Giáo án vật lý - Bài 3: KHẢO SÁT THỰC NGHIỆM CHUYỂN ĐỘNG THẲNG

Bài 3: KHẢO SÁT THỰC NGHIỆM CHUYỂN ĐỘNG THẲNG A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nắm vững mục đích của việc khảo sát một chuyển động thẳng: Tìm hiểu tính nhanh, chậm của chuyển động biểu hiện ở biểu thức vận tốc theo thời gian. - Hiêu được: muốn đo vận tốc phải xác định được tọa độ ở các thời điểm khác nhau và biết sử dụng dụng cụ đo thời gian. 2. Kỹ năng - Biết xử lí các kết quả đo bằng cách lập bảng vận dụng các công thức tính thích hợp để tìm các đại lượng mong muốn như vận tốc tức thời tại một điểm. - Biết cách vẽ đồ thị vận tốc theo thời gian. - Biết khai thác đồ thị. B. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Chuẩn bị bộ thí nghiệm cần rung: kiểm tra bút, mực, làm trước một số lần. - Chuẩn bị một số băng giấy trắng, thước vẽ đồ thị. 2. Học sinh - Học kỹ bài trước - Chuẩn bị giấy kẻ ô li, thước kẻ để vẽ đồ thị. 3. Gợi ý ứng dụng CNTT - Soạn câu hỏi trắc nghiệm phần cho kiểm tra bài cũ; củng cố bài. - Phân tích kết quả đo có sẵn từ băng giấy. - Các dạng đồ thị của chuyển động thẳng C.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1(…phút): Kiểm tra bài cũ Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên Trả lời câu hỏi: - Chuyển động thẳng? - Vận tốc trung bình? - Vận tốc tức thời? - Dạng của đồ thị? - Đặt câu hỏi cho HS - Yêu cầu: HS vẽ dạng đồ thị Hoạt động 2(…phút): Lắp đặt, bố trí thí nghiệm. Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên - Kiểm tra các dụng cụ thí nghiệm. (Xe lăn, máng nghiêng, băng giấy, cần rung,…) - Tìm hiểu dụng cụ đo: tính năng, cơ chế, độ chính xác. - Lắp đặt, bố trí thí nghiệm. - Tìm hiểu nguyên tắc đo thời gian bằng cần rung. - Giới thiệu cho HS dụng cụ thí nghiệm - Hướng dẫn cách lắp đặt, bố trí thí nghiệm. - Hướng dẫn thao tác mẫu: sử dụng băng giấy. - Giải thích nguyên tắc đo thời gian. Hoạt động 3(…phút): Tiến hành thí nghiệm. Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên - Cho cần rung hoạt động đồng thời cho xe chạy kéo theo băng giấy. - Lặp lại thí nghiệm vài lần. - Quan sát, thu nhập kết quả trên băng giấy. - Lập bảng số liệu: bảng 1 (SGK). - Chú ý: cân chỉnh máng nghiêng, kiểm - Làm mẫu - Quan sát HS làm thí nghiệm. - Điều chỉnh những sai lệch của thí nghiệm. - Thu nhập kết quả đo bảng 1: tọa độ theo thời gian. tra chất liệu băng giấy, bút chấm điểm. Hoạt động 4(…phút): Xử lí kết quả đo. Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên - Vẽ đồ thị tọa độ theo thời gian H 3.2 - Tính vận tốc trung bình trong các khoảng 0,1 s (5 khoảng liên tiếp) lập bảng 2. - Tính vận tốc tức thời  lập bảng 3.Vẽ đồ thị vận tốc theo thời gian H 3.3 - Nhận xét kết quả: biết được tọa độ tại mọi thời điểm thì biết được các đặc trưng khác của chuyển động. - Hướng dẫn cách vẽ đồ thị: biểu diến mẫu1,2 vị trí. - Quan sát HS tính toán, vẽ đồ thị - Căn cứ vào kết quả gợi ý HS rút ra kết luận. Hoạt động 5(…phút): Vận dụng, củng cố Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên - Trình bày kết quả của nhóm - Đánh giá kết quả, cách trình bày của nhóm khác. - Trả lời câu hỏi SGK; H3.4 - Ghi nhận kiến thức: Đặc điểm của chuyển động thẳng. Cách viết báo cáo. Cách trình bày báo cáo thí nghiệm. - Hướng dẫn viết báo cáo, trình bày kết quả - Yêu cầu: các nhóm trình bày kết quả, trả lời câu hỏi SGK. - Đánh giá, nhận xét kết quả các nhóm. - Hướng dẫn HS giải thích các sai số của phép đo, kết quả đo. Hoạt động 6(…phút): Hướng dẫn về nhà Hoạt động của học sinh Sự trợ giúp của giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà - Nhuãng sự chuẩn bị cho bài sau - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà - Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau