Giáo trình Phần cứng máy tính (Bản mới)

dõi công suất làm việc của CPU Hình B 7.14: Theo dõi công suất làm việc của CPU Lưu ý: Việc nâng cấp CPU chủ yếu là thay thế bộ vi xử lý hiện tại bởi bộ vi xử lý mới có tốc độ làm việc cao hơn. Tuy nhiên việc nâng cấp này chi phí khá cao, phụ thuộc hoàn toàn vào mainboard đang sử dụng, cách làm này thường ít được thực hiện. Nhận diện CPU hiện có về: tên, tốc độ, socket, bus. Mua CPU mới cùng loại nhưng có tốc độ cao hơn, có bus bằng với bus tối đa mà mainboard hỗ trợ. Trong quá trình lắp đặt phải cẩn thận và đảm bảo an toàn về điện. Bo mạch chủ – Mainboard Không thực hiện nâng cấp với bo mạch chủ, vì khi mua bo mạch chủ mới thì phải thay thế các thiết bị khác như CPU, RAM, ... Nếu muốn sử dụng một số công nghệ mới mà mainboard của chúng ta không hỗ trợ thì tốt nhất là mua máy mới. Ví dụ: dual channel, dual VGA, dual core, , ngoài ra trong một số trường hợp có thể mua các thiết bị chuyển đổi nhằm hạn chế chi phí nâng cấp và cũng không phải mua máy mới. Hình B 7.15: Bo mạch chủ và card mở rộng Nâng cấp BIOS Đôi khi cần phải nâng cấp BIOS để hỗ trợ những thiết bị hệ điều hành mới. Lý do phổ biến nhất để nâng cấp BIOS là hỗ trợ các ổ đĩa cứng lớn hơn phạm vi phục vụ của phiên bản BIOS hiện tại. Có hai cách để nâng cấp BIOS: Thay thế chip BIOS mới, là cách đơn giản nhất, nhưng phải cẩn thận nếu không sẽ làm cong hoặc gãy các kết nối trên chip BIOS. Dùng phần mềm: Phương pháp này nguy hiểm hơn vì nếu không chính xác trong quá trình cài đặt hoặc bị mất điện thì máy tính không thể khởi động được. Hình B 7.16: BIOS Các bước thực hiện: Bước 1: Xác định phiên bản hiện hành của BIOS Bước 2: Tải phiên bản mới nhất từ nhà sản xuất bo mạch chính, ví dụ: www.BIOSCentral.com, www.Phoenix.com, www.Ami.com Bước 3: Sử dụng tiện ích cập nhật BIOS như aflash.exe, có thể tìm thấy trên đĩa CD – ROM kèm theo trong mainboard khi mua. Bước 4: Tạo đĩa mềm khởi động, giải nén thư mục BIOS cập nhật và tiện ích cập nhật vào đĩa mềm này. Bước 5: Khởi động từ đĩa mềm vào trong giao diện của DOS, màn hình hiển thị dấu nhắc A:>_ đánh tên tiện ích (ví dụ: aflash.exe) và nhấn enter để bắt đầu. Tiện ích sẽ yêu cầu chúng ta lưu lại phiên bản hiện tại ta nên lưu lại, trong trường hợp BIOS mới không tương thích với phần cứng mới, có thể phục hồi lại phiên bản cũ. Quá trình cập nhật BIOS diễn ra trong vài phút, đừng tắt máy trong suốt quá trình này. Nếu có sai sót trong quá trình này sẽ làm máy không thể khởi động lại được. Chỉ có cách là gửi mainboard đến nhà sản xuất để thay thế chip BIOS khác. Hình minh hoạ cập nhật mainboard ASUS: Hình B 7.17: Tiện ích nâng cấp BIOS trong DOS 7.2.3. Các lưu ý về nâng cấp máy tính + Đồng bộ, tương thích và hiệu quả kinh tế: Khi nâng cấp các thiết bị máy tính cần quan tâm đến tính tương thích, tính đồng bộ và hiệu quả kinh tế cho người sử dụng. Tính tương thích nghĩa là thay thế và kết nối có phù hợp có được hay không. Tính đồng bộ nghĩa là khi thay thế thiết bị mới thì có đồng bộ với các thiết bị đã có nhằm phát huy hiệu suất làm việc tối ưu nhất cho cả hệ thống. Nếu đảm bảo tính tương thích và đồng bộ thì việc nâng