Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất khẩu tại công ty xuất nhập khẩu Tổng hợp I

Lời nói đầu Hiện nay Vệt Nam đang ở trong giai đoạn hội nhập. Nói đến ngoại thương của Việt Nam chúng ta không thể không nói đến những bước thăng trầm của nó trước và sau khi chuyển đổi nền kinh tế. Trước kia ảnh hưởng bởi nền kinh tế tập chung, ngoại thương Việt Nam mang tính chất phiến diện nghèo nàn. Chúng ta chủ yếu quan hệ với Liên Xô và các nước đông Âu trên cơ sở không hoàn lại. Từ khi chuyển đổi nền kinh tế sang cơ chế thị trường với quan điểm: Việt Nam sẵn sàng làm bạn với tất cả các nước, không phân biệt chế độ chính trị trên cở các bên cùng có lợi thì nền ngoại thương Việt Nam đã có sự thay đổi mạnh mẽ, hiện nay Việt Nam có quan hệ buôn bán với hầu hết các quốc gia trên thế giới Cùng với xu thế hội nhập, xuất khẩu đã trở thành vấn đề sống còn của nhiều nền kinh tế thế giới. Việt Nam từ khi mở cửa nền kinh tế cũng đã xác định xuất khẩu là vấn đề then chốt trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước giai đoạn 2001-2010 đang đặt ra cho hoạt động xuất nhập khẩu những yêu cầu mới, đó là ngày càng phải chú trọng tới việc nâng cao chất lượng cũng như hiệu quả cuả hoạt động xuất khẩu Là một sinh viên của trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân, tiếp thu những kiến thức hữu ích về lĩnh vực kinh tế đối ngoại nói chung cũng như hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng, được nhà trường tạo điều kiện thực tập tại Công ty XNK Tổng hợp I – một công ty kinh doanh hiệu quả và có uy tín trên thị trường. Qua quá trình thực tập tại công ty, em đã chọn đề tài “Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất khẩu tại công ty XNK Tổng hợp I” để nghiên cứu trong luận văn của mình, với mong muốn tìm hiểu sâu hơn về lĩnh vực xuất khẩu và hiệu quả của nó ở Việt Nam thông qua thực tiễn tại Công ty XNK Tổng hợp I. Nội dung của luận văn gồm ba chương: Chương 1: Lí luận chung về hiệu quả xuất khẩu và sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả xuất khẩu. Chương 2: Thực trạng hiệu quả xuất khẩu tại công ty XNK Tổng hợp I Chương 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xuất khẩu của công ty XNK Tổng hợp I trong thời gian tới. Chương 1 cơ sở lí luận về hiệu quả kinh Doanh xuất khẩu và sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất khẩu của các doanh nghiệp 1.1. Tổng quan về hiệu quả kinh doanh 1.1.1. Khái niệm và bản chất hiệu quả kinh doanh 1.1.1.1. Khái niệm hiệu quả kinh doanh * Khái niệm kinh doanh Để hiểu khái niệm hiệu quả kinh doanh trước hết ta xem xét khái niệm kinh doanh. Đây là một khái niệm có nhiều cách hiểu khác nhau. Có người cho kinh doanh là việc dùng công sức và tiền của để tổ chức các hoạt động nhằm mục đích kiếm lời trên thị trường. Có người cho kinh doanh là việc bỏ ra một số vốn ban đầu vào hoạt động trên thị trường để thu lại lượng vốn lớn hơn sau một khoảng thời gian nào đấy. Luật kinh doanh của Việt Nam có khái niệm "kinh doanh là việc thực hiện một số hoặc tất cả các công đoạn các công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc thực hiện các dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi”. Như