Giảng viên đại học ngành Nghệ thuật với giáo dục 4.0

n có trình độ ngoại ngữ ngang đại học chỉ chiếm <10%, còn lại chủ yếu chỉ có chứng chỉ ngoại ngữ tương đương trình độ B1, B2; Học viện Âm nhạc Việt Nam, tỉ lệ có trình độ ngoại ngữ ngang đại học chiếm 8,5%, trình độ tương đương B1 chiếm 35%; Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, trình độ tương đương đại học chiếm 4,5%, trình độ tương đương B1 chiếm 40%. Số liệu trên cho thấy, hầu hết giảng viên đại học ngành nghệ thuật mới chỉ có trình độ ngoại ngữ đạt mức trung bình, chưa đủ để giao tiếp xã giao chứ chưa nói đến việc đọc tài liệu, nghiên cứu, trao đổi học thuật bằng ngoại ngữ. Những giảng viên có trình độ ngoại ngữ ngang đại học hầu hết là những người được đào tạo tại nước ngoài, tuy nhiên trong số đó có nhiều người được đào tạo tại Nga, Đông Âu từ nhiều năm trước nên không sử dụng được tiếng Anh – ngôn ngữ quốc tế chính. - Kỹ năng công nghệ thông tin Giảng viên phải nắm vững các thành tựu của công nghệ thông tin, những ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực giảng dạy, tránh sự lạc hậu so với chính Kỷ yếu Hội tHảo quốc tế CáC vấn đề mới trong khoa họC giáo dụC: tiếp Cận liên ngành và xuyên ngành244 sinh viên của mình - những người trẻ, vốn nhanh nhạy nắm bắt, tiếp thu công nghệ mới. Có như vậy, mới thu hút được sinh viên đến trường. Kiến thức về tin học cũng còn là một hạn chế của giảng viên ngành nghệ thuật. Với đặc thù đào tạo thiên về thực hành, ít sử dụng các phương tiện công nghệ thông tin nên nhiều giảng viên còn thiếu kiến thức và kỹ năng thực hành tin học. Tuy nhiên, trong xu thế phát triển của thời đại công nghệ thông tin, nhiều loại hình nghệ thuật đã sử dụng nhiều đến công nghệ thông tin mới như: mỹ thuật đa phương tiện, kỹ xảo điện ảnh, hòa âm phối khí Điều này đòi hỏi các giảng viên đại học cũng phải cập nhật kiến thức về công nghệ thông tin, thậm chí phải là những chuyên gia đầu ngành trong việc ứng dụng công nghệ thông tin trong sáng tác, biểu diễn và giảng dạy. - Kỹ năng mềm Bên cạnh các kỹ năng cơ bản về ngoại ngữ, công nghệ thông tin, giảng viên cần có kiến thức về thị trường, về nhu cầu xã hội, năng lực marketing, kinh doanh để giúp định hướng cho sinh viên trong sáng tác, biểu diễn. Các giảng viên đồng thời cũng là những nghệ sĩ, tham gia vào công việc sáng tạo, phục vụ nhu cầu giải trí, thưởng thức nghệ thuật của cộng đồng. Chính vì vậy, giảng viên cũng cần phát triển kỹ năng mềm để đưa sản phẩm nghệ thuật của mình đến gần với công chúng. Trong ngành nghệ thuật, thước đo thành công chính ở sự ghi nhận của khán giả. Người giảng viên không chỉ giảng lý thuyết mà còn phải có khả năng nắm bắt được thị hiếu của công chúng, xu thế của thị trưởng, để đưa tác phẩm đến gần với công chúng, đáp ứng được yêu cầu của thị trường. 4. Vấn đề đặt ra Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho các trường nghệ thuật ở nước ta hiện có nhiều khó khăn, nhưng vấn đề xây dựng đội ngũ giảng viên nòng cốt của một trường nghệ thuật lại còn khó hơn nhiều. Chúng ta đều biết vai trò của người thầy đặc biệt quan trọng trong đào tạo nghệ thuật, song hiện tại có thể dễ dàng nhận thấy sự thiếu hụt trong đội ngũ giảng viên. Giảng viên giỏi thì tuổi đã cao. Giảng viên trẻ thì không ít người chưa đủ tầm vóc của một người thầy. Số giảng viên, chuyên gia đầu ngành chiếm tỉ lệ thấp. Sinh viên giỏi, có khả năng, thường thích đắm mình thử sức trong thực tế sáng tác, không muốn ở lại trường. Ở các trường khác, sinh viên giỏi được giữ lại trường, học thạc sĩ, học tiến sĩ, sau đó có thể đứng lớp nhưng với trường đào tạo nghệ thuật, học xong tiến sĩ nhiều khi cũng chưa thể đứng trên bục giảng. Giảng viên không có trải nghiệm trong sáng tác, trong nghiên cứu, giảng bài chỉ dựa vào sách vở, sẽ rất khó có sức thuyết phục