Học thuyết kinh tế của trường phái trọng thương

KQHT 3. HỌC THUYẾT KINH TẾ CỦA TRƯỜNG PHÁI TRỌNG THƯƠNGGiảng viên: Nguyễn Văn Vũ AnBộ môn Tài chính – Ngân hàngHoàn cảnh xuất hiệnChủ nghĩa Trọng thương ra đời và phát triển vào những năm thế kỷ XV, XVI, XVII, ở Anh và ở PhápCùng với những phát kiến mới về địa lý và phát triển hàng hải đã thúc đẩy việc giao thương quốc tế rộng mở. Mở đầu bằng việc tìm ra con đường biển từ Tây Âu sang Ấn Độ, Christophe Columbus tìm ra Châu Mỹ ( chủ yếu Mexico và Pêru ) đã làm cho mậu dịch quốc tế phát triển mạnh mẽ mở ra cho các nước Tâu Âu khả năng mới để làm giàuHoàn cảnh xuất hiện Của cải sinh ra từ thương mại nên hình thành tư tưởng Trọng thương. Từ đó thế lực của tầng lớp thương nhân cũng được tăng cường và ngày càng trở thành bá chủ xã hộiNhững nội dung chủ yếu của Chủ nghĩa Trọng thươngHọ coi tiền tệ (vàng và bạc) là biểu hiện của tài sản và sự giàu có của một quốc giaKhối lượng tiền tệ chỉ có thể được gia tăng bằng con đường ngọai thươngCác nhà Trọng thương rất coi trọng vai trò của nhà nước trong phát triển kinh tế, thương nhân cần dựa vào nhà nước và nhà nước phối hợp bảo vệ thương nhânCác giai đọan phát triển của chủ nghĩa Trọng thương Giai đọan I: ( thế kỷ XV-XVII ): thời kỳ “tích lũy tiền tệ” của CNTB, khuynh hướng chung là dùng biện pháp hành chính, tức sự can thiệp nhà nước để giải quyết các vấn đề kinh tế Giai đọan II: ( thế kỷ XVI – XVII ) còn gọi là chủ nghĩa Trọng thương thương mại, mở rộng buôn bán hàng hóa để làm giàu cho quốc giaCác sắc thái của phong trào Trọng thươngChủ nghĩa Trọng thương ở AnhĐại biểu cho giai đọan thứ I của chủ nghĩa Trọng thương ở Anh là William Stafford: chú ý vấn đề giử khối lượng tiền tệ không bị hao hụt bằng cách dùng những biện pháp hành chính, nhà nước trực tiếp can thiệp vào lưu thông tiền tệĐến giai đọan II, sang thế kỷ XVII, đại biểu cho giai đọan này là Thomas Mun: phát triển lý luận về bảng “Cân đối thương mại”, rằng thương mại là hòn đá thử vàng đối với sự phồn thịnh một quốc gia, không có phương pháp nào khác để kiếm tiền trừ thương mại, nếu xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu thì quỹ tiền tệ sẽ tăng lênCác sắc thái của phong trào Trọng thươngChủ nghĩa Trọng thương ở PhápMột quốc gia giàu có là một quốc gia có nhiều tiền và khối lượng tiền tệ chỉ có thể được gia tăng bằng con đường ngọai thương. A Moncrétien cho rằng: : “Nội thương là chiếc ống dẫn dầu, ngọai thương là chiếc máy bơm, thương nhân là người nối liền các ngành nghề trong xã hội”Đối với thương nhân thì Collbert cho rằng có thể dành cho họ những quyền ưu tiên đặc biệt như: khỏi đi lính, theo tôn giáo nào cũng được v.v.. Các sắc thái của phong trào Trọng thươngChủ nghĩa Trọng thương ở Tây Ban NhaCác nhà Trọng thương Tây Ban Nha được cũng chủ trương tích lũy nhiều tiền (vàng) để làm giàu cho đất nước. Nhà nước nên cấm mang ra khỏi đất nước các loại quý kim dưới bất kỳ hình thức nào