Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục thể chất ở trường Đại học Thủ Dầu Một

ký cả lý thuyết và thực hành trên trang web của trường và việc học lý thuyết được tiến hành vừa trực tiếp tại giảng đường vừa trực tuyến trên hệ thống E-learning. Phần thực hành vẫn thực hiện trên sân tập và đánh giá kết quả là Đạt và không đạt. Phần thực hành SV có thể tích lũy bằng việc tham gia tập luyện tại CLB thể thao yêu thích tối thiểu 03 tháng. Tuy nhiên, sau khi tập CLB mà không thực hiện được động tác cũng xem như không đạt phần thực hành. SV không đạt sẽ tích lũy lại theo quy định [8]. Theo khung chương trình mới nhất phần lý thuyết vẫn được tách ra không gắn với buổi học thực hành nhằm hạn chế kéo dài thời gian cho môn học. Tuy nhiên, có điểm mới là tất cả buổi học điều được tiến hành trực tiếp trên giảng đường với sự hỗ trợ của công cụ Elearning. Buổi học không kéo dài 05 tiết như trước kia mà chỉ trong 02 tiết. Sinh viên được học trong giảng đường hạn chế ngồi thụ động ngoài trời nghe giảng lý thuyết (vì do SV bị trùng lịch nên các buổi học lý thuyết trước kia kéo dài đến 42 5 tiết ngoài sân tập). Phần lý thuyết của môn học tự chọn vẫn được bố trí cùng lúc với phần thực hành và được tiến hành trên sân tập do GV phụ trách môn học đó hướng dẫn. Vì SV được cân nhắc lựa chọn môn học thực hành trong phần lý thuyết nên phần lý thuyết của môn tự chọn sẽ không được học trước cho dù nếu được học thì sẽ trực quan và rõ nét hơn. Vì SV phải đăng ký môn học và tích lũy học phần trong 4 năm (không theo hình thức niên chế như trước kia) nên SV chỉ có thể chọn được ngày học không trùng lich để đăng ký do đó khó có thể chọn được GV mong muốn hoặc môn học thực sự yêu thích. Hơn nữa, đôi khi có vấn đề nơi hệ thống khiến SV không thể đăng ký thành công dẫn đến ít nhiều làm giảm đi hứng thú với môn học và hình thành tâm lý thả nổi đến đâu hay đến đấy, gặp ai thì học người ấy, trúng môn nào thì học môn ấy... Thế nên, ngay từ giai đoạn ban đầu sự thụ động có phần nản đã bắt đầu xuất hiện ở một bộ phận SV khiến cho việc nghiên cứu môn học không được đầu tư tâm sức đầy đủ. 2.1.2. Thực trạng Giảng viên Với mong muốn xây dựng một môi trường học tập vừa thân thiện vừa hiện đại, trường Đại học Thủ Dầu Một cũng có những bước chuyển mình khá mạnh mẽ khi áp dụng các phương pháp giảng dạy mới vào thực tế. Thông qua các khóa học ngắn hạn, với mục đích bồi dưỡng các kỹ năng giảng dạy trực tiếp lẫn trực tuyến cho GV, nhà trường mong muốn hướng đến mục tiêu quan trọng nhất là nâng cao chất lượng giáo dục. Với phương pháp hòa hợp tích cực cùng sự hỗ trợ đắc lực của công nghệ thì cả GV và SV đều phải hoạt động liên tục, ai cũng phải tích cực thì mới có thể hoàn thành nhiệm vụ được giao. Cả hai phải hòa mình vào môi trường chung để đảm bảo thực hiện đúng vai trò đã phân bổ. GV được cập nhật phương pháp giảng dạy mới, có sự dẫn đường của công nghệ nhưng phải quản lý lớp đông và thực hiện rất nhiều bài kiểm tra đánh giá quá trình nên ít nhiều ảnh hưởng đến vấn đề quản lý và tính khách quan, công tâm trong đánh giá người học. GV Bộ môn GDTC đa phần là trẻ có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ vững, tuy vậy với chương trình mới họ ít nhiều cũng bỡ ngỡ dẫn đến không thể hiện được hết sự chuyên nghiệp của bản thân và mục tiêu của Bộ môn do đó tình trạng SV đi học hộ, điểm danh giùm vẫn còn tồn tại làm ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy của Bộ môn và Trung tâm. Thời gian dành cho một buổi lên lớp lý thuyết là 100 phút trong đó GV phải vừa điểm danh vừa giảng bài vừa giao nhiệm vụ thảo luận, đánh giá kết quả nếu không có sự chuẩn bị trước các phương án đề phòng thì nguy cơ “cháy giáo án” là rất cao vì GV dạy GDTC lâu nay chỉ dạy thực hành ngoài sân tập có thể đã quen với các động tác chân tay. Hơn nữa, vì chương trình chung thống nhất cho toàn thể Bộ môn nên có không ít GV có tâm lý ỷ lại, không chuẩn bị sâu bài giảng, không nghiên cứu vấn đề ở khía cạnh hẹp như chuẩn đầu ra đã quy định nên làm SV không hứng thú với môn học mình đang dạy. 2.1.3. Thực trạng SV Một bộ phận lớn sinh viên hiện nay rất lười đọc, nghĩa là họ chỉ đọc khi có yêu cầu của giảng viên để thuyết trình, làm bài tập nhóm, thảo luận, kiểm tra... hoặc đọc theo kiểu phong trào, nói chung là để đối phó và phục vụ cho việc học một cách tức thời, họ chưa xem đọc sách hay đọc tài liệu như là công việc chính của việc học tập theo hệ tín chỉ như hiện nay”. Họ sẵn sàng dành khoảng vài tiếng mỗi ngày chỉ để lướt Facebook hoặc xem tivi và thời gian này gấp rất nhiều lần cho việc đọc sách, nghiên cứu tài liệu hay học tiếng Anh. Sẽ không đáng lo nếu SV dùng facebook để kết nối, lĩnh hội thông tin, để học tập nhưng đáng buồn là SV (cư dân mạng) dùng công cụ này 43 chủ yếu để cổ súy phong trào “ném đá”, tung tin nhảm, làm những trò “trẻ trâu” chỉ nhằm mục đích câu like, câu view. So với thời trước kia, SV ngày nay được hỗ trợ rất nhiều từ công nghệ. Khi bước vào giảng đường Đại học, họ đã được chu cấp đầy đủ từ máy tính bàn, laptop, máy tính bảng, smartphone(hoặc tự trang bị cho bằng bạn bằng bè) đến kết nối internet tốc độ cao. Tuy tài liệu đã chuẩn bị sẵn, có đường link rõ ràng nhưng SV cũng chỉ đọc khi nào cận thi, ít có chuẩn bị trước khi đến lớp hoặc khi GV hỏi thì mới bắt đầu đọc, cá biệt còn có một số trường hợp không biết tài liệu trang mấy hay đọc nhầm tài liệu “Môn GDTC cũn c ỉ là môn đ ều kiện” chính suy nghĩ sai lệch như vậy nên đôi khi SV có phần xem nhẹ vì chủ yếu học để qua môn không ảnh hưởng đến điểm trung bình chung tích lũy. Tuy nhiên, suy cho rộng ra họ chưa hiểu hết tầm quan trọng của môn học GDTC đó chính là giáo dục cho họ phương cách tập luyện lâu dài và có được sức khỏe suốt đời. Thật sự, suy cho đến cùng thì điều con người thực sự cần trên thế giới này chỉ là sức khỏe và trí tuệ. SV họ là thế hệ mang trong mình thanh xuân của tuổi trẻ, họ có khả năng càng lướt bệnh tật với sinh khí tràn trề của tuổi hồng mới lớn nên họ ỷ lại, thờ ơ, xem nhẹ vấn đề này. Chính vì sự lười nhác đó, SV còn nghĩ ra một số trò tiêu cực khác để đối phó thầy cô như: học hộ, điểm danh giùm, đi thi giúplàm ảnh hưởng đến công tác quản lý, đánh giá kết quả khách quan của GV. Việc đăng ký môn học và học trong một nhóm đông cũng có được một số ưu điểm nhất định cho SV đó là họ được học tập với nhiều bạn với nhiều ngành khác nhau có cơ hội mở rộng mối quan hệ (cần thiết khi đi làm sau này); thảo luận nhóm với số người nhiều hơn nên công việc chia ra cho cá nhân sẽ ít hơn vì thế nghiên cứu sẽ sâu hơn; SV có cảm giác mình học trong giảng đường như những nước bạn phương TâyTuy thế, việc học lớp đông cũng có một số trở ngại cho SV đó là: Phòng học chật (đôi khi không đủ ghế ngồi) nên rất nóng vào mùa hè dù quạt đã mở hết công suất; bàn ghế (ở một số phòng) gắn cố định nên việc