Màu sắc và tô vẽ trong photoshop - Đặng Công Tuấn

Bài 5MÀU SẮC VÀ TÔ VẼ TRONG PHOTOSHOPI. Mô hình màu cộng (additive color model)Màu cộng là nền tảng của mọi màu sắc, vì bắt nguồn từ nguyên lý cảm nhận màu của mắt. Võng mạc trong đáy mắt người có những tế bào hình nón nhạy cảm với các màu đỏ (red), lục (green) và lam (blue). Các tế bào này truyền tín hiệu riêng lẻ đến não bộ, ở đó hình ảnh được tổng hợp thành tất cả màu sắc. Ngoài ra còn có tế bào hình que nhạy cảm với các sắc độ sáng tối của màu sắc.Chúng ta cảm nhận được màu sắc nhờ ánh sáng phản chiếu từ vật thể và đi đến mắt của chúng ta Năm 1704, nhà bác học nổi tiếng người Anh Isaac Newton đã phân giải được ánh sáng trắng thành 7 sắc cầu vồng là tím - chàm - lam - lục - vàng - cam - đỏ, trong đó tím, chàm, vàng, cam có thể tạo ra từ đỏ, lục và lam. Do đó đỏ, lục và lam được xem là 3 màu căn bản (primary colors) để tạo ra bất kỳ màu sắc nào khácMặt khác, khoa học cũng chứng minh ánh sáng chính là một dạng năng lượng được bức xạ dưới dạng sóng lan tỏa với vận tốc 300.000 km/giây. Ánh sáng có màu khác nhau là do bước sóng khác nhau. Quang phổ mà mắt người nhìn thấy được chỉ là một khe rất hẹp trên thang sóng điện từ, trải từ sắc tím thẫm 380nm (nanomét, đơn vị đo chiều dài bằng 1 phần triệu milimét) đến sắc đỏ thẫm 780nm.Nguời ta gọi mô hình màu cộng là mô hình RGB. Nguyên lý này được ứng dụng trong công nghệ chế tạo màn hình tivi, màn hình máy vi tính, kỹ thuật video, chiếu sángTất cả các màu nằm trong quang khổ khả kiến đều có thể được tạo ra bằng cách thay đổi cường độ của 3 ánh sáng: red, green, blue Trong Photoshop:128128128Xám 50%255255255Trắng000Đen0255255Vàng (Yellow)2550255Đỏ cánh sen (Magenta)2552550Lam - lục (Cyan)25500Lam (Blue)02550Lục (Green)00255Đỏ (Red)BGRII. Mô hình màu trừ (subtractive color model)Mô hình màu cộng bắt đầu từ màu đen (một màn hình tivi trống và cộng màu R, G, B để có được màu trắng). Ngược lại mô hình màu trừ bắt đầu với màu trắng (một tờ giấy trắng được chiếu bằng ánh sáng trắng và trừ đi màu R,G, B của ánh sáng trắng để có được  màu đen).mực Yellow hấp thu ánh sáng lam Mực Cyan hấp thu ánh sáng đỏmực Magenta hấp thu ánh sáng lụcViệc loại bỏ ánh sáng R, G, B được thực hiện bằng việc in chồng các màu mực lam - lục (cyan), đỏ cánh sen (magenta) và vàng (yellow). Mực Cyan có tác dụng hấp thu ánh sáng red, mực Magenta hấp thu ánh sáng green, mực Yellow hấp thu ánh sáng blue.Bất kỳ màu nào trong khoảng màu phục chế (CMYK gamut) được đều có thể đạt được bằng cách thay đổi tỷ lệ mực màu C, M, Y. Mô hình màu trừ được sử dụng cho kỹ thuật nhiếp ảnh màu hiện đại và trong tất cả các quá trình in màu công nghiệp. Trên thực tế do mực in không tinh khiết nên khi 3 màu C, M, Y chồng lên nhau vẫn không tạo ra được màu đen thật sự. Và ngành in phải dùng thêm một bản in với mực đen để bổ trợ cho C, M, Y để tạo thêm chi tiết và chiều sâu cho hình ảnh.Trong ngành in, 4 màu CMYK được gọi là 4 màu process colors Trong in ấn, để tạo ra màu đỏ cờ (Red) người ta in chồng đỏ cánh sen (Magenta) và vàng (Yellow). Tương tự ta có:05405Màu hồng002060Xanh bầu trời020040Xanh ngọc0100500Cam0000Màu trắng00100100Xanh tím (Blue)01000100Xanh lá (Green)01001000Đỏ cờ (Red)K(%)Y(%)M(%) C(%)Bằng kỹ thuật tram hóa (screening) hình ảnh màu được phục chế bằng cách in chồng các hạt tram (screen dot) với 4 màu C, M, Y, K theo 4 góc khác nhau III. Mô hình HSB  (Hue, Saturation, Brightness) a. Hue (sắc màu): Thông thường, sắc màu chính là tên của màu. Ví dụ: đỏ, cam, lục Các sắc màu khác nhau được biểu diễn trên vòng tròn màu và có giá trị từ 0o đến 360o.Vòng tròn màu Người ta cũng có thể biểu diễn Hue theo mô hình 3 chiều dưới đây: Trong Photoshop, để chọn màu ta bấm chuột vào biểu tượng Foreground color hoặc Background color.Khi đó, hộp thoại Color Picker sẽ hiện ra:b. Saturation (độ bão hòa màu): Độ bão hòa màu thể hiện độ thuần khiết của màu. Khi có độ bão hòa cao, màu sẽ sạch và rực rỡ. Khi có độ bão hòa thấp, màu sẽ đục và xỉn. Độ bão hòa thay đổi từ 0% (xám) đến 100%.Trên vòng tròn màu, độ bão hòa màu tăng dần từ tâm ra chu vi c. Brightness (độ sáng): Độ sáng của một màu mô tả nó sáng hay tối như thế nào. Độ sáng thay đổi từ 0% đến 100%.Trong mô hình 3 chiều, độ sáng tăng dần từ đáy lên đỉnh IV. Mô hình CIE LabMô hình CIE L*a*b* được xây dựng dựa trên khả năng cảm nhận màu của mắt người. Các giá trị Lab mô tả tất cả những màu mà mắt một người bình thường có thể nhìn thấy được. Lab được xem là một mô hình màu độc lập đối với thiết bị và thường được sử dụng như một cơ sở tham chiếu khi chuyển đổi một màu từ một không gian màu này sang một không gian màu khác.Blue-b*Yellow+b*Red+a*Green-a*WhiteL*Blue-b*Yellow+b*Red+a*Green-a*WhiteL*Theo mô hình Lab, tất cả các màu có cùng một độ sáng sẽ nằm trên cùng một mặt phẳng có dạng hình tròn theo 2 trục a* và b*. Màu có giá trị a* dương thì ngả đỏ, màu có giá trị a* âm thì ngả lục. Tương tự b* dương thì ngả vàng và b* âm thì ngả lam. Còn độ sáng của màu thì thay đổi theo trục dọc.Blue-b*Yellow+b*Red+a*Green-a*WhiteL*V. Tại sao màu sắc không giống nhauKhông có một thiết bị nào trong các hệ thống in ấn