Giáo trình Sản xuất cây giống

ượng + Sâu bệnh hại - Cây đem ra trồng + Cây khỏe, to, mập, cứng cáp, rễ thẳng, + Không bị sâu bệnh và dập nát Hình: 2.3.4: Cây dưa chuột chuẩn bị đem trồng 3.2. Huấn luyện dưa chuột trước khi xuất vườn - Khi cây chuẩn bị đem trồng thì ngừng tưới nước 1-2 ngày nhằm làm cho cây cứng cáp. - Trước khi trồng nên tưới đẫm cho dễ nhổ cây khỏi khay, không bị vỡ bầu, đứt rễ. 4. Cây giống ớt ngọt 4.1. Tiêu chuẩn cây giống xuất vườn - Cây con đủ tiêu chuẩn trồng là cây có chiều cao 10-12cm, có khoảng 6 lá thật, khỏe mạnh, thân thẳng, tuổi cây khoảng 25-30 ngày sau khi gieo. Hình 2.3.5: Cây ớt đủ tiêu chuẩn đem trồng 4.2. Huấn luyện ớt ngọt trước khi xuất vườn - Khi cây chuẩn bị đem trồng thì ngừng tưới nước 1-2 ngày nhằm làm cho cây cứng cáp. - Trước khi trồng nên tưới đẫm cho dễ nhổ cây khỏi khay, không bị vỡ bầu, đứt rễ. B. Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Các câu hỏi 1.1. Cây giống đem trồng cần có những tiêu chuẩn gì ? 1.2. Các kỹ thuật huấn luyện cây con trước khi đem trồng ? 2. Các bài thực hành 2.1. Bài thực hành số 3.3.1: Phân loại cây giống trước khi xuất vườn 2.2. Bài thực hành số 3.3.2: Sắp xếp cây giống vào thùng và vận chuyển HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ ĐUN I. Vị trí, tính chất của mô đun: - Vị trí: + Mô đun sản xuất cây giống là mô đun được bố trí sau mô đun chuẩn bị trước gieo trồng rau công nghệ cao. - Tính chất: + Đây là mô đun kỹ năng chuyên môn nghề kỹ thuật trồng rau công nghệ cao. II. Mục tiêu: - Trình bày được các bước công việc chuẩn bị làm cây giống; - Xác định loại vườn ươm và hình thức gieo ươm đối với từng loại cây rau cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt; - Thực hiện được các công việc trong sản xuất giống cây và huấn luyện cây trước lúc đem trồng III. Nội dung chính của mô đun: Mã bài Tên bài Loại bài dạy Địa điểm Thời gian Tổng số Lý thuyết Thực hành Kiểm tra* MĐ1 Chuẩn bị làm cây giống Tích hợp Vườn rau 16 4 11 1 MĐ2 Gieo ươm và chăm sóc cây giống Tích hợp Vườn rau 30 8 20 2 MĐ3 Chuẩn bị cây giống xuất vườn Tích hợp Vườn rau 12 2 9 1 Kiểm tra hết mô đun 2 2 Cộng 60 14 40 6 IV. Hướng dẫn thực hiện bài tập thực hành Bài 1: Chuẩn bị làm cây giống 2.1. Bài thực hành số 2.1.1: Điều tra đánh giá các yếu tố xây dựng vườn ươm trồng rau công nghệ cao - Nguồn lực: Gấy, bút, địa điểm xây dựng vườn ươm rau - Cách thức tổ chức: chia các nhóm nhỏ (5 học viên/nhóm), mỗi nhóm nhận nhiệm vụ điều tra tại một địa điểm xây dựng vườn ươm rau - Thời gian hoàn thành: 4 giờ/1 nhóm. - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát sự thực hiện của học viên, dựa theo kết quả điều tra mỗi nhóm báo cáo công tác điều tra - Kết quả và sản phẩm cần đạt được: Phân biệt, lựa chọn các yếu tố xây dựng vườn ươm trồng rau 2.2. Bài thực hành số 2.1.2:Thiết kế các khu sản xuất của vườn ươm trồng rau công nghệ cao - Nguồn lực: Gấy, bút, địa điểm xây dựng vườn ươm rau - Cách thức tổ chức: chia các nhóm nhỏ (5 học viên/nhóm), mỗi nhóm nhận nhiệm vụ thiết kế các khu vườn ươm, vườn trồng tại một địa điểm xây dựng vườn ươm trồng rau - Thời gian hoàn thành: 4 giờ/1 nhóm. - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát sự thực hiện của học viên, dựa theo kết quả điều tra mỗi nhóm báo cáo công tác điều tra - Kết quả và sản phẩm cần đạt được: Phân biệt, lựa chọn các yếu tố xây dựng vườn ươm trồng rau 2.3. Bài thực hành số 2.1.3. Lựa chọn địa điểm xây dựng vườn ươm trồng rau công nghệ cao ? - Nguồn lực: Gấy, bút, các địa điểm xây dựng vườn ươm rau - Cách thức tổ chức: chia các nhóm nhỏ (5 học viên/nhóm), mỗi nhóm nhận nhiệm vụ điều tra tại một địa điểm xây dựng vườn ươm rau, báo cáo kết quả điều tra - Thời gian hoàn thành: 4 giờ/1 nhóm. - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát sự thực hiện của học viên, dựa theo kết lựa chọn địa điểm xây dựng vườn ươm rau - Kết quả và sản phẩm cần đạt được: Phân tích lựa chọn các yếu tố đất đai, địa hình.. 2.4. Bài thực hành số 2.1.4: Nhận biết một số loại hạt túi trồng rau đủ tiêu chuẩn đem trồng, gieo hạt và đề xuất một số biện pháp xử lý hạt giống - Nguồn lực: Các túi hạt giống rau có nguồn gốc và không rõ nguồn gốc - Các thức tổ chức: chia nhóm nhỏ (3 - 5 học viên/nhóm), mỗi nhóm nhận 5 túi hạt giống rau. - Thời gian hoàn thành: 10 phút/nhóm - Phương pháp đánh giá: cho học viên nhận diện túi rau có nguồn gốc, đề xuất biện pháp xử lý hạt giống. - Kết quả và sản phẩm cần đạt được: + Xác định đúng chủng loại hạt rau có nguồn gốc + Đề xuất biện pháp xử lý hạt giống Bài 2: Gieo ươm và chăm sóc cây giống 2.2. Bài thực hành số 2.2.1: Xử lý hạt giống bằng nhiệt độ và tiến hành gieo hạt cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt, - Công việc của nhóm: mỗi nhóm xử lý 0,2 kg hạt giống các loại rau. - Nguồn lực cần thiết: Nước nóng, nước lạnh, chậu đượng nước, hạt giống rau, giá, vải ủ. rơm, cuốc - Địa điểm: Khu nhân giống cây con - Cách thức: chia nhóm nhỏ (3 – 5 học viên/nhóm) - Thời gian cần thiết để thực hiện công việc: 8 giờ - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát thực hiện của học viên, dựa theo tiêu chuẩn trong phiếu đánh giá kỹ năng chuẩn bị đất làm vườn ươm. - Kết quả và sản phẩm phải đạt được: + Hạt nẩy mầm đồng đều + Gieo các loại hạt rau trên các khay 2. Bài thực hành số 2.2.2 : Tưới nước cho cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt ở các giai đoạn sinh trưởng - Công việc của nhóm: mỗi nhóm học viên tiến hành tưới nước cho 100 m2 cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt - Nguồn lực cần thiết: Hệ thống tưới nước - Địa điểm: Vườn sản xuất rau - Cách thức: chia nhóm nhỏ (3 – 5 học viên/nhóm) - Thời gian cần thiết để thực hiện công việc: 8 giờ - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát thực hiện của học viên, dựa theo tiêu chuẩn trong phiếu đánh giá kỹ năng tưới nước cho cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt . - Kết quả và sản phẩm phải đạt được: + Nước tưới đều cho toàn bộ vườn cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt + Đảm bảo lượng nước tưới đầy đủ, phù hợp từng giai đoạn sinh trưởng 3. Bài thực hành số 2.2.3: Kiểm soát sâu bệnh hại cho cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt - Công việc của nhóm: mỗi nhóm học viên tiến kiểm soát sâu bệnh hại cho 200 cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt. - Nguồn lực cần thiết: Mẫu sâu bệnh, thuốc phòng, trừ sâu bệnh hại cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt - Địa điểm: Vườn trồng cây ớt công nghệ cao - Cách thức: chia nhóm nhỏ (3 – 5 học viên/nhóm) - Thời gian cần thiết để thực hiện công việc: 4 giờ - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát thực hiện của học viên, dựa theo tiêu chuẩn trong phiếu đánh giá kỹ năng kiểm soát sâu bệnh hại cho cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt. - Kết quả và sản phẩm phải đạt được: + 200 cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt được kiểm soát sâu bệnh hại + Đảm bảo số cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt giảm đến mức tối thiểu sâu bệnh hại cho cây ớt Bài 3: Chuẩn bị cây giống xuất vườn 3.1. Bài thực hành số 2.3.1: Phân loại cây giống trước khi xuất vườn - Công việc của nhóm: mỗi nhóm chuẩn bị nhổ 10 m2 cây giống - Nguồn lực cần thiết: Rổ, lạt buộc cây giống - Địa điểm: Khu vườn ươm trồng giống rau cà chua, bắp cải. - Cách thức: chia nhóm nhỏ (3 – 5 học viên/nhóm) - Thời gian cần thiết để thực hiện công việc: 5 giờ - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát thực hiện của học