Hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp và cách hạch toán

1 DANH MôC HÖ THèNG TµI KHO¶N KÕ TO¸N DOANH NGHIÖP Sè TT Sè hiÖu TK T£N TµI KHO¶N Ghi chó CÊp 1 CÊp 2 1 2 3 4 5 lo¹i tk 1 TµI S¶N NG¾N H¹N 01 111 TiÒn mÆt 1111 TiÒn ViÖt Nam 1112 Ngo¹i tÖ 1113 Vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý 02 112 TiÒn göi Ng©n hµng Chi tiÕt theo tõng ng©n hµng 1121 TiÒn ViÖt Nam 1122 Ngo¹i tÖ 1123 Vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý 03 113 TiÒn ®ang chuyÓn 1131 TiÒn ViÖt Nam 1132 Ngo¹i tÖ 04 121 §Çu t− chøng kho¸n ng¾n h¹n 1211 Cæ phiÕu 1212 Tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu, kú phiÕu 05 128 §Çu t− ng¾n h¹n kh¸c 1281 TiÒn göi cã kú h¹n 1288 §Çu t− ng¾n h¹n kh¸c 06 129 Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t− ng¾n h¹n 07 131 Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Chi tiÕt theo ®èi t−îng 08 133 ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ 1331 ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ cña hµng hãa, dÞch vô 1332 ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ cña TSC§ 09 136 Ph¶i thu néi bé 1361 Vèn kinh doanh ë c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc 1368 Ph¶i thu néi bé kh¸c 10 138 Ph¶i thu kh¸c 1381 Tµi s¶n thiÕu chê xö lý 1385 Ph¶i thu vÒ cæ phÇn ho¸ 1388 Ph¶i thu kh¸c 11 139 Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi 2 Sè TT Sè hiÖu TK T£N TµI KHO¶N Ghi chó CÊp 1 CÊp 2 1 2 3 4 5 12 141 T¹m øng Chi tiÕt theo ®èi t−îng 13 142 Chi phÝ tr¶ tr−íc ng¾n h¹n 14 144 CÇm cè, ký quü, ký c−îc ng¾n h¹n 15 151 Hµng mua ®ang ®i ®−êng 16 152 Nguyªn liÖu, vËt liÖu Chi tiÕt theo yªu cÇu qu¶n lý 17 153 C«ng cô, dông cô 18 154 Chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh dë dang 19 155 Thµnh phÈm 20 156 Hµng hãa 1561 Gi¸ mua hµng hãa 1562 Chi phÝ thu mua hµng hãa 1567 Hµng hãa bÊt ®éng s¶n 21 157 Hµng göi ®i b¸n 22 158 Hµng ho¸ kho b¶o thuÕ §¬n vÞ cã XNK ®−îc lËp kho b¶o thuÕ 23 159 Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho 24 161 Chi sù nghiÖp 1611 Chi sù nghiÖp n¨m tr−íc 1612 Chi sù nghiÖp n¨m nay LO¹I TK 2 TµI S¶N DµI H¹N 25 211 Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh 2111 Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc 2112 M¸y mãc, thiÕt bÞ 2113 Ph−¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn 2114 ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý 2115 C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm 2118 TSC§ kh¸c 26 212 Tµi s¶n cè ®Þnh thuª tµi chÝnh 27 213 Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh 3 Sè TT Sè hiÖu TK T£N TµI KHO¶N Ghi chó CÊp 1 CÊp 2 1 2 3 4 5 2131 QuyÒn sö dông ®Êt 2132 QuyÒn ph¸t hµnh 2133 B¶n quyÒn, b»ng s¸ng chÕ 2134 Nh·n hiÖu hµng ho¸ 2135 PhÇn mÒm m¸y vi tÝnh 2136 GiÊy phÐp vµ giÊy phÐp nh−îng quyÒn 2138 TSC§ v« h×nh kh¸c 28 214 Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh 2141 Hao mßn TSC§ h÷u h×nh 2142 Hao mßn TSC§ thuª tµi chÝnh 2143 Hao mßn TSC§ v« h×nh 2147 Hao mßn bÊt ®éng s¶n ®Çu t− 29 217 BÊt ®éng s¶n ®Çu t− 30 221 §Çu t− vµo c«ng ty con 31 222 Vèn gãp liªn doanh 32 223 §Çu t− vµo c«ng ty liªn kÕt 33 228 §Çu t− dµi h¹n kh¸c 2281 Cæ phiÕu 2282 2288 Tr¸i phiÕu §Çu t− dµi h¹n kh¸c 34 229 Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t− dµi h¹n 35 241 X©y dùng c¬ b¶n dë dang 2411 Mua s¾m TSC§ 2412 X©y dùng c¬ b¶n 2413 Söa ch÷a lín TSC§ 36 242 Chi phÝ tr¶ tr−íc dµi h¹n 37 243 Tµi