triển khai làm việc nhóm hay thảo luận sẽ bất tiện; SV ngồi cuối lớp có thể không nhìn rõ bảng hoặc nghe giảng đầy đủ vì nguy cơ mất trật tự có thể diễn ra bất kỳ lúc nào 2.2. Vận dụng các bài kiểm tra trắc nghiệm ngắn vào giảng dạy lý thuyết GDTC 2.2.1. Ưu điểm Lợi thế lớn nhất của thi trắc nghiệm ngắn là tính chính xác và chi phí thấp (làm ngay tại lớp). Nếu như thi luận thì luôn có vấn đề về sai sót và nhầm lẫn đôi khi cảm tính nhưng nếu dùng trắc nghiệm thì gần như không có các phiền toái này. Khả năng gian lận trong quá trình chấm bài cũng rất thấp. SV cũng không mất quá lâu để chờ đợi mà có thể biết kết quả ngay lập tức. Vì là trắc nghiệm ngắn nên số lượng câu hỏi ít, thời gian chuẩn bị không nhiều nên trong quá trình soạn giảng GV cũng có thể song song soạn luôn câu hỏi (nhiều phiên bản khác nhau cho các lớp dạy khác nhau) dùng để đánh giá SV trong từng buổi học. Câu hỏi biên soạn căn cứ vào chuẩn đầu ra môn học nên nếu SV có nghiên cứu tài liệu trước hoặc chú ý nghe giảng sẽ đạt yêu cầu trong quá trình làm bài. Việc chấm bài cũng hết sức đơn giản có thể làm tại lớp, hướng dẫn nhóm trưởng một số thao tác cơ bản thì GV sẽ có được điểm của cả lớp một cách nhanh chóng. Việc này đảm bảo khách quan hơn so với chấm bài luận hay chấm bài nhóm và vì thế đỡ mệt hơn cho GV. GV chỉ vất vả một lần khi soạn câu hỏi và cập nhật sau này mà thôi. Khi tiến hành kiểm tra trong các buổi học sẽ hạn chế SV đi học hộ, điểm danh giùm vì nếu SV khác ngành hoặc khác lớp sẽ có các phiên bản khác (hoặc cách thức 44 kiểm tra khác nhau) do đó sẽ không thể đạt kết quả cao trong quá trình kiểm tra. Việc làm bài theo xu hướng chung không có chính kiến thì cũng dễ dẫn đến kết quả không như mong đợi sau khi biết đáp án vì thế SV chỉ có thể dựa vào mình. Kiến thức cần đạt (theo chuẩn đầu ra của bài và của môn học) được thể hiện và khắc sâu thêm nhờ đó nâng cao chất lượng giảng dạy vì kiến thức đó được lặp lại nhiều hơn 02 lần (01 lần nghiên cứu tài liệu ở nhà, 01 lần nghe giảng, 01 lần làm bài thảo luận nhóm, 01 lần làm bài kiểm tra). SV chỉ thực sự học khi có kiểm tra, vậy nếu mỗi buổi điều có kiểm tra thì SV chắc chắn sẽ phải học. Khảo sát SV thuộc nhóm tác giả đang dạy (n=90) với câu hỏi: “Sinh viên sẽ chủ động nghiên cứu tài liệu hơn với hình thức kiểm tra trắc nghiệm ngắn?” Có 79/90 SV trả lời đồng ý chiếm 87,76%, còn lại 11/90 SV không đồng ý chiếm 12,24%. Điều này cho thấy SV mong muốn được làm bài cá nhân hơn là đánh giá nhóm và sẽ đọc tài liệu kỹ hơn so với làm bài luận chủ yếu là copy và paste. Để đánh giá tính khách quan trong đánh giá SV, nhóm tác giả cũng có câu hỏi: “Bạn có nhận thấy việc kiểm tra trắc nghiệm ngắn (khoảng 10 câu) cho mỗi bài sẽ đánh giá kết quả học tập khách quan hơn?” Có 87/90 SV đồng ý chiếm 96,67%, còn lại 03/90 SV không đồng ý chiếm 3,33%. Như vậy, việc đánh giá khách quan rất cần thiết, đó cũng là cơ sở để SV tin tưởng vào GV, tin tưởng môn học và vì thế sự quan tâm dành cho môn học sẽ nhiều hơn và nâng cao dần chất lượng môn học. Khảo sát thêm về điều này với câu hỏi: “Kiến thức cần nhớ của bài sẽ lưu lại nhiều hơn khi SV làm bài kiểm tra trắc nghiệm ngắn?” Nhóm tác giả nhận thấy có đến 89/90 SV đồng ý với câu hỏi này chiếm 97,76%, chỉ có 01/90 SV không đồng ý có thể vì SV này vẫn còn có tâm lý xem nhẹ môn GDTC và chỉ làm cho qua chuyện chủ yếu để đối phó. 2.2.2. Một số lưu ý khi thực hiện kiểm tra trắc