vậy, nếu loại bỏ các phần khác nhau nói về phương diện, phương thức, kết quả cụ thể của hoạt động kinh doanh thì có thể hiểu kinh doanh là các hoạt động nhằm mục đích sinh lời của các chủ thể kinh doanh trên thị trường. * Khái niệm hiệu quả kinh doanh Nếu xét về kết quả cụ thể của hoạt động kinh doanh ta có thuật ngữ hiệu quả kinh doanh. Trong quá khứ cũng như hiện tại còn có nhiều quan niệm khác nhau về thuật ngữ này. Tuy nhiên, ta có thể chia các quan niệm này thành các nhóm cơ bản sau - Quan điểm thứ nhất cho rằng: hiệu quả kinh doanh là kết quả thu được trong hoạt động kinh doanh, là doanh thu tiêu thụ hàng hoá Theo quan điểm này thì hiệu quả kinh doanh cũng chính là kết quả kinh doanh, quan điểm này chỉ đề cập đến doanh thu mà không đề cập đến chi phí kinh doanh, hai hoạt động kinh doanh cùng đem lại một kết quả, doanh thu thì chúng có cùng hiệu quả kinh doanh dù chúng có hai mức chi phí khác nhau, đây là hạn chế của quan điểm này - Quan điểm thứ hai cho rằng: hiệu quả kinh doanh là một quan hệ tỉ lệ giữa phần tăng thêm của kết quả và phần tăng thêm của chi phí. Quan điểm này đã nói lên quan hệ so sánh một cách tương đối giữa kết quả đạt được và chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó, nhưng quan điểm này cũng có hạn chế là lại chỉ xét tới phần kết quả và chi phí bổ sung. - Quan điểm thứ ba cho rằng: hiệu quả kinh doanh là một đại lượng so sánh giữa kết quả thu được và chi phí bỏ ra để có được kết quả đó. Quan điểm này đã phản ánh được mối liên hợp bản chất của hiệu quả kinh doanh, vì nó gắn được kết quả với các chi phí. Tuy nhiên, kết quả và chi phí đều luôn luôn vận động, nên quan điểm này chưa biểu hiện được tương quan về lượng và chất giữa kết quả và chi phí - Quan điểm thứ tư cho rằng: hiệu quả kinh doanh phải thể hiện được mối quan hệ giữa sự vận động của kết quả với sự vận động của chi phí tạo ra kết quả đó, đồng thời phản ánh được trình độ sử dụng các nguồn lực sản xuất. 1.1.1.2. Bản chất của hiệu quả kinh doanh Từ các quan điểm trên ta có thể thấy được bản chất của hiệu quả kinh doanh. Hiệu quả kinh doanh bản chất là một phạm trù kinh tế phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực sản xuất, trình độ tổ chức và quản lý của doanh nghiệp để thực hiện ở mức cao nhất các mục tiêu kinh tế - xã hội và chi phí thấp nhất. Hiệu quả kinh doanh phải được xem xét ở cả hai mặt định tính và định lượng. Về mặt định tính, mức độ hiệu quả kinh doanh là những lỗ lực của doanh nghiệp và phản ánh trình độ quản lý của doanh nghiệp đồng thời gắn những lỗ lực đó với việc đáp ứng các mục tiêu và yêu cầu của doanh nghiệp và của xã hội. Về mặt định lượng, hiệu quả kinh doanh biểu hiện tương quan so sánh giữa kết quả thu được với chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó. Hiệu quả kinh doanh chỉ có được khi kết quả thu được lớn hơn chi phí bỏ ra, mức chênh lệch này càng lớn thì hiệu quả càng cao và ngược lại. Cả hai mặt định tính và định lượng của hiệu quả kinh doanh có quan hệ chặt chẽ với nhau không tách rời nhau. Trong điều kiện hiện nay, khi mà các quốc gia trên thế giới luôn đề cao vấn đề an toàn cho người tiêu dùng, an toàn vệ sinh, môi trường vấn đề lao động và trách