Mối quan hệ giữa chỉ số vượt khó và năng lực ngoại ngữ của sinh viên trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội

bắt buộc cần phải có để các bạn SV đủ tiêu chuẩn tốt nghiệp. Con số thấp nhất là khoảng 11,8% số SV có năng lực ngoại ngữ ở mức B2 trở lên, điều này có thể lý giải là do một số bạn sinh viên đã nhận thức được tầm quan trọng của ngoại ngữ trong điều kiện kinh tế xã hội phát triển, do đó các bạn đã có ý thức đầu tư vào việc học ngoại ngữ để cải thiện năng lực ngoại ngữ của cá nhân như tham gia các Câu lạc bộ, các trung tâm ngoại ngữ... 4.2.2. Thực trạng năng lực ngoại ngữ của sinh viên theo thang đo năng lực ngoại ngữ dựa trên mô hình ASK Sau khi quy đổi mức độ biểu hiện năng lực ngoại ngữ về 4 cấp độ Tốt – Khá - Trung bình - Yếu, kết quả thu được như sau: Biểu đồ 3. Thực trạng năng lực ngoại ngữ theo thang đo năng lực dựa trên mô hình ASK của SV trường ĐHGD Biểu đồ trên cho thấy, đa số SV đánh giá về năng lực ngoại ngữ của mình ở mức trung bình (59%). Những con số trên cũng cho thấy rằng, mặc dù các bạn SV đã dần có ý thức về việc tự học ngoại ngữ, nhưng có thể vì môi trường học tập chưa thể đáp ứng được nhu cầu học tập, và các bạn cũng chưa có nhiều điều kiện để trau dồi khả năng ngoại ngữ, dó đó các bạn cảm thấy về kỹ năng, các bạn vẫn còn yếu kém và chưa đạt tiêu chuẩn. Kết qủa này khá tương đồng với kết quả đo năng lực ngoại ngữ của SV dựa trên kết quả của các kì thi. 4.2.3. Mối quan hệ giữa chỉ số vượt khó và năng lực ngoại ngữ 287 Bảng 5. Mối tương quan giữa chỉ số AQP và năng lực ngoại ngữ Năng lực ngoại ngữ thông qua kết quả các kỳ thi AQP Năng lực ngoại ngữ thông qua kết quả các kỳ thi 0.086 Năng lực ngoại ngữ thông qua thang đo năng lực theo mô hình ASK 0,437** 0,137* Ghi chú: **p < 0,01; *p < 0,05 Kết quả nghiên cứu cho thấy năng lực ngoại ngữ thông qua kết quả các kỳ thi và năng lực ngoại ngữ thông qua thang đo năng lực theo mô hình ASK có mối quan hệ thuận ở mức độ tương quan trung bình (r = 0.437**). Điều này cho thấy năng lực ngoại ngữ thông qua kết quả các kì thi càng cao thì sẽ có biểu hiện năng lực ngoại ngữ về thái độ học tập tích cực hơn, kĩ năng nghe, nói, đọc, viết tốt hơn và kiến thức về ngoại ngữ tốt hơn (năng lực ngoại ngữ theo mô hình năng lực ASK) và ngược lại nếu năng lực ngoại ngữ qua các kì thi thấp thì thái độ học tập, kĩ năng và kiến thức về ngoại ngữ chưa cao. Mối quan hệ thứ hai được thể hiện ở bảng trên là mối quan hệ giữa chỉ số AQP và năng lực ngoại ngữ thông qua thang đo năng lực theo mô hình ASK. Kết quả cho thấy, mức độ tương quan của hai yếu tố này là ở mức thấp (r = 0,137*; p<0,05). Điều này cho thấy một số sinh viên có chỉ số vượt khó cao sẽ có những biểu hiện tích cực về năng lực ngoại ngữ. Thực tế thấy rằng khi sinh viên có nhận thức về tầm quan trọng và mức độ thiết yếu của năng lực ngoại ngữ thì sẽ nỗ lực để vượt qua những yếu tố ảnh hưởng để cải thiện khả năng ngoại ngữ. Mối quan hệ cuối cùng được đưa ra ở bảng trên là giữa chỉ số AQP và năng lực ngoại ngữ thông qua kết quả các kỳ thi. Kết quả cho thấy không có sự tương quan nào giữa hai biến trên (r = 0.086). Điều này có nghĩa là khả năng vượt khó chưa có ảnh hưởng đến năng lực ngoại ngữ thông qua kết quả các kỳ thi của sinh viên. Có thể lý giải về kết quả này như sau: đa số các bạn sinh viên chỉ có nhu cầu đạt năng lực ngoại ngữ ở mức B1 để đủ tiêu chuẩn ra trường, vì vậy sau một thời