Giới  thiệu về kinh tế học ứng dụng trong quản trị doanh nghiệp

1CHUYÊN  ĐỀ  1 GIỚI  THIỆU  VỀ   KINH  TẾ  HỌC  ỨNG  DỤNG  TRONG   QUẢN  TRỊ  DOANH  NGHIỆP   (  KTH  QL) PGS.TS    Đỗ  Phú  Trần  Tình NỘI  DUNG I. TỔNG  QUAN  VỀ  KINH  TẾ  HỌC II. KINH  TẾ  HỌC  QUẢN  LÝ 2 I. TỔNG QUAN VỀ KINH TẾ HỌC - Tại sao con người phải quan tâm đến kinh tế ? - Kinh tế là gì ? 3 41.  Một  số  khái  niệm -­ Kinh  tế  học  : Kinh tế học là môn khoa học nghiên cứu cách thức phân bổ và sử dụng nguồn tài nguyên hữu hạn để đáp ứng nhu cầu vô hạn của con người. Chi  phí  cơ  hội  ??? 5 6Góc độ nghiên cứu Kinh tế học vi mô Kinh tế học vĩ mô nghiên cứu các bộ phận hợp thành nền kinh tế: hộ gia đình, doanh nghiệp nghiên cứu nền kinh tế dưới góc độ tổng thể 7Phương pháp Kinh tế học thực chứng Kinh tế học chuẩn tắc Mô tả và giải thích các hiện tượng kinh tế một cách khách quan, khoa học Đưa ra những quan điểm, chỉ dẫn mang tính cá nhân, chủ quan 82. Ba vấn đề cơ bản của kinh tế học Sản xuất cái gì? Số lượng bao nhiêu? Sản xuất như thế nào? Sản  xuất cho ai  ? 9 9 Ø Nguyên lý 1 : Con người phải đối mặt với sự đánh đổi. Ø Nguyên lý 2 : Chi phí cơ hội của một thứ là cái mà bạn phải từ bỏ để có được nó. Ø Nguyên lý 3 : Con người duy lý suy nghĩ tại điểm cận biên. Ø Nguyên lý 4 : Con người phản ứng với các kích thích . 3.  10  nguyên lý của Kinh tế học Con người ra quyết định như thế nào ? 10 10 Con   người   tương   tác  với   nhau   như  thế   nào  ?   Ø Nguyên lý 5 : Thương mại làm cho mọi người đều có lợi. Ø Nguyên lý 6 : Thị trường luôn là phương thức tốt để tổ chức hoạt động kinh tế. Ø Nguyên lý 7 : Đôi khi chính phủ có thể cải thiện được kết cục thị trường. 11 11 Nền  kinh   tế  vận   hành  như   thế  nào  ?   Ø Nguyên lý 8 : Mức sống của một nước phụ thuộc vào năng lực sản xuất hàng hoá và dịch vụ của nước đó. Ø Nguyên lý 9 : Giá cả tăng lên khi Chính phủ in quá nhiều tiền. Ø Nguyên lý 10 : Chính phủ phải đối mặt với sự đánh đổi ngắn hạn giữa lạm phát và thất nghiệp. 12 Phong  tục,  tập  quán,   truyền  từ  đời  này  sang  đời   khác Hệ thống kinh tế truyền thống 4.   Cách   giải   quyết   3  vấn   đề Quan  hệ  cung,  cầu,   giá  cả Hệ  thống  kinh   tế  thị  trường Hệ  thống  kinh  tế   hỗn  hợp Cơ  chế  thị  trường  +  sự   can  thiệp  của  chính  phủ Hệ  thống  chỉ  tiêu  kế   hoạch  pháp  lệnh Hệ  thống  kinh   tế  chỉ  huy II. KINH TẾ HỌC QUẢN LÝ 1. Mối quan hệ giữa kinh tế học quản lý với các khoa học khác Mục tiêu kinh tế học quản lý giúp lãnh đạo trong quá trình ra quyết định. Để ra quyết định nhà quản trị cần kết hợp giữa lý thuyết kinh tế học với các khoa học ra quyết định. Kinh tế học truyền thống (vi mô và vĩ mô) đặt nền tảng cho kinh tế học quản lý. Kinh tế học vi mô nặng về mô tả, ít chỉ ra sự vận hành. Kinh tế học quản lý nặng về ra quyết định. 13 Ví  dụ  1:  Những  bước  thăng  trầm  của   hãng  Walt  Disney - 1929: thành lập do một nhà nghệ thuật lớn. Nổi tiếng với các phim hoạt hình: Bạch tuyết, Vua sư tử - 1966: Người sáng lập mất, hãng kém năng động. Tập trung vào kinh doanh các công viên theo chủ đề như: Disneyland ở California và Walt Disney World ở Florida. - 1980: lượng khách giảm từ 15 triệu triệu (1980) xuống còn 9,9 (1984) 14 - 1984: Micheal D. Eisner đảm nhận CEO Nhờ những kỹ thuật khác nhau về phân tích kinh tế ứng dụng trong doanh nghiệp. Chẳng hạn như nhờ nghiên cứu chứng minh rằng: tăng quảng cáo sẽ tăng số lượt khách vào công viên và tăng lợi nhuận. Hãng đã tiến hành thành công một loạt chiến lượt quảng cáo. Hãng đã có Kết quả rực rỡ. Lợi nhuận từ 100 triệu (1984) đã lên 800 triệu (1993). 