Khởi nguồn văn minh phương tây: Văn minh Hy Lạp

History of Western CivilizationKhởi nguồn văn minh phương Tây:VĂN MINH HY LẠPKẾT CẤU BÀI GIẢNGA. HY LẠP CỔ ĐẠI I. THỜI ĐẠI ĐỒNG XANH II. THỜI ĐẠI SỬ THIB. HY LẠP CỔ ĐIỂN I. ATHENS II. SPARTAVỊ TRÍ ĐỊA LÝThe Geography of GreeceA. HY LẠP CỔ ĐẠIAncient Greece:1650 BC - 700 BC1.VĂN MINH MINOANPalace at Knossos1.Knossos: Minoan CivilizationCUNG ĐIỆN Ở KNOSSOS:NHỮNG BỨC BÍCH HỌACỦA VĂN MINH MINOAN2、 The Mycenaean Civilization2. VĂN MINH MYCENAEANTHÀNH MYCENAEANDI TÍCH CỔNG VÀO THÀNH MYCENAEANPHÙ ĐIÊU SƯ TỬII. Homer: The “Heroic Age”II. THỜI ĐẠI SỬ THIHOMER:THỜI ĐẠI ANH HÙNG(TK XI – IX TCN)"Hellenic"(Classical)Greece:700 BC - 324 BCB. HY LẠP CỔ ĐIỂNI. ATHENS:THÀNH ATHENS1、Early Athenian LawgiversThésée: người sáng lập nhà nước Athena (TK VII TCN) - LUẬT DRACON (621 TCN)Solon —— ĐẠI SƯ TRÍ TUỆ CỦA HY LẠPCleisthenes  created the first democracy!NGƯỜI SÁNG LẬP NỀN DÂN CHỦ ĐẦU TIÊN1. NHỮNG NGƯỜI LẬP PHÁP CỦA THÀNH ATHENSPersian Wars: Famous BattlesMarathon (490 BC) - Cách Athens 42kmThermopylae (480 BC) - Trận tử thủ nổi tiếng nhất trong lịch sử nhân loại (vua Leonidas và 300 cận vệ Sparta). Salamis (480 BC) - Chiến thắng của hải quân AthensNHỮNG CHIẾN DỊCH LỪNG DANH CỦA CUỘC CHIẾN BA TƯSử họcHerodot (484 – 425 TCN): nhà sử học lớn đầu tiên của Hy Lạp cổ đại.“Lịch sử cuộc chiến tranh Hy Lạp – Ba Tư”“Lịch sử” (9 tập)3、Golden “Age of Pericles” 460 BC – 429 BC3. THỜI ĐẠI HOÀNG KIM PERICLESTƯỢNG ATHENAPERICLES4、Great Athenian PhilosophersSocrates - Know thyself! (HIỂU CHÍNH MÌNH) - HỎI TẤT CẢ MỌI THỨ - CHỈ THEO ĐUỔI NHỮNG ĐIỀU TỐT ĐẸP MỚI CÓ HẠNH PHÚCPlato - The Academy（HỌC VIỆN ATHENS）- 387 BC _ TRI THỨC CÓ TRƯỚC SỰ VẬT  TƯ TƯỞNG DUY TÂM KHÁCH QUAN - The Republic（NỀN CỘNG HÒA LÝ TƯỞNG）  philosopher-king（VUA CỦA CÁC TRIẾT GIA）4. NHỮNG TRIẾT GIA ATHENSGreat Athenian PhilosophersAristotle - The Lyceum（HỌC VIỆN） - “Golden Mean” （ĐẠO TRUNG DUNG）[MỌI VIỆC ĐỀU PHẢI ĐƯỢC TIẾT CHẾ] - Logic (LOGIC HỌC) - Người viết cuốn “Vật lý học” đầu tiên - Scientific method.