vai trß chñ ®¹o.
TÝnh chÊt nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ lµ nÐt ®Æc trng cã tÝnh quy luËt cña nÒn kinh tÕ qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta. Mçi thµnh phÇn kinh tÕ cã b¶n chÊt vµ nh÷ng quy luËt kinh tÕ ho¹t ®éng riªng, da trªn mét h×nh thøc së h÷u nhÊt ®Þnh vÒ lùc lîng s¶n xuÊt, vµ cã kh¶ n¨ng t¸i s¶n xuÊt mét c¸ch t¬ng ®èi ®éc lËp lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt t¬ng øng. Tuy nhiªn, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng tån t¹i mét c¸ch biÖt lËp, mµ cã mèi liªn hÖ vµ t¸c ®éng qua l¹i, ®an xen. §Ó ®¶m b¶o nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, trong qu¸ tr×nh vËn ®éng võa hîp t¸c võa c¹nh tranh
Các file đính kèm theo tài liệu này:
50244.DOC