s¶n thuÕ thu nhËp ho·n l¹i 38 244 Ký quü, ký c−îc dµi h¹n LO¹I TK 3 Nî PH¶I TR¶ 39 311 Vay ng¾n h¹n 40 315 Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ 41 331 Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n Chi tiÕt theo ®èi 4 Sè TT Sè hiÖu TK T£N TµI KHO¶N Ghi chó CÊp 1 CÊp 2 1 2 3 4 5 t−îng 42 333 ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n−íc 3331 ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép 33311 ThuÕ GTGT ®Çu ra 33312 ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu 3332 ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt 3333 ThuÕ xuÊt, nhËp khÈu 3334 ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 3335 ThuÕ thu nhËp c¸ nh©n 3336 ThuÕ tµi nguyªn 3337 ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt 3338 C¸c lo¹i thuÕ kh¸c 3339 PhÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c 43 334 Ph¶i tr¶ ng−êi lao ®éng 3341 Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 3348 Ph¶i tr¶ ng−êi lao ®éng kh¸c 44 335 Chi phÝ ph¶i tr¶ 45 336 Ph¶i tr¶ néi bé 46 337 Thanh to¸n theo tiÕn ®é kÕ ho¹ch hîp ®ång x©y dùng DN x©y l¾p cã thanh to¸n theo tiÕn ®é kÕ ho¹ch 47 338 Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c 3381 Tµi s¶n thõa chê gi¶i quyÕt 3382 Kinh phÝ c«ng ®oµn 3383 B¶o hiÓm x· héi 3384 B¶o hiÓm y tÕ 3385 Ph¶i tr¶ vÒ cæ phÇn ho¸ 3386 NhËn ký quü, ký c−îc ng¾n h¹n 3387 Doanh thu ch−a thùc hiÖn 3388 Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c 48 341 Vay dµi h¹n 49 342 Nî dµi h¹n 50 343 Tr¸i phiÕu ph¸t hµnh 3431 MÖnh gi¸ tr¸i phiÕu 3432 ChiÕt khÊu tr¸i phiÕu 3433 Phô tréi tr¸i phiÕu 51 344 NhËn ký quü, ký c−îc dµi h¹n 52 347 ThuÕ thu nhËp ho·n l¹i ph¶i tr¶ 5 Sè TT Sè hiÖu TK T£N TµI KHO¶N Ghi chó CÊp 1 CÊp 2 1 2 3 4 5 53 351 Quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm 54 352 Dù phßng ph¶i tr¶ LO¹I TK 4 VèN CHñ Së H÷U 55 411 Nguån vèn kinh doanh 4111 Vèn ®Çu t− cña chñ së h÷u 4112 ThÆng d− vèn cæ phÇn C.ty cæ phÇn 4118 Vèn kh¸c 56 412 Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n 57 413 Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i 4131 Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i ®¸nh gi¸ l¹i cuèi n¨m tµi chÝnh 4132 Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i trong giai ®o¹n ®Çu t− XDCB 58 414 Quü ®Çu t− ph¸t triÓn 59 415 Quü dù phßng tµi chÝnh 60 418 C¸c quü kh¸c thuéc vèn chñ së h÷u 61 419 Cæ phiÕu quü C.ty cæ phÇn 62 421 Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 4211 Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi n¨m tr−íc 4212 Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi n¨m nay 63 431 Quü khen th−ëng, phóc lîi 4311 Quü khen th−ëng 4312 Quü phóc lîi 4313 Quü phóc lîi ®· h×nh thµnh TSC§ 64 441 Nguån vèn ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n ¸p dông cho DNNN 65 461 Nguån kinh phÝ sù nghiÖp Dïng cho c¸c c«ng ty, T.Cty cã nguån kinh phÝ 4611 Nguån kinh phÝ sù nghiÖp n¨m tr−íc 4612 Nguån kinh phÝ sù nghiÖp n¨m nay 66 466 Nguån kinh phÝ ®· h×nh thµnh TSC§ 6 Sè TT Sè hiÖu TK T£N TµI KHO¶N Ghi chó CÊp 1 CÊp 2 1 2 3 4 5 LO¹I TK 5 Doanh thu 67 511 Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô 5111 Doanh thu b¸n hµng hãa 5112 Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm Chi tiÕt theo 5113 Doanh thu cung cÊp dÞch vô yªu cÇu 5114 Doanh thu trî cÊp, trî gi¸ qu¶n lý 5117 Doanh thu kinh doanh bÊt ®éng s¶n ®Çu t− 68 512 Doanh thu b¸n hµng néi bé ¸p