（PHƯƠNG PHÁP KHOA HỌC – PHÉP DIỄN DỊCH）5、Athens: The Arts & SciencesKỊCH: - Aeschylus “Prometheus bị xiềng” - Sophocles “Antigone”,“Oedipus làm vua” - Euripides “Alcestis”, “Medea”, “ác “Những phụ nữ ở Trojan”KHOA HỌC: - Thales, Pythago, Archimede, Euclide  - Eratosthenes: tính được độ dài kinh tuyến trái đất – 39.000km. - Hippocrates 5. NGHỆ THUẬT VÀ KHOA HỌCSử họcThucydides (460 – 395 TCN): nhà sử học lớn của Hy Lạp.“Lịch sử chiến tranh Peloponnesus” – miêu tả cuộc chiến tranh giữa Sparta và Athena.Sau khi Alexander qua đời năm 323 TCN, Đế chế của ông tan rã.Sự truyền bá văn hóa Hy Lạp rộng rãi tại toàn bộ Tây Á, Ai Cập, Trung Á và Ấn Độ.Thời đại Hy Lạp hóa kéo dài từ năm 334 TCN đến năm 30 TCN, khi La Mã chinh phục Hy Lạp.VĂN MINH LA Mà CỔ ĐẠIA. CƠ SỞ HÌNH THÀNH:ĐẦU THIÊN KỶ THỨ II TCN: NGƯỜI ITALIOT – NGƯỜI LATINH.ĐẦU THẾ KỶ X TCN: NGƯỜI ETRUSQUE TỪ TIỂU Á + NGƯỜI HY LẠP VÀ CELTE.NGƯỜI LATINH DẦN CHINH PHỤC CÁC NHÓM NGƯỜI KHÁC VÀ ĐÓNG VAI TRÒ THỦ LĨNH.B. CÁC THỜI KỲ LỊCH SỬ:VĂN MINH LA Mà SƠ KHAINƯỚC CỘNG HÒA LA Mà (509TCN – 27 TCN)TỪ CỘNG HÒA ĐẾN ĐẾ QUỐC LA Mà (27TCN – 476)I. VĂN MINH LA Mà SƠ KHAITHỜI KỲ VƯƠNG CHÍNH (753 TCN-509 TCN)CHÍNH THỂ QUÂN CHỦVUA（REX）VIỆN NGUYÊN LÃOĐẠI HỘI NHÂN DÂNTheo truyền thuyết thì có cả thảy 7 vị vua. Vị vua đầu tiên của La Mã là Romulus (cùng với em là Remus, họ đã sáng lập nên thành phố La Mã, đặt theo tên Romulus) II. NƯỚC CỘNG HÒA LA Mà (509TCN – 27 TCN)SỰ ĐẤU TRANH GIỮA GIAI CẤP BÌNH DÂN VÀ QUÝ TỘC.QUÝ TỘC: HƯỞNG QUÁ NHIỀU QUYỀN LỢIBÌNH DÂN: KHÔNG ĐƯỢC PHÁP LUẬT BẢO HỘ, ĐỊA VỊ KINH TẾ THẤP KÉM, KHÔNG ĐƯỢC LÀM VIỆC TRONG CƠ QUAN NHÀ NƯỚC.KẾT QUẢ:471 TCN BẮT ĐẦU LẬP PHÁP CHO NHÂN DÂN450 TCN XUẤT HIỆN LUẬN THÀNH VĂN367 TCN XUẤT HIỆN BÌNH DÂN LÀM QUAN LẬP PHÁPTHỂ CHẾ CHÍNH TRỊ CỦA THỜI KỲ CỘNG HÒAVIỆN NGUYÊN LÃOHỘI NGHỊ BÁCH NHÂN ĐOÀNĐẠI HỘI CÔNG DÂNQUAN CHẤP CHÍNH, QUAN TÀI PHÁN, QUAN KIỂM SÁT, NHÀ ĐỘC TÀI.TỪ THÀNH BANG ĐẾN ĐẾ QUỐC：SỰ BÀNH TRƯỚNG CỦA CỘNG HÒA LA MÃCHINH PHỤC NGƯỜI ETRUSQUELÀM CHỦ BÁN ĐẢO ÝCHIẾN THẮNG ĐẾ CHẾ CARTHAGECHIẾM ĐẤT ĐAI Ở ĐỊA TRUNG HẢI VÀ CHÂU ÂU, LẬP THUỘC ĐỊA Ở BẮC PHICHIẾM SYRIA, MACEDONIA VÀ AI CẬPCHẾ ĐỘ TAM HÙNG LẦN THỨ NHẤT (TỪ 60 TCN)POMPEY – CRASUS – CAESAR44 TCN, CAESAR BỊ ÁM SÁT.III.TỪ CỘNG HÒA ĐẾN ĐẾ QUỐC LA Mà (27TCN – 476)Xà HỘI LA Mà BỘC LỘ NHỮNG MÂU THUẪN SÂU SẮC.TƯỚNG LĨNH ĐƯỢC ĐỀ CAO, KHUYNH HƯỚNG SỬ DỤNG BẠO LỰC CHIẾM ƯU THẾ SỰ XUẤT HIỆN CỦA CHẾ ĐỘ ĐỘC TÀI.CHẾ ĐỘ TAM HÙNG LẦN THỨ HAI (TỪ 43 TCN)ANTONIUSLEPIDUSOCTAVIUS  