cấp vừa làm cải thiện tốc độ của máy tính, đồng thời tiết kiệm kinh tế cho người sử dụng. Nếu việc nâng cấp phần cứng không cải thiện được tốc độ của máy tính như mong đợi thì tốt nhất nên nghĩ đến phương án mua máy mới, khi đó sẽ đảm bảo hiệu quả kinh tế lâu dài về sau. Nếu như máy tính hiện quá cũ hoặc không có thiết bị thay thế thì phải mua máy mới. BÀI TẬP LỚN 1. Mục đích bảo trì và nâng cấp máy tính là gì ? Những nguyên nhân nào phải nâng cấp bảo trì máy tính. Nêu các bước bảo trì máy tính. 2. Khi nào cần nâng cấp máy tính. Các vấn đề cần chú ý khi nâng cấp bảo trì máy. BÀI TẬP ÔN 1. Mục đích bảo trì máy tính dùng để làm gì 2. Người bảo trì thường phải làm gì khi đi bảo máy tính 3. Để nâng cấp Card màn hình ta cần quan tâm điểm nào 4. Để nâng cấp CPU ta cần quan tâm điểm nào 5. Để nâng cấp Ram ta cần quan tâm điểm nào 6. Để nâng cấp BIOS ta cần quan tâm điểm nào BÀI 8: MÁY TÍNH XÁCH TAY Mục tiêu: Sau khi kết thúc bài học, học viên sẽ đạt được: Các kiến thức tổng quát về máy tính xách tay Chọn mua và sử dụng máy tính xách tay Công nghệ Centrino dành cho máy tính xách tay Bảo dưỡng, chẩn đoán và khắc phục sự cố máy tính xách tay 8.1 Giới thiệu Máy tính xách tay (tiếng Anh: laptop computer hay notebook computer) là một máy tính cá nhân nhỏ gọn có thể mang xách được. Nó thường chỉ nặng từ 1-6 kg, tùy thuộc vào kích cỡ, vật liệu và các nhân tố khác. Chiếc máy tính xách tay đầu tiên trên thế giới là một chiếc Osborne 1 ra đời năm 1981. Hình B 8.1: Máy tính xách tay 8.2. Phân loại máy tính xách tay 8.2.1. Máy Laptop Cũng giống máy tính để bàn (Desktop) về chức năng, thành phần cấu tạo nhưng nếu cùng một mức giá thì sức mạnh tính toán của nó có phần kém hơn và các thành phần linh kiện được thu nhỏ lại và được tối ưu cho công việc di động và tiết kiệm điện năng. Máy Laptop cũng được phân chia thành 4 chủng loại khác nhau: Hình B 8.2: Thin anh Light, Ultraportables + Ultraportables: màn hình nhở hơn 12” và trọng lượng dưới 1.7kg, bàn phím thường chỉ có các phím cơ bản (chữ, số và một số phím chức năng cơ bản). Thích hợp cho những doanh nhân phải công tác thường xuyên cần một máy tính nhỏ và nhẹ. Giá thành thường rất mắc, có thời gian sử dụng Pin rất lâu (từ 8h trở lên), sử dụng loại CPU cực kỳ tiết kiệm điện năng (ULV CPU: Ultra Lower Voltage CPU), tích hợp card màn hình onboard và đôi lúc sử dụng loại màn hình cảm ứng. + Thin and Light: màn hình từ 12-14”, trọng lượng từ 1.8-2.8k, có thể thỏa mãn phần nào nhu cầu tính toán của người sử dụng bình thường và thời gian dùng Pin cũng tương đối chấp nhận được (2-6h). Thường kích cỡ của máy phụ thuộc vào kích cỡ của màn hình. + Medium Size Laptops: màn hình từ 14-15.4”, có trọng lượng từ 3-3.5kg, sức mạnh tính toán và thời gian dùng Pin của máy này hơn loại máy Thin and Light. +Desktop Replacemetn Computer: là loại máy có sức mạnh như một máy tính để bàn, tuy nhiên với trọng lượng và kích thước lớn nên việc di chuyển cũng không được thuận tiện lắm. Kích cỡ màn hình có thể từ 17-20”, sử dụng các thành phần linh kiện khá mạnh để có hiệu suất cao trong hoạt động vì vậy thời gian dùng Pin cũng bị hạn chế (thường không quá 3h). 8.2.2. Máy Desknote Là loại máy tính được thiết kế với đầy đủ tính năng như một máy để bàn nhưng có kích thước và trọng lượng gần như máy tính Laptop. Được thíêt kế để tiết kiệm không gian sử dụng nhưng vẫn có kích thước lớn hơn máy Laptop cả về màn hình và bàn phím sử dụng cho nên không phục vụ cho mục đích tính tóan di động, nó cũng không có Pin nuôi như máy Laptop. 8.2.3. Máy Palm/Pocket PC Là loại máy được thíêt kế rất nhỏ gọn (có thể nắm gọn trong lòng bàn tay) nhưng vẫn có một số khả năng của một máy tính. Có hệ điều hành riêng biệt cho thiết bị như Window CE, Windows Mobile, Symbian, Linux, Các phần mềm chạy trên thiết bị cũng đã được thiết kế lại cho phù hợp với phần cứng thiết bị như Word, Excel, Internet Explorer, Windows Media Player, Máy sử dụng loại CPU dành cho thiết bị di động nhỏ, có ROM và RAM để lưu trữ phần mềm của máy, thẻ nhớ mở rộng để lưu trữ dữ liệu người dùng, màn hình cảm ứng, thiết bị trỏ, và các phím điều khiển chức năng phần cứng. Đặc tính quan trọng là các máy Pocket PC hiện nay còn tích hợp thêm chức năng điện thoại. Điều này dẫn đến việc thuận tiện cho người dùng di động vì có một thiết bị đầy đủ chức năng cho công việc hàng ngày. Hình B 8.3: Máy Palm/Pocket PC, desknote 8.3. Đặc trưng của máy Laptop 8.3.1. Các đặc trưng về cấu hình phần cứng Hầu hết các máy tính xách tay sử dụng màn hình LCD kích thước từ 12” với độ phân giải 1024x768 trở lên. Với sự phát triển của công nghệ hiện nay thì màn hình LCD của máy tính xách tay đã tốt hơn trong việc trình bày hình ảnh, độ sáng cao hơn và góc nhìn cũng rộng hơn. Tất cả máy tính xách tay đều dùng loại ổ cứng 2.5” nhỏ hơn so với loại ổ cứng dành cho máy tính để bàn 3.5” vì vậy thường có hiệu suất hoạt động thấp hơn nhưng lại tiêu thụ ít điện năng hơn. Đa số các dòng máy tính xách tay tích hợp card màn hình và âm thanh theo máy vì vậy hạn chế của máy tính xách tay là kém trong việc xử lý đồ họa và chơi game. Tuy nhiên hiện nay ngày càng có nhiều máy tính xách tay sử dụng card màn hình rời để đáp ứng nhu cầu giải trí trên. Máy tính xách tay hầu như có đầy đủ các cổng kết nối như một máy tính để bàn, ngoài ra còn có thêm cổng PCMCI hay Express Card cần thiết cho việc mở rộng thêm chức năng cho máy. CPU dành cho máy tính xách tay cũng rất đa dạng; của hãng Intel có Pentium M, Core Duo, Core2 Duo; của hãng AMD có Athlon Mobile, Turion 64, Sempron Mobile; và một số hãng khác như VIA, Apple, IBM, Motorola, Hầu hết hiện nay máy tính xách tay sử dụng loại Pin Lithium Ion và mới hơn là Lithium Polymer thay thế cho loại Pin Nickel Metal Hydrid với thời gian sử dụng lâu hơn, sạc nhanh hơn và bền hơn. Hầu hết máy tính xách tay có thêm một Adapter ngoài dùng để sạc Pin, thíêt bị ToudPad hoặc Pointer Stick thay thế vị trí của chuột trên máy tính để bàn. Một số máy có thêm Docking Station (đế mở rộng) để có thể bổ sung những thành phần mà máy tính xách tay thiếu so với máy tính để bàn. Tuy nhiên yếu điểm hiện nay là máy tính xách tay chưa có chuẩn chung hay tính tương thích các thiết bị giữa các nhà sản xuất gây khó khăn cho người sử dụng khi thay thế, nâng cấp, sửa chữa. Chuẩn