dông khi 5121 Doanh thu b¸n hµng hãa cã b¸n hµng 5122 Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm néi bé 5123 Doanh thu cung cÊp dÞch vô 69 515 Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh 70 521 ChiÕt khÊu th−¬ng m¹i 71 531 Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 72 532 Gi¶m gi¸ hµng b¸n LO¹I TK 6 CHI PHÝ S¶N XUÊT, KINH DOANH 73 611 Mua hµng ¸p dông 6111 Mua nguyªn liÖu, vËt liÖu ph−¬ng 6112 Mua hµng hãa ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú 74 621 Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp 75 622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 76 623 Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ¸p dông cho 6231 Chi phÝ nh©n c«ng ®¬n vÞ x©y l¾p 6232 Chi phÝ vËt liÖu 6233 Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt 6234 Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng 6237 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 6238 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 7 Sè TT Sè hiÖu TK T£N TµI KHO¶N Ghi chó CÊp 1 CÊp 2 1 2 3 4 5 77 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 6271 Chi phÝ nh©n viªn ph©n x−ëng 6272 Chi phÝ vËt liÖu 6273 Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt 6274 Chi phÝ khÊu hao TSC§ 6277 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 6278 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 78 631 Gi¸ thµnh s¶n xuÊt PP. K kª ®Þnh kú 79 632 Gi¸ vèn hµng b¸n 80 635 Chi phÝ tµi chÝnh 81 641 Chi phÝ b¸n hµng 6411 Chi phÝ nh©n viªn 6412 Chi phÝ vËt liÖu, bao b× 6413 Chi phÝ dông cô, ®å dïng 6414 Chi phÝ khÊu hao TSC§ 6415 Chi phÝ b¶o hµnh 6417 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 6418 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 82 642 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 6421 Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý 6422 Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý 6423 Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng 6424 Chi phÝ khÊu hao TSC§ 6425 ThuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ 6426 Chi phÝ dù phßng 6427 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 6428 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c LO¹I TK 7 THU NHËP KH¸C 83 711 Thu nhËp kh¸c Chi tiÕt theo ho¹t ®éng 8 LO¹I TK 8 CHI PHÝ KH¸C 84 811 Chi phÝ kh¸c Chi tiÕt theo ho¹t ®éng 85 821 Chi phÝ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 8211 Chi phÝ thuÕ TNDN hiÖn hµnh 8212 Chi phÝ thuÕ TNDN ho·n l¹i LO¹I TK 9 X¸C §ÞNH KÕT QU¶ KINH DOANH 86 911 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh LO¹I TK 0 TµI KHO¶N NGOµI B¶NG 001 Tµi s¶n thuª ngoµi 002 VËt t−, hµng hãa nhËn gi÷ hé, nhËn gia c«ng Chi tiÕt theo yªu cÇu qu¶n lý 003 Hµng hãa nhËn b¸n hé, nhËn ký göi, ký c−îc 004 Nî khã ®ßi ®· xö lý 007 Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i 008 Dù to¸n chi sù nghiÖp, dù ¸n 9 Gi¶i ThÝch Néi DUNG, KÕt CÊu Vµ PH¦¥NG Ph¸p GHI ChÐp Tµi Kho¶n KÕ To¸n Lo¹i Tµi Kho¶n I Tµi S¶n Ng¾n H¹n Lo¹i tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã, t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng, gi¶m tµi s¶n ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp, cã thêi gian sö dông, lu©n chuyÓn, thu håi vèn trong mét kú kinh doanh hoÆc trong mét n¨m. Tµi s¶n ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i d−íi h×nh th¸i tiÒn, hiÖn vËt (vËt t−, hµng ho¸), d−íi d¹ng ®Çu t− ng¾n