viên, dựa theo tiêu chuẩn trong phiếu đánh giá kỹ năng chuẩn bị đất ở vườn sản xuất. - Kết quả và sản phẩm phải đạt được: + Xếp loại các giống theo cấp độ phân loại A, B, C 3.2. Bài thực hành số 2.3.2: Sắp xếp cây giống vào thùng và vận chuyển - Công việc của nhóm: mỗi nhóm học viên sắp xếp 2.000 cây giống vào thùng để vận chuyển đi trồng. - Nguồn lực cần thiết: Cây giống, thùng đựng - Địa điểm: Khu sản xuất giống đến khu trồng rau ở ngoài đồng. - Cách thức: chia nhóm nhỏ (3 – 5 học viên/nhóm) - Thời gian cần thiết để thực hiện công việc: 4 giờ - Phương pháp đánh giá: Giáo viên quan sát thực hiện của học viên, dựa theo tiêu chuẩn trong phiếu đánh giá kỹ năng sắp xếp đóng gói/ - Kết quả và sản phẩm phải đạt được: + Đóng đầy đủ cây giống vào trong thùng + Đảm bảo cây không bị dập nát V. Hướng dẫn đánh giá kết quả học tập 5.1. Bài 1: Chuẩn bị làm cây giống 5.1.1. Bài thực hành số: 2.1.1 Điều tra đánh giá các yếu tố xây dựng vườn ươm trồng rau công nghệ cao Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá - Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến việc xây dựng vườn ươm trồng rau công nghệ cao - Điều tra đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến việc xây dựng vườn ươm trồng rau công nghệ cao - Đối chiếu với quy định về các yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng vườn ươm trồng rau công nghệ cao. - Quan sát và đánh giá kết quả 5.1.2. Bài thực hành số 2.1.2: Thiết kế các khu sản xuất của vườn ươm trồng rau công nghệ cao Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá - Xác định các khu sản xuất của vườn ươm trồng rau công nghệ cao - Thiết kế các khu sản xuất của vườn ươm trồng rau công nghệ cao. - Quan sát cách xác định và thực hiện của người học - Đối chiếu với thiết kế khu sản xuất của vườn ươm trồng rau công nghệ cao. 5.1.3. Bài thực hành số 2.1.3. Lựa chọn địa điểm xây dựng vườn ươm trồng rau công nghệ cao ? Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá - Lựa chọn địa điểm xây dựng vườn ươm trồng rau công nghệ cao - Đối chiếu với yêu cầu về địa điểm khu sản xuất của vườn ươm trồng rau công nghệ cao. 5.1.4. Bài thực hành số 2.1.4: Nhận biết một số loại hạt túi trồng rau đủ tiêu chuẩn đem trồng, gieo hạt và đề xuất một số biện pháp xử lý hạt giống Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá - Tiêu chuẩn hạt giống đem trồng - Gieo hạt - Đề xuất một số biện pháp xử lý hạt giống - Đối chiếu với yêu cầu về hạt giống sản xuất rau công nghệ cao. - Quan sát, đánh giá - Đối chiếu với các biện pháp xử lý hạt giống. 5.2. Bài 2: Kỹ thuật gieo và chăm sóc cây giống 5.2.1. Bài thực hành số 2.2.1: Xử lý hạt giống bằng nhiệt độ và tiến hành gieo hạt cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt, Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá Chuẩn bị dụng cụ, vật tư đủ về sổ lượng và chủng loại. Giám sát, so sánh với bảng dụng cụ vật tư cần dùng để ngâm hạt. Pha nước nóng đảm bảo đúng nhiệt độ theo từng loại hạt. Kiểm tra nhiệt độ nước. Đảm bảo hạt được ngâm ngập trong nước. Quan sát, đánh giá thực tế. Loại bỏ hoàn toàn hạt không đạt chất lượng. Quan sát, đánh giá thực tế. Thời gian thực hiện theo định mức. Theo dõi thời gian và đối chiếu với định mức. Thao tác thực hiện các bước công việc chuẩn xác. Quan sát, kiểm tra thực tế. Gieo hạt đảm bảo không bỏ sót, đúng số lượng và độ sâu lấp hạt. Quan sát thực tế Thời gian thực hiện theo định mức Bấm giờ và đối chiếu định mức doanh nghiệp Đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường Giám sát và đối chiếu với quy định ATLĐ đối với người thực hiện công việc 2. Bài thực hành số 5.2.2 : Tưới nước cho cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt ở các giai đoạn sinh trưởng Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá Xác định thời điểm tưới thích hợp Kiểm tra quy trình tưới nước cho rau Xác định lượng nước tưới đáp ứng yêu cầu Kiểm tra quy trình tưới nước cho rau và đối chiếu với yêu cầu về tưới nước Lựa chọn phương pháp tưới phù hợp Kiểm tra quy trình và phương pháp tưới nước cho rau Thực hiện việc tưới nước đủ về số lượng và đúng kỹ thuật Quan sát thao tác và kiểm tra thực tế Thực hiện việc tiêu đúng thời điểm và đúng kỹ thuật Quan sát, đối chiếu với yêu cầu về tiêu nước Thời gian thực hiện theo định mức Theo dõi thời gian và đối chiếu với định mức công việc Đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường Kiểm tra thực tế và đối chiếu với quy định ATLĐ 3. Bài thực hành số 5.2.3: Kiểm soát sâu bệnh hại cho cây cà chua, dưa chuột, xà lách, ớt ngọt Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá Xác định đúng đối tượng gây hại và bộ phận bị hại So sánh những đặc điểm đối tượng gây hại với đặc điểm phân loại dịch hại, hình chụp.. Xác định đúng loại thuốc cần phòng trừ Đối chiếu với danh mục thuốc BVTV cho phép sử dụng trên cây rau Sử dụng thuốc đúng với quy định Quan sát và đối chiếu với hướng dẫn sử dụng theo khuyến cáo Thao tác thực hiện các bước công việc chuẩn xác; Quan sát thao tác thực hiện Thời gian thực hiện theo định mức; Ghi nhận thời gian từng bước công việc Tuân thủ các quy tắc về an toàn lao động và sử dụng thuốc BVTV Kiểm tra các biện pháp an toàn khi làm việc và sau khi hoàn thành 5.3. Bài 3: Chuẩn bị cây giống xuất vườn 5.3.1. Bài thực hành số 2.3.1: Phân loại cây giống trước khi xuất vườn Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá Dụng cụ, vật tư được chuẩn bị đầy đủ về số lượng, đạt yêu cầu; Kiểm tra dụng cụ và vật tư chuẩn bị theo bảng liệt kê; Phân loại cây giống trong khay theo tiêu chuẩn Kiểm tra bằng thước và cảm quan theo các chỉ tiêu quy định Bố trí từng khay cây giống theo lô Kiểm tra cách bố trí, sắp xếp cây giống theo từng lô trong vườn ươm Cây giống ở các khay trong các lô phân loại sau thời gian chăm sóc có độ đồng đều cao và đủ tiêu chuẩn xuất vườn Quan sát kích thước của cây giống trong mỗi khay và đối chiếu với bảng tiêu chuẩn cây giống xuất vườn Xuất cây giống cần xuất theo từng lô và tránh làm dập nát, gãy cây, vỡ bầu Kiểm tra quá trình xuất cây giống 5.3.2. Bài thực hành số 2.3.2: Sắp xếp cây giống vào thùng và vận chuyển Tiêu chí đánh giá Cách thức đánh giá Dụng cụ, vật tư được chuẩn bị đầy đủ về số lượng, đạt yêu cầu; Kiểm tra dụng cụ và vật tư chuẩn bị theo bảng liệt kê; Sắp xếp cây giống trong thùng theo tiêu chuẩn Quan sát, kiểm tra. Bố trí từng thùng phù hợp Kiểm tra cách bố trí, sắp xếp V. Tài liệu tham khảo [1] https:// www.thuycanhgwall.com [2] https:// www.rauthuycanh.com [3] https:// www.saigonthuycanh.com [4] https:// www.thuycanh.com [5] https:// www.dungdichthuycanh.com [6] https:// www.caythuycanh.com [7] https:// www.thuycanhgiavien.com [8] https:// www.vast.ac.vn.com [9] https:// www.mardgov.vn DANH SÁCH BAN CHỦ NHIỆM XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH, BIÊN SOẠN GIÁO TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP ( Theo Quyết định số 726 /BNN-TCCB ngày 05 tháng 4 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.) 1. Ông: Phạm Thanh Hải 2. Bà: Trần Thị Anh Thư 3. Ông: Phùng Trung Hiếu 4. Bà: Kiều Thị Thuyên 5. Bà: Nguyễn Thị Thao 6. Bà: Lê Phương Hà Chủ tịch Phó chủ tịch Thư ký Ủy viên Ủy viên Ủy viên DANH SÁCH HỘI ĐỒNG NGHIỆM THU CHƯƠNG TRÌNH, GIÁO TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP ( Theo Quyết định số 1347/BNN-TCCB ngày 17 tháng 6 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.) 1. Ông: Đỗ Văn Chung 2. Bà: Đào Thị Hương Lan 3. Ông: Nguyễn Bình Nhự 4. Ông: Hồ Tấn Mỹ 5. Bà: Trịnh Thị Nga Chủ tịch Thư ký Ủy viên Ủy viên Ủy viên