máy tính xách tay Centrino của Intel đã phần nào giải quyết bài toán này. 8.3.2. Chọn mua và sử dụng đúng cách Mua máy tính xách tay loại nào cho tốt ? Mục đích sử dụng chính Mục đích sử dụng chính sẽ ảnh hưởng đến tất cả quyết định của việc lựa chọn cấu hình chiếc MTXT tương lai cũng như khoản ngân sách sẽ đầu tư. Nếu chỉ đơn thuần lướt web, đọc, soạn thảo văn bản thì không cần cấu hình cao nhưng nếu muốn sử dụng tốt các ứng dụng nặng như: đồ họa, chơi game, nghe nhạc, xem phim, ... Thì khoản tiền phải bỏ ra là khá lớn. Do đó hãy suy nghĩ kỹ trước khi quyết định mua để không phải hối tiếc sau này. Tính “xách tay” Mang tiếng là MTXT nhưng không phải máy tính nào cũng dễ dàng “xách tay” như tên gọi của nó (có lẽ MTXT chỉ là để phân biệt với máy tính để bàn). Tính “xách tay” phụ thuộc vào hai yếu tố: kích thước và trọng lượng của máy. Nếu là người năng động hay công việc yêu cầu phải luôn di chuyển thì trọng lượng chiếc MTXT mang theo là điều cần được lưu ý. Còn nếu luôn phải dành phần lớn thời gian của mình để làm việc với máy tính thì một chiếc MTXT với màn hình lớn hẳn sẽ tốt hơn. Tốt nhất nên chọn loại có trọng lượng càng nhẹ càng tốt, màn hình vừa phải (khoảng 12-15 inch) để đảm bảo tính gọn nhẹ, di động của MTXT. Khả năng kết nối Các tính năng ưu việt của MTXT không chỉ nằm trong bản thân nó mà còn ở những thiết bị mà nó có thể kết nối. Do đó, cần xem xét các khả năng kết nối mạng không dây, số lượng cổng USB, cổng Bluetooth, đầu đọc thẻ nhớ... Máy tính càng hiện đại thì khả năng giao tiếp, kết nối của nó càng tốt và tất nhiên giá thành cũng cao. Khả năng kết nối mạng không dây được cho là không thể thiếu đối với các MTXT hiện đại. Bên cạnh đó, số lượng các thiết bị ngoại vi kết nối với máy tính thông qua cổng USB ngày càng nhiều như: camera kỹ thuật số, máy nghe nhạc MP3, máy xem phim MP4, các loại đĩa lưu trữ, chuột quang... dẫn đến đòi hỏi phải có nhiều cổng USB trên MTXT để đáp ứng. Có thể dùng thiết bị chuyển đổi (từ một thành nhiều cổng USB) để gia tăng số lượng cổng USB. Tuy nhiên cũng không nên chọn loại MTXT có ít hơn hai cổng USB. Mua loại tốt nhất Khi quyết định mua MTXT, nếu có thể được, hãy mua loại tốt nhất có thể so với khả năng tài chính của mình và cũng không nên nghĩ đến chuyện sẽ nâng cấp từ từ. Một nhược điểm lớn của MTXT so với máy tính để bàn là khả năng nâng cấp. Nếu như ở máy tính để bàn, có thể dễ dàng nâng cấp từng bộ phận thì điều đó lại rất khó đối với MTXT bởi những thiết kế cơ bản của nó. Đó là chưa kể đến chi phí nâng cấp là khá lớn, thậm chí nếu mua một cái máy tính mới có khi lại tốt hơn. Do đó, cần phải cân nhắc kỹ trước các lựa chọn về bo mạch chủ, dung lượng ổ cứng, tốc độ bộ vi xử lý, hệ thống video, bộ nhớ... Sau đây là một số thương hiệu MTXT co thể tham khảo: Máy tính xách tay Acer: có nhiều chủng loại, kiểu dáng tương đối phù hợp cho nhiều loại người sử dụng (doanh nhân, sinh viên, người dùng gia đình, nam, nữ). Có bề dày kinh nghiệm trong việc sản xuất máy tính xách tay và nhiều tiện ích công nghệ bổ sung, giá thành tương đối dễ dàng chấp nhận hẵn đây là thương hiệu dễ dàng lựa chọn nhất. Đánh giá chung