gian thực hiện bài thi Đánh giá năng lực, bản chất năng lực ngoại ngữ thực tế đã bị suy giảm, tức là có thể có sự xuất hiện việc đánh giá nhầm về năng lực ngoại ngữ của bản thân dẫn đến sự không tương đồng giữa năng lực ngoại ngữ và chỉ số vượt khó. Bên cạnh đó, có thể các bạn sinh viên khi được khảo sát vẫn chưa hoàn thành bài thi đánh giá năng lực nên cũng không xác định được chính xác năng lực ngoại ngữ hiện tại của bản thân. Như vậy, năng lực ngoại ngữ theo thang đo dựa trên mô hình ASK có sự tương quan với chỉ số AQ ở mức độ tương quan thấp, tức một số cá nhân có chỉ số vượt khó càng cao thì sẽ có nhiều biểu hiện tích cực về năng lực ngoại ngữ và ngược lại. MỐI QUAN HỆ GIỮA CHỈ SỐ VƯỢT KHÓ VÀ NĂNG LỰC NGOẠI NGỮ CỦA SINH VIÊN... PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL CONFERENCE EDUCATION FOR ALL KỶ YẾU HỘI THẢO QUỐC TẾ: GIÁO DỤC CHO MỌI NGƯỜI 288 4.3. Các yếu tố liên quan đến năng lực ngoại ngữ của SV Trường ĐHGD – ĐHQGHN Để tìm hiểu rõ về các yếu tố liên quan có thể ảnh hưởng đến năng lực ngoại ngữ của SV, chúng tôi tiến hành đưa ra 12 yếu tố liên quan có thể ảnh hưởng để SV đánh giá. Sau khảo sát, chúng tôi phân loại và chia thành 2 nhóm: nhóm nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp và nhóm nguyên nhân ảnh hưởng gián tiếp. Kết quả thu được như sau: Bảng 6. Yếu tố liên quan có ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực ngoại ngữ Yếu tố ảnh hưởng trực tiếp ĐTB ĐLC 1. Không có năng khiếu học ngôn ngữ mới. 2.36 0.929 2. Mức độ yêu thích việc học ngoại ngữ. 2.89 0.930 3. Chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc học tiếng anh. 2.94 0.833 4. Động cơ học ngoại ngữ chưa được xác định rõ ràng. 2.90 0.916 5. Chưa có đích cho việc học tiếng anh và các mục tiêu cho từng giai đoạn. 2.87 0.879 6. Chưa có phương pháp học phù hợp. 3.08 0.785 Về các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp, bảng trên cho thấy yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến năng lực ngoại ngữ của SV chủ yếu là do chưa nhận thức được tầm quan trọng của ngoại ngữ (ĐTB=2.94) , do đó chưa có phương pháp học phù hợp (ĐTB=3.08). Đây là những yếu tố mà chúng ta cần chú ý quan tâm và khắc phục để năng cao năng lực ngoại ngữ cho sinh viên. Bảng 7. Yếu tố liên quan có ảnh hưởng gián tiếp đến năng lực ngoại ngữ Yếu tố ảnh hưởng gián tiếp ĐTB ĐLC 7. Chương trình học trên lớp chưa phù hợp với bản thân. 2.69 0.856 8. Chất lượng đội ngũ đào tạo không chuẩn. 2.75 0.887 9. Thời gian dành cho việc tự học tiếng anh mỗi ngày còn ít. 3.04 0.850 10. Kinh phí tham gia các lớp học ở các trung tâm là quá cao. 2.56 0.894 11. Cơ sở vật chất lớp học chưa đáp ứng được nhu cầu. 2.32 0.828 12. Không có điều kiện tham gia các hoạt động giao lưu với người nước ngoài. 2.55 0.886 Theo các bạn SV đánh giá, nguyên nhân đầu tiên và ảnh hưởng quan trọng nhất hiện nay là Thời gian dành cho việc tự học tiếng anh mỗi ngày còn ít (ĐTB= 3.04), như vậy đa số SV đều đánh giá ở mức độ rất ảnh hưởng. Nguyên nhân thứ 2 được các bạn SV đánh giá có mức khá ảnh hưởng là Chất lượng đội ngũ đào tạo không chuẩn (ĐTB = 2.75). Kết quả này cho thấy, các bạn SV đang thiếu đi những người định hướng có chuyên môn để giúp đỡ các bạn cải thiện khả năng ngoại ngữ. Vì vậy, năng lực ngoại ngữ chưa được nâng cao. 289 5. Kết luận Khả năng vượt khó của SV trường ĐHGD ở mức trung bình và không có sự khác biệt về giới tính, độ tuổi