Môi trường bên trong: Các nguồn lực, các năng lực tiềm tàng và năng lực cốt lõi

Môi trường bên trong: Các nguồn lực, các năng lực tiềm tàng và năng lực cốt lõiTS. Phạm xuân lanMục tiêu- ý nghĩaKhám phá cho được các yếu tố cơ bản nhằm tạo ra năng lực lõiĐịnh hướng cho việc đầu tư và phát triển nguồn lực nhằm phát triển lợi thế cạnh tranh bền vữngĐảm bảo việc thực hiện tầm nhìn và sứ mệnh của doanh nghiệpKhám phá các năng lực cốt lõiPhân tích chuỗi giá trị**Nguồn lực*Hữu hình*Vô hìnhCác khả năng tiềm tàngNhóm của nguồn lựcNguồn của lợi thế cạnh tranhCác năng lực cốt lõiCạnh tranh chiến lượcLợi nhuận trên mức trung bìnhLợi thế cạnh tranhĐạt được thông qua các năng lực cốt lõiKhám phá Các năng lực cốt lõiTiêu chuẩn của các lợi thếQuan trọngHiếmChi phí đắt để bắt chướcKhông có khả năng thay thế***Kết hợp bên ngoàiPhân tích chuỗi giá trịCách thức mà chúng ta sẽ nhóm gộp các yếu tố nguồn lực, khả năng và năng lực cốt lõi để tạo ra giá trị cho khách hàng như thế nào?Liệu sự thay đổi của môi trường có làm cho những năng lực cốt lõi của chúng ta trở nên lỗi thời hay không?Và ...Các sản phẩm thay thế sẵn có để thay thế các năng lực cốt lõi của chúng ta không?Các năng lực cốt lõi của chúng ta có thể bắt chước một cách dễ dàng không?Những câu hỏi quan trọng cho các nhà quản trị trong phân tích môi trường bên trongNguồn lực*Hữu hình*Vô hìnhKhám phá các năng lực cốt lỏiNguồn lực hữu hìnhTài chính*Vật chất*Nguồn nhân lực*Tổ chức*Những gì một công ty có...Những gì một công ty phải có để hoạt động bao gồm:Các tài sản, kể cả con người và giá trị thương hiệu của nóCác nguồn lực đầu vào cho quá trình sản xuất của một công ty...như các phương tiện tư bản, những kỹ năng của người lao động, tên thương hiệu, tài chính và các nhà quản lý tài năngNguồn lực vô hìnhNăng lực đột phá về công nghệ*Năng lực đổi mới*Danh tiếng*Nguồn lựcKhám phá các năng lực cốt lõiNguồn lực*Hữu hình*Vô hìnhCác khả năng tiềm tàngNhóm của nguồn lựcNhững gì một công ty làm ...Năng lực tiềm tàng được thể hiện qua:khả năng sản xuất của một công ty hoặc năng lực kết hợp các nguồn lực của một công ty để hoàn thành các mục tiêu mong ước.Năng lực tiềm tàng phát triển qua thời gian như là kết quả của sự tương tác phức hợp qua lại lẫn nhau giữa các nguồn lực hữu hình và vô hình được xác lập trên cơ sở phát triển, chuyển giao, trao đổi hoặc chia sẻ về thông tin và kiến thức giữa những người lao động của một công ty.Năng lực tiềm tàng trở nên hết sức quan trọng khi nó được kết hợp trong những cách thức độc đáo, duy nhất tạo ra được các năng lực cốt lõi có giá trị chiến lược và có thể đưa đến lợi thế cạnh tranh.Năng lực tiềm tàngKhám phá các năng lực cốt lõiNguồn lực*Hữu hình*Vô hìnhCác khả năng tiềm tàngNhóm của nguồn lựcNguồn của lợi thế cạnh tranhCác năng lực cốt lõiKhám phá Các năng lực cốt lõiNhững gì một công ty làm...Đó là cái có giá trị chiến lược“là cốt lõi của những gì làm cho một tổ chức có được những năng lực độc đáo, duy nhất trong việc cung cấp giá trị tới khách hàng của nó.”Leonard-Barton, Bowen, Clark, Holloway & WheelwrightMcKinsey & Co. đề nghị nhận dạng 3 đến 4 năng lực cốt lõi làm nền tảng cho các hành động chiến lược.Năng lực cốt lõiKhám phá năng lực cốt lõiNguồn lực*Hữu hình*Vô hìnhCác khả năng tiềm tàngCác nhóm của nguồn lựcNguồn của lợi thế cạnh tranhCác năng lực cốt lõiKhám phá Các năng lực cốt lõiTiêu chuẩn của các lợi thế- Quan trọng- Hiếm- Chi phí đắt để bắt chước- Không có khả năng thay thế- Kết hợp bên ngoàiĐể một năng lực tiềm tàng trở thành một năng lực cốt lõi, nó phải đạt các tiêu chí sau (VRIN):Các năng lực cốt lõiCó giá trị (Valueable)Hiếm (Rare)Chi phí đắt để bắt chước(Inimitable)Không có khả năng thay thế (Nonsubstitutable)Những gì một công ty làmĐó là cái có giá trị chiến lượcNăng lực cốt lõi phải là:Không có khả năng thay thếNó không có khả năng thay thế, chẳng hạn như những kiến thức đặc biệt của một công ty hoặc những quan hệ dựa trên nền tảng tin cậyNhững gì một công ty làm ...Đó là cái có giá trị chiến lượcNăng lực cốt lõiCó giá trịHiếmChi phí đắt cho việc bắt chướcNó được tạo ra trong những điều kiện lịch sử độc đáo, duy nhất, khó nhận biết, đòi hỏi sự phối hợp phức tạp của nhiều yếu tố vì vậy các nhà cạnh tranh khó phát hiện và bắt chước.Nó được chiếm giữ bởi rất ít các công ty hoặc các nhà cạnh tranh tiềm tàngNó có thể giúp một công ty khai thác tốt các cơ hội để tạo ra giá trị cho khách hàng hoặc làm vô hiệu hóa các đe dọa của môi trườngNăng lực lõi- năng lực động: các yếu tố đáp ứng tiêu chuẩn VRIN (nguồn: Nguyễn Đình Thọ- Nguyễn thị Mai Trang. Hội thảo khoa học Trường Đại Học Kinh Tế TP.HCM-2007)Chất lượng mối quan hệ (Relationship qualityKhách hàng- thương hiệuDoanh nghiệp- nhà cung cấpDoanh nghiệp- kênh phân phốiNội hóa tri thức (Knowledge internalization)Thu thập dữ liệuChuyển đổi thông tinSử dụng kiến thức để ra quyết địnhĐáp ứng thị trường (Market responsiveness)Đáp ứng khách hàngPhản ứng đối thủ cạnh tranhThích ứng với sự thay đổi của môi trường vĩ môNăng lực lõi- năng lực động: các yếu tố đáp ứng tiêu chuẩn VRIN (tiếp theo)Định hướng học hỏi (learning orientation)Cam kết của doanh nghiệp đối việc học hỏi của các thành viênChia xẻ tầm nhìn với các thành viên trong doanh nghiệpCó xu hướng thoáng trong hoạt động quản trị và điều hànhĐinh hướng kinh doanh (entrepreurial orientation)Tính độc lậpTính sáng tạoTính chủ độngTính mạo hiểmTính tiến công trong cạnh tranh Các hoạt động hỗ trợCác hoạt động chủ yếuPhát triển công nghệQuản trị nguồn nhân lựcCơ sở hạ tầng của công tyThu muaHậu cần đầu vàoVận hànhHậu cần đầu raTiếp thị và bán hàngDịch vụLợi nhuậnLợi nhuậnPhân tích chuỗi giá trịNhận dạng các nguồn lực và năng lực tiềm tàng có khả năng làm tăng giá trịKết hợp bên ngoàiSự