là các máy tính xách tay của Acer có số điểm trung bình về kiểu dáng, mức độ giải trí là trung bình vì thiếu việc kết hợp các thiết bị cao cấp, hiệu suất vừa phải, tuy nhiên rất đa dạng sản phẩm và rất nhanh chóng trong việc thay đổi công nghệ mới và giá cả cho các sản phẩm của mình. Máy tính xách tay HP: đây là nhà sản xuất lớn và đã có chổ đứng nhất định, có nhiều lựa chọn trong việc hổ trợ nâng cấp thiết bị, đâu là dòng máy tính bạn có thể dễ dàng tìm kiếm thiết bị để nâng cấp cũng như sửa chữa trên thị trường hiện nay. Máy tính xách tay của HP có kiểu dáng cũng rất dễ thu hút khách hang, thích hợp cho việc giải trí, hiệu suất làm việc khá, giá thành tương đối nhỉnh hơn so với các dòng máy Acer. Phù hợp cho sinh viên, học sinh, người dùng gia đình và văn phòng. Máy tính xách tay Toshiba: là dòng máy mang tính giải trí cao, giá thành cũng tương đối dễ chấp nhận, kiểu dáng có thể gọi là có chút phá cách nên phù hợp với các người dùng thế hệ trẻ 8X. Máy tính xách tay IBM: là dòng máy mang đậm phong cách cổ điển, kiểu dáng góc cạnh dứt khoát, có tính độ ổn định cao nhưng rất khó cho việc nâng cấp. Đây là loại máy thích hợp cho người dùng có tính cách cứng rắn, phù hợp cho những người như lập trình viên, luật sư, Giá thành cao hơn các dòng máy phổ thông khác. Máy tính xách tay SONY: đây là dòng máy mang đậm sự nữ tính, rất phù hợp với nữ doanh nhân, kết hợp giữa sự hài hòa tinh tế của kiểu dáng và sức mạnh của hệ thống nên giá thành của dòng máy này thường là cao hơn tất cả sản phẩm cùng cấu hình so với các nhà sản xuất khác. Máy tính xách tay DELL: thường có kích cỡ lớn, tích hợp nhiều sức mạnh trong nó. Phù hợp với người dùng đồ họa hay chơi game giải trí. Các dòng máy nội địa và khác: đưa cho người dùng giải pháp dễ dàng chọn lựa cho mình một cầu hình phù hợp với một giá hợp lý, tuy nhiên chưa có nhiều tiện ích và sự hổ trợ cho người sử dụng. Thông tin chi tiết về phần cứng trong chọn mua MTXT: Bộ xử lý (CPU) Bộ xử lý (BXL) Pentium M vẫn là sự lựa chọn tốt. Pentium M đem lại khả năng hoạt động nhanh và thời gian dùng pin lâu. Một số laptop dùng BXL Althon XP-M hoặc các BXL khác của Intel sử dụng điện thế thấp (ultra-low voltage) cũng đem lại hiệu năng cao và cải thiện thời gian dùng pin. Một số model cho laptop tăng thêm khả năng xử lý mạnh mẽ hơn nhờ sử dụng các BXL Intel P4 và AMD Althon 64 cho máy tính để bàn. Tuy nhiên, giải pháp này đem lại hiệu suất cao nhưng nhiệt lượng sẽ tỏa ra nhiều hơn và thời gian dùng pin thấp hơn. Bộ nhớ hệ thống (RAM) Hiện nay, hầu hết laptop đều sử dụng dung lượng bộ nhớ khá lớn, tối thiểu là 256 MB RAM cho tới 512 MB. Trên một số model đắt tiền thì 1 GB RAM hoặc cao hơn. Để sử dụng các chương trình đơn giản như:Word, Excel, hay Email thì dung lượng 256 MB RAM là đáp ứng tốt. Nhưng khi cài đặt và nạp nhiều ứng dụng hơn thì sẽ cần nhiều bộ nhớ hơn, tối thiểu nên trang bị 512 MB RAM. Nếu không quan tâm đến chi phí và có dự định cài đặt một số ứng dụng mạnh, hay chơi games... hãy cố gắng mua 1 GB RAM hoặc hơn. Hình B 8.4: RAM Laptop Khả năng xử lý đồ hoạ Để chạy tốt các phần mềm trình diễn trên màn hình và những tác vụ đòi hỏi khả năng xử lý đồ hoạ, thì lượng bộ nhớ đồ hoạ cần tối thiểu từ 32 MB đến 64 MB RAM. Hãy đảm bảo rằng lượng bộ nhớ này chỉ sử dụng cho đồ hoạ chứ không phải lấy từ bộ nhớ hệ thống. Các laptop sử dụng bộ nhớ hệ thống làm bộ nhớ đồ hoạ giúp tiết kiệm chi phí, nhưng khả năng xử lý đồ hoạ chậm chạp. Nếu hay chơi games hay sử dụng với mục đích giải trí, nên trang bị lượng bộ nhớ từ 64 MB cho đến 128 MB. Tuy nhiên, khả năng xử lý đồ hoạ không những phụ thuộc vào lượng bộ nhớ mà còn phụ thuộc rất lớn vào bộ xử lý đồ hoạ. Những laptop sử dụng bộ xử lý đồ hoạ của ATI và Nvidia như: Mobility Radeon và GeForce2Go... luôn là lựa chọn tốt nhất. Màn hình Màn hình cho laptop ngày càng lớn hơn, đẹp hơn, có góc nhìn rộng và thời gian đáp ứng tốt hơn. Hiện nay, kích thước màn hình cho laptop có thể lên tới 14.1 "hoặc 15". Một số hãng còn tung ra những sản phẩm lên tới 16" hoặc 17", nhưng giá cả có phần hơi đắt Khi lựa chọn cũng cần lưu ý, nhược điểm của màn hình to và lớn hơn là: trọng lượng của laptop cũng sẽ nặng hơn và tiêu thụ nhiều điện năng hơn. Chính vì lẽ đó, một số người sử dụng ưa thích lựa chọn loại màn hình 12.1" hoặc 13.3". Trọng lượng của máy Trọng lượng là yếu tố rất quan trọng và cũng là lý do để các hãng sản xuất tăng giá thành sản phẩm. Những chiếc laptop nào có trọng lượng càng nhẹ, và càng mỏng thì giá càng cao. Những sản phẩm thông thường có đầy đủ các tính năng thường có trọng lượng khoảng từ 3kg đến 4kg. Những sản phẩm được xếp vào loại mỏng và nhẹ thường trong khoảng từ 1,5kg tới 2,5kg. Tuy nhiên, cũng cần cân nhắc giữa trọng lượng và tính năng. Thường để giảm bớt trọng lượng có thể những tính năng nào đó sẽ bị cắt giảm như: màn hình nhỏ hơn, không có ổ đĩa quang... Cũng nên cân nhắc kĩ về trọng lượng của laptop, bởi bộ đổi nguồn AC, chuột quang, các thiết bị ngoại vi khác và cáp... sẽ làm cho trọng lượng tăng lên rất nhiều. Thời gian dùng pin Thời gian dùng pin cho laptop là một yếu tố vô cùng quan trọng. Từ khi Intel giới thiệu BXL Pentium M và công nghệ Centrino thì khả năng sử dụng pin của laptop đã tăng gấp đôi. Trước đây, thời gian dùng pin chỉ có 3,5 giờ cho những tác vụ thông thường thì nay thời gian đã tăng gấp đôi với 7 giờ. Cũng nên mua loại pin lithium thay vì nickel. Bởi pin lithium có thể sạc lại nhanh và cho thời gian sử dụng lâu hơn. Đĩa cứng Đĩa cứng cho laptop khác biệt rất nhiều so với đĩa cứng trên máy tính để bàn. Những ổ đĩa cứng này đòi hỏi phải mỏng, gọn nhẹ, hoạt động êm, và đặc biệt là khả năng chống sốc... Vì vậy, đĩa cứng cho laptop thường có giá cao hơn rất nhiều so với đĩa cứng cho máy tính để bàn cùng dung lượng và tốc độ. Dung lượng đĩa cứng cho laptop phổ biến ở dung lượng là 40 GB hoặc 60 GB, một số sản phẩm cao cấp cũng có dung lượng đạt tới 120GB hoặc lớn hơn. Đĩa cứng có dung lượng cao hơn nhưng giá cũng không đắt hơn bao nhiêu, chỉ khoảng từ 15USD cho tới 20USD. Cần nhiều không gian lưu trữ hơn, hãy trang bị một ổ đĩa cứng lớn ngay từ đầu. Đó là sự đầu tư hợp lý. Hình B 8.5: Ổ đĩa cứng Laptop Bàn phím và thiết bị trỏ Mặc dù đã quen thuộc với bàn phím của bất kỳ loại laptop nào, người mua hàng cũng