hay lĩnh vực chuyên môn. Năng lực ngoại ngữ hiện tại của SV trường ĐHGD là ở mức độ trung bình và có sự khác biệt về giới tính và lĩnh vực chuyên môn. Có sự tương quan thuận giữa chỉ số AQ và năng lực ngoại ngữ của sinh viên ở mức thấp. Có thể nói, một số SV có khả năng vượt khó càng cao thì sẽ có biểu hiện về năng lực ngoại ngữ tốt hơn và ngược lại nếu một số SV có chỉ số vượt khó thấp thì năng lực ngoại ngữ càng thấp. Bên cạnh đó, các nhóm yếu tố liên quan có ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp cũng có ảnh hưởng lớn đến việc hình và phát triển năng lực ngoại ngữ của SV như việc tự nhận thức về vai trò của ngoại ngữ, nhu cầu cơ sở vật chất cho việc học ngoại ngữ, Thông qua những yếu tố liên quan này chúng ta thấy được những khó khăn, thách thức mà SV phải vượt qua để cải thiện năng lực tiếng Anh của mình. Vì vậy, nếu càng vượt qua trở ngại khó khăn từ phía bản thân, sự thiếu thốn của cơ sở vật chất để dành thời gian, sự tâm huyết cho việc học Tiếng Anh thì năng lực ngoại ngữ sẽ được nâng cao và phát triển. 6. Tài liệu tham khảo [1] DeSeCo, 2002, Education - Lifelong Learning and the Knowledge Economy: Key Competencies for the Knowledge Society. In: Proceedings of the DeSeCo Symposium, Stuttgart [2] Maria Cristina J. Santos, 2012, Assessing the effectiveness of the adapted adversity quotient program in a special education school, Research World Journal of Arts, Science & Commerce, ISSN 2231-417. [3] Stoltz, P. 1997, AQ: Turning obstacles into opportunities, Harper Collins Publishers, Inc. [4] Trần Đình Bình, 2012. “Đánh giá năng lực ngoại ngữ theo đường hướng giao tiếp hành động”, Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Ngoại ngữ 28, [5] Nguyễn Thanh Thủy, 2017, AQ – Chỉ số vượt khó, NXB Phụ nữ [6] Nguyễn Phước Cát Tường, Trần Thị Tú Anh (2011), Trắc nghiệm chỉ số AQ, AQ Profile Quicktake – Phiên bản 1.0, Báo cáo Khoa học hội nghị quốc tế lần thứ 2 về Tâm lý học đường ở Việt Nam thúc đẩy nghiên cứu và thực hành tâm lý học đường tại Việt Nam, NXB Đại học Huế, tr. 513-524. MỐI QUAN HỆ GIỮA CHỈ SỐ VƯỢT KHÓ VÀ NĂNG LỰC NGOẠI NGỮ CỦA SINH VIÊN... 290 THE RELATIONSHIP BETWEEN ADVERISTY QUOTIENT AND FOREIGN LANGUAGE COMPETENCE IN STUDENTS OF UNIVERSITY OF EDUCATION, VNU. MA. Tran Thi Quynh Trang1 Ngo Thi Hai, Nguyen Thi Ngoc Tram Abstract: Each of us wants to succeed in life. One of the factors contributing to our success is the ability to overcome difficulties, turn the challenges into opportunities or also known as adversity quatient (AQ: Adversity Quatient). Especially in the context of modern, global integration trend, the formation and development of foreign language competence play an important role in the development of man and society. In order to develop our foreign language competence, we need to work hard to overcome our temptation and difficulties. Therefore, this study was conducted on 229 students of the University of Education, VNU with different blocks and the sealing industry different courses to measure adversity quatient, foreign language competence and find the relationship between adversity quatient and foreign language competence of students. The results showed that adversity quatient of students overcome the average level; average foreign language competence and low correlation between adversity quatient and foreign language competence. 1 University of Education.