Di dân để tìm kiếm cơ hội

uyến khích nâng cao năng suất lao động. Có thể linh động thời hạn lao động để cho phép lao động nước ngoài đổi người sử dụng lao động. Ở các nước ASEAN, lao động nước ngoài thường chỉ được làm cho một người sử dụng lao động. Sự cứng nhắc này trên thị trường lao động dành cho lao động nước ngoài sẽ hạn chế năng suất lao động do cản trở người sử dụng lao động và người lao động tìm được đối tượng phù hợp hơn cho nhau, đồng thời khiến lao động nước ngoài dễ có nguy cơ bị chủ lao động ngược đãi hơn, vì về bản chất, chủ lao động chính là người có thể hủy giấy phép lao động của người lao động. Trong cơ chế EPS của Hàn Quốc, lao động nước ngoài được phép đổi việc làm tối đa 3 lần. Ở Malaixia và Xing-ga-po đều có một loại giấy phép lao động dành riêng cho những lao động nhập cư có trình độ rất cao và không ràng buộc về người sử dụng lao động. Bảo vệ lao động nhập cư: Phổ biến trước khi lao động đi xuất khẩu và các chương trình bổ túc trình độ tài chính là những công cụ bổ sung kinh nghiệm làm việc cho lao động nhập cư ở nước ngoài. Phần lớn các nước ASEAN đều có chương trình hướng dẫn cho người lao động trước khi ra nước ngoài làm việc. Những chương trình này được tổ chức nhằm tăng cường bảo vệ cho lao động nhập cư nhờ trang bị cho họ kiến thức về các quyền họ được hưởng, về nước họ đến, và về các cơ chế khiếu kiện có thể sử dụng. Philipin thường được khen ngợi vì cam kết nâng cao kiến thức cho lao động nhập cư. 22 l Di DÂN ĐỂ TÌm KiẾm Cơ HỘi Những cách làm tốt trong các chương trình hướng dẫn cho lao động của Philipin có thể kể đến như đưa các đối tác nhà nước và tổ chức phi chính phủ vào cuộc để lồng ghép phạm trù quyền lao động, tổ chức hội thảo hướng dẫn cho lao động sau khi lao động đến để bảo đảm quá trình hướng dẫn này không chỉ kết thúc khi họ bắt đầu lên đường, xây dựng các chương trình hướng dẫn cho công ty xuất khẩu lao động, cung cấp thông tin về nhập cư tới cấp địa phương (Asis, Agunias 2012). Sử dụng nội dung chuẩn thức và giám sát triển khai là những yếu tố quan trọng để bảo đảm thành công của chương trình. Chương trình thí điểm bổ túc kiến thức tài chính cho lao động nhập như làm nghề giúp việc gia đình ở khu vực Malang mở rộng và quận Blitar, Đông Java, Inđônêxia, đã cải thiện thói quen chi tiêu ngân sách, tiết kiệm, nâng cao kiến thức tài chính và nhận thức về bảo hiểm bắt buộc cho lao động nhập cư cho những thành viên khác trong gia đình, dù không làm tăng kiều hối về lượng hay tần suất (Doi, McKenzie, Zia 2014). Đặc biệt, tác động thường thấy rõ nhất khi cả người lao động nhập cư và thành viên gia đình được bổ túc, ít thấy rõ hơn khi chỉ có thành viên gia đình được bổ túc, và không hề có nếu chỉ có lao động nhập cư được bổ túc. Các nước xuất xứ nên cân nhắc cho lao động nhập cư vay vốn để hỗ trợ các chi phí nhập cư cho họ. Một số nước xuất xứ đã và đang triển khai các chương trình cho vay vốn trước xuất khẩu lao động, như Bănglađét, Nêpan, Xri Lanka, Việt Nam. Đã có một số bằng chứng cho thấy tháo gỡ các vướng mắc về tài chính sẽ có thể tăng cường quá trình di dân, qua đó chứng