HOÀNG ĐẾ  “THỜI HOÀNG KIM” (30 TCN – 14 TCN) ĐƯỢC SUY TÔN LÀ AUGUSTUS (ĐẤNG TỐI CAO, ĐẠI ĐẾ)THẾ KỶ II, LÃNH THỔ ĐẾ CHẾ LA Mà ĐƯỢC MỞ RỘNG HẾT CỠ (NỬA LỤC ĐỊA CHÂU ÂU + MỘT SỐ VÙNG Ở CHÂU PHI VÀ TRUNG CẬN ĐÔNG).THẾ KỶ III, LA Mà BƯỚC VÀO THỜI KỲ SUY TÀN.395, ĐẾ CHẾ LA Mà BỊ CHIA 2: TÂY LA Mà ĐÓNG ĐÔ Ở ROMA, ĐÔNG LA Mà ĐÓNG ĐÔ Ở CONSTANTINOPLE.476, TÂY LA Mà DIỆT VONG.1453, ĐÔNG LA Mà DIỆT VONG.C. NHỮNG THÀNH TỰUI. CHỮ VIẾTTỒN TẠI HAI LOẠI CHỮ VIẾT QUAN TRỌNG NHẤT:CHỮ LATINH NGÔN NGỮ CỦA QUYỀN LỰCCHỮ HY LẠP NGÔN NGỮ CỦA VĂN HÓA ĐÂY LÀ NGUỒN GỐC CỦA NHIỀU NGÔN NGỮ CHÂU ÂU HIỆN ĐẠI (Ý, TÂY BAN NHA, BỒ ĐÀO NHA, PHÁP) II. VĂN HỌCCHỊU ẢNH HƯỞNG MẠNH MẼ CỦA HY LẠP.MỘT NGƯỜI LA Mà ĐƯỢC XEM LÀ THỰC SỰ CÓ HỌC KHI NÀO AM HIỂU TIẾNG HY LẠP NHƯ TIẾNG MẸ ĐẺ.LIVIUS ANDRONICUS: DỊCH THƠ HOMERMARCUS TULIUS CICERO “NHÀ HÙNG BIỆN”JULIUS CAESAR: “BÌNH PHẨM VỀ CUỘC CHIẾN TRANH Ở XỨ GAULE”III. SỬ HỌCFABIUS: NGƯỜI MỞ ĐẦU CHO SỬ HỌC LA MÃ.CATO: “NGUỒN GỐC”POLIBIUS: “THÔNG SỬ”TITUS LIVIUS: “LỊCH SỬ LA MÔ DÀI 142 CHƯƠNGIV. TÔN GIÁOZEUSHERAATHENAAPHRODITEPOSEIDONJUPITERJUNOMINERVAVENUSNEPTUNESỰ RA ĐỜI CỦA CƠ ĐỐC GIÁO –CÔNG GIÁOTỪ DO THÁI GIÁO ĐẾN CƠ ĐỐC GIÁOCUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP CỦA JESUS: BỐN SÁCH PHÚC ÂM TRONG TÂN ƯỚC: “MATHIƠ” (MATHIEU), “MÁC” (MARK), “LUCA”(LUKE), “GIĂNG” (JOHN)TƯ TƯỞNG CHỦ ĐẠO“NƯỚC CỦA ĐỨC CHÚA TRỜI”“TÌNH YÊU THƯƠNG”SỰ TRUYỀN BÁ CỦA ĐẠO CÔNG GIÁOTHẾ KỶ I: CHỦ YẾU NÔ LỆ VÀ DÂN NGHÈO TỰ DO THEO ĐẠOTHẾ KỶ II: BỘ PHẬN TRUNG LƯU THEO ĐẠO313 Constantinus : 《SẮC LỆNH MILANO CHẤM DỨT THẢM SÁT CÁC TÍN ĐỒ CÔNG GIÁO》325 ĐẠI HỘI GIÁO CHỦ Ở NICE337 Constantinus CHỊU PHÉP RỬA TỘI, MỞ ĐẦU SỰ KIỆN CÁC HOÀNG ĐẾ THEO CÔNG GIÁOCUỐI TK IV, Theodosius CÔNG NHẬN CÔNG GIÁO LÀ QUỐC GIÁOTHẾ KỶ II TCN, NGƯỜI LA Mà CHINH PHỤC ĐƯỢC HY LẠPThe Glory is Greece!The Grandness is Rome!“VINH QUANG THUỘC VỀ HY LẠPSỰ VĨ ĐẠI THUỘC VỀ LA MÔV. LUẬT PHÁP LUẬT “MƯỜI HAI BẢNG” – 450 TCNVI. NGHỆ THUẬTĐIÊU KHẮCKIẾN TRÚCKIẾN TRÚCTRUNG TÂM THÀNH PHỐ: QUẢNG TRƯỜNGTÂY ÂU TRUNG ĐẠIViệc kinh thành La Mã bị thất thủ vào năm 476 được coi là mốc đánh dấu sự sụp đổ của đế quốc Tây La Mã. Trên đống hoang tàn của đế quốc La Mã, hàng loạt các quốc gia mới ra đời. I. ĐÊM TRƯỜNG TRUNG CỔTrung thế kỷ (V-XV) là sự tượng