đối với sinh viên nghệ thuật - một đối tượng đào tạo rất đặc thù. Phần 2. cÔNG NGHỆ VÀ GIÁO Dục 245 Song không thể vì 2 chữ “đặc thù” mà đội ngũ giảng viên ngành nghệ thuật chấp nhận tụt hậu so với các ngành khác, đặc biệt khi giáo dục 4.0 đang mang lại cho họ rất nhiều cơ hội phát triển và sáng tạo. Vì vậy, đội ngũ giảng viên đại học ngành nghệ thuật, cần thực hiện sự thay đổi ngay từ trong tư duy: thay đổi tư duy về vai trò của người thầy và thay đổi tư duy về cách dạy và học ngành nghệ thuật. Trên cơ sở phân tích xu thế phát triển tất yếu của giáo dục 4.0 cũng như những cơ hội, thách thức đặt ra cho giáo dục đào tạo ngành nghệ thuật trong giai đoạn hiện nay, bài viết muốn xây dựng nên hình ảnh của người giảng viên đại học ngành nghệ thuật – chủ thể trực tiếp của nền giáo dục đó. Hình ảnh người giảng viên đại học phải như thế nào? Thực tế hiện nay đã đạt được mức độ ra sao? Qua phân tích, đánh giá, có thể thấy, để xây dựng được đội ngũ giảng viên đại học ngành nghệ thuật trong giáo dục 4.0 đạt được như kỳ vọng, là cả một quá trình cố gắng, nỗ lực của bản thân người giảng viên cũng như các trường đại học ngành nghệ thuật, với sự quan tâm, đầu tư của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như Bộ Giáo dục và Đào tạo. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nguyễn Chí Bền (Chủ biên) (2010), Văn hóa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 2. Bộ Khoa học công nghệ (2017), Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. . 3 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII (2018). 4. Trần Thị Vân Hoa (Chủ biên) (2018), Cách mạng công nghiệp 4.0 – vấn đề đặt ra cho phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế của Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội. 5. Mai Thị Thùy Hương (2018), Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo ngành nghệ thuật trong các trường đại học thuộc Bộ VH,TT&DL, Nhiệm vụ khoa học cấp Bộ. 6. Trịnh Hoài Thu (2015), Giải pháp nâng cao năng lực chuyên môn nghệ thuật cho đội ngũ giáo viên Âm nhạc và Mỹ thuật ở các trường TH và THCS ở miền Bắc Việt Nam đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục Việt Nam, đề tài cấp Bộ. 7. Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (2016), Báo cáo tổng hợp: Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4: một số đặc trưng, tác động và hàm ý chính sách đối với Việt Nam. 8. dong-cua-cuoc-cach-mang-cong-nghiep-40-n50092.html. 9. https://news.hoasen.edu.vn/vi/tin-hoa-sen/giao-duc-40-thu-thach-va-co-hoi-4970. html. Kỷ yếu Hội tHảo quốc tế CáC vấn đề mới trong khoa họC giáo dụC: tiếp Cận liên ngành và xuyên ngành246 UNIVERSITY LECTURER IN ARTS WITH EDUCATION 4.0 Abstract: Industrial revolution 4.0 has posed many challenges as well as opportunities for education generally, art education particularly. Difficulties and challenges are appeared in issues such as the restructuring of the training sectors, changing the model and the method of training, and teaching etc. But art educations have also some advantages and opportunities that other disciplines do not have. That is the shift of the sector structure to the “creative labor”, or the changes of the teaching and learning methods with the help of technology, or the development of the services and entertainment industries and so on. On the basis of assessing the situation and the characteristics of art education, the article focuses on analyzing the advantages and challenges of Internet of things, artificial intelligence, big data etc. created for University lecturer in art. Since then, the author has proposed solutions to respond to changes in art education conditions during the period of industrial revolution 4.0. Key words: Education 4.0, University lecturer, Art education in university.