Kĩ thuật viễn thông - Bài 9: Sửa chữa tổng hợp cassette

dẫn nối mass tín hiệu nhiễu ở ngõ ra, do đó chống được tiếng “lụp bụp” khi vừa ngắt nguồn cho máy, ở chế độ ON của transistor V631 được duy Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 96 trì cho đến khi tụ C631 xả hết điện, lúc này toàn bộ các bộ phận trong máy cũng đã ở chế độ chờ. IV. CÁC BÀI THỰC TẬP: − Xác định các linh kiện của mạch − Đo các mức điện áp chuẩn − Đo và vẽ lại các dạng sóng chuẩn − Nhận dạng hư hỏng (Pan) − Xác định linh kiện hư hỏng và cách sửa chữa V. KIỂM TRA-ĐÁNH GIÁ: − Nộp báo cáo thực hành. Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 97 BÀI 16: KHỐI QUÉT DỌC I. THIẾT BỊ SỬ DỤNG: − Mô hình TV màu − Lược đồ máy TV màu − Máy phát sọc màu − Máy hiện sóng II. MỤC TIÊU: III. NỘI DUNG: − Xác định khối trên mô hình − Phân tích mạch trên lược đồ và nêu nguyên lý hoạt động của mạch − Nêu phương phát chung về định dạng hư hỏng và sửa chữa 1. SƠ ĐỒ NGUYÊN LÝ MẠCH QUÉT DOC: G N D V . O U T V C C 1 N O N I N P U T V .I N V C C 2 P U M P U P HÌNH 16-1 Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 98 2. HOẠT ĐỘNG MẠCH QUÉT DOC ( QUÉT MÀNH): − Tín hiệu dao động dọc bắt đầu từ tín hiệu dao động ngang qua mạch chia tần số, được đồng bộ với tín hiệu đồng bộ dọc được tách ra từ tín hiệu Video do đài phát gởi đến và sau đó được sửa dạng sóng, tín hiệu dao động dọc ra tại chân (23) N101 ( LA 76810 ). − Tín hiệu dao động dọc được đưa đến chân (5) của IC công suất dọc N451 (LA7840) để khuếch đại và ra tại chân (2) đến cuộn Yoke dọc (V.Yoke) làm lệch tia điện tử theo chiều dọc. − Tất cả các chức năng: V.SIZE, V.LINE, V. POSOITION đều được điều khiển từ vi xử lý IC N701 đến IC N101 thông qua hai chân (11) và (12), hiệu chỉnh được thưc hiện bằng cách mở ”SERVICE”. Hình 16-2 ∗ Nhiệm vụ các chân IC N451 (LA7840). Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 99 − Chân (1): GND (Mass). − Chân (2): ngõ ra tín hiệu xuất dọc (xuất mành) (Vertical output) − Chân (5): ngõ vào tín hiệu dọc (Vertical Input). − Chân (6): Nguồn cung cấp + 24V. − Chân (7): Nâng biên độ tín hiệu dọc (Pump up). Trên Main board có thiết kế sẵn hai vi trí: hoặc sử dụng IC LA7840 hoặc sử dụng IC AN5522, tuy nhiên sơ đồ chân hai IC này hoàn toàn khác nhau: LA7840 AN5522 Chức năng Chân (1) Chân (4) GND. Chân (2) Chân (5) Ver Output. Chân (3) Chân (2) Vcc1. Chân (4) Chân (7) Non Input. Chân (5) Chân (1) Vert Input. Chân (6) Chân (6) Vcc2. Chân (7) Chân (3) Pump up. IV. CÁC BÀI THỰC TẬP: − Xác định các linh kiện của mạch − Đo các mức điện áp chuẩn − Đo và vẽ lại các dạng sóng chuẩn − Nhận dạng hư hỏng (Pan) − Xác định linh kiện hư hỏng và cách sửa chữa Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 100 V. KIỂM TRA-ĐÁNH GIÁ: − Nộp bài báo cáo thực hành. Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 101 BÀI 17: KHỐI QUÉT NGANG I. THIẾT BỊ SỬ DỤNG: − Mô hình TV màu − Lược đồ máy TV màu − Máy phát sọc màu − Máy hiện sóng II. MỤC TIÊU: III. NỘI DUNG: − Xác định khối trên mô hình − Phân tích mạch trên lược đồ và nêu nguyên lý hoạt động của mạch − Nêu phương phát chung về định dạng hư hỏng và sửa chữa 1. SƠ ĐỒ NGUYÊN LÝ MẠCH QUÉT NGANG (QUÉT DÒNG): Hình 17-1 Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 102 2. HOẠT ĐỘNG MẠCH QUÉT NGANG (QUÉT DÒNG): − Mạch dao đông ngang được thiết kế bên trong IC N101 (LA 76810), hoạt động theo kiểu VCO-PLL (dao động kết hợp vòng khoá pha). − Mạch AFC1: tạo đồng bộ giữa tần số dao động ngang bên trong máy với tần số đồng bộ ngang (H.Sync) tách ra từ tín hiệu Video do đài phát hình gởi đến. − Mạch AFC2: so sánh xung dao động ngang với xung hồi tiếp ngang H- F/B (Horizontal feedback)đđược lấy từ FBT về cấp vào chân (28) IC N101 để kích mạch dịch pha, xung ngang ra ở chân (27) IC N101. − Xung ngang đưa đến mạch khuếch đại thúc (V431), kích biến áp H- Driver (T431) nhằm nâng cao biên độ xung kích cấp cho Transistor công suất ngang (V432), Transistor V432 kết hợp với FBT ( flyback Transformer) (T471) hoạt động ngắt mở tạo ra năng lượng cấp cho Yoke ngang (H. Yoke) làm lệch tia điện tử theo chiều ngang. Thứ cấp của biến áp T471 (FBT) đưa ra nhiền mức điện áp và xung khác nhau cấp cho các khối chức năng khác làm việc. 3. MẠCH SỬA MÉO GỐI: − Trên một số vỉ máy TV Trung Quốc được lấp sẵn mạch sửa méo gối, nhưng một số vỉ máy có thiết kế sẵn trên mạch in nhưng không lấp linh kiện: Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 103 Hình 17-2 4. HOẠT ĐỘNG MẠCH SỬA MÉO GỐI: − Xung quét dọc từ cực trừ (–) của cuộn Yoke dọc đưa về để sửa lại dạng xung quét ngang theo từng dòng quét để bù lại khiếm khuyết của dòng quét do lỗi chế tạo đèn hình. − Xung răng cưa của tín hiệu dọc được cấp cho cực B Transistor V301 vá ra tại cực C V301, qua các biến trở RP301 (PCC), RP302 (H-W) dùng để làm thay đổi chế độ làm việc của Transistor V302,V303 tín hiệu ra cực C V303 kết hợp với tín hiệu lái ngang tại cầu chia hai tụ C435 và C437 để thực hiện sửa méo gối. IV. CÁC BÀI THỰC TẬP: − Xác định các linh kiện của mạch − Đo các mức điện áp chuẩn − Đo và vẽ lại các dạng sóng chuẩn − Nhận dạng hư hỏng (Pan) − Xác định linh kiện hư hỏng và cách sửa chữa V. KIỂM TRA-ĐÁNH GIÁ: − Nộp bài báo cáo thực hành. Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 104 BÀI 18: SỬA CHỮA TỔNG HỢP TV I. THIẾT BỊ SỬ DỤNG: − Mô hình TV màu − Lược đồ máy TV màu − Máy phát sọc màu − Máy hiện sóng II. MỤC TIÊU: III. NỘI DUNG: − Xác định các khối trên mô hình − Phân tích mạch trên lược đồ và nêu nguyên lý hoạt động của toàn máy − Nêu phương phát về định dạng hư hỏng và sửa chữa 1. MỘT SỐ PAN TIÊU BIỂU TRÊN KHỐI NGUỒN TV: a. Mạch nguồn hoàn toàn không hoạt động : Khi gặp hiện tượng này cần tiến hành kiểm tra theo trình tự sau: − Kiểm tra cầu chì ở sơ cấp, đo ohm hai cực tụ lọc nguồn xem có bị chạm hay không? Sau đó kiểm tra các diode chỉnh lưu. − Cô lập transistor công suất ngang, gắn tải giả (dùng bóng đèn 75W/220V). − Kiểm tra các tải còn lại (các đường nguồn +190V,+24V,+17V,+12V) của cuộn biến áp ngắt mở (T511) có bị chạm không. − Kiểm tra các transistor V513, V512, V511. − Kiểm tra các điện trở kích, thường bị đứt hoặc bị tăng trị số. − Kiểm tra các linh kiện ngoại vi của mạch nguồn. • Pan thực tế: Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 105  V513 hay bị chạm mối nối C-E.  