tỏ các chính sách khuyến khích di dân sẽ có hiệu quả thúc đẩy quá trình di dân đối với các hộ gia đình muốn di cư (Angelucci 2015; Bryan, Chowdhury, Mobarak 2014). Tuy nhiên, kinh nghiệm về cho vay trước khi lao động đi xuất khẩu cũng cho thấy tầm quan trọng của các bước triển khai, vì đã có thông tin về một số vấn đề trong trả nợ vay ở Xri Lanka, cũng như việc chương trình cho vay vốn của Philipin đã phải dừng hoạt động do thiếu khả năng trả nợ (Martin 2009). Ngược lại, các chiến dịch thông tin, tuyên truyền lại không làm tăng di cư (Beam, McKenzie, Yang 2015). Kết thúc di trú Chế tài, khuyến khích: Có thể kết hợp giữa các chế tài và khuyến khích trong giai đoạn kết thúc di trú ở nước tiếp nhận để khuyến khích lao động tự giác về nước khi thời hạn lao động kết thúc. Ngoài áp dụng chế tài đối với lao động để khuyến khích lao động trở về nước đúng hạn, như ở Malaixia và Xing-ga-po, người ta còn có thể giữ lại tiền lương hay gửi lương vào tài khoản tiết kiệm bắt buộc cho đến khi lao động trở về nước xuất xứ. Ở Hàn Quốc, người sử dụng lao động buộc phải tham gia bảo hiểm bảo đảm lao động ra về, còn người lao động phải tham gia bảo hiểm chi phí về nước. Phần đóng góp hàng tháng của người sử dụng lao động sẽ được chuyển cho người lao động khi họ rời khỏi Hàn Quốc hay thay đổi chủ lao động, còn tiền bảo hiểm chi phí về nước chỉ được giải chấp khi kết thúc thời hạn lao động. Theo cách tương tự, Chương trình Lao động Nông nghiệp Mùa vụ của Canađa yêu cầu người lao động phải chuyển một phần tiền vào tài khoản tiết kiệm bắt buộc và chỉ được hoàn trả khi lao động trở về nước. Tuy nhiên, việc giữ lại tiền sẽ làm tăng rủi ro cho những lao động nhập cư làm việc cho những chủ sử dụng lao động bất chấp nguyên tắc, sẵn sàng để cho giấy phép lao động của người lao TổNG quAN l 23 động hết hạn (OECD 2013). Vì thế, thiết kế chính sách là yếu tố cực kỳ quan trọng. Mặt khác, ta cũng có cả chế độ khuyến khích lao động trở về nước. Ví dụ về dạng khuyến khích này là hoàn thuế, bảo đảm cơ hội làm việc sau này, hay hỗ trợ đi lại, khám sức khỏe, sửa soạn hồ sơ (OECD 2013). Các lao động trong chương trình EPS của Hàn Quốc được tập huấn tay nghề và tư vấn việc làm miễn phí trong thời gian làm việc, được hưởng các dịch vụ về tìm việc làm phù hợp với người sử dụng lao động Hàn Quốc ở quê nhà, được tiếp cận các mạng lưới của người lao động trở về nước, là những việc mà Hàn Quốc luôn chú trọng để nâng cao cơ hội việc làm. Tiếp cận cộng đồng kiều dân: Các nước xuất khẩu lao động sẽ có lợi nhờ chủ động tiếp cận cộng đồng kiều dân. Người lao động khi về nước sẽ mang theo các nguồn lực tài chính, nguồn vốn con người. Những thành viên của cộng đồng kiều dân ở nước ngoài là một nguồn cung cấp kinh nghiệm cho các chuyên gia trong nước, cũng như tạo cầu nối tài chính với nước tiếp nhận. Các chính sách tăng tiếp cận cộng đồng kiều dân góp phần xây dựng mạng lưới cộng đồng kiều dân, để từ đó chuyển giao ý tưởng, công nghệ và cả nguồn vốn (Dickerson, Özden, sắp công bố). Các chương trình như chương trình Nghiên cứu và Nhà khoa học ở Nước ngoài của Áchentina, dự án Ngăn chặn nạn Chảy máu chất xám của Thái Lan, Chương trình Tình nguyện Kiều dân của Êtiôpia đều có tác dụng xây dựng cầu nối với những thành viên tài năng trong cộng đồng kiều dân để giúp quê hương. Jamaica có cơ sở dữ liệu về những người nhập cư đang làm việc ở nước ngoài mà người sử dụng lao động có thể sử dụng để nhận diện lao động (McKenzie, Yang 2015). Trung tâm Hỗ trợ Người Ấn ở Nước ngoài của Ấn Độ thực hiện xúc tiến đầu tư và xây dựng mạng lưới tri thức. Ban Dịch vụ Tài chính của Bộ các Vấn đề về Người Ấn Độ Hải ngoại tư vấn về đầu tư vào Ấn Độ (Thimothy và các tác giả khác 2016). Các chính sách đối với lao động trở về có mục tiêu phá bỏ rào cản chính sách đối với người trở về cũng như khuyến khích lao động trở về thông qua các ưu đãi thuế, lợi ích về tư cách công dân hay thường trú dành cho lao động trở về hay vợ/chồng, người phụ thuộc, hoặc công nhận trình độ tay nghề (Dickerson, Özden, sắp công bố). Một phân tích tác động gần đây về Chương trình Thu hút Chuyên gia Về nước của Malaixia (REP) cho thấy chính sách trên có kết quả tích cực. Chương trình khuyến khích lao động Malaixia trình độ cao ở nước ngoài về nước này được cho là làm tăng xác suất trở về 40% đối với những người đã có lời mời làm việc, và chỉ có tác động tài chính không lớn (Del Carpio và các tác giả khác 2016). Triển khai hiệu quả những chương trình này là yếu tố quan trọng để bảo đảm tính hiệu quả - chi phí. Có mục tiêu rõ ràng, có cộng đồng kiều dân mục tiêu, có ngân sách xác định và thời hạn chương trình rõ ràng là những yếu tố quan trọng để bảo đảm thành công (Dickerson, Özden, sắp công bố). Tái hòa nhập: Cần tiếp tục nghiên cứu về những gì các nước xuất khẩu lao động có thể làm để giúp lao động trở về tái hòa nhập vào thị trường lao động. Một số nước có thể có chính sách ưu đãi đối với người lao động trở về để tái hòa nhập, như các chính sách chủ động về thị trường lao động để giúp lao động tìm việc hay mở doanh nghiệp khi về nước. Hình thức can thiệp này có thể là biện pháp cần thiết để tái hòa nhập lao động về nước vào lực lượng 24 l Di DÂN ĐỂ TÌm KiẾm Cơ HỘi lao động sau khi họ đã mất liên lạc với mạng lưới tìm việc cũ. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn rất ít nghiên cứu về hiệu quả của các chương trình tái hòa nhập. Qua đánh giá một số chương trình ở Philipin đã phát hiện những trở ngại đáng kể. Thực thi Thực thi phối hợp: Để thực thi luật di dân cần có sự phối hợp của các giải pháp cưỡng chế cả trong nước và tại cửa khẩu, cũng như phối hợp trong sử dụng số liệu giữa các cơ quan chịu trách nhiệm về di dân. Bảo đảm để người nhập cư chắc chắn không được nhập cảnh hay làm việc không có giấy tờ hợp lệ đòi hỏi phải làm nhiều việc hơn là kiểm soát biên giới, và dù có hiệu quả trong một số trường hợp, nhưng cũng khá tốn kém, đặc biệt với những nước có đường biên giới dài như Thái Lan với Lào và Myanma. Những biện pháp thực thi luật pháp trong nước có đối tượng là người sử dụng lao động nhằm bảo đảm chủ lao động chỉ sử dụng lao động hợp lệ và đối xử phù hợp với lao động nhập cư là giải pháp có thể hiệu quả. Những cơ quan có trách nhiệm quản lý lao động nhập cư (cũng thường là nơi lưu giữ số liệu về lao động nhập cư và người sử dụng lao động) và các cơ quan có nhiệm vụ thực thi luật pháp tại cửa khẩu (có số liệu về xuất nhập cảnh) có thể khai thác tri thức này khi tổ chức các hoạt động phối hợp thực thi pháp luật. Đồng bộ hóa quy trình giữa các cơ quan sẽ giúp đánh giá rủi ro, giám sát phát hiện các trường hợp không tuân thủ bằng cách xây dựng các công cụ giám sát dựa trên rủi ro để định hướng cho công tác thực thi luật. Ở những nơi năng lực thấp, phối hợp hoạt động thậm chí còn có tầm quan trọng lớn hơn trong việc bảo đảm nguồn nhân lực, tài lực hạn chế được khai thác tối đa. Chọn đối tượng cưỡng chế: Thực thi luật di trú, nhập cư đối với người sử dụng lao động, bên cạnh đối tượng lao động nhập cư, là một biện pháp giúp tăng cường tuân thủ luật pháp nhập cư. Lao động nhập cư thường có nguy cơ phải chịu chế tài cao hơn do vi phạm luật pháp nhập cư so với người sử dụng lao động. Hàn Quốc và Xing-ga-po đã có những biện pháp tăng cường thực thi chế tài đối với người sử dụng lao động. Ở trường hợp Hàn Quốc, Bộ Tư pháp tổ chức kiểm tra đột xuất tại chỗ, phạt những đối tượng sử dụng lao động thuê mướn lao động nhập cư không có giấy tờ. Những đối tượng bị phát hiện vi phạm luật lao động hay các quy định liên quan đến EPS sẽ bị phạt và bị tước tư cách tham gia chương trình EPS. Các thanh tra tích cực tìm cách giải quyết mâu thuẫn giữa người lao động và người sử dụng lao động. Xing-ga-po quy định mức phạt đáng kể đối với người sử dụng lao động, đồng thời còn phạt tù nếu tái phạm. Để tăng cường tuân thủ luật pháp về nhập cư của người sử dụng lao động còn cần phải có những chính sách khuyến khích tuân thủ. Một số nước có thu nhập cao sử dụng các cơ chế chứng nhận hay tài trợ vào mục đích này. Những cơ chế này tiến hành đánh giá mức độ tuân thủ các luật định về lao động, nhập cư liên quan, hồ sơ các trường hợp được chấp thuận của người sử dụng lao động, tình hình tuyển dụng lao động, cơ sở vật chất và hệ thống đào tạo, công tác tuyển dụng, huấn luyện cho lao động địa phương (OECD 2013). Tham gia vào các chương trình này có lợi ích dưới nhiều hình thức. Chẳng hạn, Niu Dilân miễn cho những người sử dụng lao động đủ tiêu chuẩn không phải thỏa mãn điều kiện trên thị trường lao động có lao động địa phương phù hợp với công việc hay không; Ốtxtrâylia ưu tiên xử lý thủ tục. TổNG quAN l 25 Ưu tiên của từng nước: Nước tiếp nhận Các nước tiếp nhận cần xây dựng được bộ máy quản lý di trú đáp ứng được nhu cầu kinh tế và phù hợp với chính sách trong nước. • Là nước có tỉ lệ nhập cư phi chính thức rất thấp và có cơ chế phức tạp để quản lý ngõ vào căn cứ vào năng lực lao động, Xing-ga-po cần tiếp tục nỗ lực nâng cao lòng tin của công chúng vào bộ máy quản lý di trú cũng như tăng cường bảo vệ lao động nhập cư. • Với tỉ lệ nhập cư phi chính quy cao nhưng có bộ máy quản lý di trú ít phức tạp hơn Xing- ga-po, Malaixia cần cố gắng làm sao để bảo đảm bộ máy quản lý di trú của mình đáp ứng tốt hơn các nhu cầu kinh tế cũng như phối hợp chặt chẽ hơn với cả người sử