nhiệm xã hội thì hiệu quả kinh doanh từ khi còn gắn với hiệu quả chính trị - xã hội. 1.1.2. Phân loại hiệu quả kinh doanh Trong thực tế có nhiều loại hiệu quả kinh doanh khác nhau để tiện cho việc quản lý và nâng cao hiệu quả kinh doanh ta thường phân loại hiệu quả kinh doanh theo các tiêu thức khác nhau. * Căn cứ vào phương pháp tính hiệu quả kinh doanh thành hiệu quả tuyệt đối và hiệu quả tương đối Đây là hai hình thức biểu hiện mối quan hệ giữa kết quả và chi phí. Hiệu quả tuyệt đối được tính bằng công thức Hiệu quả tương đối phản ánh trình độ sử dụng các yếu tố sản xuất của doanh nghiệp. * Nếu căn cứ vào phạm vi tính toán hiệu quả có hiệu quả kinh doanh tổng hợp và hiệu quả kinh doanh bộ phận Hiệu quả kinh doanh tổng hợp là hiệu quả kinh doanh tính chung cho toàn doanh nghiệp. Hiệu quả kinh doanh bộ phận là hiệu quả tính riêng cho từng bộ phận của doanh nghiệp hoặc từng yếu tố sản xuất. * Căn cứ vào khía cạnh khác nhau của hiệu quả có hiệu quả tài chính và hiệu quả chính trị - xã hội. Hiệu quả tài chính là hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp về mặt kinh tế tài chính được biểu hiện qua các chỉ tiêu thu chi trực tiếp của doanh nghiệp. Hiệu quả chính trị - xã hội là hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp về mặt chính trị - xã hội - môi trường. * Ngoài ra nếu căn cứ vào thời gian mang lại hiệu quả có hiệu quả trước mắt và hiệu quả lâu dài, căn cứ vào đối tượng xem xét có hiệu quả trực tiếp và hiệu quả gián tiếp. Việc phân loại hiệu quả theo các căn cứ như trên chỉ có tính chất tương đối, một chỉ tiêu có thể vừa là hiệu quả tuyệt đối vừa là hiệu quả tài chính, vừa là hiệu quả lâu dài....do đó tuỳ thuộc vào mục đích và phạm vi nghiên cứu mà người ta có thể phân chia hiệu quả kinh doanh theo các tiêu thức khác nhau. 1.1.3. Các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh Có rất nhiều các chỉ tiêu về hiệu quả kinh doanh để đánh giá hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp trong cơ chế thị trường, người ta sử dụng một hệ thống các chỉ tiêu để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Hệ thống chỉ tiêu này cho chúng ta biết số kết quả về mặt lượng của phạm trù hiệu quả kinh tế, hiệu quả đạt được cao hay thấp sau mỗi kỳ kinh doanh. 1.1.3.1.Phân loại các chỉ tiêu trong hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Các chỉ tiêu trong hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp được phân thành ba loại. - Một là các chỉ tiêu dùng để tính toán hiệu quả kinh doanh, các chỉ tiêu này chỉ dùng để tính toán hiệu quả kinh doanh chứ bản thân nó không phản ánh đầy đủ hiệu quả kinh doanh của toàn doanh nghiệp. Các chỉ tiêu này bao gồm: Giá trị sản lượng hàng hoá, giá thành, doanh thu tiêu thụ, vốn đầu tư... - Hai là các chỉ tiêu sử dụng để phản ánh hiệu quả kinh doanh. Chỉ tiêu thuộc loại này phản ánh trực tiếp hiệu quả kinh doanh thông qua quan hệ đạt được và các chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó. Các chỉ tiêu này bao gồm năng suất lao động, thời hạn thu hồi vốn đầu tư, lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuận..... - Ba là các chỉ tiêu sử dụng để so sánh hiệu quả kinh doanh . Các chỉ tiêu này dùng để so sánh hiệu quả kinh doanh giữa các doanh nghiệp, hay khi một doanh nghiệp có nhiều phương án kinh doanh khác nhau và lựa chọn một trong số các phương án đó. 1.1.3.2. Hệ thống các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm lợi nhuận, tỷ suất lợi nhuận, mức vốn hao phí cho một đơn vị sản phẩm, thời hạn thu hồi vốn đầu tư, hệ số sử dụng vốn, năng suất lao động,... + Lợi nhuận: Chỉ tiêu lợi nhuận được tính theo công thức sau: P= D - (Z + Th + TT) Trong công thức trên P: Lợi nhuận của doanh nghiệp trong kỳ kinh doanh D: Doanh thu của doanh nghiệp trong kỳ kinh doanh Z: Giá thành sản phẩm của doanh nghiệp trong kỳ kinh doanh TT: Các tổn thất sau mỗi kỳ kinh doanh Trong cơ chế thị trường lợi nhuận vừa được coi là nhân tố để tính toán hiệu quả kinh tế vừa được coi là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp của doanh nghiệp. + Tỷ suất lợi nhuận Tỷ suất lợi nhuận được tính theo hai cách: P'1 cho biết một đồng doanh thu thì tạo được bao nhiêu đồng lợi nhuận P'2 Cho biết một đồng vốn sản xuất (chi phí) thì tạo được bao nhiêu đồng lợi nhuận. Trong cơ chế thị trường thì tỷ suất lợi nhuận là một chỉ tiêu quan trọng, nó dùng để so sánh khả năng sinh lời giữa các doanh nghiệp khác nhau, hay giữa các ngành khác nhau. + Mức vốn hao phí cho một đơn vị sản phẩm. Chỉ tiêu này được tính theo công thức: Sv= Trong công thức trên: Sv: Suất hao phí vốn V: Tổng vốn Q: Sản lượng (tính theo sản phẩm) Chỉ tiêu này cho biết được hiệu quả sử dụng các loại vốn của doanh nghiệp. Lượng vốn sử dụng trong quá trình kinh doanh của doanh nghiệp. Chỉ tiêu trên còn được cụ thể hoá cho từng loại vốn như sau , , : suất phí vốn đầu tư, vốn cố định, vốn lưu động Các chỉ tiêu này cho thấy một đơn vị vốn sẽ tạo ra được bao nhiêu sản phẩm hàng hoá. Các suất hao phí càng thấp thì hiệu quả càng cao và ngược lại. + Thời hạn thu hồi vốn đầu tư Thời hạn thu hồi vốn đầu tư phản ánh khoảng thời gian mà vốn đầu tư dần dần được thu hồi lại sau mỗi kì kinh doanh Thời hạn thu hồi vốn đầu tư đựơc xác định bằng công thức VDT: tổng số vốn đầu tư cho kì kinh doanh đó P: lợi nhuận thu được sau mỗi kì kinh doanh mà càng ngắn thì hiệu quả dụng vố đầu tư càng cao và ngược lại + Hệ số hiệu quả sử dụng vốn đầu tư Đây là chỉ tiêu nghịch đảo của chỉ tiêu thời hạn thu hồi vốn đầu tư Chỉ tiêu này cho biết khả năng sinh lời của một đồng vốn + Cùng với chỉ tiêu E người ta còn sử dụng các chỉ tiêu hệ số hiệu quả sử dụng vốn cố định, vốn lưu động, và được tính bằng công thức + Năng suất lao động (W) Q khối lượng hàng hoá tạo ra trong kì L: số lượng lao động bình quân kì kinh doanh Chỉ tiêu cho biết khối lượng sản phẩm hàng hoá được tạo ra trên một đầu người. Chỉ tiêu này càng cao thì hiệu quả kinh doanh càng lớn + Suất hao phí lao động sống Chỉ tiêu này là chỉ tiêu nghịch đảo của chỉ tiêu năng suất lao động Chỉ tiêu cho biết lượng hao phí lao động cho việc tạo ra một đơn vị sản phẩm. Chỉ tiêu này càng thấp chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng lao động càng có hiệu quả. + Ngoài các chỉ tiêu về năng suất lao động tính theo sản phẩm người ta còn tính các chỉ tiêu sau Doanh thu bình quân một lao động Mức sinh lời của một lao động Trên