V512 hay chạm C-E. • Các thông số của V513, V512, V511:  V513: 2SD1710: Vce = 800V, Ic = 8A, hfe = 8, có thể thay thế bằng BUT11(A), BU2520AF.  V512: 2SC3807: Vce = 25V-30V, Ic = 2A, hfe = 1500, nên lưu ý transistor này có hfe rất cao, bạn có thể thay thế bằng 2SD1273.  V511: 2SA844: Vce = 60V, Ic = 50mA, hfe = 400. b. Hoạt động ở nguồn điện 220V tốt, không hoạt động ở nuòn 110V: − Hoạt động ở 220V tốt, không hoạt động ở 110V. Như vậy mạch nguồn đã hoạt động nhưng khi cắm điện 110V nguồn kích ban đầu cho transistor công suất nguồn chưa đủ cho transistor ngắt mở (V513) hoạt động. − Khi gặp hiện tượng này cần tiến hành kiểm tra theo trình tự sau:  Kiểm tra mạch kích (R520, R521, R522, C515)  Kiểm tra tụ lọc nguồn C507 (220µ/400V) có bị khô, bị rỉ không.  R524 (88Ω) tăng tị số. c. Hoạt động ở 110V hay chết transistor công suất nguồn: − Khi máy hoạt động ở 110V dẫn đén nguồn kích, nguồn cấp cho transistor công suất nguồn thấp → nguồn ra yếu → mạch dò sai hoạt động yếu → tín hiệu hồi tiếp về yếu → làm cho transistor công suất nguồn hoạt động mạnh ( dẫn mạnh do tần số ngắt mở tăng). − Phương pháp sửa chữa:  Do transistor công suất nguồn hoạt động mạnh nên đối với pan này nên tìm linh kiện transistor công suất nguồn có dòng (Ic) Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 106 lớn hơn để thay thế transistor V513 2SD1710 có VCE = 800V, Ic : 8A, hfe = 8 min. Ta có thể tìm transistor có dòng lớn hơn như BU2520AF có Vce = 800V, Ic = 10A, hfe = 8 min. d. Nguồn ra thấp: − Pan này liên quan đến mạch hồi tiếp khống chế transistor công suất nguồn V513. − Khi gặp hiện tượng này cần tiến hành kiểm tra theo trình tự sau:  Kiểm tra OPTO N501.  Kiểm tra transistor V553. • Pan thực tế:  OPTO N501 bị chạm C-E  Transistor V553 bị chạm C-E  RP551 (VR 2K), R553 bị đứt, VD561 (diode zener 6V3) bị chạm. e. Mở nguồn bằng vi sử lý không được: − Pan này liên quan đến lệnh mở nguồn từ chân 15 (7) IC701 đến OPTO N501 − Đối với pan này nên thử cô lập V580 ra xem nguồn B1 +110V có ra đủ không, nếu đủ chứng tỏ nguồn đã hoạt động tốt nhưng do lệnh mở nguồn chưa hoạt động, lần lượt kiểm tra theo thứ tự sau:  Kiểm tra lệnh mở nguồn từ chân 15 (7) IC vi xử lý (N701), khi mở POWER ON: mức thấp.  Kiểm tra các transistor V552, V580, V581, V703.  Kiểm tra các linh kiện liên quan đến đường mở nguồn, thực hiện lần lược các phép đo trên đường mở nguồn để pan. 2. MỘT SỐ PAN TIÊU BIỂU TRÊN KHỐI NGANG TV: Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 107 a. Mất cao áp: − Khối nguồn phải hoạt động tốt trước khi tiến hành sửa chữa mạch quét ngang. − Công việc kiểm tra, sữa chữa khối quét ngang theo thứ tự sau:  Kiểm tra nguồn 110v tại chân (3) FBT.  