h¹n vµ c¸c kho¶n nî ph¶i thu. Tµi s¶n ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp bao gåm: Vèn b»ng tiÒn; C¸c kho¶n ®Çu t− tµi chÝnh ng¾n h¹n; C¸c kho¶n ph¶i thu; Hµng tån kho vµ c¸c tµi s¶n ng¾n h¹n kh¸c. Thuéc lo¹i tµi kho¶n nµy cßn bao gåm tµi kho¶n chi sù nghiÖp. H¹ch to¸n kÕ to¸n tµi s¶n ng¾n h¹n cÇn l−u ý: 1. KÕ to¸n c¸c lo¹i tµi s¶n thuéc tµi s¶n ng¾n h¹n ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ quy ®Þnh cho tõng lo¹i tµi s¶n: Vèn b»ng tiÒn, ®Çu t− ng¾n h¹n, c¸c kho¶n ph¶i thu, c¸c kho¶n t¹m øng, c¸c kho¶n cÇm cè, ký c−îc, ký quü ng¾n h¹n, hµng tån kho...… 2. §èi víi c¸c lo¹i tµi s¶n ng¾n h¹n thuéc nhãm ®Çu t− ng¾n h¹n, c¸c tµi kho¶n nî ph¶i thu, hµng tån kho ®−îc ®¸nh gi¸ vµ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ trªn c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n theo gi¸ gèc. Cuèi niªn ®é kÕ to¸n nÕu gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®−îc cña hµng tån kho thÊp h¬n gi¸ gèc th× ®−îc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, ®èi víi c¸c kho¶n ph¶i thu ®· ®−îc ph©n lo¹i lµ kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi hoÆc cã kh¶ n¨ng kh«ng thu håi ®−îc th× ®−îc lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Kho¶n dù phßng gi¶m gi¸, dù phßng ph¶i thu khã ®ßi kh«ng ®−îc ghi trùc tiÕp vµo c¸c tµi s¶n ng¾n h¹n mµ ph¶i ph¶n ¸nh trªn mét tµi kho¶n riªng (Tµi kho¶n dù phßng) vµ ®−îc ghi chÐp, xö lý theo quy ®Þnh cña chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh. Tµi kho¶n dù phßng gi¶m gi¸, dù phßng ph¶i thu khã ®ßi vÒ tµi s¶n ng¾n h¹n ®−îc sö dông ®Ó ®iÒu chØnh gi¸ trÞ ghi sæ kÕ to¸n cña tµi s¶n ng¾n h¹n nh»m x¸c ®Þnh ®−îc gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®−îc cña c¸c tµi s¶n ng¾n h¹n trªn B¶ng C©n ®èi kÕ to¸n. Lo¹i tµi kho¶n Tµi s¶n ng¾n h¹n cã 24 tµi kho¶n, chia thµnh 6 nhãm: Nhãm Tµi kho¶n 11 - Vèn b»ng tiÒn, cã 3 tµi kho¶n: - Tµi kho¶n 111 - TiÒn mÆt; - Tµi kho¶n 112 - TiÒn göi Ng©n hµng; - Tµi kho¶n 113 - TiÒn ®ang chuyÓn. 10 Nhãm Tµi kho¶n 12 - §Çu t− tµi chÝnh ng¾n h¹n, cã 3 tµi kho¶n: - Tµi kho¶n 121 - §Çu t− chøng kho¸n ng¾n h¹n; - Tµi kho¶n 128 - §Çu t− ng¾n h¹n kh¸c; - Tµi kho¶n 129 - Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t− ng¾n h¹n. Nhãm Tµi kho¶n 13 - C¸c kho¶n ph¶i thu, cã 5 tµi kho¶n: - Tµi kho¶n 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng; - Tµi kho¶n 133 - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ; - Tµi kho¶n 136 - Ph¶i thu néi bé; - Tµi kho¶n l38 - Ph¶i thu kh¸c; - Tµi kho¶n 139 - Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Nhãm Tµi kho¶n 14 - øng tr−íc, cã 3 tµi kho¶n: - Tµi kho¶n 141 - T¹m øng; - Tµi kho¶n 142 - Chi phÝ tr¶ tr−íc ng¾n h¹n; - Tµi kho¶n 144 - CÇm cè, ký quü, ký c−îc ng¾n h¹n. Nhãm Tµi kho¶n 15 - Hµng tån kho, cã 9 tµi kho¶n: - Tµi kho¶n 151 - Hµng mua ®ang ®i ®−êng; - Tµi kho¶n 152 - Nguyªn liÖu, vËt liÖu; - Tµi kho¶n 153 - C«ng cô, dông cô; - Tµi kho¶n 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh dë dang; - Tµi kho¶n 155 - Thµnh phÈm; - Tµi kho¶n 156 - Hµng ho¸; - Tµi kho¶n 157 - Hµng göi ®i b¸n; - Tµi kho¶n 158 - Hµng ho¸ kho b¶o thuÕ; - Tµi kho¶n 159 - Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Nhãm Tµi kho¶n 16 - Chi sù nghiÖp, cã 1 tµi kho¶n: - Tµi kho¶n 161 - Chi sù nghiÖp. 