đây chỉ là một số chỉ tiêu cơ bản phản ánh hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, ngoài các chỉ tiêu trên người ta còn sử dụng nhiều các chỉ tiêu khác tuỳ thuộc vào phạm vi và mục đích nghiên cứu 1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh của một doanh nghiệp và nhất là đối với một doanh nghiệp kinh doanh quốc tế thì hiệu quả kinh doanh của một doanh nghiệp càng bị chi phối bởi nhiều nhân tố. Tuy nhiên ta có thể phân loại các nhân tố này làm hai nhóm đó là nhóm các nhân tố bên trong doanh nghiệp và nhóm các nhân tố bên ngoài doanh nghiệp. 1.1.4.1. Nhóm các nhân tố bên ngoài doanh nghiệp Nhóm các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp bao gồm các nhân tố thuộc môi trường kinh doanh quốc gia và các nhân tố thuộc môi trường kinh doanh quốc tế * Nhân tố môi trường kinh doanh quốc gia Các nhân tố thuộc môi trường kinh doanh quốc gia ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm môi trường văn hoá chính trị, luật pháp, kinh tế và cạnh tranh - Môi trường văn hoá của quốc gia phản ánh thẩm mĩ, giá trị và thái độ, phong tục tập quán, cấu trúc xã hội, tôn giáo, giao tiếp cá nhân, giáo dục…sự đa dạng về văn hoá có thể tạo điều kiện cho một số sản phẩm này tăng doanh thu nhưng có thể lại làm cho một số sản phẩm khác phải tăng chi phí để thích nghi hoá sản phẩm cho phù hợp với thị hiếu địa phương. Do đó việc hiểu biết về nền văn hoá quốc gia sẽ giúp cho nhà quản trị điều hành có hiệu quả hơn các hoạt động sản xuất và bán hàng của mình - Những nhân tố chính trị và luật pháp là những vấn đề liên quan đến vai trò quan trọng của chính phủ và luật pháp đối với kinh doanh. Các yếu tố chính trị và luật pháp bao gồm sự ổn định của chính phủ, mức độ tham nhũng trong hệ thống chính trị, và các tiến trình chính trị có ảnh hưởng tới các chính sách kinh tế. Các yếu tố pháp luật bao gồm các đạo luật điều chỉnh việc trả lương tối thiểu, an toàn lao động cho công nhân, bảo vệ môi trường và người tiêu dùng, và những gì được quy định là hành vi cạnh tranh hợp pháp hay bất hợp pháp. Hệ thống luật pháp của một quốc gia nào đầy đủ, rõ ràng nhất quán và mở rộng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh của doanh nhiệp, đồng thời tiết kiệm được chi phí do luật pháp không rõ ràng, không nhất quán gây ra. Sự ổn định hay bất ổn định của hệ thống chính trị cũng ảnh hưởng đến việc tăng kết quả kinh doanh hay giảm chi phí kinh doanh. - Những yếu tố kinh tế bao gồm các biến số về kinh tế và tài chính như lãi suất và thuế suất, cơ cấu tiêu dùng, năng suất và mức sản lượng. Các yếu tố đó còn bao gồm các chỉ số về hạ tầng cơ sở như truyền thông, mạng lưới phân phối … và mức độ sẵn có và mức phí tổn về năng lượng. Các yếu tố kinh tế và sự thay đổi của nó đều có tác động trực tiếp đến yếu tố thị trường đầu vào và đầu ra của doanh nghiệp. Do đó nó ảnh hưởng đến việc tăng giảm các chỉ tiêu kết quả kinh doanh hoặc tăng giảm một số loại chi phí kinh doanh. Sự biến động chung có thể là cùng chiều giữa các yếu tố trên nhưng với tốc độ khác nhau cũng tạo ra sự biến động không đều của các chỉ tiêu kết quả và chi phí do đó cũng tác động tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. - Những