Kiểm tra transistor công suất ngang V432  Kiểm tra nguồn 12v tại chân (25) IC đa năng IC N101 (LA76810).  Kiểm tra tín hiệu dao động ngang tại chân (27) N101 (LA76810)  Kiểm tra tín hiệu kích cho transistor công suất ngang V432 tại cực B. • Thực tế thường gặp hư hỏng transistor công suất ngang bị chạm C- E, rỉ mối nối C-E, trên máy transisto công suất ngang có mã hiệu 2SC5299, bạn có thể thay bằng 2SD1555, 2SD1878, BU2520DF (có diode đệm và điện trở bên trong). b. Hình có đường sáng đứng: − Với hiện tượng này, chứng tỏ khối quét ngang và khối quét dọc đã hoạt động nhưng không có dòng răng cưa cấp cho cuộn H. Yoke. − Phương pháp kiểm tra:  Kiểm tra cuộn Yoke ngang có bị đứt không.  Kiểm tra các linh kiện liên quan đến cuộn yoke ngang như: L441, R441, C441, C444, R446 c. Hình bị méo gối: − Đa số các đèn hình khi kết hợp với vỉ máy TV Trung Quốc đều bị méo gối, hiện tượng méo gối xảy ra là do: Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 108  Đặc tính của đèn hình, công nghệ chế tạo đèn hình không phù hợp với vỉ máy.  Vỉ máy chưa có mạch sửa méo gối. − Phương pháp sửa chữa:  Mở service, vào các mục cân chỉnh liên quan đến thao tác sửa méo gối như: PIN-AMP, PIN-CORR, tuy nhiên một số máy có chức năng này.  Ráp mạch sửa méo gối. 3. CÁC PAN TIÊU BIỂU TRÊN KHỐI DỌC: a. Màn hình xuất hiện đường sáng ngang: − Nguyên nhân gây ra hư hỏng này là do trên khối dao động dọc và công suất dọc có vấn đề . − Phương pháp tìm Pan:  Kiểm tra cuộn lái dọc (V. Yoke) xem có bị dứt hay không .  Kiểm tra nguồn +24V cấp cho chân (6) và chân (3) IC N451 (LA7840).  Kiểm tra điện trở thoát dòng cho cuộn lái dọc R459 (1Ω/1W), xem có bị dứt hay không .  Dùng tay kích vào ngõ vào tín hiệu dao động dọc của IC N451 ở chân số (5) xem có bung khung sáng không: + Nếu có bung khung sáng thì mạch công suất dọc tốt. + Nếu không bung khung sáng thì có thể hư IC công suất dọc.  Kiểm tra tín hiệu dao động dọc tại chân (23) IC N101 (LA76810). b. Hình bị co theo chiều dọc: Trường Đại Học Cơng Nghiệp Tp.HCM Giáo trình thực hành truyền thanh – truyền hình. 109 − Khi gặp hiện tượng này cần kiểm tra:  Cuộn lái tia dọc có thể chưa đúng trở kháng.  Các linh kiện chung quanh mạch quét dọc có sai trị số. − Phương pháp tìm Pan:  Đầu nối lại cuộn lái tia dọc cho đúng tổng trở.  Mở service, vào mục “VERT SIZE” để tăng kích thước dọc .  Kiểm tra các linh kiện liên quan mạch quét dọc. Thường điện trở R459 (1Ω/1W) bị tăng trị số . c. Hình bị mất tuyến tính: − Pan này xảy ra thường do các linh kiện liên quan đến mạch công suất dọc. − Phương pháp tìm Pan:  Đi vào bảng service, thay đổi mục “V-LINE”, “V-POSITION”.  Kiểm tra các linh kiện quan mạch hồi tiếp quét dọc như : R455, R456, R457  Tụ Boost up (Pump up) bị khô (C451:100µF/35V).  Có thể hư IC công suất dọc N451 (LA7840). IV. CÁC BÀI THỰC TẬP: − Nhận dạng hư hỏng (Pan) − Xác định vùng hư hỏng − Cách sửa chữa − Đo các mức điện áp chuẩn − Đo và vẽ lại các dạng sóng chuẩn − Xác định linh kiện hư hỏng V. KIỂM TRA-ĐÁNH GIÁ: − Nốp báo cáo thực hành.