dụng lao động và các nước xuất xứ. • Là nước có tỉ lệ nhập cư phi chính thức cao, Thái Lan cần có biện pháp chính thức hóa số lượng lớn người nhập cư chưa có giấy tờ của mình, hoàn thiện những thủ tục nhập cảnh tốn kém, mất nhiều thời gian, cũng như xem xét lại những chính sách nhập cư như thuế nhập cư, quỹ hỗ trợ lao động về nước, vốn đã có trong luật nhưng chưa được hiện thực hóa và đang làm suy giảm uy tín của bộ máy quản lý di trú. • Để khuyến khích tăng tỉ lệ việc làm cho lao động trong nước ở khu vực kinh tế tư nhân, Brunây Đarútxalam cần bảo đảm cơ chế hạn mức, thuế tương đối phức tạp căn cứ trên yếu tố địa lý, ngành nghề, người sử dụng lao động hỗ trợ cho mục tiêu này, đồng thời cũng phải đáp ứng được các nhu cầu kinh tế. Ưu tiên của từng nước: Nước xuất khẩu lao động Các nước xuất khẩu lao động nên cân đối mục tiêu bảo vệ lao động nhập cư với nhu cầu phát triển kinh tế. • Philipin có hệ thống hỗ trợ cho lao động di trú rất phát triển và là hình mẫu cho các quốc gia xuất khẩu lao động khác. Để phát huy lợi thế này, Philipin cần tiếp tục đánh giá, hoàn thiện bộ máy quản lý xuất nhập cư của mình, với việc giám sát các công ty xuất khẩu lao động, các chương trình dành cho lao động trở về nước, tăng cường chia sẻ, tương thích số liệu. • Inđônêxia nên có biện pháp tăng cường phối hợp trong hoạt động giữa các cơ quan chịu trách nhiệm quản lý xuất nhập khẩu lao động, cũng như hoàn thiện các thủ tục để lao động kết thúc đợt làm việc ở nước ngoài nhằm khuyến khích di trú hợp pháp. • Việt Nam cần đánh giá các chính sách hiện hành về khuyến khích xuất khẩu lao động nhằm xác định có đáp ứng được các nhu cầu của đất nước hay chưa. Những chính sách này tuy về ý định là đáng hoan nghênh nhưng cũng cần có những cải cách khác nữa, như xem xét lại việc các công ty xuất khẩu lao động thường xuyên hay chí ít cũng là ngầm yêu cầu người lao động phải đóng tiền ký quỹ để bảo đảm sẽ trở về nước, sau đó lại thường xuyên không trả lại số tiền này. Có thể căn cứ vào chiến lược di trú quốc gia để định hướng cho những cải cách này. 26 l Di DÂN ĐỂ TÌm KiẾm Cơ HỘi • Những nước có năng lực còn thấp như Campuchia, Lào, Myanma cần tiếp tục cân nhắc vai trò của vấn đề di trú trong chiến lược phát triển kinh tế của mình, xây dựng chương trình để giảm chi phí, chính thức hóa việc người dân đi xuất cảnh, cũng như thiết lập quan hệ với cộng đồng kiều dân để tạo thuận lợi cho việc chuyển giao kiến thức, nguồn vốn. Những nước này nên học hỏi kinh nghiệm của Philipin để xây dựng các thể chế phục vụ cho người di trú, cũng như những dịch vụ như chương trình hướng dẫn trước khi xuất cảnh. Ưu tiên của khu vực Ban thư ký ASEAN có thể hỗ trợ các chương trình trong nước bằng cách giữ vai trò là nơi tập hợp các tập quán tối ưu và cơ quan điều phối. Ban thư ký ASEAN có thể tập hợp các hiệp định song phương, MOU trong ASEAN và trên thế giới để thông tin về những tập quán tối ưu cũng như thực hiện hỗ trợ kỹ thuật cho quá trình soạn thảo hiệp định và các nội dung chính của hiệp định. Căn cứ vào những nỗ lực của chương trình Diễn đàn ASEAN về Lao động di trú và