yếu tố cạnh tranh bao gồm những yếu tố như số lượng các đối thủ cạnh tranh của công ty và chiến lược cạnh tranh của chúng, cơ cấu giá thành và chất lượng sản phẩm. Ngoài ra còn tính đến việc cạnh tranh có ảnh hưởng như thế nào đến giá thành và mức độ sẵn có của các nguồn lực như lao động, vốn tài chính, nguyên liệu thô. Cuối cùng các yếu tố cạnh tranh còn liên quan đến tính cách, hành vi cư sử và sở thích của người tiêu dùng đối với các sản phẩm của công ty và các đối thủ cạnh tranh của nó, như vậy các yếu tố cạnh tranh có ảnh hưởng trực tiếp cũng như gián tiếp tới chi phí hay kết quả của doanh nghiệp, có nghĩa là sẽ ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Bốn nhóm yếu tố của môi trường kinh doanh quốc gia trên đây ảnh hưởng tới cách thức hoạt động của tất cả các công ty kinh doanh trong bất kì môi trường kinh doanh quốc gia nào. Các nhà sản xuất và các doanh nghiệp vừa và nhỏ không tham gia vào các hoạt động kinh doanh quốc tế cũng bị ảnh hưởng. Các công ty nội địa quan tâm chủ yếu tới việc các yếu tố bên ngoài trong một môi trường kinh doanh quốc gia ảnh hưởng như thế nào tới hoạt động của công ty. Ngược lại các công ty kinh doanh quốc tế phải quan tâm đến các yếu tố bên ngoài của tất cả các yếu tố bên ngoài của tất cả các môi trường kinh doanh quốc gia có liên quan đến hoạt động của công ty, đó là môi trường kinh doanh quốc tế. * Môi trường kinh doanh quốc tế. Môi trường kinh doanh quốc tế liên kết các môi trường kinh doanh quốc gia trên thế giới với nhau, và trở thành đường dẫn theo đó các yếu tố bên ngoài của một nước ảnh hưởng tới các công ty ở các quốc gia khác nhau. Môi trường kinh doanh quốc tế và sự biến động của nó cũng tác động không nhỏ đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, nếu như các biến động trong kinh doanh quốc tế thuận lợi sẽ mở ra nhiều thời cơ cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, nó có thể làm cho doanh thu tăng do nhu cầu về sản phẩm mà doanh nghiệp kinh doanh trên thị trường tăng lên và ngược lại. Giá cả của các sản phẩm trên thị trường thế giới biến động theo hướng tăng lên hay giảm đi tác động trực tiếp đến giá cả các yếu tố đầu vào và đầu ra của doanh nghiệp. Sự biến động về tỷ giá và lãi suất giữa các đồng tiền đặc biệt là giữa các đồng tiền mạnh cũng ảnh hưởng tới chi phí vốn, đến giá cả các yếu tố đầu vào, đầu ra của doanh nghiệp, và do đó ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Trên đây là các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp, ngoài ra các yếu tố bên trong doanh nghiệp cũng có ảnh hưởng lớn tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. 1.1.4.2. Các yếu tố bên trong doanh nghiệp . Các nhân tố bên trong doanh nghiệp ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm trình độ công nghệ, trình độ tổ chức sản xuất và trình độ quản lí của doanh nghiệp * Trình độ công nghệ và sự đổi mới công nghệ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Công nghệ mà doanh nghiệp sử dụng có tác động rất lớn đến sản phẩm mà doanh nghiệp sản xuất ra, cũng như tác động đến chi phí và giá thành của sản phẩm. Việc doanh nghiệp đổi mới và nâng cao trình độ công ghệ của doanh nghiệp cũng không