trưng của lạc hậu và bảo thủ.Chế độ phong kiến cát cứ xuất hiện trở lại.Nô lệ và nông dân tự do dần trở thành nông nô.Kinh tế tự cung tự cấp giết chết kinh tế hàng hóa – thương nghiệp.Văn học nghệ thuật kiệt quệ. Nạn mù chữ phổ biến.Giáo hội nắm nhiều quyền lực.MỘT SỐ THÀNH TỰUĐầu TK XI, các hoạt động thương mại ở Tây Âu bắt đầu nhộn nhịp trở lại.Nỗi khát khao tri thức kích thích dân thành thị, đặc biệt là trong giới thương nhân và chủ các cơ sở tiểu thủ công nghiệp.Nhiều trường tư được dựng lên, các đại học ra đời vào TK XII.Universitas (cộng đồng)  UniversityTK XIV – TK XVIIII. KỶ NGUYÊN KHÁM PHÁPHONG TRÀO VĂN HÓA PHỤC HƯNGXuất hiện đầu tiên ở Florence, Ý - thế kỷ XIV.Quan hệ tư bản chủ nghĩa và giai cấp tư sản.Đi tìm trong thành tựu văn hóa cổ đại những yếu tố có lợi để đấu tranh chống lại ý thức hệ và nền văn hóa Trung cổ.Lan sang những nước châu Âu khác vào TK XV - XVI.Nội dungChống giáo hội và phong kiến Ca ngợi tình yêu tổ quốc Xóa bỏ những xiềng xích về tư tưởng, giải phóng con ngườiChống lại những quan điểm phản khoa học và chủ nghĩa duy tâmVĂN HỌCDante “Thần khúc”.Francois Rabelais: “Cuộc đời không có giá trị của người khổng lồ Gargantua và người con Pantagruel”Cervantes: “Don Quijote”Shakespeare: “Hamlet”, “Romeo và Juliet”, “Othello” v.vNGHỆ THUẬTXuất phát đầu tiên ở Florencia, Ý.Đạt đến đỉnh cao vào thế kỷ XVI: Leonardo da Vinci, Michelangelo, Raphaelo v.vKHOA HỌC TỰ NHIÊNKORPERNIKBRUNOGALLILEONHỮNG CẢI CÁCH TÔN GIÁO Ở TÂY ÂU TK XVIPhong trào văn hóa Phục Hưng đã phá vỡ sự độc tài tinh thần của giáo hội.Sang thế kỉ XVI, giai cấp tư sản muốn loại bỏ những điều trong giáo lí không phù hợp với cuộc sống kinh doanh của mình, họ muốn những giáo lí phải phù hợp với trào lưu kinh doanh và lối sống của những người giàu có mới nổi lên. Sự ra đời của đạo Tin Lành (Đức – Thụy Sĩ – Pháp – Anh - ).Thời kỳ này chính là nền tảng cho sự phát triển của bành trướng thuộc địa, củng cố sức mạnh ở các quốc gia thuộc Đại Tây Dương của Anh Quốc, Pháp, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đồng thời mở rộng tầm ảnh hưởng của châu Âu tới châu Mỹ, châu Phi, Ấn Độ và phương Đông. Thời kỳ này là bước ngoặt cho cuộc cách mạng công nghiệp và một thời kỳ tri thức được gọi là trào lưu Khai sáng.