Tuyên bố Cebu, cùng với các công ước quốc tế và tập quán tối ưu của khu vực, ASEAN có thể cân nhắc xây dựng một khuôn khổ chung, linh hoạt cho các hiệp định song phương, quy chế về bảo vệ lao động nhập cư, và thậm chí là cả các hợp đồng mẫu chi tiết. Sau cùng, ASEAN nên cân nhắc thiết lập cổng thông tin về thị trường lao động để cung cấp cho những người muốn đi xuất khẩu lao động thông tin về các cơ hội việc làm, quy định, tập quán lao động của các nước tiếp nhận. Chú thích 1. Tăng cường hội nhập thương mại trong khối ASEAN theo mô hình được xây dựng là việc loại bỏ thuế quan trong khu vực, dỡ bỏ rào cản phi thuế quan về hàng hóa và dịch vụ, áp dụng các biện pháp tạo thuận lợi thương mại tiên tiến. Nhưng khác với mô hình thương mại chuẩn, mô hình sử dụng trong mô phỏng không giả định rằng lao động có thể thay đổi công việc mà không gặp vấn đề gì. Lao động có thể dịch chuyển nhưng sẽ tốn kém. 2. Mức ước tính chi phí dịch chuyển lao động chính xác phụ thuộc vào một số giả định. Do có sự nhạy cảm như vậy nên so sánh mức chi phí dịch chuyển lao động tương đối giữa các nước sẽ có giá trị hơn so sánh tuyệt đối. Tài liệu tham khảo Adams, Richard H., A. Cuecuecha. 2014. “Remittances, Household Investment, and Poverty in Indonesia.” (Kiều hối, đầu tư của hộ gia đình, nghèo đói ở Inđônêxia). Trong Managing International Migration for Development in East Asia (Quản lý di trú quốc tế để phát triển ở Đông Á), do Richard H. Adams và Ahmad Ahsan hiệu đính. Washington, DC: Ngân hàng Thế giới. Adams, Richard H., John Page. 2005. “Do International Migration and Remittances Reduce Poverty in Developing Countries?” (Di trú, kiều hối quốc tế giảm nghèo đói ở các nước đang phát triển?). Tạp chí Phát triển Thế giới số 33 (10): 1645–69. TổNG quAN l 27 Ahsan, Ahmad, Manolo Abella, Andrew Beath, Yukon Huang, Manjula Luthria, Nguyễn Vân Trang. 2014. International Migration and Development in East Asia and the Pacific (Di trú quốc tế và phát triển ở Đông Á – Thái bình dương). Washington, DC: Ngân hàng Thế giới. Angelucci, Manuela. 2015. “Note: Migration and Financial Constraints: Evidence from Mexico.” (Chú thích: Di trú và vướng mắc tài chính: Bằng chứng từ Mêhicô). Tạp chí Kinh tế học Thống kê số 97 (1): 224–28. Angrist, Joshua D., Adriana D. Kugler. 2003. “Protective or Counter-Productive? Labour Market Institutions and the Effect of Immigration on EU Natives.” (Bảo vệ hay phản tác dụng: Thể chế thị trường lao động và Ảnh hưởng của nhập cư đối với người bản địa trong khối EU). Tạp chí Kinh tế số 113(488):F302-31 Ban Thư ký ASEAN (Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á) và Ngân hàng Thế giới. 2015. ASEAN Services Integration Report (Báo cáo về Hội nhập ngành Dịch vụ ASEAN). Washington, DC: Ban thư ký ASEAN và Ngân hàng Thế giới. Cơ chế RCM (Cơ chế phối hợp khu vực) Châu Á – Thái Bình Dương, Nhóm công tác chuyên đề về Di trú quốc tế, trong đó có vấn đề vấn nạn Buôn người. 2015. Asia-Pacific Migration Report 2015: Migrants’ Contribution to Development (Báo cáo Di trú Châu Á – Thái Bình Dương 2015: Đóng góp của di trú cho phát triển). Băng Cốc: Tổ chức Di trú Quốc tế, Văn phòng khu vực Đông nam Á. Asis, Maruja M. B., Dovelyn Rannveig Agunias. 