ngoài mục đích tăng doanh thu do tăng sản lượng hay do từ các sản phẩm có chất lượng cao hơn và đáp ứng được nhu cầu của thị trường, do tăng giá bán của các sản phẩm có chất lượng tốt hơn, mẫu mã kiểu cách đẹp hơn; do giảm được chi phí do giảm tiêu hao nguyên liệu, giảm phế phẩm, tăng chính phẩm. Hiện nay dưới tác động của cách mạng khoa học công nghệ đang phát triển như vũ bão, có vai trò ngày càng lớn mang tính chất quyết định tới việc năng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế ở nước ta, cùng với xu thế chung đó các doanh nghiệp đã và đang tìm mọi biện pháp để nâng cao khả năng đầu tư, ngày càng cải tiến và ứng dụng khoa học kĩ thuật vào sản xuất, cải thiện và nâng cao trình độ kĩ thuật cho mình * Trình độ tổ chức sản xuất của doanh nghiệp Trình độ tổ chức sản xuất của doanh nghiệp được thể hiện ở nhiều mặt như tổ chức cung cấp nguyên vật liệu, tổ chức lao động trong sản xuất. Nguyên liệu( đối với các doanh nghiệp sản xuất ) là một yếu tố thiết yếu để tiến hành sản xuất kinh doanh do đó việc cung ứng nguyên vật liệu có ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất kinh doanh và từ đó ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp Trình độ tổ chức sản xuất của doanh nghiệp tốt, hợp lí sẽ tạo điều kiện giảm chi phí sản xuất do giảm được thời gian ngừng sản xuất vì nhiều lí do khác nhau, làm tăng năng suất lao động. Việc doanh nghiệp thường xuyên cải tiến tổ chức sản xuất để việc sản xuất ngày càng hợp lí cho phép giảm hao hụt nguyên vật liệu, giảm phế phẩm.. * Trình độ quản lí doanh nghiệp Chi phí quản lí doanh nghiệp chiếm tỷ lệ % khá lớn trong tổng chi phí của doanh nghiệp, trình độ quản lí của doanh nghiệp thể hiện ở việc xây dựng được một cơ cấu tổ chức hợp lí và chi phí quản lí thấp. Nếu trình độ quản lí của doanh nghiệp tốt sẽ tạo dựng lên dược bộ máy quản lí gọn nhẹ, có hiệu lực, điều này góp phần giảm chi phí quản lí trong giá thành sản phẩm Trình độ quản lí còn thể hiện ở việc doanh nghiệp biết sử dụng các phương pháp và công cụ quản lí để kích thích khả năng sáng tạo của người lao động, cống hiến nhiều hơn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, góp phần làm tăng yếu tố kết quả và giảm chi phí kinh doanh một cách hợp lí, tức là nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp Nói tóm lại có rất nhiều nhân tố tác động tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Việc phân tích tác động của các nhân tố tới hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp một cách thường xuyên để tìm ra các biện pháp phát huy các nhân tố tích cực và hạn chế các nhân tố tiêu cực là vấn đề cần thiết để nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp 1.1.5. Các biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp Để nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp thì tuỳ vào từng điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng doanh nghiệp mà mỗi doanh nghiệp có các biện pháp khác nhau, mỗi doanh nghiệp sẽ có con đường riêng để nâng cao hiệu quả kinh doanh của mình dựa vào năng lực của mình và điều kiện thị trường cho phép. Tuy nhiên để nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp có các phương hướng chung sau 