nên thao tác, thử gõ phím trước khi mua. Những loại laptop mỏng và nhẹ thường có kích thước các phím nhỏ và khoảng cách giữa các phím bị rút ngắn, và cách thiết kế cũng khác với bàn phím thông thường. Do đó, lựa chọn loại bàn phím phù hợp là điều rất quan trọng. Cũng cần lưu ý tới sự tích hợp một số thiết bị trỏ tích hợp trên laptop, một số sản phẩm cấp thấp có thể có không hỗ trợ. Mặc dù, những thiết bị trỏ này có thể không quen khi sử dụng, hoặc trang bị thêm chuột quang qua cổng USB không phải là quá khó khăn nhưng tích hợp sẵn thiết bị trỏ cũng rất hữu ích trong một số trường hợp. Ổ đĩa quang Ổ đĩa mềm cho laptop hầu như đã biến mất. Chúng vừa nặng nề, chậm chạp mà dung lượng lưu trữ lại thấp. Hầu hết những sản phẩm cho laptop thường trang bị ổ CD-RW hoặc DVD có thể ghi lại được. Những máy cấu hình trung bình thường sử dụng CD-RW. Những sản phẩm cao cấp thường cung cấp ổ ghi DVD hoặc sự kết hợp hoàn hảo giữa khả năng ghi DVD-ROM và CD-RW. Hỗ trợ mạng và cổng kết nối thiết bị ngoại vi Tính năng hỗ trợ mạng Ethernet đã trở thành chuẩn cho laptop, những sản phẩm cao cấp còn hỗ trợ Gigabits Ethernet. Với những laptop sử dụng BXL Centrino của Intel đã hỗ trợ sẵn mạng không dây theo chuẩn 802.11/b/g. Những laptop sử dụng BXL Pentium M hoặc AMD cũng đều có khả năng hỗ trợ 802.11b/g. Kết nối không dây Bluetooth cũng được sử dụng nhưng vẫn chưa phổ biến. Những cổng giao tiếp truyền thống như: Cổng nối tiếp (Serial port) và cổng PS/2 (sử dụng cho chuột và bàn phím) hầu như ít xuất hiện với các dòng MTXT hiện nay. Giao tiếp USB 2.0 và FireWire là những giao tiếp thay thế hoàn hảo và được sử dụng phổ biến. Ngoài ra, một số giao tiếp khác như cổng song song (Parallel port) và khe PC card vẫn được sử dụng trên một số dòng. Các cổng FireWire (IEEE 1394) cho các ổ gắn ngoài, thiết bị chơi nhạc MP3 và máy quay video số. Không những thế, các laptop hiện đại thường trang bị các ổ đọc thẻ nhớ, hỗ trợ các loại thẻ nhớ thông dụng như: CompactFlash, Secure Digital, MultiMediaCard, Memory Stick, hoặc Smart Media. Những loại thẻ nhớ này ngày càng thông dụng bởi các thiết bị như PDA, máy ảnh số, điện thoại di động... đều hỗ trợ và sử dụng các thẻ nhớ. Nên tích hợp ổ đọc thẻ nhớ trên laptop là tính năng rất hấp dẫn, khả năng trao đổi dữ liệu giữa laptop và các thiết bị kĩ thuật số này sẽ nhanh chóng và đơn giản. Trước khi mua hãy cân nhắc bạn sử dụng laptop như thế nào. Nếu mục đích chỉ là soạn thảo văn bản, bảng tính Excel và đọc email thì những máy tính cấp thấp như Pentium M tốc độ thấp với màn hình 12.1", đĩa cứng 20GB với giá dưới 1000USD là rất thích hợp. Dưới đây là bảng phân loại laptop để tham khảo: Tính năng Cấp thấp (1000 USD trở xuống) Khuyên dùng (từ 1000 USD tới 1500 USD) Cao cấp (1500 USD hoặc cao hơn) Bộ nhớ cài đặt 128MB 256MB to 512MB 512MB to 1GB Cân nhắc kĩ: Càng nhiều bộ nhớ, thì càng chạy được nhiều ứng dụng đồng thời và đem lại hiệu năng tốt hơn cho laptop. Nâng cấp bộ nhớ cho laptop cũng không đơn giản như trên PC, vì vậy hãy cố gắng mua sản phẩm có dung lượng cao nhất có thể. Bộ xử lý 1.4-GHz Pentium-M 1.3- to 1.7-GHz Pentium-M, 2.0-GHz Mobile