11 Nhãm Tµi Kho¶n 11 Vèn B»ng TiÒn C¸c tµi kho¶n vèn b»ng tiÒn dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng, gi¶m c¸c lo¹i vèn b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp, gåm: TiÒn mÆt t¹i quü tiÒn mÆt, tiÒn göi ë c¸c Ng©n hµng vµ c¸c kho¶n tiÒn ®ang chuyÓn. H¹ch To¸n Vèn B»ng TiÒn CÇn T¤N Träng Mét Sè QUY §Þnh SAU 1. H¹ch to¸n vèn b»ng tiÒn ph¶i sö dông mét ®¬n vÞ tiÒn tÖ thèng nhÊt lµ §ång ViÖt Nam, trõ tr−êng hîp ®−îc phÐp sö dông mét ®¬n vÞ tiÒn tÖ th«ng dông kh¸c. 2. ë nh÷ng doanh nghiÖp cã ngo¹i tÖ nhËp quü tiÒn mÆt hoÆc göi vµo Ng©n hµng ph¶i quy ®æi ngo¹i tÖ ra §ång ViÖt Nam theo tû gi¸ hèi ®o¸i t¹i ngµy giao dÞch (Tû gi¸ hèi ®o¸i giao dÞch thùc tÕ, hoÆc tû gi¸ giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh) ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Tr−êng hîp mua ngo¹i tÖ vÒ nhËp quü tiÒn mÆt, göi vµo Ng©n hµng hoÆc thanh to¸n c«ng nî ngo¹i tÖ b»ng §ång ViÖt Nam th× ®−îc quy ®æi ngo¹i tÖ ra §ång ViÖt Nam theo tû gi¸ mua hoÆc tû gi¸ thanh to¸n. Bªn Cã c¸c TK 1112, 1122 ®−îc quy ®æi ngo¹i tÖ ra §ång ViÖt Nam theo tû gi¸ trªn sæ kÕ to¸n TK 1112 hoÆc TK 1122 theo mét trong c¸c ph−¬ng ph¸p: B×nh qu©n gia quyÒn, NhËp tr−íc, xuÊt tr−íc; NhËp sau, xuÊt tr−íc; Gi¸ thùc tÕ ®Ých danh (nh− mét lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt). Nhãm Tµi kho¶n Vèn b»ng tiÒn cã nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ ph¶i quy ®æi ngo¹i tÖ ra §ång ViÖt Nam, ®ång thêi ph¶i h¹ch to¸n chi tiÕt ngo¹i tÖ theo nguyªn tÖ. NÕu cã chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i th× ph¶n ¸nh sè chªnh lÖch nµy trªn c¸c TK doanh thu, chi phÝ tµi chÝnh (nÕu ph¸t sinh trong giai ®o¹n SXKD, kÓ c¶ doanh nghiÖp SXKD cã ho¹t ®éng ®Çu t− XDCB) hoÆc ph¶n ¸nh vµo TK 413 (NÕu ph¸t sinh trong giai ®o¹n ®Çu t− XDCB - giai ®o¹n tr−íc ho¹t ®éng). Sè d− cuèi kú cña c¸c tµi kho¶n vèn b»ng tiÒn cã gèc ngo¹i tÖ ph¶i ®−îc ®¸nh gi¸ l¹i theo tû gi¸ giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt Nam c«ng bè ë thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o tµi chÝnh n¨m. Ngo¹i tÖ ®−îc kÕ to¸n chi tiÕt theo tõng lo¹i nguyªn tÖ trªn Tµi kho¶n 007 "Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i" (Tµi kho¶n ngoµi B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n). 3. §èi víi vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý ph¶n ¸nh ë nhãm tµi kho¶n vèn b»ng tiÒn chØ ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®¨ng ký kinh doanh vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý. vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý ph¶i theo dâi sè l−îng, träng l−îng, quy c¸ch, phÈm chÊt vµ gi¸ trÞ cña tõng thø, tõng lo¹i. Gi¸ trÞ vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý ®−îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ (Gi¸ ho¸ ®¬n hoÆc gi¸ ®−îc thanh to¸n) khi tÝnh gi¸ xuÊt vµng, b¹c, kim 12 khÝ quý, ®¸ quý cã thÓ ¸p dông 1 trong 4 ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng tån kho. Nhãm tµi kho¶n 11 - Vèn b»ng tiÒn, cã 3 tµi kho¶n: - Tµi kho¶n 111 - TiÒn mÆt; - Tµi kho¶n 112 - TiÒn göi Ng©n hµng; - Tµi kho¶n 113 - TiÒn ®ang chuyÓn. 13 Tµi Kho¶n 111 TiÒn MÆt Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thu, chi, tån quü t¹i quü doanh nghiÖp bao gåm: TiÒn ViÖt Nam, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý. H¹ch To¸n Tµi Kho¶n Nµy CÇn T¤N Träng Mét sè Quy §Þnh SAU 1. ChØ ph¶n ¸nh vµo TK 111 "TiÒn mÆt" sè tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ thùc tÕ nhËp, xuÊt quü tiÒn mÆt. §èi víi kho¶n tiÒn thu ®−îc chuyÓn nép ngay vµo Ng©n hµng (kh«ng qua quü tiÒn mÆt cña ®¬n vÞ) th× kh«ng ghi vµo bªn Nî TK 111 "TiÒn mÆt" mµ ghi vµo bªn Nî TK 113 "TiÒn ®ang chuyÓn". 