2012. “Strengthening Pre- Departure Orientation Programmes in Indonesia, Nepal, and the Philippines.” (Tăng cường chương trình hướng dẫn trước xuất cảnh tại Inđônêxia, Nêpan, Philipin). Viện Chính sách Di trú, Washington, DC. Batalova, Jeanne, Andriy Shymonyak, Guntur Sugiyarto. 2017. Firing up Regional Brain Networks: The Promise of Brain Circulation in the ASEAN Economic Community (Thiết lập mạng lưới tri thức khu vực: Cam kết về ‘Tuần hoàn chất xám’ trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN). Manila: Ngân hàng Phát triển Châu Á. Beam, Emily A., David McKenzie, Dean Yang. 2015. “Unilateral Facilitation Does Not Raise International Labor Migration from the Philippines.” (Đơn phương tạo thuận lợi không làm tăng lao động di trú quốc tế từ Philipin). Phát triển kinh tế và Thay đổi văn hóa 64 (2): 323–68. Bedford, Richard, Paul Spoonley. 2014. “Competing for Talent: Diffusion of an Innovation in New Zealand’s Immigration Policy.” (Cạnh tranh tìm kiếm tài năng: phổ biến sáng kiến trong Chính sách Di trú của Niu Dilân). Tạp chí Di trú Quốc tế 48 (3): 891–911. Beine, Michel, Frédéric Docquier, Hillel Rapoport. 2008. “Brain Drain and Human Capital Formation in Developing Countries: Winners and Losers.” (Chảy máu chất xám và Xây dựng nguồn vốn con người ở các nước đang phát triển: Kẻ thắng người thua). Tạp chí Kinh tế số 118 (528): 631–52. Bryan, Gharad, Shyamal Chowdhury, Adhmed Mushfiq Mobarak. 2014. “Underinvestment in a Profitable Technology: The Case of Seasonal Migration in Bangladesh.” (Thiếu đầu tư vào các công nghệ có lợi nhuận: Trường hợp di trú mùa vụ của Bănglađét). Econometrica 82 (5): 1671–748. 28 l Di DÂN ĐỂ TÌm KiẾm Cơ HỘi D’Amuri, Francesco, Giovanni Peri. 2014. “Immigration, Jobs, and Employment Protection: Evidence from Europe before and during the Great Recession,” (Di dân, việc làm, bảo vệ lao động: Bằng chứng từ Châu Âu trước và trong cuộc Đại suy thoái). Tạp chí của Hội Kinh tế Châu Âu 12 (2): 432–64. Del Carpio, Ximena, Çağlar Özden, Mauro Testaverde, Mathis Wagner. 2015. “Local Labor Supply Responses to Immigration.” (Cung lao động địa phương phản ứng với di dân). Tạp chí Kinh tế học Bắc Âu 117(2): 493–521. ———. 2016. “Global Migration of Talent and Tax Incentives: Evidence from Malaysia’s Returning Expert Program.” (Di trú nhân tài, ưu đãi thuế trên thế giới: Bằng chứng từ Chương trình Thu hút Nhân tài Về nước của Malaixia). Văn kiện Nghiên cứu chính sách số 7875, Ngân hàng Thế giới, Washington, DC. Dickerson, Sarah, Çağlar Özden. Sắp phát hành. “Return Migration and Diaspora Engagement.” (Lao động xuất khẩu về nước và kết nối với cộng đồng kiều dân). Trong Handbook of Migration and Globalisation (Cẩm nang về di trú và toàn cầu hóa), Anna Triandafyllidou hiệu đính. Cheltenham, Anh: NXB Edward Elgar. Docquier, Frédéric, Çağlar Özden, Giovanni Peri. 2014. “The Labour Market Effects of Immigration and Emigration in OECD Countries.” (Tác động đến thị trường lao động của xuất nhập cư ở các nước OECD). Tạp chí Kinh tế số 124 (579): 1106–45. Docquier, Frédéric, Hillel Rapoport. 