có khả năng phục chế được toàn bộ quang phổ màu mà mắt người nhìn thấy được. Mỗi thiết bị đều hoạt động trong một không gian màu hữu hạn nào đó. Mô hình CIE Lab có không gian màu cố định vì được xây dựng dựa trên khả năng cảm nhận màu của mắt người. Mô hình Lab là độc lập đối với thiết bị. Các mô hình còn lại như: RGB, CMYK, HSB thì có thể có nhiều không gian màu khác nhau và phụ thuộc vào thiết bị.Do có các không gian màu khác nhau nên màu sắc của tài liệu được thể hiện trên các thiết bị khác nhau cũng sẽ không giống nhau. Sự khác biệt về màu sắc có thể phát sinh do hình ảnh được tạo ra từ nhiều nguồn khác nhau (từ máy quét, từ máy ảnh số); các phần mềm đồ họa định nghĩa màu cũng khác nhau; vật liệu in khác nhau (giấy in báo có không gian màu hẹp hơn giấy couché); và do thiết bị được chế tạo từ các nhà sản xuất khác nhau; tuổi thọ thiết bị khác nhauCác thiết bị khác nhau có không gian màu khác nhau §æ mµu cho ¶nh1. ChuyÓn ®æi chÕ ®é mµu* Mçi ¶nh th­êng ®­îc tæng hîp bëi mét chÕ ®é mµu riªng tuú theo yªu cÇu vµ kh¶ n¨ng thùc tÕ. Víi Photoshop ta cã thÓ chuyÓn ®æi chÕ ®é mµu tuú theo yªu cÇu riªng cña ¶nh t­¬ng øng.+ Më File ¶nh cÇn hiÖu chØnh+ Chän Image->Mode cho c¸c chÕ ®é tæng hîp mµu nh­ sau:- Bitmap ¶nh mµu chuÈn cña Windows- GrayScale ¶nh ®en tr¾ng (kh¶ n¨ng chuyÓn sang d¹ng mµu hÕt søc phøc t¹p)- Indexed Color ¶nh d¹ng kÕt hîp mµu- RGB Color chÕ ®é ¶nh tæng hîp 3 mµu chuÈn RGB- CMYK Color chÕ ®é ¶nh tæng hîp 4 mµu chuÈn (m¸y Mac)- Lab Color ¶nh theo ph­¬ng thøc chôp- Multi Channel ¶nh ®a kªnh mµu.+ Lùa chän vïng ¶nh cÇn hiÖu chØnh+ T¹o ®é mÞn cho vïng ¶nh chän (Select->Feather vµ nhËp ®é mÞn viÒn ¶nh) + Chän Image->Adjust cho c¸c ph­¬ng thøc ®æ mµu nh­ sau:a/ Levels (Ctrl + L) Ph­¬ng thøc ®¶o theo líp mµu- Channel: Lùa chän kªnh mµu cÇn hiÖu chØnh- Input Level: Gi¸ trÞ tæng hîp mµu vµo- Output Level: Gi¸ trÞ tæng hîp mµu ra(Lùa chän Preview ®Ó xem kÕt qu¶ trùc tiÕp)2. §æ mµu vµo vïng ¶nh chänb/ Auto Levels (Ctrl + Shift + L) Tr¶ l¹i mµu tæng hîp theo mÆc ®Þnh cña ch­¬ng tr×nh.c/ Curves (Ctrl + M) Ph­¬ng thøc ®¶o theo ®å thÞ mµu- Channel: Lùa chän kªnh mµu cÇn hiÖu chØnh- BÊm kÐo chuét vµo ®­êng trªn ®å thÞ ®Ó t¨ng c­êng hoÆc gi¶m bít mµu t­¬ng øng.- Auto: Tr¶ l¹i mµu tæng hîp theo ph­¬ng thøc mÆc ®Þnh cña ch­¬ng tr×nh.d/ Color Balance (Ctrl + B) Ph­¬ng thøc c©n b»ng mµu* Mçi mµu trªn thùc tÕ ®Òu cã tèi thiÓu mét mµu ®èi ng­îc. Do vËy trong khi hiÖu chØnh mµu s¾c cña ¶nh ta cã thÓ vËn dông ®iÒu kiÖn trªn ®Ó t¨ng hoÆc gi¶m c­êng ®é cña mét mµu.