2. C¸c kho¶n tiÒn mÆt do doanh nghiÖp kh¸c vµ c¸ nh©n ký c−îc, ký quü t¹i doanh nghiÖp ®−îc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nh− c¸c lo¹i tµi s¶n b»ng tiÒn cña ®¬n vÞ. 3. Khi tiÕn hµnh nhËp, xuÊt quü tiÒn mÆt ph¶i cã phiÕu thu, phiÕu chi vµ cã ®ñ ch÷ ký cña ng−êi nhËn, ng−êi giao, ng−êi cho phÐp nhËp, xuÊt quü theo quy ®Þnh cña chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n. Mét sè tr−êng hîp ®Æc biÖt ph¶i cã lÖnh nhËp quü, xuÊt quü ®Ýnh kÌm. 4. KÕ to¸n quü tiÒn mÆt ph¶i cã tr¸ch nhiÖm më sæ kÕ to¸n quü tiÒn mÆt, ghi chÐp hµng ngµy liªn tôc theo tr×nh tù ph¸t sinh c¸c kho¶n thu, chi, xuÊt, nhËp quü tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ vµ tÝnh ra sè tån quü t¹i mäi thêi ®iÓm. 5. Thñ quü chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ nhËp, xuÊt quü tiÒn mÆt. Hµng ngµy thñ quü ph¶i kiÓm kª sè tån quü tiÒn mÆt thùc tÕ, ®èi chiÕu sè liÖu sæ quü tiÒn mÆt vµ sæ kÕ to¸n tiÒn mÆt. NÕu cã chªnh lÖch, kÕ to¸n vµ thñ quü ph¶i kiÓm tra l¹i ®Ó x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ kiÕn nghÞ biÖn ph¸p xö lý chªnh lÖch. 6. ë nh÷ng doanh nghiÖp cã ngo¹i tÖ nhËp quü tiÒn mÆt ph¶i quy ®æi ngo¹i tÖ ra §ång ViÖt Nam theo tû gi¸ giao dÞch thùc tÕ cña nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, hoÆc tû gi¸ giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô kinh tÕ ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Tr−êng hîp mua ngo¹i tÖ vÒ nhËp quü tiÒn mÆt ngo¹i tÖ b»ng §ång ViÖt Nam th× ®−îc quy ®æi ngo¹i tÖ ra §ång ViÖt Nam theo tû gi¸ mua hoÆc tû gi¸ thanh to¸n. Bªn Cã TK 1112 ®−îc quy ®æi ngo¹i tÖ ra §ång ViÖt Nam theo tû gi¸ trªn sæ kÕ to¸n TK 1112 theo mét trong c¸c ph−¬ng ph¸p: B×nh qu©n gia quyÒn; NhËp tr−íc, xuÊt tr−íc; NhËp sau, xuÊt tr−íc; Gi¸ thùc tÕ ®Ých danh (nh− mét lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt). TiÒn mÆt b»ng ngo¹i tÖ ®−îc h¹ch to¸n chi tiÕt theo tõng lo¹i nguyªn tÖ trªn TK 007 "Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i" (TK ngoµi B¶ng C©n ®èi kÕ to¸n). 7. §èi víi vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý ph¶n ¸nh ë tµi kho¶n tiÒn mÆt chØ ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®¨ng ký kinh doanh vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý ë c¸c doanh nghiÖp cã vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý nhËp quü tiÒn mÆt th× viÖc nhËp, xuÊt ®−îc h¹ch to¸n nh− c¸c lo¹i hµng tån kho, khi sö dông ®Ó thanh to¸n chi tr¶ ®−îc h¹ch to¸n nh− ngo¹i tÖ. 14 KÕt CÊu Vµ Néi DUNG Ph¶n ¸nh Cña Tµi Kho¶n 111 - TiÒn MÆt Bªn Nî: - C¸c kho¶n tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý nhËp quü; - Sè tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý thõa ë quü ph¸t hiÖn khi kiÓm kª. - Chªnh lÖch t¨ng tû gi¸ hèi ®o¸i do ®¸nh gi¸ l¹i sè d− ngo¹i tÖ cuèi kú (®èi víi tiÒn mÆt ngo¹i tÖ). Bªn Cã: - C¸c kho¶n tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý xuÊt quü; - Sè tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý thiÕu hôt ë quü ph¸t hiÖn khi kiÓm kª; - Chªnh lÖch gi¶m tû gi¸ hèi ®o¸i do ®¸nh gi¸ l¹i sè d− ngo¹i tÖ cuèi kú (®èi víi tiÒn mÆt ngo¹i tÖ). Sè d− bªn Nî: C¸c kho¶n tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý cßn tån quü tiÒn mÆt. Tµi kho¶n 111 - TiÒn mÆt, cã 3 tµi kho¶n