2012. “Globalization, Brain Drain, and Development.” (Toàn cầu hóa, chảy máu chất xám, phát triển). Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế số 50 (3): 681–730. Doi, Yoko, David McKenzie, Bilal Zia. 2014. “Who You Train Matters: Identifying Combined Effects of Financial Education on Migrant Households.” (Điều quan trọng là tập huấn cho những ai: Xác định tác động gộp của công tác tập huấn tài chính đối với các hộ có lao động di trú). Tạp chí Kinh tế học Phát triển 109 (C): 39–55. Ducanes, G. 2015. “The Welfare Impact of Overseas Migration on Philippine Households: Analysis Using Panel Data,” (Tác động đến phúc lợi của di trú quốc tế đối với hội gia đình Philipin: Phân tích sử dụng số liệu hỗn hợp). Tạp chí Di trú Châu Á - TBD 24 (1): 79–106. Felbermayr, Gabriel J., Wilhelm Kohler. 2009. “Can International Migration Ever Be Made a Pareto Improvement?” (Di trú quốc tế có khi nào trở thành một cải tiến Pareto không?). Trong The Integration of European Labour Markets (Hội nhập thị trường lao động Châu Âu), Ewald Nowotny, Peter Mooslechner, Doris Ritzberger-Grünwald hiệu đính, 32–50. Cheltenham, Anh: NXB Edward Elgar. Hollweg, Claire. 2016. “Labor Mobility and Labor Market Integration in ASEAN.” (Dịch chuyển lao động và hội nhập thị trường lao động ở ASEAN). Ngân hàng Thế giới, Washington, DC. Hollweg, Claire, Daniel Lederman, Diego Rojas, Elizabeth Ruppert Bulmer. 2014. Sticky Feet: How Labor Market Frictions Shape the Impact of International Trade on Jobs and Wages (Bước chân bối rối: Xung đột trên thị trường lao động dẫn đến những ảnh hưởng đối với thương mại quốc tế, việc làm, tiền lương như thế nào). Washington, DC: Ngân hàng Thế giới. TổNG quAN l 29 ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế). 2014. Global Wage Report 2014/15: Asia and the Pacific Supplement (Báo cáo tiền lương toàn cầu 2014/15: Phụ trương Châu Á – TBD). Băng Cốc: ILO. ILO và ADB (Ngân hàng phát triển Châu Á). 2014. ASEAN Community 2015: Managing Integration for Better Jobs and Shared Prosperity (Cộng đồng ASEAN 2015: Quản lý hội nhập để cải thiện việc làm, chia sẻ thịnh vượng). Băng Cốc: ILO và ADB. IOM (Tổ chức Di trú Quốc tế). 2013. Country Migration Report: The Philippines 2013 (Báo cáo di trú quốc gia: Philipin 2013). TP. Makati: IOM. Jalilian, Hossein, Glenda Reyes. 2012. “Migrants of the Mekong.” (Người di trú khu vực Mêkông). Trong Costs and Benefits of Cross-Country Labour Migration in the GMS (Chi phí, lợi ích của di trú lao động giữa các nước ở GMS), Hossein Jalilian hiệu đính, 1–117. Xing-ga-po: NXB ISEAS. KNOMAD (Chương trình Hợp tác Kiến thức Toàn cầu về Di trú và Phát triển). 2014. “Technical Workshop on Review of Bilateral Agreements Low-Skilled Labor Migration: Summary.” (Hội thảo kỹ thuật Đánh giá các Hiệp định song phương về Di trú lao động phổ thông: Tóm tắt). KNOMAD, Katmandu, 1–2/12. Lathapipat, Dilaka. 2014. “The Effects of Immigration on the Thai Wage Structure.” (Tác động của nhập cư đến cơ cấu lươ