15 -­ Quyết định mở của công viên mới ở ngoại ô Pari, Euro Disneyland vào năm 1992 đã dẫn đến thất bại trong 2 năm 1993, 1994. => Dù rất có ích nhưng phân tích kinh tế ứng dụng trong quản lý doanh nghiệp không thể luôn luôn đảm bảo chắc chắn thành công. 16 -­ Quyết định quản trị là hành vi sáng tạo của nhà quản trị nhằm giải quyết một vấn đề trên cơ sở hiểu biết các qui luật vận động khách quan và phân tích thông tin về môi trường quản trị. Các  bước  ra  quyết  định  quản  trị   CÁC  BƯỚC  RA   QUYẾT  ĐỊNH NỘI  DUNG BƯỚC 1: Xác định vấn đề cần giải quyết Giải quyết vấn đề gì? Giải quyết để làm gì? BƯỚC 2: Liệt kê tất cả các yếu tố ảnh hưởng Phân tích SWOT BƯỚC 3: thu thập và chọn lọc thông tin Cần thu nhập những thông tin gì ? ở đâu? Kiểm tra, đánh giá thông tin như thế nào? CÁC  BƯỚC  RA   QUYẾT  ĐỊNH NỘI  DUNG BƯỚC 4: Lựa chọn giải pháp Tìm kiếm các giải pháp, so sánh, đánh giá và lựa chọn giải pháp tốt nhất. BƯỚC 5: Thực hiện quyết định Lập kế hoạch hành động. Xác định : Ai thực hiện ? Tiến độ thực hiện? Thực hiện bằng phương tiện nào? BƯỚC 6: Đánh giá kết quả thực hiện So sánh kết quả đạt được với mục tiêu đề ra. Tìm kiếm sai lệch, phân tích nguyên nhân, đưa ra giải pháp sửa chữa Chức  năng  và  yêu  cầu  của   quyết  định  quản  trị   CHỨC  NĂNG NỘI  DUNG ĐỊNH   HƯỚNG Gắn với mục tiêu chung của doanh nghiệp BẢO  ĐẢM Có đủ các nguồn lực khả thi để thực hiện PHỐI  HỢP Xác định rõ quan hệ, vai trò, của từng đơn vị cá nhân PHÁP  LỆNH Mệnh lệnh , buộc đối tượng bị quản trị thi hành YÊU  CẦU NỘI  DUNG TÍNH  KHOA   HỌC Nhận thức đúng quy luật và dựa vào nguồn thông tin chính xác TÍNH  THỐNG   NHẤT Không có sự mâu thuẫn và xung đột ĐÚNG  THẦM   QUYỂN Nằm trong phạm vi quyền hạn và trách nhiệm của cấp bậc quản trị VỀ  THỜI  GIAN Đúng lúc, kịp thời, thời điểm bắt đầu và kết thúc ĐỐI  TƯỢNG   CỤ  THỂ Nơi ra và nơi thực hiện quyết định. HÌNH  THỨC Rõ ràng, chính xác và đơn nghĩa 22 CÁC  VẤN  ĐỀ  QUẢN   LÝ  ĐẶT  RA  YÊU  CẦU   PHẢI  RA  QUYẾT  ĐỊNH KÍNH  TẾ  HỌC  QUẢN  LÝ QUYẾT   ĐỊNH Lý thuyết kinh tế học Khoa học ra quyết định 2  chức  năng  của  KTHQL - Là công cụ phân tích cơ bản cho các môn học như marketing, tài chính, sản xuất - Cho phép phối hợp các môn học khác nhau thành một thể thống nhất để thực hiện các mục tiêu của doanh nghiệp. 23 Phân tích quyết định quản lý DISNEY ĐÃ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ BẤT ĐỒNG LỢI ÍCH NHƯ THẾ NÀO 1984: Micheal D. Eisner đảm nhận CEO. Hội đồng QT của Disney chấp nhận trả cho Ông mức lương 750,000 USD/Năm và khoản tiền thưởng 2% phần lợi nhuận ròng cao hơn tỷ suất sinh lời 9% trên vốn chủ sở hữu. Ngoài ra, Eisner còn được quyền mua 2 triệu cổ phiếu của Disney với giá 14USD/cổ phiếu trong suốt 5 năm hợp đồng ? 24 a. Vào cuối năm 1984, vốn chủ sở hữa của Disney tăng lên tới khoảng 1,15 tỷ USD. Tiền thưởng của Eisner là bao nhiêu nếu lợi nhuận ròng trong năm là 100 triệu USD? 200 triệu $ ? b. Tiền thương của Eisner năm 1986 là 2,6 triệu USD, năm 1987 là 6 triệu. Cộng với các khoản có được từ mua cổ phiếu, thu nhập của ông năm 1988 lên 41 triệu USD, năm 1993 lên tới 202 triệu USD. Có phải các cổ đông của Disney đã thúc đẩy Ông làm việc cật lực để tăng lợi nhuận cho Hãng? 25 c. Một cổ đông đã đầu tư 100 USD để mua 1 cổ phần ở Disney vào đầu nhiệm kỳ làm việc của Eisner thấy tài sản mình tăng lên 1460 USD vào năm 1994. Có phải vì lý do này mà các cổ đông đã không hề phản kháng gì cả? d. Có lần Eisner đã nói: “cần làm việc như khi bằng vốn của riêng mình”. Nếu các giám đốc làm như vậy, và nếu thái độ của họ đối với rủi ro cũng như với các yếu tố khác đều giống như thái độ các cổ đông, có thể có vấn đề bất đồng lợi ích hay không ? 26 Lời  giải a. Vì  9%  của  1.15  tỷ  =  103  triệu  USD Nếu  lợi  nhuân  ròng  100  triệu  không  có   thưởng. Nếu  lợi  nhuận  ròng  200  triêu  thưởng  thì   thưởng  =  (200  – 103)  x  0,02  =  1.93  triệu  $ b.  Đúng c.  Đúng d.  Không 27