- Color Levels: Gi¸ trÞ ®èi nghÞch cña mçi bé mµu (-100 -> 100) Cyan ⇔ Red Magenta ⇔ Green Yellow ⇔ Blue- Tone Balance: Lùa chän ¸p lùc s¸ng tèi cña hiÖu chØnh Shadows Tèi Midtones Trung b×nh HighLights S¸nge/ Brightness/ Contrast HiÖu chØnh ®é s¸ng tèi cña ¶nh - Brightness: T¨ng hoÆc gi¶m ®é s¸ng - Contrast: T¨ng hoÆc gi¶m ®é s¾cf/ Hue/ Saturation (Ctrl + U) HiÖu chØnh ®é s¾c cña mµu: - Hue - Saturetion: HiÖu chØnh s¾c ®é mµu - Lightness: HiÖu chØnh ®é s¸ng cña mµug/ Desaturate (Ctrl + Shift + U) lµm gi¶m bít s¾c ®é cña mµuh/ Replace Color Ph­¬ng ph¸p t¨ng c­êng thªm mµu- BÊm chuét vµo vïng trªn ¶nh cÇn hiÖu chØnh mµu- Fuzziness: Më réng hoÆc thu hÑp vïng hiÖu chØnh- Transform: BÊm kÐo chuét vµo c¸c nót (tam gi¸c)i/ Selective Color Lùa chän mµu cÇn hiÖu chØnh (chØ c¸c mµu cã trªn ¶nh míi cã hiÖu øng khi chØnh)- Color: Lùa chän kªnh mµu cÇn hiÖu chØnh- NhËp gi¸ trÞ cña tõng mµu kÕt hîp cho phï hîp víi yªu cÇu.k/ Channel Mixer Ph­¬ng ph¸p tæng hîp kªnh mµu- Output Channel: Chän kªnh mµu ra- Source Channels: Thay ®æi c¸c gi¸ trÞ cña mµu nguån ®Ó t¹o hiÖu øng mµu- Constant: HiÖu chØnh h»ng sè mµu (cã ¶nh h­ëng ®Õn mµu cña ¶nh)n/ Variations HiÖu chØnh mµu b»ng ph­¬ng ph¸p tæng hîp - Original: ¶nh gèc - Current Pick: ¶nh ®ang hiÖu chØnh - More...: T¨ng c­êng mµu - Lighter: T¨ng s¸ng - Darker: T¨ng tèi(Fine ⇔ Coarse ¸p lùc cña mçi lÇn hiÖu chØnh mµu hoÆc ®é s¸ng tèi)m/ Invert (Ctrl + I) ChuyÓn sang d¹ng ¶nh ©m b¶nLàm việc với màu sắc • Eyedropper: có hình ống nhỏ thuốc nằm trong thanh công cụ. Nó là một densitometer kỹ thuật số mà bạn có thể di chuyển qua hình ảnh để đo tông màu và những giá trị màu sắc. • Bảng Info: Khi bạn rà trỏ chuột tới bất kỳ nơi đâu trên tấm hình bảng Info sẽ ghi lại giúp bạn một cách chính xác các thông số RGB và CMYK • Bảng Color: Giúp bạn chỉnh các màu Foreground hoặc Background dễ dàng bằng các thanh trượt. • Levels và Curves: để cải thiện vùng sáng vùng bóng tối (Ctrl + L) và điều chỉnh độ tương phản (Ctrl + M)• Blending Modes (BM): là chế độ pha trộn màu rất thường được sử dụng trong chỉnh sửa hay sáng tạo ảnh nghệ thuật. BM không làm việc với lớp Background vì vậy khi áp dụng nó bạn phải đổi tên (cho nó) và phải có từ 2 layer trở lên.Vài mẹo vặt tham khảo * Màu trắng đích và màu đen đích:Trong hộp thoại Color Picker nếu bạn thiết lập các thông số sau:H = 0, S = 0, B = 95R = 243, G = 243, B = 243 rùi Ok.Bạn sẽ có một màu trắng đích .Nếu nhập:H = 0, S = 0, B = 5R = 12, G = 12, B = 12 Ok.Bạn sẽ có màu đen đích.*Độ tương phản của màu sắc:Mực đen viết trên giấy trắng có phải là những màu tương phản dễ nhận thấy nhất?...