nghiệm ngắn Tuy hình thức kiểm tra trắc nghiệm ngắn có nhiều ưu điểm, nhưng khi triển khai GV cần lưu ý một số vấn đề: - Thứ nhất: Các câu hỏi phải rõ ràng, mạch lạc, súc tích, ngắn gọn không nên đánh đố SV quá nhiều chủ yếu xoay quanh chuẩn đầu ra của bài hoặc của chương trình đào tạo. Số lượng câu hỏi tùy bài và tùy số lượng lớp được phân công mà biên soạn cho phù hợp hoặc tạo ra các phiên bản tương ứng. - Thứ hai: Các câu hỏi có sự đan xen giữa các phương án lựa chọn, có kết hợp giữa hai phương án hoặc 4 phương án, không nên có quá nhiều phương án sẽ khiến SV bị loãng suy nghĩ và không thể tìm ra đáp án chính xác. - Thứ ba: GV có thể dùng công nghệ để kiểm tra (có bản lưu) thay cho việc làm trên giấy để tiết kiệm chi phí (công cụ E-learning, power point hoặc áp dụng kết hợp) mà lại phù hợp với tâm lý giới trẻ. - Thứ tư: Để đảm bảo SV không làm bài theo số đông, xu hướng khi giảng bài GV cần nhắc SV khi làm bài cần tin tưởng vào chính mình, nghiên cứu tài liệu kỹ và chú ý nghe giảng mới đạt kết quả cao. - Thứ năm: Trước khi cho SV làm bài cần kiểm tra tất cả giấy tờ liên quan để hạn chế tình trạng thi hộ, nếu phát hiện xử lý thật nghiêm theo quy định để răn đe. 3. Kết luận và kiến nghị Nâng cao chất lượng đào tạo là việc làm thường xuyên liên tục của các cơ sở giáo dục đào tạo. Có rất nhiều phương cách để cải thiện điều này như đổi mới phương pháp giảng dạy, thay đổi chương trình học, tiêu chuẩn hóa đội ngũ giảng viên hay thay đổi trong đánh giá. Qua bài tham luận này nhóm tác giả xin kết luận một số vấn đề như sau: 45 - Kiểm tra đánh giá thông qua hình thức trắc nghiệm ngắn trong môn học GDTC là hình thức phù hợp để đánh giá khách quan SV; - Kiến thức mà SV lĩnh hội được sẽ nhiều hơn và tiệm cận với chuẩn đầu ra môn học yêu cầu; - Khả năng vận dụng công nghệ của GV được tăng cường, nâng cao vị thế của GV trước SV và nhà trường nhờ đó gia tăng chất lượng đào tạo. Bên cạnh đó, nhóm tác giả có một đề xuất kiến nghị là hình thức kiểm tra trắc nghiệm ngắn này có thể áp dụng ở nhiều môn khác nhằm phát triển văn hóa đọc cho các bạn trẻ đồng thời tạo thói quen nghiên cứu tài liệu trong sách để làm giàu thêm tri thức cho SV mà điều này thì có lợi cho các bạn trong nghề nghiệp tương lai. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Báo Thanh niên, Nạn thụ động trong học đường, https://careerbuilder.vn/vi/talentcommunity/nan-thu-dong-trong-hoc- duong.35A4F30F.html, truy cập 10/02/2020. 2. Bảo Châu, Lườ đọc sách khiến tâm hồn giới trẻ dần khô cứng, vô c m, https://baophapluat.vn/giao-duc/luoi-doc-sach-khien-tam-hon-gioi-tre-dan-kho-cung- vo-cam-449011.html, truy cập ngày 18/02/2020. 3. ThS. Nguyễn Nhất Duy, ThS Mai Văn Hoàng. Thiết kế bài giảng trực tiếp và trực tuyến Nhằm nâng cao chất lượng giờ học GDTC theo hướng hòa hợp tích cực. Kỷ yếu hội thảo cấp trường “Eleaning ở trườn Đại học Thủ Dầu Một với việc nâng cao chất lư n đào tạo” , 2019, tr 114. 4. ThS. Nguyễn Nhất Duy. Vận dụng trò chơi trong giờ học lý thuyết môn học giáo dục quốc phòng và an ninh. Kỷ yếu hội thảo cấp trung tâm “Nân cao c ất lư ng gi ng dạy GDTC chính khóa và ngoạ k óa c o s n v ên trườn đại học Thủ Dầu Một”. Bình Dương, 2018. 5. Tin tức đại học Thủ Dầu Một, Từ ISW đến lan tỏa triết lý giáo dục hòa h p, tích cực, https://tdmu.edu.vn/tin-tuc/thong-tin-nghien-cuu/tu-isw-den-lan-toa-triet-ly- giao-duc-hoa-hop-tich-cuc-1, truy cập 10/06/2019.