cÊp 2: - Tµi kho¶n 1111 - TiÒn ViÖt Nam: Ph¶n ¸nh t×nh h×nh thu, chi, tån quü tiÒn ViÖt Nam t¹i quü tiÒn mÆt. - Tµi kho¶n 1112 - Ngo¹i tÖ: Ph¶n ¸nh t×nh h×nh thu, chi, t¨ng, gi¶m tû gi¸ vµ tån quü ngo¹i tÖ t¹i quü tiÒn mÆt theo gi¸ trÞ quy ®æi ra §ång ViÖt Nam. - Tµi kho¶n 1113 - Vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý nhËp, xuÊt, tån quü. PH¦¥NG Ph¸p H¹ch To¸n KÕ To¸n Mét Sè NghiÖp Vô KINH TÕ Chñ YÕu 1. Thu tiÒn b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, cung cÊp lao vô, dÞch vô nhËp quü tiÒn mÆt cña ®¬n vÞ: - Tr−êng hîp b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ vµ doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ, kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô theo gi¸ b¸n ch−a cã thuÕ GTGT, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt (Tæng gi¸ thanh to¸n) Cã TK 3331 - ThuÕ GTGT ph¶i nép (33311). 15 Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô (Gi¸ b¸n ch−a cã thuÕ GTGT) Cã TK 512 - Doanh thu b¸n hµng néi bé (Gi¸ ch−a cã thuÕ GTGT). - Khi b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô kh«ng thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT, hoÆc thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp, kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ tæng gi¸ thanh to¸n, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô (Tæng gi¸ thanh to¸n) Cã TK 512 - Doanh thu b¸n hµng néi bé (Tæng gi¸ thanh to¸n). 2. Khi nhËn ®−îc tiÒn cña Ng©n s¸ch Nhµ n−íc thanh to¸n vÒ kho¶n trî cÊp, trî gi¸ b»ng tiÒn mÆt, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt Cã TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n−íc (3339). 3. Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh, c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ vµ doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ (nh−: Thu l·i ®Çu t− ng¾n h¹n, dµi h¹n, thu vÒ thanh lý, nh−îng b¸n TSC§,...) b»ng tiÒn mÆt nhËp quü, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt (Tæng gi¸ thanh to¸n) Cã TK 3331 - ThuÕ GTGT ph¶i nép (33311) Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (Gi¸ ch−a cã thuÕ GTGT) Cã TK 711 - Thu nhËp kh¸c (Gi¸ ch−a cã thuÕ GTGT). 4. Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh, c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT vµ doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc kh«ng thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT b»ng tiÒn mÆt, khi nhËp quü, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh Cã TK 711 - Thu nhËp kh¸c. 5. Rót tiÒn göi Ng©n hµng vÒ nhËp quü tiÒn mÆt; vay dµi h¹n, ng¾n h¹n, vay kh¸c b»ng tiÒn mÆt (TiÒn ViÖt Nam hoÆc ngo¹i tÖ), ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111, 1112) Cã TK 112 - TiÒn göi Ng©n hµng ( 1121, 1122) Cã c¸c TK 311, 341,... 6. Thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ nhËp quü tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt(1111, 1112) 16 Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 136 - Ph¶i thu néi bé Cã TK 138 - Ph¶i thu kh¸c (1388) Cã TK 141 - T¹m øng. 7. Thu håi c¸c kho¶n ®Çu t− ng¾n h¹n, c¸c kho¶n ký c−îc, ký quü hoÆc thu håi c¸c kho¶n cho vay nhËp quü tiÒn mÆt, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111, 1112) Cã TK 121 - §Çu t− chøng kho¸n ng¾n h¹n; hoÆc Cã TK 128 - §Çu t− ng¾n h¹n kh¸c Cã TK 138 - Ph¶i thu kh¸c Cã TK 144 - CÇm cè, ký quü, ký c−îc ng¾n h¹n Cã TK 244 - Ký quü, ký c−îc