Lập trình Pascal

LẬP TRÌNH PASCALNội dung chi tiếtThuật toán và sơ đồ khốiNgôn ngữ lập trình PascalCấu trúc một chương trình PascalMột số lệnh cơ bản trong PascalThuật toán và sơ đồ khốiCác giai đoạn giải một bài toán trên máy tính điện tử Thuật toán (algorithm) :Thuật toán là một phương pháp dùng giải quyết một bài toán theo một tiến trình xác định với các bước hữu hạn. Thuật toán và sơ đồ khốiThuật toán và sơ đồ khốiMột số qui ước ký hiệu lưu đồ: Ký hiệuMô tảĐiểm bắt đầu và kết thúc một thuật toán.Thao tác nhập hay xuất dữ liệu.Khối xử lý công việc.Khối quyết định chọn lựa.Dòng tính toán, thao tác của chương trình.Thuật toán và sơ đồ khốiVí dụ: Thuật toán giải phương trình bậc nhất: ax + b = 0, ta đi qua các bước: - Bước 1: Nhập vào 2 hệ số a và b. - Bước 2: Xét điều kiện a = 0 ? Nếu đúng là a = 0, thì đi đến bước 3. Nếu không, nghĩa là a ≠ 0, thì đi đến bước 4. - Bước 3: Xét điều kiện b = 0 ? Nếu b = 0, thì báo phương trình có vô số nghiệm. Ði đến bước 5. Nếu b ≠ 0, thông báo phương trình vô nghiệm. Ði đến bước 5. - Bước 4: Thông báo phương trình có một nghiệm duy nhất là x = - b/a. Bước 5: Ngừng thuật toán. lưu đồ như sau: SaiĐúngSaiĐúngNhập a, ba = 0 ?b = 0 ?Bắt đầuKết thúcPhương trình vô số nghiệmPhương trình vô nghiệmx = -b/aThuật toán và sơ đồ khốiNgôn ngữ lập trình PascalPascal là ngôn ngữ lập trình do Niklaus Wirth, giáo sư Trường Đại học kỹ thuật Zurich – Thụy sĩ sáng tạo và công bố vào đầu năm 1970.Khởi động và thoát khỏi Pascal Cách 1 (khởi động từ Windows): double click vào biểu tượng chương trình Pascal trên Desktop.Cách 2 (khởi động từ MS-DOS): chuyển đến thư mục chứa chương trìnhPascal. Gõ TURBO và nhấn Enter.Thoát khỏi Pascal Cách 1: Nhấn ALT + XCách 2: Nhấn ALT + F (vào menu File). Chọn EXIT.PASCALCấu trúc một chương trình PascalProgram tenchuongtrinh;Var Khai báo biếnBegin Thân chương trình End.Một số lệnh cơ bản trong PascalLệnh gán :=Lệnh xuất dữ liệu ra màn hình WRITE, WRITELNLệnh nhập dữ liệu từ bàn phím READ, READLNLệnh điều khiển IF ELSELệnh lặp FOR, WHILE DO Lệnh gánDùng để gán giá trị của một biểu thức cho một biến.Cú pháp:Bien := bieuthuc ;Lệnh xuấtDùng để xuất ra màn hình câu thông báo, giá trị của một biến, biểu thức. Cú pháp:Dạng 1: WRITE( ‘ thong bao ’ ) ;Dạng 2 : WRITE( bien1, bien2, ) ;Dạng 3 :WRITELN( bien1, bien2, ) ;Dạng 1: dùng để xuất câu thông báo ra màn hình.Dạng 2: dùng để xuất giá trị của bien1, bien2, ra màn hình.Dạng 3: dùng để xuất giá trị của bien1, bien2, ra màn hình. Sau đó chuyển dấu nháy xuống đầu dòng tiếp theo.Một số lệnh cơ bản trong PascalMột số ví dụ cơ bảnVí dụ 1:Program vidu1;BeginWriteln ( ‘ Trung tam Tin hoc Truong CDKT Cao Thang ’ );Writeln ( ‘ ************************* ’ );Writeln ( ‘ BAI TAP PASCAL CO BAN ’ );Readln;End.Ví dụ 2: tính tổng hai số nguyên do người dùng nhập vào từ bàn phím.Program vidu2 ;Vara : integer ;b,s : integer ;BeginWriteln ( ‘ Nhap so a= ’ ) ;Readln(a);Writeln ( ‘ Nhap so b= ’ ) ;Readln(b) ;s:=a+b ;Writeln ( ‘ Tong cua hai so nguyen a va b la: ’, s) ;Readln ;End.Lệnh điều khiểnDùng để xuất ra màn hình câu thông báo, giá trị của một biến, biểu thức. Cú pháp:Dạng 1: IF THEN ;Dạng 2 :IF THEN  ELSE ;Dạng 1: nếu điều kiện đúng thì thực hiện sau từ khóa THEN.Dạng 2: nếu điều kiện đúng thì thực hiện sau từ khóa THEN. Ngược lại nếu điều kiện sai thì thực hiện sau từ khóa ELSE. Ví dụ 3: chương trình cho phép nhập vào 1 số nguyên a. Sau đó xuất ra thông báo CHAO BAN nếu người dùng đã nhập số dương.Program vidu3;Var a: Integer;Begin Write( ‘ Nhap so a: ‘ ); Readln(a); If a > 0 then Write( ‘ CHAO BAN ’) ; Readln; End.Ví dụ 4: chương trình cho phép nhập vào 2 số nguyên a, b. Sau đó cho biết số nào lớn hơn.Program vidu4; Var a, b : Integer;Begin Write( ‘ Nhap so a: ‘ ); Readln(a); Write( ‘ Nhap so b: ‘ ); Readln(b); If a > b then Write( ‘ So lon hon la ‘, a) Else Write( ‘ So lon hon la ‘, b); Readln; End.