lựa chọn có tính chiến lược để mua một vài hoạt động từ các nhà cung cấp bên ngoàiCác hoạt động hỗ trợCác hoạt động chủ yếuPhát triển công nghệQuản trị nguồn nhân lựcCơ sở hạ tầng của công tyThu muaHậu cần đầu vàoVận hànhHậu cần đầu raTiếp thị và bán hàngDịch vụLợi nhuậnLợi nhuậnBằng việc sử dụng các nhà chuyên môn bên ngoài để xử lý những vấn đề tiểu tiết và đa dạng của quá trình vận hành giúp công ty tập trung và cải thiên các công việc chính yếu.Những lý do chủ yếu cho việc sử dụng nguồn lực bên ngoài (outsourcing)Hoàn thiện các hoạt động kinh doanh trọng yếuCho phép công ty định hướng lại các nỗ lực, tập trung nguồn lực hướng đến các hoạt động cốt lõi nhằm phục vụ khách hàng hiệu quả hơnGiải phóng các nguồn lực hướng đến các mục đích quan trọng hơnCung cấp các cơ hội để tiếp cận những năng lực tiềm tàng tốt nhất thế giớiThúc đẩy quá trình tái cấu trúc lại doanh nghiệpChia sẽ các rủi roViệc sử dụng nguồn lực bên ngoài cho phép công ty có khả năng tiếp cận những nhà cung cấp tốt nhất thế giới để giải quyết các nhu cầu đa dạng của mình, làm cho quá trình hoạt động đạt hiệu suất cao hơnVới việc sử dụng các nhà cung cấp bên ngoài, những người đã đạt được các chuẩn mực tốt nhất thế giới trong việc kiểm soát quá trình giúp công ty đạt được các lợi ích của quá trình tái cấu trúc lại doanh nghiệp nhanh hơnGiảm bớt nhu cầu đầu tư và làm cho công ty năng động, linh hoạt và có khả năng tốt hơn trong việc thích ứng với sự thay đổi của các cơ hộiCác năng lực cốt lõi--những lời cảnh báo và nhắc nhởKhông nên cho rằng các năng lực cốt lõi sẽ tiếp tục là một nguồn của lợi thế cạnh tranh trong tương laiTất cả các năng lực cốt lõi có khả năng trở thành sự cứng nhắc và trì trệNhững năng lực cốt lõi đã lỗi thời thường tạo ra sức ì của tổ chức và ngăn cản công ty phản ứng một cách thỏa đáng với những thay đổi từ môi trường bên ngoàiSự thiện cận và cứng nhắc của chiến lược có thể bóp chết khả năng tăng trưởng và thích ứng của công ty với những thay đổi của môi trường hoặc các đe dọa của cạnh tranhKhám phá các năng lực cốt lõiPhân tích chuỗi giá trị**Nguồn lực*Hữu hình*Vô hìnhCác khả năng tiềm tàngNhóm của nguồn lựcNguồn của lợi thế cạnh tranhCác năng lực cốt lõiCạnh tranh chiến lượcLợi nhuận trên mức trung bìnhKhám phá Các năng lực cốt lõiTiêu chuẩn của các lợi thếQuan trọngHiếmChi phí đắt để bắt chướcKhông có khả năng thay thế***Kết hợp bên ngoàiPhân tích chuỗi giá trịKhám phá các năng lực cốt lõiPhân tích chuỗi giá trị**Nguồn lực*Hữu hình*Vô hìnhCác khả năng tiềm tàngNhóm của nguồn lựcNguồn của lợi thế cạnh tranhCác năng lực cốt lõiCạnh tranh chiến lượcLợi nhuận trên mức trung bìnhLợi thế cạnh tranhĐạt được thông qua các năng lực cốt lõiKhám phá Các năng lực cốt lõiTiêu chuẩn của các lợi thếQuan trọngHiếmChi phí đắt để bắt chướcKhông có khả năng thay thế***Kết hợp bên ngoàiPhân tích chuỗi giá trị