1.1.5.1 Phương hướng cơ bản để nâng cao hiệu quả kinh doanh Như ta đã biết hiệu quả kinh doanh về mặt lượng biểu hiện tương quan so sánh giữa kết quả thu được và chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó. Do đó để tăng hiệu quả kinh doanh ta có ba phương hướng cơ bản sau Thứ nhất là, tăng doanh thu: giả sử với một mức chi phí không đổi mà doanh thu được nâng cao, điều này sẽ tương đương với hiệu quả kinh doanh được nâng cao. Thứ hai là, giảm chi phí: phương hướng này nâng cao hiệu quả kinh doanh bằng cách giảm bớt các chi phí một cách hợp lí Thứ ba là, làm cho tốc độ tăng doanh thu lớn hơn tốc độ tăng chi phí. Theo phương hướng này doanh nghiệp sẽ tác động vào cả kết quả và chi phí nhưng làm cho chúng có sự biến động với tốc độ khác nhau. Đây là phương hướng trên thực tế được các doanh nghiệp sử dụng một cách phổ biến 1.1.5.2. Các biện pháp cụ thể để thực hiện các phương hướng trên Tăng doanh thu: muốn tăng doanh thu thì các doanh nghiệp phải tìm biện pháp để tiêu thụ được nhiều hàng hoá hoặc là bán hàng ra với giá cao hơn. Để tiêu thụ được nhiều hàng hoá các doanh nghiệp phải thực hiện một số biện pháp cụ thể như: - Sản xuất ra các sản phẩm có chất lượng cao hơn trước - Tổ chức tốt công tác marketing để có nhiều khách hàng biết đến và chấp nhận sản phẩm của doanh nghiệp - Sản xuất ra các sản phẩm có mẫu mã đẹp và đa dạng hấp dẫn người tiêu dùng - Một biện pháp nữa để tiêu thụ được nhiều hàng hoá hơn đó là mở rộng đoạn thị trường mục tiêu của doanh nghiệp Giảm chi phí: chi phí phát sinh trong nhiều giai đoạn và chi phí cũng gồm nhiều loại do đó muốn giảm chi phí doanh nghiệp phải thực hiện tiết kiệm ở tất cả các khâu, các giai đoạn. Một số biện pháp cụ thể như: - Chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết cho quá trình kinh doanh - Tổ chức tốt quá trình sản xuất Hai biện pháp trên sẽ góp phần đảm bảo cho việc kinh doanh đựơc diễn ra liên tục và đảm bảo kế hoạch - Ngoài ra còn có các biện pháp khác như nâng cao công tác tổ chức quản lí và thực hiện tốt chế độ hạch toán kinh doanh trong doanh nghiệp nhằm hạn chế thất thoát… Trên đây chỉ là một số biện pháp cơ bản nhằm thực hiện hai phương hướng cơ bản là tăng doanh thu và giảm chi phí. Tuy nhiên, kinh doanh trong điều kiện sản xuất lớn khó có thể giảm tổng chi phí vì sản lượng tăng quá lớn thì chi phí không thể giảm đi được. Trong trường hợp này doanh nghiệp phải tìm cách để cho tốc độ tăng doanh thu lớn hơn tốc độ tăng của chi phí và làm cho mối quan hệ giữa doanh thu và chi phí thay đổi theo chiều hướng có lợi. Từ những biện pháp trên đây, các doanh nghiệp còn phải tìm ra các biện pháp cụ thể hơn để nâng cao hiệu quả kinh doanh của mình. Chẳng hạn doanh nghiệp cần phải cân nhắc xem trong điều kiện hiện tại của mình thì yếu tố nào là yếu tố chưa được sử dụng tiết kiệm để từ đó đề ra các biện pháp cụ thể để sử dụng tiết kiệm hơn yếu tố đó. 1.2. Xuất khẩu và hiệu quả xuất khẩu 1.2.1. Khái niệm và đặc điểm của xuất khẩu 1.2.1.1. Khái niệm xuất khẩu Điều quan trọng đối với một công ty kinh doanh trên thị trường quốc tế là phải lựa chọn được cách thức thâm nhập vào từng thị trường nước ngoài riêng biệt. Những phương thức chủ yếu để