dµi h¹n Cã TK 228 - §Çu t− dµi h¹n kh¸c. 8. NhËn kho¶n ký quü, ký c−îc cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c b»ng tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111, 1112) Cã TK 338 - Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c (Kho¶n ký quü, ký c−îc ng¾n h¹n) Cã TK 344 - NhËn ký quü, ký c−îc dµi h¹n. 9. C¸c kho¶n thõa quü tiÒn mÆt ph¸t hiÖn khi kiÓm kª ch−a x¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt Cã TK 338 - Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c (3381). 10. Khi nhËn ®−îc vèn do ®−îc giao, nhËn vèn gãp b»ng tiÒn mÆt, ghi: Nî TK 111 - TiÒn mÆt Cã TK 411 - Nguån vèn kinh doanh. 11. XuÊt quü tiÒn mÆt göi vµo tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng, ghi: Nî TK 112 - TiÒn göi Ng©n hµng Cã TK 111 - TiÒn mÆt. 12. XuÊt quü tiÒn mÆt mua chøng kho¸n ng¾n h¹n, dµi h¹n hoÆc ®Çu t− vµo c«ng ty con, ®Çu t− vµo c«ng ty liªn kÕt, gãp vèn liªn doanh, ghi: Nî TK 121 - §Çu t− chøng kho¸n ng¾n h¹n Nî TK 221 - §Çu t− vµo c«ng ty con Nî TK 222 - Vèn gãp liªn doanh 17 Nî TK 223 - §Çu t− vµo c«ng ty liªn kÕt Nî TK 228 - §Çu t− dµi h¹n kh¸c Cã TK 111 - TiÒn mÆt. 13. XuÊt quü tiÒn mÆt ®em ®i ký quü, ký c−îc, ghi: Nî TK 144 - CÇm cè, ký quü, ký c−îc ng¾n h¹n Nî TK 244 - Ký quü, ký c−îc dµi h¹n Cã TK 111 - TiÒn mÆt. 14. XuÊt quü tiÒn mÆt mua TSC§ ®−a ngay vµo sö dông: - Tr−êng hîp mua TSC§ vÒ sö dông cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ, ghi: Nî TK 211 - Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh (Gi¸ mua ch−a cã thuÕ GTGT) Nî TK 213 - TSC§ v« h×nh (Gi¸ mua ch−a cã thuÕ GTGT) Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ (1332) Cã TK 111 - TiÒn mÆt. - Tr−êng hîp mua TSC§ vÒ sö dông cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng.ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc kh«ng thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT hoÆc sö dông cho ho¹t ®éng sù nghiÖp, dù ¸n ®−îc trang tr¶i b»ng nguån kinh phÝ sù nghiÖp, dù ¸n hoÆc sö dông cho ho¹t ®éng v¨n ho¸, phóc lîi ®−îc trang tr¶i b»ng quü khen th−ëng, phóc lîi, ghi: Nî c¸c TK 211, 213,... (Tæng gi¸ thanh to¸n) Cã TK 111 - TiÒn mÆt (Tæng gi¸ thanh to¸n). NÕu TSC§ mua s¾m b»ng nguån vèn ®Çu t− XDCB hoÆc Quü §Çu t− ph¸t triÓn vµ ®−îc dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh, kÕ to¸n ghi t¨ng nguån vèn kinh doanh, khi quyÕt to¸n vèn ®Çu t− XDCB ®−îc duyÖt, ghi: Nî c¸c TK 441, 414,... Cã TK 411 - Nguån vèn kinh doanh. 15. XuÊt quü tiÒn mÆt chi cho ho¹t ®éng ®Çu t− XDCB, chi söa ch÷a lín TSC§ hoÆc mua s¾m TSC§ ph¶i qua l¾p ®Æt ®Ó dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ, ghi: Nî TK 241 - XDCB dë dang Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ (1332) Cã TK 111 - TiÒn mÆt. 16. XuÊt quü tiÒn mÆt mua nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, hµng ho¸ vÒ nhËp kho ®Ó dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t−îng chÞu thuÕ 18 GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ (Theo ph−¬ng ph¸p kª khai th−êng xuyªn), ghi: Nî TK 152 - Nguyªn liÖu, vËt liÖu Nî TK 153 - C«ng cô, dông cô Nî TK 156 - Hµng ho¸ (Gi¸ mua ch−a cã thuÕ GTGT) Nî TK 157 - Hµng göi ®i b¸n Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ (1331) Cã TK 111 - TiÒn mÆt. 17. XuÊt quü tiÒn mÆt mua vËt t−, hµng ho¸ dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ, nhËp kho (Theo ph−¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k