Pentium 4, hoặc 1.6-GHz Athlon XP-M 1.6- to 1.7-GHz Pentium M, 3.0-GHz Mobile Pentium 4, hoặc 2.0-GHz AMD Mobile Athlon 64 Cân nhắc kĩ: CPU là yếu tố quan trọng tốc độ của laptop khi chạy và thực thi các ứng dụng. Nếu khả năng cho phép, hãy lựa chọn CPU có tốc độ cao để đáp ứng tốt những ứng dụng sau này. Kích thước màn hình 12.1" 14.1" 15" đến 17" Cân nhắc kĩ: Màn hình LCD to hơn thì sẽ có khung nhìn rộng hơn và thường hỗ trợ độ phân giải cao hơn, nhưng trọng lượng của laptop cũng tăng theo và thời gian dùng pin cũng giảm. Dung lượng đĩa cứng 20GB đến 40 GB 40GB đến 60GB 60GB to 120GB Cân nhắc kĩ: Đĩa cứng càng lớn thì bạn càng lưu được nhiều dữ liệu. Ổ đĩa 40 GB là đủ dùng cho hầu hết nhu cầu cơ bản của người sử dụng. Ổ đĩa quang CD-ROM 8X DVD-ROM hoặc 24X/10X/24X CD-RW 8X DVD-ROM hoặc 24X/10X/24X CD-RW kết hợp cả đọc ghi DVD Cân nhắc kĩ: CD-RW có giá rẻ, là thiết bị lưu trữ quang mềm dẻo và linh hoạt. DVD đã phổ biến trên thị trường, do đó trang bị ổ đọc ghi DVD cho laptop cũng là lựa chọn thông minh. Dưới đây là những lời khuyên dành cho người sử dụng lựa chọn laptop phù hợp với kinh phí có phần eo hẹp: Bộ xử lý Pentium M 1,7 GHz: Bộ xử lý này có tốc độ và giá cả là tối ưu nhất. Vừa đạt được hiệu quả trong công việc mà chi phí đầu tư không quá lớn. Bộ nhớ 512 MB hoặc nhiều hơn càng tốt: Càng nhiều RAM máy tính hoạt động càng hiệu quả mà chi phí đầu tư không quá lớn. Pin Lithium: Những pin lithium có thời gian sử dụng lâu hơn và sạc pin nhanh hơn loại nickel. Nếu thường xuyên phải đi ra ngoài thì hãy trang bị pin phụ dự phòng. Pin phụ cũng có giá từ 99USD tới 200USD. Màn hình LCD 14.1": Màn hình lớn có nghĩa là sẽ rộng hơn, sẽ có một không gian làm việc rộng rãi hơn và hỗ trợ độ phân giải cao hơn. Ổ cứng 40 GB: Trừ khi sưu tập các bài hát, hoặc các cơ sở dữ liệu lớn, cài đặt nhiều phần mềm... nếu không 40GB cũng đã là đủ. Hỗ trợ nhiều cổng USB: Rất nhiều laptop hỗ trợ 2 cổng USB hoặc nhiều hơn, chúng rất hữu ích và tiện dụng cho những kết nối thiết bị ngoại vi. Sử dụng đúng cách: Bất kỳ sản phẩm nào cũng có những nguyên tắc rất riêng của nó và các máy tính xách tay cũng vậy. Sử dụng sai quy trình có thể khiến máy gặp một số lỗi gây tốn kém trong khâu sửa chữa, chưa kể đến sức khoẻ con người cũng chịu ảnh hưởng. Không để máy lên người: một số người dùng có thói quen để máy lên đùi làm việc trong các chuyến công tác hoặc ở ngoài trời hay trên giường. Do tất cả các bộ phận điều khiển, pin đều nằm ở mặt dưới nên trong quá trình hoạt động máy sẽ toả ra một lượng nhiệt rất lớn xuống phía dưới vì vậy khi người dùng thường xuyên đặt máy trên đùi thì lượng nhiệt này sẽ tác động xấu vào cơ thể. Đặt máy trong túi đựng đúng quy cách: Tiện ích của laptop là khả năng di động. Nếu để ý sẽ thấy những chiếc túi đựng laptop luôn được thiết kế theo đúng tiêu chuẩn: phải có khả năng giữ máy ở một vị trí rất chặt, không có bất kỳ sự xê dịch nào trong quá trình di chuyển. Khi bị chèn ép, màn hình tinh thể lỏng (LCD) của laptop rất nhạy cảm nên sẽ chịu ảnh hưởng đầu tiên. Có rất nhiều trường hợp máy bị hỏng (xuất hiện những đốm màu, còn gọi là nổ màn hình) hoặc vỡ cả màn h